سفر دیپلمات آلمانی به ایران برای میانجی‌گری همزمان با تشدید تنش ها

reuters
reuters
TT

سفر دیپلمات آلمانی به ایران برای میانجی‌گری همزمان با تشدید تنش ها

reuters
reuters

منابع دیپلماتیک آلمانی به خبرگزاری رویترز خبر داده که یک دیپلمات بلندپایه آلمانی روز پنج شنبه برای نشست با مقامات ایرانی به منظور حفاظت از توافق هسته ای با ایران و آرام کردن تنش های اقلیمی به تهران سفر کرده است.
این منبع آلمانی همچنین گفته است ینس پلوتنر مدیر سیاسی وزارت امور خارجه آلمان روز پنجشنبه به ایران سفر کرده و قرار است با عباس عراقچی معاون وزیر خارجه ایران و دیگر مسئولان ایرانی دیدار و گفت‌و‌گو کند.
بریتانیا، فرانسه و آلمان که برجام را در سال 2015 در کنار ایالات متحده، چین و روسیه امضا کرده اند در نظر دارند تا قدرت خود خروج آمریکا در سال گذشته از این توافق را جبران کنند. 
اما تصمیم ایران در ماه جاری مبنی بر عقب نشینی از برخی از بندهای این توافق در پاسخ به اقدامات آمریکا برای فلج کردن اقتصاد این کشور، این قرارداد را در معرض تهدید قرار داده است. 
این منبع دیپلماتیک آلمانی همچنین گفته است «حفاظت از توافق هسته ای در وین، در صدر اولویت های سفر مدیر سیاسی وزارت امور خارجه آلمان است».
تنش و تشنج میان ایران و ایالات متحده پس از تحرکات نظامی آمریکا در منطقه افزایش یافته است. 
در این میان وزارت دفاع امریکا روز چهارشنبه بررسی درخواست ارتش این کشور مبنی بر اعزام ۵ هزار سرباز دیگر به خاورمیانه را آغاز کرده است.
در مقابل خبرگزاری نظامی فارس، امروز پنجشنبه سرلشکر محمد باقری رییس ستاد کل نیروهای مسلح ایران نقل کرده که تقابل و رویارویی ایران و آمریکا، صحنه «برخورد اراده‌ها» است، و آتش افروزی احتمالی است که پاسخی نابود کننده را برای هر دشمن «ماجراجویی» را به دنبال دارد.
پیش از آن، فرمانده قرارگاه مرکزی حضرت خاتم الانبیاء(ص) وابسته به «سپاه» گفته است آمریکا و حامیانش جرات حمله رو در رو و نظامی علیه ایران به سبب «روحیه مقاومت» را ندارند.
به گفته این منبع آلمانی، «وضعیت در خلیج و منطقه و همچنین وضعیت پیرامون توافق هسته ای وین بسیار خطرناک است. خطر واقعی از پی تشدید تنش در کمین است.. در این وضعیت، گفتگو بسیار مهم است». 
توضیح سخنگوی شورای عالی امنیت ملی درباره سفر چند 'مقام خارجی' به ایران به 'نمایندگی از آمریکا' 
از سوی دیگر، کیوان خسروی سخنگوی شورای عالی امنیت ملی ایران در یادداشتی در خبرگزاری رسمی (ایرنا)، درباره میانجی‌گری‌ها و افزایش سفر مقامات خارجی به ایران نوشته است: «سفر مقامات مسئول کشورهای مختلف به ایران افزایش یافته است، عمدتا از آمریکا نمایندگی دارند». 
خسروی درباره پاسخ ایران به این دیدارها هم گفت «بر اساس سیاست اصولی ایران، بدون استثناء، پیام اقتدار، منطق، مقاومت و ایستادگی ملت ایران به آنان ابلاغ شده است».
 درباره مذاکره مستقیم با آمریکا هم نوشته «به صراحت گفته ایم تا رفتارها عوض نشود، تا حقوق کشور تامین نشود، تا از لفاظی به اقدام عملی تغییر مسیر ندهند، راه همین است. به هیچ وجه مذاکره ای در کار نخواهد بود».
همچنین قرار است محمد جواد ظریف وزیر خارجه ایران امروز برای رایزنی درباره وضعیت منطقه به پاکستان برود. 
خبرگزاری (ایرنا) این سفر را در ادامه رایزنی های آسیایی وزیر خارجه ایران خوانده است.



احتمال مذاکره واشنگتن و تهران پیش از اکتبر ۲۰۲۵

(AP)
(AP)
TT

احتمال مذاکره واشنگتن و تهران پیش از اکتبر ۲۰۲۵

(AP)
(AP)

یک دیپلمات ارشد اروپایی بر این باور است که دولت دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده، به دنبال مذاکره مستقیم و محرمانه با ایران درباره برنامه هسته‌ای این کشور است و احتمالاً پیش از اکتبر ۲۰۲۵ به یک توافق جدید دست خواهد یافت.

این دیپلمات که از مذاکرات هسته‌ای پیشین با ایران آگاهی گسترده‌ای دارد، در گفت‌وگو با روزنامه «الشرق الاوسط» اظهار کرد که ماه‌های آینده نقش تعیین‌کننده‌ای در دستیابی به توافقی جدید با تهران خواهد داشت؛ توافقی که جایگزین توافق کنونی می‌شود، توافقی که دولت اول ترامپ از آن خارج شد و اعتبار آن در اکتبر آینده به پایان می‌رسد.

وی تأکید کرد که واشنگتن احتمالاً مذاکرات را با ایران «به‌صورت محرمانه و در مکانی غیر از مکان‌های معمول» که میزبان مذاکرات مشابهی در گذشته بودند، انجام خواهد داد.

در گذشته، واشنگتن و تهران مذاکرات مستقیمی را پیش از توافق هسته‌ای سال ۲۰۰۵ در مسقط، پایتخت عمان، برگزار کردند. همچنین، پس از شکست مذاکرات وین، دور جدیدی از گفتگوها در دوحه انجام شد، جایی که اتحادیه اروپا نقش میانجی را بر عهده داشت.

دولت جو بایدن، رئیس‌جمهور پیشین آمریکا، مذاکرات هسته‌ای را با ایران در قالب گروه ۱+۵ از سر گرفت تا این توافق را به‌طور کامل احیا کند.

در تابستان ۲۰۲۳، مذاکره‌کنندگان اروپایی پیش‌نویس یک توافق را به ایران ارائه دادند، آن‌هم پس از بیش از هفت دور مذاکرات غیرمستقیم بین ایران و ایالات متحده که در وین برگزار شد و در آن، سه کشور اروپایی (فرانسه، بریتانیا و آلمان) به همراه روسیه و چین حضور داشتند. اما ایران در آخرین لحظات از امضای توافق خودداری کرد و خواستار امتیازات بیشتری از دولت بایدن شد، امری که واشنگتن نپذیرفت.

ایران «ضعیف‌تر از گذشته» است

این دیپلمات اروپایی که در حاشیه کنفرانس امنیتی مونیخ با «الشرق الاوسط» گفت‌وگو کرد، معتقد است که هر توافقی که اکنون میان واشنگتن و تهران حاصل شود، «بهتر از توافقی نخواهد بود که ایران دو سال پیش رد کرد».

با این حال، وی خوش‌بین است که توافقی تا پیش از اکتبر حاصل شود و افزود: «ایران در حال حاضر در موقعیتی ضعیف‌تر از گذشته قرار دارد» زیرا نفوذ نیروهای نیابتی آن در منطقه به شکلی بی‌سابقه تضعیف شده است.

وی تأکید کرد که «این موضوع به این معناست که هر توافق هسته‌ای جدیدی گسترده‌تر خواهد بود و فعالیت‌های منطقه‌ای ایران را نیز شامل خواهد شد»؛ مسئله‌ای که تا پیش از این حتی تصور آن نیز ممکن نبود.

برخی کشورهای منطقه‌ای همواره خواستار توافقی گسترده‌تر با ایران بوده‌اند که علاوه بر برنامه هسته‌ای، مداخله‌های منطقه‌ای تهران را نیز محدود کند، اما ایران تاکنون این درخواست را رد کرده است.

ترامپ پیشتر با صدور یک فرمان اجرایی، تحریم‌های ایران را تشدید کرد، اما همزمان اعلام نمود که دولت او «به دنبال مذاکره و دستیابی به توافقی جدید با تهران است».

این دیپلمات اروپایی اظهار کرد که تلاش‌های ترامپ در این زمینه «جدی» است، زیرا او «می‌خواهد نام خود را در تاریخ به‌عنوان یک توافق‌ساز ثبت کند».

بااین‌حال، وی به یک مانع کلیدی اشاره کرد که هنوز پابرجاست: «عدم وجود یک مذاکره‌کننده از سوی آمریکا». وی توضیح داد که دولت جدید ایالات متحده هنوز جانشینی برای رابرت مالی، نماینده ویژه سابق در امور ایران، تعیین نکرده است.

رابرت مالی به دلیل «انتقال اطلاعات محرمانه به طرف ایرانی در جریان مذاکرات غیرمستقیم در وین» از سمت خود تعلیق و مجوزهای امنیتی‌اش لغو شد.

این دیپلمات اظهار کرد که ایران در انتظار تعیین مذاکره‌کننده‌ای از سوی واشنگتن است و «بسیار مشتاق» مذاکره با ایالات متحده می‌باشد.

او حتی مدعی شد که «ایران حاضر است هر توافقی را بپذیرد تا تحریم‌ها علیه این کشور برداشته شود».

وی افزود که این بار «مشوق‌ها و تضمین‌های اقتصادی از سوی اروپا ارائه نخواهد شد»، زیرا اروپا پس از خروج ایالات متحده از توافق و کاهش سطح تجارت با ایران «دیگر مورد اعتماد تهران نیست».

مخاطرات عدم دستیابی به توافق

بااینکه این دیپلمات مطمئن نبود که توافقی تا پیش از اکتبر ۲۰۲۵ حاصل شود، اما گفت: «اگر دولتی در آمریکا قادر به دستیابی به توافقی هسته‌ای با ایران باشد، قطعاً دولت ترامپ خواهد بود» زیرا ایران اطمینان خواهد داشت که هیچ دولت آمریکایی دیگری پس از او، این توافق را لغو نخواهد کرد؛ همان‌طور که ترامپ توافق دوران اوباما را لغو کرد.

وی هشدار داد که اگر توافقی قبل از این تاریخ حاصل نشود، کشورهای اروپایی ممکن است مکانیسم «اسنپ‌بک» را فعال کنند، که منجر به بازگشت تمامی تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران خواهد شد.

سه کشور اروپایی در آخرین نشست آژانس بین‌المللی انرژی اتمی هشدار دادند که «همکاری ایران در پایین‌ترین سطح ممکن قرار دارد» و فعالیت‌های هسته‌ای این کشور «به‌طور مداوم در حال افزایش است» به‌گونه‌ای که دیگر نمی‌توان اطمینان داشت که این فعالیت‌ها صلح‌آمیز باقی مانده‌اند.

این دیپلمات اروپایی هشدار داد که در صورت عدم دستیابی به توافق با ایران تا پیش از اکتبر، «خاورمیانه با یک بحران واقعی مواجه خواهد شد» و این موضوع اسرائیل را به حمله نظامی علیه ایران سوق خواهد داد.