توضیحات ایران دربارهٔ چگونگی موفقیت میانجیگری آبه

تردید وزرات خارجه ایران نسبت به پیشنهاد واشنگتن برای مذاکره پس از تحریم پتروشیمی

توضیحات ایران دربارهٔ چگونگی موفقیت میانجیگری آبه
TT

توضیحات ایران دربارهٔ چگونگی موفقیت میانجیگری آبه

توضیحات ایران دربارهٔ چگونگی موفقیت میانجیگری آبه

شورای عالی امنیت ملی ایران شرط موفقیت سفر روز چهارشنبه شینزو آبه نخست‌وزیر ژاپن به تهران به منظور کاهش تنش میان ایران و ایالات متحده آمریکا را تعیین کرد، در این میان، وزارت خارجه ایران نیز تحریم‌های جدید علیه صنایع پتروشیمی را «نشانه پوچی ادعای ترامپ برای مذاکره» خوانده‌است.
به گزارش الشرق الاوسط به نقل از خبرگزاری دولتی ایسنا، کیوان خسروی سخنگوی شورای عالی امنیت ملی ایران گفت: «بازگشت آمریکا به برجام و جبران خسارت‌های وارد شده به ایران می‌تواند تضمینی برای موفقیت سفر نخست‌وزیر ژاپن به ایران باشد».
این سخنگو در صفحه توئیتر خود به علاقمندی ایران به مذاکره و ارسال پالس مثبت برای توکیو اشاره ای نکرد اما گفته‌است که «سفر برنامه‌ریزی شده شینزو آبه نخست‌وزیر ژاپن به تهران روز چهارشنبه خواهد بود».
پیش از این سخنگو هیئت دولت ژاپن با تأیید این خبر، گفت که «توکیو تلاش‌های مثبتی در این زمینه انجام خواهد داد».
وی در عین حال بدون اشاره به زمان سفر آبه افزوده‌است که ملاقات با حسن روحانی و علی خامنه‌ای، رئیس‌جمهور و رهبر ایران در برنامه دیدارهای اوست.
با این وجود، کیوان خسروی سخنگوی شورای‌عالی امنیت ملی با اشاره به سفر نخست‌وزیر ژاپن به تهران با تمجید از روابط دو کشور گفت: «روابط ایران و ژاپن در ابعاد سیاسی و اقتصادی، همواره از سطح و روند متعادل و باثباتی برخوردار بوده‌است».
به گفته او «رویکرد ژاپن در حوزه سیاست خارجی نیز عمدتاً حمایت از هنجارهای حقوقی و سیاسی پذیرفته شده از سوی جامعه بین‌المللی بوده و کمتر تحت تأثیر فراز و فرودهای افراطی و تفریطی بوده‌است».
خبرگزاری کیودو ژاپن نیز گزارش داد که تارو کونو وزیر خارجه ژاپن برای زمینه‌سازی دیدار نخست‌وزیر این کشور در روزهای آینده به تهران سفر می‌کند.
در همین زمینه، ایران تحریم شرکت‌های پتروشیمی از سوی آمریکا را محکوم کرد و آن را مصداق «تروریسم اقتصادی» دانست.
رویترز نیز در خبری آورده‌است که عباس موسوی سخنگوی وزارت خارجه ایران، تحریم‌های جدید علیه صنایع پتروشیمی را «نشانه پوچی ادعای ترامپ برای مذاکره» خوانده‌است.
وزارت خزانه‌داری آمریکا روز جمعه (۱۷ خردادماه) نیز تحریم‌های جدیدی علیه بخش پتروشیمی ایران از جمله بزرگ‌ترین هلدینگ پتروشیمی این کشور به دلیل پشتیبانی مالی غیرمستقیم «سپاه پاسداران» و به منظور قطع تأمین مالی به «سپاه پاسداران» اعلام کرد.
این در حالی است که رویترز به نقل از تحلیلگران در این باره نوشت: «این تحریم‌ها بیشتر نمادین هستند».
پیش از آن دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا از آمادگی خود برای مذاکره با ایران خبر داد، همچنین مایک پمپئو نیز با تکرار این آمادگی گفته‌است آماده است بدون پیش شرط با ایران مذاکره کند.
خبرگزاری آلمان نیز در گزارشی آورده‌است که وزارت امور خارجه ایران با اشاره به اینکه «تنها یک هفته صبر نیاز بود تا پوچ بودن ادعای رئیس‌جمهور آمریکا برای مذاکره با ایران ثابت شود» افزود: «سیاست فشار حداکثری آمریکا یک سیاست شکست‌خورده‌است».
وزارت خارجه ایران همچنین تأکید کرد «این مسیری اشتباه است و دولت آمریکا می‌تواند مطمئن باشد که به هیچ‌یک از اهداف تعیین‌شده برای این سیاست نخواهد رسید».
تنش‌ها در هفته‌های گذشته میان تهران و اشنگتن پس از اعزام جنگ‌افزارهای آمریکایی به منطقه خلیج به اوج خود رسید؛ تحرکاتی که آمریکایی‌ها آنها را در راستای مواجهه با تهدیدهای ایران علیه نیروها و منافع آمریکا در منطقه عنوان کردند.
در واکنش به تحرکات نظامی آمریکا در منطقه خلیج، خبرگزاری ایسنا گزارش داد که امیر سرتیپ حاتمی وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح ایران گفته‌است «قدرت بالای دفاعی و تهاجمی ایران جرات هرگونه تعدی و تعرض نظامی را از دشمن گرفته و آنها از هرگونه جنگ و درگیری احتمالی با ایران در هراس‌اند».
حاتمی اعلام آمادگی آمریکایی‌ها برای مذاکره بدون پیش‌شرط با ایران را «دروغین، عوام‌فریبانه و حیله گرانه» دانست.
به گفته وی «طرح مسائلی چون پرونده هسته‌ای، حقوق بشر، توان موشکی، حضور منطقه ای و امثالهم تنها بهانه‌ای برای دشمنی با ایران بوده‌است».
حاتمی دست داشتن کشورش در انفجار چند نفت کش بندر فجیره در امارات متحده عربی را رد کرد و آن را «بهانه ای آمریکایی و اسرائیلی برای اتهام و تحریک علیه ایران» دانست.
وزیر دفاع ایرات همچنین با اشاره به جلوگیری از فروش نفت ایران، ممانعت از تعاملات بانکی بین‌المللی، تحریم اشخاص و شرکت‌ها در مراودات بین‌الملل، اعمال تحریم‌ها در حوزه طلا و فلزات گرانبها، مس، روی و آلومینیوم، هواپیمایی و تروریست خواندن سپاه اظهار کرد «این اقدامات در راه پیشرفت ایران خللی ایجاد نخواهد کرد».



مسکو و تهران: بزرگ‌تر از شراکت، کوچک‌تر از ائتلاف

 رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
TT

مسکو و تهران: بزرگ‌تر از شراکت، کوچک‌تر از ائتلاف

 رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)

با امضای توافقنامه «شراکت استراتژیک جامع» بین روسیه و ایران، روابط دو کشور وارد مرحله‌ای جدید شده است که در آن منافع طرفین به شکلی بی‌سابقه به هم نزدیک می‌شوند. با این حال، در مسکو تردیدهایی درباره تمایل تهران به بازگشایی به سوی غرب وجود دارد.

این توافقنامه پایه‌ای قانونی برای گسترش همکاری‌های وسیع بین دو کشور فراهم می‌کند و جایگزین توافقنامه همکاری سال ۲۰۰۱ می‌شود که پیش‌تر زمینه‌های محدودی برای همکاری ایجاد کرده بود.

در طول ۲۵ سال گذشته، روابط مسکو و تهران به شدت توسعه یافته و تحولات بزرگی در منطقه رخ داده است که دو کشور را وادار به بازنگری در اساس همکاری‌های خود کرده است. با این حال، مسیر رسیدن به این توافقنامه هموار نبوده و موانع زیادی بر سر راه آن وجود داشته است.

رئیسان روسیه و ایران، پوتین و پزشکیان، پس از مذاکرات در مسکو، برای حضور در مراسم امضا آماده می‌شوند (عکس: آسوشیتدپرس)

موضع روسیه در قبال تحولات جنگ قره‌باغ و سوریه، که به منافع منطقه‌ای ایران آسیب زد، باعث ایجاد تردیدهایی در تهران درباره قابل اعتماد بودن مسکو به عنوان یک شریک استراتژیک شده است. از سوی دیگر، مسکو نیز همواره با نگرانی به تلاش‌های ایران برای بازگشایی کانال‌های ارتباطی با غرب نگاه کرده است.

انتخاب زمان امضای این توافقنامه جلب توجه می‌کند. این توافقنامه پس از چندین تأخیر و درست سه روز قبل از تحلیف رئیس‌جمهور جدید آمریکا، دونالد ترامپ، امضا شد. برخی تحلیل‌گران معتقدند که مسکو و تهران پس از تحولات سوریه و اوکراین، تصمیم گرفتند تا با تقویت مواضع خود، آماده مذاکرات آینده شوند.
این توافقنامه در ۴۷ بند، حوزه‌های مختلف همکاری از جمله تجارت، انرژی، آموزش و گردشگری را پوشش می‌دهد. بخش قابل توجهی از آن به همکاری در زمینه انرژی هسته‌ای صلح‌آمیز اختصاص دارد، حوزه‌ای که ایران به زودی چالش‌های دیپلماتیک جدی در آن پیش رو خواهد داشت.

رئیسان روسیه و ایران، پوتین و پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در کرملین، مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ (آسوشیتدپرس)

همکاری نظامی

توافقنامه بر همکاری‌های نظامی و امنیتی تأکید کرده است، اما از تبدیل این شراکت به یک اتحاد نظامی کامل جلوگیری می‌کند. این همکاری شامل تبادل هیئت‌های نظامی، آموزش پرسنل، انجام تمرینات مشترک و مشارکت در کنفرانس‌های بین‌المللی می‌شود.
دو کشور بر تقویت همکاری در مبارزه با تروریسم، تبادل اطلاعات امنیتی و هماهنگی بین وزارتخانه‌های داخلی تأکید کرده‌اند. همچنین، همکاری در زمینه‌های حقوقی، کنترل تسلیحات و خلع سلاح نیز در توافقنامه گنجانده شده است.
توافقنامه به توسعه روابط تجاری و اقتصادی، بهبود شبکه‌های حمل‌ونقل و تدارکات، و افزایش مبادلات تجاری بین دو کشور اشاره کرده است. همچنین، استفاده از ارزهای ملی در مبادلات و مقابله با تحریم‌های یکجانبه غرب نیز مورد تأکید قرار گرفته است.
این توافقنامه تمامی جنبه‌های همکاری سیاسی، اقتصادی، امنیتی، نظامی و فرهنگی را پوشش می‌دهد. با این حال، نکته جالب توجه این است که در بند پایانی توافقنامه آمده است: «در صورت بروز اختلاف در تفسیر مفاد این توافقنامه، نسخه انگلیسی سند مرجع خواهد بود.»