​واکنش رسانه‌های ایران به سفر ماس: از باک بنزین تا چماق و هویج

​واکنش رسانه‌های ایران به سفر ماس: از باک بنزین تا چماق و هویج
TT

​واکنش رسانه‌های ایران به سفر ماس: از باک بنزین تا چماق و هویج

​واکنش رسانه‌های ایران به سفر ماس: از باک بنزین تا چماق و هویج

روزنامه‌ها و خبرگزاری‌های ایران امروز دوشنبه ۲۰ خرداد (۱۰ ژوئن) موضوعات تند و ملایمی دربارهٔ سفر هایکو ماس وزیر امور خارجه آلمان به تهران در صفحات اصلی خود قرار داده‌اند که در زیر خلاصه برخی از آنها را بازخوانی می‌کنیم.
کیهان: آلمان پادوی آمریکاست
به گزارش الشرق الاوسط، روزنامه کیهان وابسته به رهبر ایران با حمله سفر هایکو ماس به تهران، نوشت: مقامات آلمان مدعی شده‌اند که هدفشان از سفر به تهران، واسطه‌گری در راستای حفظ برجام و کاهش تنش میان ایران و آمریکا است. این در حالی است که آلمان کشوری است که به پادوی آمریکا مشهور است.
روزنامه کیهان نوشت: آلمان، کشوری که به پادوی آمریکا مشهور است و بدون اجازه واشینگتن حتی نمی‌تواند در خاک خود یک باک بنزین به هواپیمای حامل ظریف بدهد، چه به نقش‌آفرینی برای احقاق حقوق ایران؟!
جوان: دیپلماسی «ماس» مالی برجام
روزنامه جوان وابسته به «سپاه پاسداران» نیز در این باره نوشت: سفر وزیر خارجه آلمان به ایران، دو روز قبل از سفر شینزو آبه، نخست‌وزیر ژاپن به تهران، می‌تواند نشانه نگرانی اروپاییان از این واقعیت باشد که مسیر مذاکره با ایران، از مدار اروپا خارج شود.
این روزنامه ادامه می‌دهد: هرچند اروپاییان گفته‌اند که ضرب‌الاجل ۶۰ روزه ایران را نمی‌پذیرند، ولی سفر وزیر خارجه آلمان به تهران در پنجمین هفته اولتیماتوم برجامی تهران نشان می‌دهد آن‌ها مهلت ۶۰ روزه تهران را جدی گرفته‌اند، به خصوص که ماس پیش از سفر به تهران تلویحاً گفت که هدف او نجات دادن برجام است.
دیپلماسی ایرانی: موتور اینستکس روشن نخواهد شد
سایت دیپلماسی ایرانی نزدیک به اصلاح طلبان نیز موضع خیلی متفاوتی با اصولگرایان در این باره ندارد و با بکارگیری تیتر «چماق و هویج اروپا برای ایران در سفر هایکو ماس به تهران» معتقد است «با حضور هفته آتی پر فیشر در ایران هم موتور اینستکس روشن نخواهد شد».
این سایت به نقل از محسن جلیلوند کارشناس مسائل بین‌الملل آورده‌است: برلین با سفر هایکو ماس به تهران به دنبال انجام و اجرای سیاست چماق و هویج در خصوص تهران است؛ هویجی که با تلاش برای راه اندازی اینستکس خود را نشان می‌دهد و چماغی که می‌تواند در قالب تهدید واشینگتن مطرح شود. در کنار آن شما شاهد سفر آقای هایکو ماس به امارات متحده عربی و احتمالاً پیگیری پرونده فجیره نیز هستیم؛ این مسئله خود نشان از این دارد که یک برنامه جامع و کلان تری برای اروپایی‌ها تعریف شده‌است.
ایران: انتظار نامعقول
روزنامه دولتی ایران نیز دربارهٔ انتظارات از سفر شینزو آبه و ماس گفته‌است: انتظار حل مسائل دو طرف ایران و آمریکا با سفر نخست‌وزیر ژاپن و مقامات اروپایی، انتظار نامعقولی است، چون معلوم نیست که ترامپ حتی به آنچه هم که به نخست‌وزیر ژاپن گفته‌است پایبند بماند.
این روزنامه می‌افزاید: بنابراین بدون آنکه امیدی به این سفرها بتوان بست، نباید هم به کلی آنها را فاقد فرصت برای کاهش تنش‌های میان دو طرف دانست. امید ما به قدرت داخلی و ملی مردم خود است. اگر این امید برقرار و واقعی باشد، این سفرها نیز دیر یا زود به نتیجه خواهد رسید.
فارس: گنجاندن برنامه موشکی
خبرگزاری فارس وابسته به بسیج نیز با اشاره به این سفر می‌گوید: غرب همواره می‌کوشد تا مسایلی مانند برنامه موشکی و تحولات یمن و سوریه را هم در گفت‌وگو با مقامات ایرانی بگنجاند.
به نوشته این خبرگزاری، گزارش‌ها حاکی از این است که فرانسه و انگلیس هم با این سفر موافقت کرده‌اند.
مهر: جلوگیری از گسترش بحران
خبرگزاری اصولگرای مهر نیز در گزارشی آورده‌است: سفر وزیر خارجه آلمان به منطقه در بحبوحه تنش‌های سیاسی بین ایران و آمریکا حاکی از نگرانی اروپایی‌ها از وخامت بیشتر اوضاع و تلاشی مشترک از سوی مقامات بروکسل برای جلوگیری از گسترش بحران است.
فرارو: هدایت مذاکرات ایران و آمریکا
سایت فرارو نزدیک به دولت ایران نیز در گزارشی با اشاره به سفر هایکو ماس به تهران گفته‌است که اروپا در فکر هدایت مذاکرات ایران و آمریکاست.
این سایت نوشته‌است: به هر حال، موضوعات سفر ماس به تهران نشان می‌دهد که اروپا یک رویکرد دو محوری در برابر ایران طراحی کرده‌است که بر ترغیب ایران به حفظ توافق هسته‌ای و آغاز مذاکرات جدید با آمریکا استوار است. اخیراً بخش دوم این رویکرد، یعنی مذاکرات جدید، برجسته‌تر شده‌است.



نشست پکن؛ هماهنگی برای مقابله با تحریم‌های ایران


وانگ یی، وزیر امور خارجه چین، در دیدار با سرگئی ریابکوف، معاون وزیر امور خارجه روسیه، و کاظم غریب‌آبادی، معاون وزیر امور خارجه ایران، در پکن، ۱۴ مارس ۲۰۲۵ (رویترز)  
وانگ یی، وزیر امور خارجه چین، در دیدار با سرگئی ریابکوف، معاون وزیر امور خارجه روسیه، و کاظم غریب‌آبادی، معاون وزیر امور خارجه ایران، در پکن، ۱۴ مارس ۲۰۲۵ (رویترز)  
TT

نشست پکن؛ هماهنگی برای مقابله با تحریم‌های ایران


وانگ یی، وزیر امور خارجه چین، در دیدار با سرگئی ریابکوف، معاون وزیر امور خارجه روسیه، و کاظم غریب‌آبادی، معاون وزیر امور خارجه ایران، در پکن، ۱۴ مارس ۲۰۲۵ (رویترز)  
وانگ یی، وزیر امور خارجه چین، در دیدار با سرگئی ریابکوف، معاون وزیر امور خارجه روسیه، و کاظم غریب‌آبادی، معاون وزیر امور خارجه ایران، در پکن، ۱۴ مارس ۲۰۲۵ (رویترز)  

نتایج نشست پکن میان معاونان وزیران امور خارجه روسیه، چین و ایران، نشان‌دهنده آغاز یک حرکت مشترک با هدف «هماهنگی زمانی» در مرحله‌ای دشوار و پیچیده است. این موضوع را یک دیپلمات روسی تأیید کرده است.

شرکت‌کنندگان در این نشست که اولین دیدار از این نوع محسوب می‌شود، بر هماهنگی مواضع برای مقابله با تحریم‌ها، رد هرگونه اقدام نظامی علیه تأسیسات هسته‌ای و تلاش برای پیشبرد یک توافق سیاسی احتمالی با دولت آمریکا توافق کردند. این موضوع در چارچوب پیشنهاد مسکو برای میانجی‌گری در پرونده برنامه هسته‌ای ایران و در پی اعلام آمادگی واشنگتن برای آغاز روند مذاکرات مطرح شد.

به نظر می‌رسد مسکو که به طور فعال برای موفقیت این نشست سه‌جانبه تلاش کرده، قصد دارد موقعیت مذاکره‌ای خود با واشنگتن را تقویت کند. این تلاش در چارچوب گشایش به سوی یک گفت‌وگوی گسترده‌تر شامل پرونده اوکراین و سایر مسائل بین‌المللی و منطقه‌ای از جمله برنامه هسته‌ای ایران صورت می‌گیرد.

بیانیه وزارت امور خارجه روسیه حاکی از رضایت مسکو از نتایج این نشست بود. در این دیدار، سرگئی ریابکوف، دیپلمات ارشد روسیه که مسئول پرونده‌های امنیت استراتژیک و مدیریت گفت‌وگو با واشنگتن است، شرکت داشت.

بر اساس این بیانیه، در این نشست «هماهنگی اقدامات برای کاهش تنش‌ها حول برنامه هسته‌ای ایران مورد بحث قرار گرفت و بر غیرقابل قبول بودن تهدیدات و استفاده از نیروی نظامی علیه تأسیسات انرژی هسته‌ای ایران تأکید شد.»

وزارت امور خارجه روسیه همچنین اعلام کرد که «رایزنی‌ها میان معاونان وزیران امور خارجه روسیه، چین و ایران بر روی برنامه اقدام جامع مشترک و هماهنگی اقدامات برای کاهش تنش‌های مصنوعی حول برنامه هسته‌ای ایران متمرکز بود.»

روسیه، چین و ایران بر هماهنگی برای مقابله با تحریم‌های علیه تهران توافق کردند (رویترز)

این بیانیه همچنین به ارزیابی دقیق سه طرف از «اقدامات غیرقانونی و نقض‌های متعدد قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت توسط ایالات متحده و کشورهای اروپایی» اشاره کرد و بر غیرقابل قبول بودن تهدید، ارعاب و استفاده از نیروی نظامی علیه زیرساخت‌های انرژی هسته‌ای ایران تأکید کرد.

به گفته وزارت امور خارجه روسیه، این نشست همچنین به بررسی چشم‌انداز «یافتن راه‌حل‌های مذاکره‌ای پایدار و بلندمدت بر اساس ملاحظات متقابل و تعادل مطمئن منافع طرفین» پرداخت.

نشستی «موفق و مهم»

محسن بختیار، سفیر ایران در چین، در پلتفرم «ایکس» این نشست را «کاملاً موفق» توصیف کرد و گفت که این نشست راه را برای مقابله با «یک‌جانبه‌گرایی شکست‌خورده» ایالات متحده هموار می‌کند.

چین، ایران و روسیه در روز جمعه در جریان مذاکرات پکن خواستار لغو تحریم‌های علیه تهران شدند. این در حالی است که تلاش‌های دیپلماتیک فشرده‌ای توسط قدرت‌های بزرگ برای احیای توافق سال ۲۰۱۵ در جریان است و واشنگتن فشارهای شدیدی بر برنامه هسته‌ای ایران اعمال می‌کند.

این مذاکرات در زمانی انجام شد که دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، از زمان بازگشت به کاخ سفید در ژانویه ۲۰۲۵، تمایل خود را برای گفت‌وگو با تهران اعلام کرده است. ترامپ در سال ۲۰۱۸ و در دوره اول ریاست‌جمهوری خود به طور یک‌جانبه از این توافق خارج شد.

با این حال، ترامپ تحریم‌های شدیدی علیه ایران اعمال کرد و ایران نیز با محکوم کردن «دورویی» ایالات متحده، به این اقدامات واکنش نشان داد.

بخشی از نشست سه‌جانبه روسیه، چین و ایران در پکن، ۱۴ مارس ۲۰۲۵ (رویترز)

ورود روسیه به این پرونده از طریق پیشنهاد میانجی‌گری برای پیشبرد مذاکرات هسته‌ای ایران، نشان‌دهنده تغییر مهمی است که بیانگر این باور در کرملین است که روابط جدید با دولت ترامپ می‌تواند به یک «توافق جامع» در مورد مسائل مورد اختلاف دو کشور منجر شود.

کرملین اعلام کرده است که پرونده ایران یکی از چندین مسیر مذاکره‌ای است که مسکو و واشنگتن آماده آغاز گفت‌وگو درباره آن‌ها هستند. این مسیرها شامل درگیری در اوکراین، مسائل امنیت استراتژیک و موضوعات منطقه‌ای داغ می‌شوند.

برخی محافل روسیه معتقدند که مسکو ممکن است آماده ترسیم چارچوب یک «توافق جامع» با واشنگتن باشد که بر اساس احترام به منافع طرفین در پرونده‌های مطرح شده استوار است.

در این چارچوب، به نظر می‌رسد نشست پکن موقعیت مذاکره‌ای مسکو را تقویت کرده است. این موضوع در اظهارات سه طرف که از از سرگیری برنامه هسته‌ای ایران، رد سیاست فشار حداکثری واشنگتن و مقابله با پیامدهای تحریم‌ها سخن گفتند، منعکس شده است.

وانگ یی، وزیر امور خارجه چین، در دیدار با سرگئی ریابکوف و کاظم غریب‌آبادی، هشدار داد که «وضعیت بار دیگر در یک تقاطع حساس قرار دارد.»

وی افزود: «توافق جامع در مورد مسئله هسته‌ای ایران دستاورد مهمی است که از طریق گفت‌وگو و مذاکره به دست آمده است.» او هشدار داد که «تحریم‌های یک‌جانبه تنها به تشدید اختلافات منجر خواهد شد. گفت‌وگو و مذاکره تنها گزینه‌های موجود هستند.»

ما چائو شیوی، معاون وزیر امور خارجه چین، گفت که روسیه، چین و ایران در نشست پکن بر ضرورت لغو همه تحریم‌های غیرقانونی تأکید کردند.

وی افزود: «ایران و روسیه از چین به خاطر نقش سازنده‌اش و سازماندهی این نشست در پکن تشکر کردند.»

گفت‌وگویی عمیق

نماینده ایران «برخی کشورها» را به ایجاد «یک بحران غیرضروری» متهم کرد و تأکید کرد که نشستی «بسیار سازنده و مثبت» با همتایان روس و چینی‌اش برگزار شده است.

ما چائو شیوی، معاون وزیر امور خارجه چین، در یک کنفرانس خبری با همتایان روس و ایرانی‌اش اعلام کرد: «ما تبادل نظر عمیقی در مورد مسئله هسته‌ای و لغو تحریم‌ها انجام دادیم.»

وی افزود: «ما بر ضرورت پایان دادن به همه تحریم‌های یک‌جانبه غیرقانونی تأکید کردیم.» این اظهارات در بیانیه مشترک سه کشور که توسط پکن منتشر شد، منعکس شده است.

توافق سال ۲۰۱۵ میان تهران و واشنگتن، پاریس، لندن، برلین، مسکو و پکن، به لغو تحریم‌ها علیه ایران در ازای کاهش فعالیت‌های هسته‌ای و تضمین صلح‌آمیز بودن برنامه هسته‌ای ایران منجر شد.

با این حال، ایالات متحده در سال ۲۰۱۸ به تصمیم ترامپ به طور یک‌جانبه از این توافق خارج شد و تحریم‌های شدیدی را علیه ایران اعمال کرد که اقتصاد این کشور را تحت فشار قرار داد.

تهران تا یک سال پس از خروج آمریکا به تعهدات خود پایبند بود، اما پس از آن شروع به کاهش تعهدات خود کرد. از آن زمان تاکنون تمام تلاش‌ها برای احیای این توافق با شکست مواجه شده است.

پس از ۱۰ سال از اجرای این توافق، قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد که اجرای توافق ۲۰۱۵ را تضمین می‌کرد، در اکتبر ۲۰۲۵ منقضی می‌شود.

برخی کشورها احتمال اعمال مجدد تحریم‌ها علیه ایران پس از این تاریخ را رد نکرده‌اند.

ایران در ماه‌های اخیر چندین دور مذاکره با آلمان، فرانسه و بریتانیا در مورد برنامه هسته‌ای خود انجام داده است و همچنین سیاست‌های خود را با مسکو و پکن هماهنگ کرده تا با وضعیت موجود مقابله کند.

اولین واکنش اروپا به نشست پکن حاکی از برخورد مثبت اروپا با احتمال آغاز یک روند مذاکره‌ای برای حل اختلافات حول برنامه هسته‌ای ایران از طریق روش‌های صلح‌آمیز بود.

انور العنونی، سخنگوی خدمات خارجی اتحادیه اروپا، گفت که این اتحادیه از نشست سه‌جانبه روسیه، ایران و چین در مورد برنامه هسته‌ای ایران مطلع است و همچنان به ارتباطات در این زمینه باز است.

وی در یک نشست خبری در بروکسل افزود: «این سه کشور طرف‌های توافق هسته‌ای ایران هستند. هیچ جایگزین عملی‌ای برای حل دیپلماتیک وجود ندارد.»