بازتاب جهانی و عربی گفتگوی ولیعهد سعودی با «الشرق الاوسط»

بازتاب جهانی و عربی گفتگوی ولیعهد سعودی با «الشرق الاوسط»
TT

بازتاب جهانی و عربی گفتگوی ولیعهد سعودی با «الشرق الاوسط»

بازتاب جهانی و عربی گفتگوی ولیعهد سعودی با «الشرق الاوسط»

گفتگوی روز یکشنبه شاهزاده محمد بن سلمان ولیعهد، نائب رئیس شورای وزیران و وزیر دفاع سعودی با روزنامه «الشرق الاوسط» بازخوردهای گسترده‌ای در سطح رسانه‌ها و خبرگزاری‌های عربی و جهانی داشته‌است. 
به گزارش الشرق الاوسط، روزنامه «گاردین» بریتانیا در گزارشی با عنوان؛ هشدار ولیعهد سعودی به ایران «در تعامل با هر تهدید درنگ نمی‌کنیم» نوشت: محمد بن سلمان برای اولین بار و در سایه نگرانی‌ها از رخ دادن نزاع منطقه ای، دربارهٔ حملات علیه تانکرهای نفتکش اظهار نظر کرده‌است».
 همچنین در زیر تیتر «ولیعهد سعودی ایران را به دلیل حملات به نفتکش‌ها در خلیج عمان سرزنش کرد»، شبکه سی ان ان آمریکا در دو کانال انگلیسی و عربی خود به صورت ویژه این گفتگو را پوشش داد.
 این شبکه ماهواره ای به بخش مربوط به روابط سعودی و آمریکا اشاره کرد و به نقل از شاهزاده بن سلمان گفت: «روابط دو کشور عاملی اساسی در تحقق امنیت و ثبات منطقه است و با هجمه‌های تبلیغاتی و مواضعی از اینجا و آنجا متأثر نمی‌شود». 
از سوی دیگر، روزنامه آمریکایی «واشینگتن پوست» در گزارشی از این گفتگو نوشت: «ولیعهد سعودی همزمان با تشدید تنش‌ها، ایران را مسئول حملات علیه نفتکش‌ها دانست». 
شبکه اروپایی «یورونیوز» نیز به موضع محمد بن سلمان دربارهٔ ایران در این گفتگو و تأکید آن بر مسئولیت ایران در حملات خلیج عمان توجه و از وی نقل کرده‌است «به دنبال جنگ با ایران نیستیم». 
روزنامه‌های کثیرالانتشار در بروکسل پایتخت بلژیک و اتحادیه اروپا به‌طور مفصل به انعکاس این گفتگو پرداختند. 
در این میان، روزنامه «استاندارد» در نسخه فرانسوی آن بخش‌هایی را از اظهارات ولیعهد سعودی دربارهٔ دست داشتن ایران در ایجاد وضعیت بی‌ثباتی در منطقه را منعکس کرده‌است. 
این روزنامه همچنین به اظهارات ولیعهد دربارهٔ کشته شدن جمال خاشقجی از جمله درخواست وی برای توقف بهره‌برداری سیاسی از کشته شدن یک شهروند سعودی، توصیف آن به «یک جنایت بسیار دردناک» و تاکیدش بر تلاش کشورش «برای تحقق عدالت و رسیدگی به‌طور کامل» پرداخته‌است.
 روزنامه فرانسوی زبان «لوسوار» بلژیک نیز با انتشار بخش‌هایی از گفتگوی شاهزاده بن سلمان همچون «مشکل در تهران است و نه در جای دیگری» به نقل از او نوشت: «ایران طرفی است که همیشه اوضاع منطقه را متشنج می‌کند و به حملات تروریستی به صورت مستقیم یا از طریق شبه نظامیان خود دست می‌زند». 
از سوی دیگر، روزنامه بریتانیایی «ایندپندنت» این بخش از اظهارات شاهزاده محمد بن سلمان مبنی بر «در تعامل با هرگونه تهدیدی علیه ملت، حاکمیت و منافع حیاتی مان درنگ نخواهیم کرد» را برجسته کرده‌است. 
این در حالی است که گفته‌های ولیعهد مبنی بر ضرورت اتخاذ «موضع قاطع علیه ایران» توجه سایت «دیلی میل آنلاین» بریتانیا را به خود جلب کرده‌است. 
سرویس خبری «یاهونیوز» نیز به انتشار بخش‌هایی از این گفتگو با عنوان «ولیعهد سعودی از سوءاستفاده از کشته شدن خاشقجی هشدار می‌دهد» پرداخت. 
همزمان با انتشار گفتگوی شاهزاده بن سلمان در سایت روزنامه الشرق الاوسط، خبرگزاری‌های خارجی همچون «فرانس پرس»، خبرگزاری «آلمان» و «رویترز» به صورت لحظه به لحظه آن را پوشش دادند و پس از انتشار کامل آن به تهیه گزارش پرداختند.
خبرگزاری «بلومبرگ» نیز صحبت‌های اقتصادی ولیعهد دربارهٔ عرضه سهام آرامکو را برجسته کرده‌است.
خبرگزاری‌های «آناتولی» ترکیه در بخش‌های عربی و انگلیسی آن و «آسوشیتدپرس» آمریکا نیز بخش‌های مرتبط با پرونده ایران را منعکس کرده‌اند.
در رسانه‌های عربی نیز روزنامه «الحیاة» لندن مشروح گفتگو را منتشر کرد و روزنامه «البیان» امارات نیز موضع‌گیری ولیعهد دربارهٔ اوضاع منطقه ای را تیتر کرده‌است.
سایت شبکه «روسیا الیوم» با انتشار خلاصه ای از این گفتگو عنوان کرد «بن سلمان از اروپای جدید در خاورمیانه می‌گوید».
مطبوعات و رسانه‌های مصری همچون روزنامه «الاهرام»، سایت‌های «الیوم السابع»، «الشروق» و «الاخبار» نیز این اظهارات را پوشش دادند. 
در این میان سایت «مصراوی» در مطلبی با عنوان «خاشقجی، ایران و حوثی‌ها در گفتگوی بن سلمان با الشرق الاوسط» مشروح گفتگو را منتشر گرده است.



چگونه عراق از «تهدیدی وجودی خطرناک‌تر از داعش» نجات یافت؟

مشایخ عراقی در تظاهراتی در حمایت از ایران، سه‌شنبه در مسیر منتهی به منطقه سبز که سفارت عراق در بغداد در آن واقع شده است (AP)
مشایخ عراقی در تظاهراتی در حمایت از ایران، سه‌شنبه در مسیر منتهی به منطقه سبز که سفارت عراق در بغداد در آن واقع شده است (AP)
TT

چگونه عراق از «تهدیدی وجودی خطرناک‌تر از داعش» نجات یافت؟

مشایخ عراقی در تظاهراتی در حمایت از ایران، سه‌شنبه در مسیر منتهی به منطقه سبز که سفارت عراق در بغداد در آن واقع شده است (AP)
مشایخ عراقی در تظاهراتی در حمایت از ایران، سه‌شنبه در مسیر منتهی به منطقه سبز که سفارت عراق در بغداد در آن واقع شده است (AP)

منابع دیپلماتیک در بغداد به روزنامه «الشرق الاوسط» گفتند مقام‌های عراقی نگران کشیده شدن کشور به جنگ میان ایران و اسرائیل بودند و آن را «تهدیدی وجودی برای عراق» توصیف کردند که خطرناک‌تر از تهدید داعش بود؛ همان گروهی که زمانی یک‌سوم خاک کشور را اشغال کرده بود.

این منابع توضیح دادند:
«داعش یک پدیده بیگانه بود که در نهایت باید از بدن عراق به‌ویژه با توجه به حمایت منطقه‌ای و بین‌المللی از بغداد برای مقابله با آن طرد می‌شد. اما جنگ ایران و اسرائیل، وحدت عراق را تهدید می‌کرد.»

شرح تهدید وجودی از نگاه منابع دیپلماتیک:

همزمان با آغاز جنگ، بغداد پیام‌هایی از اسرائیل از طریق جمهوری آذربایجان و کانال‌های دیگر دریافت کرد. در این پیام‌ها آمده بود که اسرائیل در صورت حمله‌ای از خاک عراق، پاسخ‌هایی «سخت و دردناک» خواهد داد. اسرائیل مسئولیت هرگونه حمله از خاک عراق را متوجه دولت عراق دانسته بود.

آمریکا نیز از زبان توصیه‌آمیز قبلی عبور کرد و مستقیماً نسبت به عواقب وخیم حملات احتمالی گروه‌های وابسته به ایران هشدار داد.

مقام‌های عراقی نگران «سناریوی فاجعه» بودند. سناریویی که در آن، گروه‌های عراقی به اسرائیل حمله می‌کردند و اسرائیل نیز با موجی از ترورهای هدفمند مشابه آنچه علیه فرماندهان حزب‌الله لبنان و ژنرال‌ها و دانشمندان ایرانی در آغاز جنگ انجام داد، پاسخ می‌داد.

به گفته این منابع، اگر اسرائیل حملات دردناکی علیه این گروه‌ها انجام می‌داد، خشم در میان شیعیان عراق شعله‌ور می‌شد. این وضعیت ممکن بود مرجعیت شیعه را وادار به اتخاذ موضعی جدی کند و در نتیجه، بحران به شکل تقابل مستقیم شیعیان با اسرائیل درمی‌آمد.

این سناریو باعث شد نگرانی‌هایی شکل گیرد مبنی بر اینکه سایر گروه‌های عراقی، شیعیان را مسئول کشاندن کشور به جنگی بدانند که می‌شد از آن دوری کرد. در چنین شرایطی، احتمال بروز شکاف دوباره میان شیعیان و سنی‌ها و تهدید دوباره برای وحدت عراق وجود داشت.

خطر دیگر، موضع احتمالی کردها بود. این احتمال وجود داشت که کردها اعلام کنند دولت مرکزی فقط نماینده یک گروه است، کشور از جنگ‌ها خسته شده و اقلیم دیگر نمی‌خواهد خود را با بغداد درگیر کند؛ چراکه نزدیکی به بغداد، اقلیم را وارد جنگ‌هایی می‌کند که نمی‌خواهد در آن‌ها شرکت داشته باشد.

نقش دولت السودانی

دولت محمد شیاع السودانی با ترکیبی از قاطعیت و تدبیر عمل کرد. به گروه‌ها هشدار داد که تحمل هیچ تلاشی برای کشاندن کشور به جنگی که وحدتش را تهدید می‌کند، ندارد. همزمان، کانال‌های ارتباطی با قدرت‌های منطقه‌ای و بین‌المللی، به‌ویژه آمریکا، را باز نگه داشت.

موضع ایران و موازنه داخلی
دولت عراق از موضع تهران هم بهره برد. ایران نه‌تنها از گروه‌ها نخواست وارد جنگ شوند، بلکه آن‌ها را به خویشتنداری تشویق کرد. برخی معتقدند تهران نمی‌خواست پس از از دست دادن سوریه، روابطش با عراق را نیز قربانی کند.

عامل مهم دیگر، درک گروه‌ها از بزرگی جنگ بود. آن‌ها می‌دانستند این نبرد از توانشان فراتر است؛ به‌ویژه با توجه به شرایط حزب‌الله در لبنان و نفوذ اطلاعاتی اسرائیل درون ایران. اسرائیل نشان داده بود که اطلاعات دقیقی از گروه‌های دشمن دارد و با برتری تکنولوژیک خود، می‌تواند به اهدافش برسد.

سه حمله ناکام

با وجود فشارها، به گفته منابع دیپلماتیک، گروه‌های بی‌انضباط تلاش کردند سه حمله را طراحی و اجرا کنند؛ اما نیروهای امنیتی عراق توانستند پیش از اجرا آن‌ها را خنثی کنند.

منابع همچنین گفتند که ایران زخمی عمیق برداشت؛ چراکه اسرائیل جنگ را به خاک ایران کشاند و آمریکا را به هدف گرفتن تأسیسات هسته‌ای آن ترغیب کرد. به‌گفته این منابع، اگر ایران در پرونده هسته‌ای امتیاز ندهد، احتمال دور تازه‌ای از درگیری وجود دارد.