​واکنش رسانه‌های ایران به سفر ماس: از باک بنزین تا چماق و هویج

​واکنش رسانه‌های ایران به سفر ماس: از باک بنزین تا چماق و هویج
TT

​واکنش رسانه‌های ایران به سفر ماس: از باک بنزین تا چماق و هویج

​واکنش رسانه‌های ایران به سفر ماس: از باک بنزین تا چماق و هویج

روزنامه‌ها و خبرگزاری‌های ایران امروز دوشنبه ۲۰ خرداد (۱۰ ژوئن) موضوعات تند و ملایمی دربارهٔ سفر هایکو ماس وزیر امور خارجه آلمان به تهران در صفحات اصلی خود قرار داده‌اند که در زیر خلاصه برخی از آنها را بازخوانی می‌کنیم.
کیهان: آلمان پادوی آمریکاست
به گزارش الشرق الاوسط، روزنامه کیهان وابسته به رهبر ایران با حمله سفر هایکو ماس به تهران، نوشت: مقامات آلمان مدعی شده‌اند که هدفشان از سفر به تهران، واسطه‌گری در راستای حفظ برجام و کاهش تنش میان ایران و آمریکا است. این در حالی است که آلمان کشوری است که به پادوی آمریکا مشهور است.
روزنامه کیهان نوشت: آلمان، کشوری که به پادوی آمریکا مشهور است و بدون اجازه واشینگتن حتی نمی‌تواند در خاک خود یک باک بنزین به هواپیمای حامل ظریف بدهد، چه به نقش‌آفرینی برای احقاق حقوق ایران؟!
جوان: دیپلماسی «ماس» مالی برجام
روزنامه جوان وابسته به «سپاه پاسداران» نیز در این باره نوشت: سفر وزیر خارجه آلمان به ایران، دو روز قبل از سفر شینزو آبه، نخست‌وزیر ژاپن به تهران، می‌تواند نشانه نگرانی اروپاییان از این واقعیت باشد که مسیر مذاکره با ایران، از مدار اروپا خارج شود.
این روزنامه ادامه می‌دهد: هرچند اروپاییان گفته‌اند که ضرب‌الاجل ۶۰ روزه ایران را نمی‌پذیرند، ولی سفر وزیر خارجه آلمان به تهران در پنجمین هفته اولتیماتوم برجامی تهران نشان می‌دهد آن‌ها مهلت ۶۰ روزه تهران را جدی گرفته‌اند، به خصوص که ماس پیش از سفر به تهران تلویحاً گفت که هدف او نجات دادن برجام است.
دیپلماسی ایرانی: موتور اینستکس روشن نخواهد شد
سایت دیپلماسی ایرانی نزدیک به اصلاح طلبان نیز موضع خیلی متفاوتی با اصولگرایان در این باره ندارد و با بکارگیری تیتر «چماق و هویج اروپا برای ایران در سفر هایکو ماس به تهران» معتقد است «با حضور هفته آتی پر فیشر در ایران هم موتور اینستکس روشن نخواهد شد».
این سایت به نقل از محسن جلیلوند کارشناس مسائل بین‌الملل آورده‌است: برلین با سفر هایکو ماس به تهران به دنبال انجام و اجرای سیاست چماق و هویج در خصوص تهران است؛ هویجی که با تلاش برای راه اندازی اینستکس خود را نشان می‌دهد و چماغی که می‌تواند در قالب تهدید واشینگتن مطرح شود. در کنار آن شما شاهد سفر آقای هایکو ماس به امارات متحده عربی و احتمالاً پیگیری پرونده فجیره نیز هستیم؛ این مسئله خود نشان از این دارد که یک برنامه جامع و کلان تری برای اروپایی‌ها تعریف شده‌است.
ایران: انتظار نامعقول
روزنامه دولتی ایران نیز دربارهٔ انتظارات از سفر شینزو آبه و ماس گفته‌است: انتظار حل مسائل دو طرف ایران و آمریکا با سفر نخست‌وزیر ژاپن و مقامات اروپایی، انتظار نامعقولی است، چون معلوم نیست که ترامپ حتی به آنچه هم که به نخست‌وزیر ژاپن گفته‌است پایبند بماند.
این روزنامه می‌افزاید: بنابراین بدون آنکه امیدی به این سفرها بتوان بست، نباید هم به کلی آنها را فاقد فرصت برای کاهش تنش‌های میان دو طرف دانست. امید ما به قدرت داخلی و ملی مردم خود است. اگر این امید برقرار و واقعی باشد، این سفرها نیز دیر یا زود به نتیجه خواهد رسید.
فارس: گنجاندن برنامه موشکی
خبرگزاری فارس وابسته به بسیج نیز با اشاره به این سفر می‌گوید: غرب همواره می‌کوشد تا مسایلی مانند برنامه موشکی و تحولات یمن و سوریه را هم در گفت‌وگو با مقامات ایرانی بگنجاند.
به نوشته این خبرگزاری، گزارش‌ها حاکی از این است که فرانسه و انگلیس هم با این سفر موافقت کرده‌اند.
مهر: جلوگیری از گسترش بحران
خبرگزاری اصولگرای مهر نیز در گزارشی آورده‌است: سفر وزیر خارجه آلمان به منطقه در بحبوحه تنش‌های سیاسی بین ایران و آمریکا حاکی از نگرانی اروپایی‌ها از وخامت بیشتر اوضاع و تلاشی مشترک از سوی مقامات بروکسل برای جلوگیری از گسترش بحران است.
فرارو: هدایت مذاکرات ایران و آمریکا
سایت فرارو نزدیک به دولت ایران نیز در گزارشی با اشاره به سفر هایکو ماس به تهران گفته‌است که اروپا در فکر هدایت مذاکرات ایران و آمریکاست.
این سایت نوشته‌است: به هر حال، موضوعات سفر ماس به تهران نشان می‌دهد که اروپا یک رویکرد دو محوری در برابر ایران طراحی کرده‌است که بر ترغیب ایران به حفظ توافق هسته‌ای و آغاز مذاکرات جدید با آمریکا استوار است. اخیراً بخش دوم این رویکرد، یعنی مذاکرات جدید، برجسته‌تر شده‌است.



نشست ژنو: گسترش اختلافات میان اروپا و ایران

 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)
 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)
TT

نشست ژنو: گسترش اختلافات میان اروپا و ایران

 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)
 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)

با وجود هیاهوی پیش از مذاکرات اروپا و ایران در ژنو، این مذاکرات بدون ارائه طرح یا نقشه راه جدیدی برای پرونده هسته‌ای برگزار شد. برخلاف تبلیغات رسانه‌های نزدیک به حکومت ایران، مذاکرات نه تنها به مسائل هسته‌ای محدود نبود، بلکه به روابط نظامی ایران و روسیه نیز پرداخت. این موضوع را دو دیپلمات ارشد اروپایی به "الشرق الأوسط" تأیید کردند.

یکی از دیپلمات‌های اروپایی اذعان کرد که دیدار میان مقامات ایرانی و اروپایی در ژنو نشان داد که اختلافات میان طرفین در چندین زمینه رو به افزایش است.

دیپلمات دیگری پیش‌تر گفته بود که این دیدارها بخشی از تلاش برای حفظ کانال‌های گفت‌وگو با ایران است. وی افزود که این جلسات جامع خواهد بود و تصمیم‌گیری درباره نحوه برخورد با مسئله هسته‌ای ایران به پس از مشخص شدن سیاست‌های دولت ترامپ در آغاز سال آینده موکول خواهد شد.

ادامه نشست‌های نیویورک در ژنو

به گفته منابع "الشرق الأوسط"، این نشست‌ها از پیش برنامه‌ریزی شده بود و در ادامه گفت‌وگوهایی بود که در سپتامبر گذشته در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک انجام شد. در آن نشست‌ها، تمرکز بر موضوعات هسته‌ای ایران و همکاری نظامی ایران و روسیه بود.

روز جمعه، مدیران سیاسی وزارت‌خانه‌های خارجه فرانسه، بریتانیا و آلمان با مجید تخت روانچی، مذاکره‌کننده ارشد هسته‌ای ایران و کاظم غریب‌آبادی، معاون وزیر خارجه ایران، دیدار کردند. این نشست‌ها پس از ملاقات مقامات ایرانی با انریکه مورا، میانجی اروپایی در مذاکرات هسته‌ای، برگزار شد.

مورا در پلتفرم «ایکس» (توییتر سابق) نوشت که این نشست «صریح» بوده و او از ایران خواسته است تا همکاری نظامی خود با روسیه را متوقف کند و همچنین بر ضرورت یافتن راه‌حل دیپلماتیک برای مسئله هسته‌ای و پایان دادن به مداخلات منطقه‌ای ایران تأکید کرده است.

در مقابل، غریب‌آبادی در واکنش به اتحادیه اروپا در توییتی نوشت: «اروپا به دلیل نبود اعتماد و مسئولیت‌پذیری، بازیکن جدی‌ای نیست.» او همچنین سیاست‌های عمومی اتحادیه اروپا را مورد انتقاد قرار داده و رفتار آن را «غیرمسئولانه» توصیف کرد.

غریب‌آبادی پس از دیدار با نمایندگان تروئیکای اروپایی، نوشت که گفت‌وگوها بر پرونده هسته‌ای و رفع تحریم‌ها متمرکز بوده و ایران به منافع مردم خود پایبند است و دیپلماسی و گفت‌وگو را ترجیح می‌دهد. او تأکید کرد که توافق شد کانال‌های دیپلماتیک در آینده نزدیک باز بماند.

 

فرصت مکانیزم ماشه؟

نشست‌های ژنو تنها چند روز پس از آن برگزار شد که فرانسه، بریتانیا و آلمان پیش‌نویس قطعنامه‌ای علیه ایران را به شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ارائه کردند که به تصویب رسید. این قطعنامه، ایران را به دلیل عدم همکاری با آژانس و افزایش غنی‌سازی اورانیوم محکوم کرد.

ایران نیز با اعلام برنامه خود برای نصب هزاران سانتریفیوژ جدید، به این اقدام واکنش نشان داد.

با این حال، یک دیپلمات اروپایی به "الشرق الأوسط" گفت که بحث درباره فعال کردن مکانیزم ماشه یا «اسنپ‌بک» هنوز زود است.

بریتانیا نیز پیش‌تر اشاره کرده بود که ممکن است از این مکانیزم استفاده کند و در بیانیه‌ای گفت: «ما همچنان به استفاده از همه اقدامات دیپلماتیک برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای متعهدیم، از جمله استفاده از مکانیزم ماشه در صورت لزوم.»

مکانیزم ماشه امکان بازگشت تمامی تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران را به دلیل نقض تعهدات هسته‌ای در توافق 2015 فراهم می‌کند. این توافق توسط ایالات متحده در سال 2018، در دوره نخست ریاست جمهوری دونالد ترامپ، ترک شد.

ایران از بازگشت ترامپ به استراتژی «فشار حداکثری» و تلاش برای فعال کردن مکانیزم ماشه نگران است. همچنین، تهران بیم آن دارد که قدرت‌های اروپایی نیز این مکانیزم را فعال کنند.

هیاهوی بی‌دلیل

با وجود همه این مباحث، نشست‌های ژنو تنها به پرونده هسته‌ای محدود نبود. یک دیپلمات اروپایی گفت که این جلسات طبق برنامه پیش رفته و او «هیاهوی رسانه‌ای اغراق‌آمیز» پیش از این نشست‌ها را درک نمی‌کند.

پیش‌تر، یکی از مقامات ایرانی به «رویترز» گفته بود که اگر ایران و تروئیکای اروپایی بتوانند «نقشه راه» توافق هسته‌ای را تدوین کنند، آمریکا تصمیم خواهد گرفت که توافق 2015 را احیا کند یا آن را کنار بگذارد.

این توافق در اکتبر سال آینده منقضی می‌شود و جامعه بین‌المللی باید مذاکراتی برای توافق جدید با ایران آغاز کند. دیپلمات‌های اروپایی گفته‌اند که توافق فعلی قابل احیا نیست اما می‌تواند مبنایی برای مذاکرات آتی باشد.