توضیحات ایران دربارهٔ چگونگی موفقیت میانجیگری آبه

تردید وزرات خارجه ایران نسبت به پیشنهاد واشنگتن برای مذاکره پس از تحریم پتروشیمی

توضیحات ایران دربارهٔ چگونگی موفقیت میانجیگری آبه
TT

توضیحات ایران دربارهٔ چگونگی موفقیت میانجیگری آبه

توضیحات ایران دربارهٔ چگونگی موفقیت میانجیگری آبه

شورای عالی امنیت ملی ایران شرط موفقیت سفر روز چهارشنبه شینزو آبه نخست‌وزیر ژاپن به تهران به منظور کاهش تنش میان ایران و ایالات متحده آمریکا را تعیین کرد، در این میان، وزارت خارجه ایران نیز تحریم‌های جدید علیه صنایع پتروشیمی را «نشانه پوچی ادعای ترامپ برای مذاکره» خوانده‌است.
به گزارش الشرق الاوسط به نقل از خبرگزاری دولتی ایسنا، کیوان خسروی سخنگوی شورای عالی امنیت ملی ایران گفت: «بازگشت آمریکا به برجام و جبران خسارت‌های وارد شده به ایران می‌تواند تضمینی برای موفقیت سفر نخست‌وزیر ژاپن به ایران باشد».
این سخنگو در صفحه توئیتر خود به علاقمندی ایران به مذاکره و ارسال پالس مثبت برای توکیو اشاره ای نکرد اما گفته‌است که «سفر برنامه‌ریزی شده شینزو آبه نخست‌وزیر ژاپن به تهران روز چهارشنبه خواهد بود».
پیش از این سخنگو هیئت دولت ژاپن با تأیید این خبر، گفت که «توکیو تلاش‌های مثبتی در این زمینه انجام خواهد داد».
وی در عین حال بدون اشاره به زمان سفر آبه افزوده‌است که ملاقات با حسن روحانی و علی خامنه‌ای، رئیس‌جمهور و رهبر ایران در برنامه دیدارهای اوست.
با این وجود، کیوان خسروی سخنگوی شورای‌عالی امنیت ملی با اشاره به سفر نخست‌وزیر ژاپن به تهران با تمجید از روابط دو کشور گفت: «روابط ایران و ژاپن در ابعاد سیاسی و اقتصادی، همواره از سطح و روند متعادل و باثباتی برخوردار بوده‌است».
به گفته او «رویکرد ژاپن در حوزه سیاست خارجی نیز عمدتاً حمایت از هنجارهای حقوقی و سیاسی پذیرفته شده از سوی جامعه بین‌المللی بوده و کمتر تحت تأثیر فراز و فرودهای افراطی و تفریطی بوده‌است».
خبرگزاری کیودو ژاپن نیز گزارش داد که تارو کونو وزیر خارجه ژاپن برای زمینه‌سازی دیدار نخست‌وزیر این کشور در روزهای آینده به تهران سفر می‌کند.
در همین زمینه، ایران تحریم شرکت‌های پتروشیمی از سوی آمریکا را محکوم کرد و آن را مصداق «تروریسم اقتصادی» دانست.
رویترز نیز در خبری آورده‌است که عباس موسوی سخنگوی وزارت خارجه ایران، تحریم‌های جدید علیه صنایع پتروشیمی را «نشانه پوچی ادعای ترامپ برای مذاکره» خوانده‌است.
وزارت خزانه‌داری آمریکا روز جمعه (۱۷ خردادماه) نیز تحریم‌های جدیدی علیه بخش پتروشیمی ایران از جمله بزرگ‌ترین هلدینگ پتروشیمی این کشور به دلیل پشتیبانی مالی غیرمستقیم «سپاه پاسداران» و به منظور قطع تأمین مالی به «سپاه پاسداران» اعلام کرد.
این در حالی است که رویترز به نقل از تحلیلگران در این باره نوشت: «این تحریم‌ها بیشتر نمادین هستند».
پیش از آن دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا از آمادگی خود برای مذاکره با ایران خبر داد، همچنین مایک پمپئو نیز با تکرار این آمادگی گفته‌است آماده است بدون پیش شرط با ایران مذاکره کند.
خبرگزاری آلمان نیز در گزارشی آورده‌است که وزارت امور خارجه ایران با اشاره به اینکه «تنها یک هفته صبر نیاز بود تا پوچ بودن ادعای رئیس‌جمهور آمریکا برای مذاکره با ایران ثابت شود» افزود: «سیاست فشار حداکثری آمریکا یک سیاست شکست‌خورده‌است».
وزارت خارجه ایران همچنین تأکید کرد «این مسیری اشتباه است و دولت آمریکا می‌تواند مطمئن باشد که به هیچ‌یک از اهداف تعیین‌شده برای این سیاست نخواهد رسید».
تنش‌ها در هفته‌های گذشته میان تهران و اشنگتن پس از اعزام جنگ‌افزارهای آمریکایی به منطقه خلیج به اوج خود رسید؛ تحرکاتی که آمریکایی‌ها آنها را در راستای مواجهه با تهدیدهای ایران علیه نیروها و منافع آمریکا در منطقه عنوان کردند.
در واکنش به تحرکات نظامی آمریکا در منطقه خلیج، خبرگزاری ایسنا گزارش داد که امیر سرتیپ حاتمی وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح ایران گفته‌است «قدرت بالای دفاعی و تهاجمی ایران جرات هرگونه تعدی و تعرض نظامی را از دشمن گرفته و آنها از هرگونه جنگ و درگیری احتمالی با ایران در هراس‌اند».
حاتمی اعلام آمادگی آمریکایی‌ها برای مذاکره بدون پیش‌شرط با ایران را «دروغین، عوام‌فریبانه و حیله گرانه» دانست.
به گفته وی «طرح مسائلی چون پرونده هسته‌ای، حقوق بشر، توان موشکی، حضور منطقه ای و امثالهم تنها بهانه‌ای برای دشمنی با ایران بوده‌است».
حاتمی دست داشتن کشورش در انفجار چند نفت کش بندر فجیره در امارات متحده عربی را رد کرد و آن را «بهانه ای آمریکایی و اسرائیلی برای اتهام و تحریک علیه ایران» دانست.
وزیر دفاع ایرات همچنین با اشاره به جلوگیری از فروش نفت ایران، ممانعت از تعاملات بانکی بین‌المللی، تحریم اشخاص و شرکت‌ها در مراودات بین‌الملل، اعمال تحریم‌ها در حوزه طلا و فلزات گرانبها، مس، روی و آلومینیوم، هواپیمایی و تروریست خواندن سپاه اظهار کرد «این اقدامات در راه پیشرفت ایران خللی ایجاد نخواهد کرد».



طرح مشترک تل‌آویو و تیم ترامپ برای سرنگونی نظام ایران

رئیس‌جمهور منتخب دونالد ترامپ در جلسه‌ای با اعضای جمهوری‌خواه مجلس نمایندگان (آسوشیتدپرس)
رئیس‌جمهور منتخب دونالد ترامپ در جلسه‌ای با اعضای جمهوری‌خواه مجلس نمایندگان (آسوشیتدپرس)
TT

طرح مشترک تل‌آویو و تیم ترامپ برای سرنگونی نظام ایران

رئیس‌جمهور منتخب دونالد ترامپ در جلسه‌ای با اعضای جمهوری‌خواه مجلس نمایندگان (آسوشیتدپرس)
رئیس‌جمهور منتخب دونالد ترامپ در جلسه‌ای با اعضای جمهوری‌خواه مجلس نمایندگان (آسوشیتدپرس)

در حالی که جامعه جهانی منتظر است رئیس‌جمهور منتخب آمریکا، دونالد ترامپ، در تاریخ ۲۰ ژانویه وارد کاخ سفید شود و گمانه‌زنی‌ها درباره نحوه برخورد او با مسائل جهانی زیاد است، گزارش‌هایی در تل‌آویو منتشر شده که نشان می‌دهد طی ماه‌های گذشته، چندین طرح توسط اعضای تیم ترامپ، با مشارکت مقامات اسرائیلی، آماده شده است. یکی از این طرح‌ها سرنگونی نظام ایران است.

برنامه‌های مشترک آمریکا و اسرائیل

روزنامه «یسرائیل هیوم» که به جناح راست حاکم در اسرائیل نزدیک است، گزارش داده این برنامه‌ها نشان‌دهنده منافع مشترک آمریکا و اسرائیل هستند. این روزنامه به انتصاب‌های ترامپ در تیمش اشاره کرده و آن را نشانه‌ای از این رویکرد دانسته است. طبق این گزارش، ایران متوجه این تحولات شده و عملیات «الوعد الصادق ۳» را که برای پاسخ به حمله بزرگ اسرائیل در ۲۶ اکتبر آماده شده بود، متوقف کرده است.

از سوی دیگر، روزنامه «یدیعوت آحارونوت» به نقل از منابع آمریکایی گزارش داده که بحث‌هایی در رهبری ایران درباره امکان مذاکره برای توافق هسته‌ای جدید با دولت ترامپ یا ادامه سیاست‌های تهاجمی در جریان است.

«خبرهای ناخوشایند» برای ایران

یکی از تحلیلگران عربی روزنامه «هاآرتص» نوشته است: «رئیس‌جمهور ایران، مسعود پزشکیان، این هفته صدمین روز ریاست‌جمهوری خود را جشن گرفت، اما خبرها خوب نیستند. ارزش ریال ایران طی این مدت ۲۰ درصد کاهش یافته و قیمت کالاهای اساسی، برق، آب و حمل‌ونقل بین ۲۵ تا ۷۰ درصد افزایش یافته است. همچنین بیش از ۴۴۰ نفر اعدام شده‌اند، تقریباً دو برابر دوره رئیس‌جمهور پیشین، ابراهیم رئیسی.»

وی افزود: «به زودی مشکلات بیشتری انتظار می‌رود. در بودجه سال آینده کاهش شدید در هزینه‌های رفاه و افزایش ۴۰ درصدی قیمت سوخت پیش‌بینی شده است. این امر نگرانی‌ها از وقوع اعتراضات گسترده مشابه سال ۲۰۱۹ را افزایش داده، اعتراضاتی که در آن حدود ۱۵۰۰ نفر کشته شدند. در همین حال، بودجه نیروهای امنیتی و سپاه پاسداران نسبت به سال گذشته ۲۰۰ درصد افزایش خواهد یافت.»

«شبکه‌ای ضد ایران»

در برابر «تهدید آمریکا» که با تیم ترامپ شکل گرفته، ایران در تلاش است تا یک سیستم دفاعی سیاسی، منطقه‌ای و بین‌المللی برای خود ایجاد کند. رسانه‌های اسرائیلی تأیید کرده‌اند که مذاکراتی میان ایران و دولت کنونی آمریکا، از طریق بغداد انجام شده و تیم ترامپ نیز در جریان آن قرار گرفته است. این مذاکرات شامل توافقاتی اولیه است، از جمله اینکه ایران دیگر شبه‌نظامیان شیعه وابسته به خود را در عراق علیه آمریکا تحریک نکند و به اهداف آمریکایی و اسرائیلی حمله نکند. در مقابل، عراق متعهد شده تا شورشیان کرد ایرانی را که علیه ایران فعالیت می‌کنند، خلع سلاح کند.

پیشنهاد ترامپ برای توافق

منابعی گفته‌اند ایران خواهان بازگشت به سخنان ترامپ در سال ۲۰۱۹ است؛ زمانی که او پس از خروج از توافق هسته‌ای گفت: «همه کاری که باید انجام شود این است که تماس بگیرند و با من بنشینند. ما می‌توانیم یک توافق منصفانه داشته باشیم. هدف ما فقط این است که ایران سلاح هسته‌ای نداشته باشد. ما چیز زیادی نمی‌خواهیم و حتی می‌توانیم به آنها کمک کنیم تا دوباره به شرایط عالی بازگردند.»

این اظهارات برخلاف مواضع تیم ترامپ در آن زمان بود، که شامل خواسته‌های سخت‌گیرانه‌ای از ایران بود. این خواسته‌ها توسط مایک پمپئو، وزیر خارجه وقت، مطرح شده بود، از جمله: توقف غنی‌سازی اورانیوم در هر سطح و مقدار، توقف تولید موشک‌های بالستیک، توقف حمایت از حماس، حزب‌الله و جهاد اسلامی، خروج نیروهای ایرانی و حامیانشان از سوریه، و توقف حمایت از حوثی‌ها در یمن.

نگرانی‌ها در تهران

مسئولان ایرانی در حال بررسی این موضوع هستند که آیا ترامپ همان شخصی است که از توافق هسته‌ای خارج شد یا فردی که به دنبال یک «توافق منصفانه» است؟ آیا او خواسته‌های سخت‌گیرانه پمپئو را دوباره مطرح خواهد کرد یا تنها به یک توافق هسته‌ای رضایت می‌دهد؟

برخی تحلیلگران معتقدند اینکه آمریکا به اسرائیل چراغ سبز برای حمله به تأسیسات هسته‌ای ایران نشان دهد، هنوز نیاز به اثبات دارد. اگر سیاست‌های ترامپ در دوره اول او را معیار قرار دهیم، جنگی فراگیر در خاورمیانه که آمریکا را مستقیماً درگیر کند، احتمالاً چیزی نیست که واشنگتن یا حتی تهران بخواهد.

تردیدها درباره توانایی اسرائیل

در حالی که اسرائیل موفقیت‌هایی در آسیب زدن به سامانه‌های دفاع هوایی ایران داشته، کارشناسان خارجی تردید دارند که اسرائیل بتواند بدون همکاری آمریکا تمام تأسیسات هسته‌ای زیرزمینی ایران را نابود کند. این مسائل در تماس‌های تلفنی میان نتانیاهو و ترامپ از زمان انتخابات مطرح شده و همچنین توسط ران درمر، یکی از وزرای نزدیک به نتانیاهو، در سفرش به آمریکا پیگیری شده است.