بن علوی: با کمک دیگران برای مهار تنش میان واشنگتن و تهران تلاش می کنیم

به گفته وزیر خارجه عمان روابط با اسرائیل در حالت طبیعی به سر می برد.. او احتمال داد که کشورش در «کارگاه عملی» اقتصادی پیش از اعلام طرح صلح آمریکایی شرکت کند

 بن علوی: با کمک دیگران برای مهار تنش میان واشنگتن و تهران تلاش می کنیم
TT

بن علوی: با کمک دیگران برای مهار تنش میان واشنگتن و تهران تلاش می کنیم

 بن علوی: با کمک دیگران برای مهار تنش میان واشنگتن و تهران تلاش می کنیم

یوسف بن علوی وزیر خارجه عمان با اشاره به اینکه کشورش برای مهار تنش در بحران فعلی میان ایالات متحده و ایران تلاش می کند، گفت: بروز هر نوع جنگی خطرناک است.. و در صورت شعله ور شدن آن ممکن است همه جهان آسیب ببیند». 
به گزارش الشرق الاوسط، بن علوی در گفتگو با هفته نامه المجله تاکید کرد «دو طرف آمریکا و ایران میزان خطرناک بودن این نزاع و لغزش تا این حد را درک می کنند».
بن علوی انجام میانجیگری عمان میان تهران و واشنگتن را رد نکرد اما گفت: با کمک دیگران برای مهار تنش میان واشنگتن و تهران تلاش می کنیم. او همچنین از وجود تماس های فراوان در این خصوص پرده برداشت. 
بن علوی از جامعه بین الملل خواست تا با همراهی عمان، تلاش هایی در راستای پیشگیری از وقوع خطر انجام دهد.
این وزیر عمانی روز دوشنبه هفته گذشته به تهران سفر و با همتای ایرانی خود دیدار کرد، سپس به لندن رفت. او درباره این دیدار گفت: «من نظر ایرانی ها را شنیدم.. آنها قصدی برای ورود به جنگ را ندارند».
بن علوی همچنین در سفر به لندن، یک یادداشت تفاهم همکاری و شراکت با جرمی هانت همتای بریتانیایی خود برای توسعه روابط دوجانبه در زمینه های سیاسی، اقتصادی، علمی، فرهنگی، توسعه ای و تکنولوژی امضا کرد.
بن علوی که از سال 1997 وزیر خارجه عمان است، درباره روابط کشورش با بریتانیا گفت: «روابط ما با بریتانیا ریشه در تاریخ دارد و این یادداشت تفاهم یک سند رسمی برای دوستی عمیق میان دو طرف است».
وی همچنین درباره روابط کشورش با اسرائیل گفت: «روابط با اسرائیل در جهانی تو در تو، در حالت طبیعی به سر می برد». 
بن علوی همچنین گفت که بنیامین نتانیاهو تنها نخست وزیر اسرائیل نیست که به این کشور سفر کرده است و پیش از آن اسحاق رابین، شیمون پرز و مسئولان دیگری نیز به عمان سفر کرده بودند. وی افزود: «این سفرها در زمان های حساس و بحران های منطقه ای صورت می گرفتند».
وزیر خارجه عمان اضافه کرد: «سفر نتانیاهو به پادشاهی عمان بنا به درخواست او صورت گرفت و پیش از وی محمود عباس (ابو مازن) همینطور.. درباره کمک به دو طرف اسرائیلی و فلسطینی برای برون رفت از بحرانشان گفتگو کردیم».
وی ادامه داد: «دیدگاه های نتانیاهو را شنیدیم و او دیدگاه های ما را. معتقدیم که دستیابی فلسطینی ها به یک دولت مستقل اصل و اساس هرگونه ابتکارعمل یا طرحی برای صلح است.. هر چیزی که مانع این شود، پذیرفتنی نیست».
بن علوی در ادامه اظهار کرد: «می دانیم که این مسئله ساده نیست.. سختی های زیادی دارد، نیاز به مقدمات و گفتگوهایی دارد، اما بسیاری از این پیچیدگی ها راه حل دارند.. اسرائیل و فلسطین در یک منطقه جغرافیایی مشترک واقع شدند، بنابراین باید بین این دو شراکت های مفید صورت بگیرد».
وی همچنین گفت: «اسرائیل اکنون یک حکومت موفق است.. اما سرزمین فلسطینی در کرانه باختری و غزه را اشغال کرده.. زمانی فرا می رسد که این دو مجبور به همکاری و شراکت شوند».
وزیر خارجه عمان افزود: «اسرائیلی ها دارای قدرت، اقتصاد، پیشرفت علمی و تکنولوژی هستند، اما آنها بابت ثبات و آرامش نگرانی دارند.. آنها نگران آینده شان هستند به عنوان یک دولت غیرعربی در فضایی متشکل از 400 میلیون شهروند».
او درباره طرح صلح آمریکایی که قرار است به زودی اعلام شود نیز گفت: «فلسطینی ها نمی توانند از حق خود برای برپایی دولت پس از 70 سال از برپایی دولت اسرائیل کوتاه بیایند.. پادشاهی عمان از این طرح آگاه نیست.. اما در نظر داشته باشیم که گفتگوهای پرفشاری درباره آن درخواهد گرفت».
این مقام مسئول عمانی همچنین یادآور شد: «نمی توان پذیرفت که اسرائیل دولت داشته باشد و فلسطینی ها در چادرها بمانند، این پذیرفتنی نیست.. این را به آمریکایی ها گفته ایم و تاکید کردیم که مسئله مسئله پول نیست اما مسئله ملتی در حدود 10 میلیون نفر در داخل و خارج از فلسطین است. اسرائیل باید دولت دوست برای فلسطینی ها باشد و دولت شریک نه دولت غاصب.. اگر این مسائل در طرح آمریکا حل نشوند این طرح ناقص خواهد بود».
او احتمال داد که کشورش در «کارگاه عملی» اقتصادی پیش از اعلام طرح صلح آمریکایی در چندین کشور در 25 ژانویه شرکت کند.
بن علوی درباره مسئله یمن نیز از همه طرف ها خواست تا فضایی مناسب برای فرستاده سازمان ملل و همچنین فضای اعتماد دوجانیه برای رسیدن به راهکاری فوری ایجاد کنند.



نشست پکن؛ هماهنگی برای مقابله با تحریم‌های ایران


وانگ یی، وزیر امور خارجه چین، در دیدار با سرگئی ریابکوف، معاون وزیر امور خارجه روسیه، و کاظم غریب‌آبادی، معاون وزیر امور خارجه ایران، در پکن، ۱۴ مارس ۲۰۲۵ (رویترز)  
وانگ یی، وزیر امور خارجه چین، در دیدار با سرگئی ریابکوف، معاون وزیر امور خارجه روسیه، و کاظم غریب‌آبادی، معاون وزیر امور خارجه ایران، در پکن، ۱۴ مارس ۲۰۲۵ (رویترز)  
TT

نشست پکن؛ هماهنگی برای مقابله با تحریم‌های ایران


وانگ یی، وزیر امور خارجه چین، در دیدار با سرگئی ریابکوف، معاون وزیر امور خارجه روسیه، و کاظم غریب‌آبادی، معاون وزیر امور خارجه ایران، در پکن، ۱۴ مارس ۲۰۲۵ (رویترز)  
وانگ یی، وزیر امور خارجه چین، در دیدار با سرگئی ریابکوف، معاون وزیر امور خارجه روسیه، و کاظم غریب‌آبادی، معاون وزیر امور خارجه ایران، در پکن، ۱۴ مارس ۲۰۲۵ (رویترز)  

نتایج نشست پکن میان معاونان وزیران امور خارجه روسیه، چین و ایران، نشان‌دهنده آغاز یک حرکت مشترک با هدف «هماهنگی زمانی» در مرحله‌ای دشوار و پیچیده است. این موضوع را یک دیپلمات روسی تأیید کرده است.

شرکت‌کنندگان در این نشست که اولین دیدار از این نوع محسوب می‌شود، بر هماهنگی مواضع برای مقابله با تحریم‌ها، رد هرگونه اقدام نظامی علیه تأسیسات هسته‌ای و تلاش برای پیشبرد یک توافق سیاسی احتمالی با دولت آمریکا توافق کردند. این موضوع در چارچوب پیشنهاد مسکو برای میانجی‌گری در پرونده برنامه هسته‌ای ایران و در پی اعلام آمادگی واشنگتن برای آغاز روند مذاکرات مطرح شد.

به نظر می‌رسد مسکو که به طور فعال برای موفقیت این نشست سه‌جانبه تلاش کرده، قصد دارد موقعیت مذاکره‌ای خود با واشنگتن را تقویت کند. این تلاش در چارچوب گشایش به سوی یک گفت‌وگوی گسترده‌تر شامل پرونده اوکراین و سایر مسائل بین‌المللی و منطقه‌ای از جمله برنامه هسته‌ای ایران صورت می‌گیرد.

بیانیه وزارت امور خارجه روسیه حاکی از رضایت مسکو از نتایج این نشست بود. در این دیدار، سرگئی ریابکوف، دیپلمات ارشد روسیه که مسئول پرونده‌های امنیت استراتژیک و مدیریت گفت‌وگو با واشنگتن است، شرکت داشت.

بر اساس این بیانیه، در این نشست «هماهنگی اقدامات برای کاهش تنش‌ها حول برنامه هسته‌ای ایران مورد بحث قرار گرفت و بر غیرقابل قبول بودن تهدیدات و استفاده از نیروی نظامی علیه تأسیسات انرژی هسته‌ای ایران تأکید شد.»

وزارت امور خارجه روسیه همچنین اعلام کرد که «رایزنی‌ها میان معاونان وزیران امور خارجه روسیه، چین و ایران بر روی برنامه اقدام جامع مشترک و هماهنگی اقدامات برای کاهش تنش‌های مصنوعی حول برنامه هسته‌ای ایران متمرکز بود.»

روسیه، چین و ایران بر هماهنگی برای مقابله با تحریم‌های علیه تهران توافق کردند (رویترز)

این بیانیه همچنین به ارزیابی دقیق سه طرف از «اقدامات غیرقانونی و نقض‌های متعدد قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت توسط ایالات متحده و کشورهای اروپایی» اشاره کرد و بر غیرقابل قبول بودن تهدید، ارعاب و استفاده از نیروی نظامی علیه زیرساخت‌های انرژی هسته‌ای ایران تأکید کرد.

به گفته وزارت امور خارجه روسیه، این نشست همچنین به بررسی چشم‌انداز «یافتن راه‌حل‌های مذاکره‌ای پایدار و بلندمدت بر اساس ملاحظات متقابل و تعادل مطمئن منافع طرفین» پرداخت.

نشستی «موفق و مهم»

محسن بختیار، سفیر ایران در چین، در پلتفرم «ایکس» این نشست را «کاملاً موفق» توصیف کرد و گفت که این نشست راه را برای مقابله با «یک‌جانبه‌گرایی شکست‌خورده» ایالات متحده هموار می‌کند.

چین، ایران و روسیه در روز جمعه در جریان مذاکرات پکن خواستار لغو تحریم‌های علیه تهران شدند. این در حالی است که تلاش‌های دیپلماتیک فشرده‌ای توسط قدرت‌های بزرگ برای احیای توافق سال ۲۰۱۵ در جریان است و واشنگتن فشارهای شدیدی بر برنامه هسته‌ای ایران اعمال می‌کند.

این مذاکرات در زمانی انجام شد که دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، از زمان بازگشت به کاخ سفید در ژانویه ۲۰۲۵، تمایل خود را برای گفت‌وگو با تهران اعلام کرده است. ترامپ در سال ۲۰۱۸ و در دوره اول ریاست‌جمهوری خود به طور یک‌جانبه از این توافق خارج شد.

با این حال، ترامپ تحریم‌های شدیدی علیه ایران اعمال کرد و ایران نیز با محکوم کردن «دورویی» ایالات متحده، به این اقدامات واکنش نشان داد.

بخشی از نشست سه‌جانبه روسیه، چین و ایران در پکن، ۱۴ مارس ۲۰۲۵ (رویترز)

ورود روسیه به این پرونده از طریق پیشنهاد میانجی‌گری برای پیشبرد مذاکرات هسته‌ای ایران، نشان‌دهنده تغییر مهمی است که بیانگر این باور در کرملین است که روابط جدید با دولت ترامپ می‌تواند به یک «توافق جامع» در مورد مسائل مورد اختلاف دو کشور منجر شود.

کرملین اعلام کرده است که پرونده ایران یکی از چندین مسیر مذاکره‌ای است که مسکو و واشنگتن آماده آغاز گفت‌وگو درباره آن‌ها هستند. این مسیرها شامل درگیری در اوکراین، مسائل امنیت استراتژیک و موضوعات منطقه‌ای داغ می‌شوند.

برخی محافل روسیه معتقدند که مسکو ممکن است آماده ترسیم چارچوب یک «توافق جامع» با واشنگتن باشد که بر اساس احترام به منافع طرفین در پرونده‌های مطرح شده استوار است.

در این چارچوب، به نظر می‌رسد نشست پکن موقعیت مذاکره‌ای مسکو را تقویت کرده است. این موضوع در اظهارات سه طرف که از از سرگیری برنامه هسته‌ای ایران، رد سیاست فشار حداکثری واشنگتن و مقابله با پیامدهای تحریم‌ها سخن گفتند، منعکس شده است.

وانگ یی، وزیر امور خارجه چین، در دیدار با سرگئی ریابکوف و کاظم غریب‌آبادی، هشدار داد که «وضعیت بار دیگر در یک تقاطع حساس قرار دارد.»

وی افزود: «توافق جامع در مورد مسئله هسته‌ای ایران دستاورد مهمی است که از طریق گفت‌وگو و مذاکره به دست آمده است.» او هشدار داد که «تحریم‌های یک‌جانبه تنها به تشدید اختلافات منجر خواهد شد. گفت‌وگو و مذاکره تنها گزینه‌های موجود هستند.»

ما چائو شیوی، معاون وزیر امور خارجه چین، گفت که روسیه، چین و ایران در نشست پکن بر ضرورت لغو همه تحریم‌های غیرقانونی تأکید کردند.

وی افزود: «ایران و روسیه از چین به خاطر نقش سازنده‌اش و سازماندهی این نشست در پکن تشکر کردند.»

گفت‌وگویی عمیق

نماینده ایران «برخی کشورها» را به ایجاد «یک بحران غیرضروری» متهم کرد و تأکید کرد که نشستی «بسیار سازنده و مثبت» با همتایان روس و چینی‌اش برگزار شده است.

ما چائو شیوی، معاون وزیر امور خارجه چین، در یک کنفرانس خبری با همتایان روس و ایرانی‌اش اعلام کرد: «ما تبادل نظر عمیقی در مورد مسئله هسته‌ای و لغو تحریم‌ها انجام دادیم.»

وی افزود: «ما بر ضرورت پایان دادن به همه تحریم‌های یک‌جانبه غیرقانونی تأکید کردیم.» این اظهارات در بیانیه مشترک سه کشور که توسط پکن منتشر شد، منعکس شده است.

توافق سال ۲۰۱۵ میان تهران و واشنگتن، پاریس، لندن، برلین، مسکو و پکن، به لغو تحریم‌ها علیه ایران در ازای کاهش فعالیت‌های هسته‌ای و تضمین صلح‌آمیز بودن برنامه هسته‌ای ایران منجر شد.

با این حال، ایالات متحده در سال ۲۰۱۸ به تصمیم ترامپ به طور یک‌جانبه از این توافق خارج شد و تحریم‌های شدیدی را علیه ایران اعمال کرد که اقتصاد این کشور را تحت فشار قرار داد.

تهران تا یک سال پس از خروج آمریکا به تعهدات خود پایبند بود، اما پس از آن شروع به کاهش تعهدات خود کرد. از آن زمان تاکنون تمام تلاش‌ها برای احیای این توافق با شکست مواجه شده است.

پس از ۱۰ سال از اجرای این توافق، قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد که اجرای توافق ۲۰۱۵ را تضمین می‌کرد، در اکتبر ۲۰۲۵ منقضی می‌شود.

برخی کشورها احتمال اعمال مجدد تحریم‌ها علیه ایران پس از این تاریخ را رد نکرده‌اند.

ایران در ماه‌های اخیر چندین دور مذاکره با آلمان، فرانسه و بریتانیا در مورد برنامه هسته‌ای خود انجام داده است و همچنین سیاست‌های خود را با مسکو و پکن هماهنگ کرده تا با وضعیت موجود مقابله کند.

اولین واکنش اروپا به نشست پکن حاکی از برخورد مثبت اروپا با احتمال آغاز یک روند مذاکره‌ای برای حل اختلافات حول برنامه هسته‌ای ایران از طریق روش‌های صلح‌آمیز بود.

انور العنونی، سخنگوی خدمات خارجی اتحادیه اروپا، گفت که این اتحادیه از نشست سه‌جانبه روسیه، ایران و چین در مورد برنامه هسته‌ای ایران مطلع است و همچنان به ارتباطات در این زمینه باز است.

وی در یک نشست خبری در بروکسل افزود: «این سه کشور طرف‌های توافق هسته‌ای ایران هستند. هیچ جایگزین عملی‌ای برای حل دیپلماتیک وجود ندارد.»