خامنه‌ای: آمادگی آمریکا برای مذاکرات صادقانه را اصلاً باور نمی‌کنیم

خامنه‌ای در دیدار با آبه: آمریکا مانعی برای ساخت سلاح هسته‌ای نیست

خامنه‌ای: آمادگی آمریکا برای مذاکرات صادقانه را اصلاً باور نمی‌کنیم
TT

خامنه‌ای: آمادگی آمریکا برای مذاکرات صادقانه را اصلاً باور نمی‌کنیم

خامنه‌ای: آمادگی آمریکا برای مذاکرات صادقانه را اصلاً باور نمی‌کنیم

علی خامنه ای رهبر ایران در دیدار امروز پنج شنبه با شینزو آبه نخست‌وزیر ژاپن گفته‌است اعلام آمادگی آمریکا برای مذاکرات صادقانه با ایران را اصلاً باور نمی‌کنیم.
به گزارش الشرق الاوسط، رهبر ایران همچنین گفته‌است «ایران هیچ اعتمادی به آمریکا ندارد و تجربه تلخ مذاکرات قبلی با آمریکا در چارچوب برجام را به هیچ وجه تکرار نخواهد کرد».
مقام‌های ایالات متحده پیشتر اعلام کرده بودند که آماده هستند بدون هیچ‌گونه پیش‌شرطی با ایران مذاکره کنند.
اظهارنظرهای متناقض در روزهای اخیر از طرف مسئولان ایران بیشتر شده به طوری که حسن روحانی رئیس‌جمهوری ایران گفته‌است اگر آمریکا تحریم‌ها را متوقف کند و به برجام برگردد، درهای مذاکره می‌تواند باز شود. همزمان عباس عراقچی معاون سیاسی وزارت خارجه این کشور اما گفته‌است هرگونه مذاکره با آمریکا منتفی است.
روحانی در سخنان دیگری نیز گفته بود بنای ما در توافق هسته ای در برابر ۱+۵ بر مبنای اعتماد صددرصدی نبود، بنابراین نمی‌توانیم به دیگران صددرصد اعتماد کنیم.
وب‌سایت رسمی رهبر ایران گزارش داد نخست‌وزیر ژاپن در ابتدای این دیدار از پیامی سخن به میان آورد که از جانب رئیس‌جمهوری آمریکا برای رهبر ایران فرستاده شده‌است. آبه به صراحت اعلام کرده‌است قصد دارد پیام دونالد ترامپ را به رهبر ایران بدهد.
 این درخواست اما بلافاصله با واکنش علی خامنه ای مواجه شد به نحوی که وی در پاسخ تأکید کرد: «ما در حسن نیت و جدی بودن شما تردیدی نداریم اما در خصوص آنچه از رئیس‌جمهور آمریکا نقل کردید، من شخص ترامپ را شایسته مبادله هیچ پیامی نمی‌دانم و هیچ پاسخی هم به او ندارم و نخواهم داد».
رهبر ایران با تأکید بر اینکه سخنانش صرفاً در چارچوب گفتگو با نخست‌وزیر ژاپن، به عنوان کشوری دوست مطرح می‌شود از وجود «گلایه‌هایی» نیز سخن گفته‌است.
او در حالی که اشاره ای به این گلایه‌ها نکرده اما به نظر می‌رسد عدم خرید نفت ایران از سوی ژاپن زمینه‌ساز این گلایه‌ها باشد به طوری که خبرگزاری رویترز پیشتر به نقل از منابعی در درون دولت ایران اعلام کرده بود که تهران از شینزو آبه خواهد خواست که برای لغو تحریم‌های نفتی یا اعطای معافیت برای برخی کشورها، تلاش کند.
رهبر ایران در ادامه در واکنش به بخشی دیگر از سخنان نخست‌وزیر ژاپن مبنی بر عزم آمریکا برای جلوگیری از ساخت سلاح از سوی ایران بار دیگر به حرام بودن سلاح‌های هسته ای و کشتار جمعی از دیدگاه شرعی اشاره و تأکید کرد: «اگر ما قصد ساخت سلاح هسته ای داشتیم، آمریکا هیچ کاری نمی‌توانست بکند و اجازه ندادن آمریکا، هیچ مانعی ایجاد نمی‌کرد».
سال گذشته احمد خاتمی امام جمعه تهران و عضو مجلس خبرگان رهبری با ذکر این‌که «داشتن انرژی هسته‌ای را برای خود حیاتی می‌دانیم»، گفت که «فرمول ساختن بمب اتم را داریم». 
در آذرماه ۱۳۹۴ یوکیا آمانو مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، در گزارش خود از ابعاد نظامی احتمالی پیشین برنامه اتمی ایران یا «پی‌ام‌دی» اعلام کرد که ایران پیش از پایان سال ۲۰۰۳ میلادی طیف وسیعی از فعالیت‌های مربوط به ساخت وسیله انفجاری هسته‌ای را انجام داده‌است. 
نخست‌وزیر ژاپن که به تهران سفر کرده روز گذشته در دیدار با حسن روحانی، رئیس‌جمهوری ایران گفته بود به هر قیمتی باید جلو درگیری و افزایش تنش در منطقه خاور میانه گرفته شود و ژاپن از ایران می‌خواهد تا نقش حداکثری را در این زمینه ایفا کند.



مسکو و تهران: بزرگ‌تر از شراکت، کوچک‌تر از ائتلاف

 رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
TT

مسکو و تهران: بزرگ‌تر از شراکت، کوچک‌تر از ائتلاف

 رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)

با امضای توافقنامه «شراکت استراتژیک جامع» بین روسیه و ایران، روابط دو کشور وارد مرحله‌ای جدید شده است که در آن منافع طرفین به شکلی بی‌سابقه به هم نزدیک می‌شوند. با این حال، در مسکو تردیدهایی درباره تمایل تهران به بازگشایی به سوی غرب وجود دارد.

این توافقنامه پایه‌ای قانونی برای گسترش همکاری‌های وسیع بین دو کشور فراهم می‌کند و جایگزین توافقنامه همکاری سال ۲۰۰۱ می‌شود که پیش‌تر زمینه‌های محدودی برای همکاری ایجاد کرده بود.

در طول ۲۵ سال گذشته، روابط مسکو و تهران به شدت توسعه یافته و تحولات بزرگی در منطقه رخ داده است که دو کشور را وادار به بازنگری در اساس همکاری‌های خود کرده است. با این حال، مسیر رسیدن به این توافقنامه هموار نبوده و موانع زیادی بر سر راه آن وجود داشته است.

رئیسان روسیه و ایران، پوتین و پزشکیان، پس از مذاکرات در مسکو، برای حضور در مراسم امضا آماده می‌شوند (عکس: آسوشیتدپرس)

موضع روسیه در قبال تحولات جنگ قره‌باغ و سوریه، که به منافع منطقه‌ای ایران آسیب زد، باعث ایجاد تردیدهایی در تهران درباره قابل اعتماد بودن مسکو به عنوان یک شریک استراتژیک شده است. از سوی دیگر، مسکو نیز همواره با نگرانی به تلاش‌های ایران برای بازگشایی کانال‌های ارتباطی با غرب نگاه کرده است.

انتخاب زمان امضای این توافقنامه جلب توجه می‌کند. این توافقنامه پس از چندین تأخیر و درست سه روز قبل از تحلیف رئیس‌جمهور جدید آمریکا، دونالد ترامپ، امضا شد. برخی تحلیل‌گران معتقدند که مسکو و تهران پس از تحولات سوریه و اوکراین، تصمیم گرفتند تا با تقویت مواضع خود، آماده مذاکرات آینده شوند.
این توافقنامه در ۴۷ بند، حوزه‌های مختلف همکاری از جمله تجارت، انرژی، آموزش و گردشگری را پوشش می‌دهد. بخش قابل توجهی از آن به همکاری در زمینه انرژی هسته‌ای صلح‌آمیز اختصاص دارد، حوزه‌ای که ایران به زودی چالش‌های دیپلماتیک جدی در آن پیش رو خواهد داشت.

رئیسان روسیه و ایران، پوتین و پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در کرملین، مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ (آسوشیتدپرس)

همکاری نظامی

توافقنامه بر همکاری‌های نظامی و امنیتی تأکید کرده است، اما از تبدیل این شراکت به یک اتحاد نظامی کامل جلوگیری می‌کند. این همکاری شامل تبادل هیئت‌های نظامی، آموزش پرسنل، انجام تمرینات مشترک و مشارکت در کنفرانس‌های بین‌المللی می‌شود.
دو کشور بر تقویت همکاری در مبارزه با تروریسم، تبادل اطلاعات امنیتی و هماهنگی بین وزارتخانه‌های داخلی تأکید کرده‌اند. همچنین، همکاری در زمینه‌های حقوقی، کنترل تسلیحات و خلع سلاح نیز در توافقنامه گنجانده شده است.
توافقنامه به توسعه روابط تجاری و اقتصادی، بهبود شبکه‌های حمل‌ونقل و تدارکات، و افزایش مبادلات تجاری بین دو کشور اشاره کرده است. همچنین، استفاده از ارزهای ملی در مبادلات و مقابله با تحریم‌های یکجانبه غرب نیز مورد تأکید قرار گرفته است.
این توافقنامه تمامی جنبه‌های همکاری سیاسی، اقتصادی، امنیتی، نظامی و فرهنگی را پوشش می‌دهد. با این حال، نکته جالب توجه این است که در بند پایانی توافقنامه آمده است: «در صورت بروز اختلاف در تفسیر مفاد این توافقنامه، نسخه انگلیسی سند مرجع خواهد بود.»