​سپاه از سرنگونی پهپاد آمریکایی می‌گوید؛ هشدار تهران از «پاسخ سخت»

​سپاه از سرنگونی پهپاد آمریکایی می‌گوید؛ هشدار تهران از «پاسخ سخت»
TT

​سپاه از سرنگونی پهپاد آمریکایی می‌گوید؛ هشدار تهران از «پاسخ سخت»

​سپاه از سرنگونی پهپاد آمریکایی می‌گوید؛ هشدار تهران از «پاسخ سخت»

در تازه‌ترین تحول در تشدید تنش میان تهران و اشنگتن در منطقه، «سپاه پاسداران» ایران از «سرنگونی پهپاد جاسوسی آمریکا روز پنجشنبه ۳۰ خردادماه حین تجاوز به فضای سرزمینی ایران» خبر داد. 
به گزارش الشرق الاوسط، سپاه در بیانیه خود آورده‌است «نخستین ساعات بامداد امروز یک فروند هواپیمای جاسوسی آمریکا بعد از تجاوز به حریم سرزمینی جمهوری اسلامی ایران در استان هرمزگان، هدف آتش پدافند نیروی هوا فضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی قرار گرفت و سرنگون شد». 
طبق این بیانیه نوع پهپاد «گلوبال هاوک» است که در منطقه روبروی کوه مبارک سرنگون شده‌است. 
سپاه در اطلاعیه دیگری نیز توضیحات بیشتری را ذکر کرده‌است: «پهپاد جاسوسی گلوبال هاوک در ساعت ۱۴ دقیقه بامداد امروز از یکی از پایگاه‌های نیروهای آمریکایی در جنوب خلیج به هوا برخاسته و بر خلاف قوانین هوانوردی کلیه تجهیزات مربوط به معرفی خود را خاموش نموده و در نهایت پنهان‌کاری، از تنگه هرمز به سمت چابهار ادامه مسیر می‌دهد».
سپاه همچنین گفته‌است «این هواپیمای بدون سرنشین در زمان بازگشت به سمت غرب منطقه در محدوده تنگه هرمز با تجاوز به فضای سرزمینی جمهوری اسلامی ایران، مشغول جمع‌آوری اطلاعات و جاسوسی می‌شود. در ساعت ۴ و پنج دقیقه بامداد در حالی که هواپیمای متجاوز وارد فضای سرزمینی کشورمان شده بود، توسط پدافند نیروی هوا فضای سپاه مورد هدف قرار گرفت و سرنگون گردید». 
تلویزیون رسمی ایران تاکنون تصاویری از این پهپاد منتشر نکرده‌است. 
منطقه ای که این پهپاد به گفته ایران در آن سرنگون شده در مجاورت تنگه استراتژیک هرمز واقع شده‌است. 
ساعتی پس از انتشار خبر سرنگونی یک فروند پهپاد ایالات متحده، فرمانده کل «سپاه پاسداران» به واشنگتن نسبت به هرگونه تجاوزی به تهران هشدار داد.
تلویزیون رسمی ایران روز پنج‌شنبه از قول سردار حسین سلامی فرمانده کل سپاه پاسداران گزارش داد، که پهپاد آمریکایی سرنگون‌شده «در حال تعرض به حریم ایران» هدف قرار گرفته شده‌است. 
سلامی سرنگون کردن پهپاد را یک پیام آشکار به واشنگتن توصیف کرد و گفت: «مرزها خط قرمز ما است و هر دشمنی که به این مرزها تعرض کند برنخواهد گشت. ما اعلام می‌کنیم بنای جنگ با هیچ کشوری نداریم، اما برای جنگ کاملاً آماده‌ایم». 
در ادامه واکنش از ایران به سرنگونی یک فروند پهپاد آمریکایی، وزارت خارجه این کشور هم «تعرض به فضای سرزمینی جمهوری اسلامی» را محکوم کرد. 
ساعتی پس از انتشار خبر سرنگونی یک فروند پهپاد ایالات متحده، خبرگزاری رویترز در گزارشی دربارهٔ این خبر گفت که پهپاد مذکور در قلمرو هوایی بین‌المللی سرنگون شده‌است.
در همین راستا، خبرگزاری صدا و سیمای ایران از قول دریابان علی شمخانی دبیر شورای عالی امنیت ملی این کشور آورده‌است: «پهپاد جاسوسی گلوبال هاوک آمریکا، بامداد امروز در سواحل استان هرمزگان، با پدافند نیروی هوا فضای سپاه پاسداران سرنگون شد». 
شمخانی که در اجلاس مقامات عالی امنیتی ۱۲۰ کشور جهان در روسیه به سر می‌برد، افزود: ما بارها تأکید کرده‌ایم که با همه قوا از خطوط هوایی کشورمان و مرزهای آبی سرزمین خود دفاع می‌کنیم. 
شمخانی گفت: «اف ای آر» (مرز هوایی) ما خط قرمز است و فرقی ندارد که هواپیمای کدام کشور از آن عبور کرده‌است به متجاوز همواره پاسخ سخت داده و خواهیم داد. 
رویترز خبر خود را به نقل از «منبعی آمریکایی» بدون ذکر نام او منتشر کرده‌است. 
به گفته منبع رویترز، پهپاد آمریکایی بر فراز تنگه هرمز در منطقه خلیج و توسط یک موشک زمین به هوای ایران هدف قرار گرفته‌است. 
در حالی که در بیانیه سپاه پاسداران نوع پهپاد آمریکایی پهپاد تجسسی «آر کیو ۴ گلوبال هاوک» قید شده بود، رویترز به نقل از منبع خود نوع این پهپاد را «ام کیو فور سی ترایتن» نوشته‌است. 
در این میان، ارتش آمریکا ادعای ایران دربارهٔ سرنگونی پهپاد جاسوسی آمریکا در منطقه خلیج را تکذیب کرد. 
ارتش آمریکا در واکنش به بیانیه «سپاه پاسداران» ایران در این دربارهٔ گفت که هیچ‌یک از پهپادهای این کشور در قلمرو آسمانی ایران نبوده‌اند. 
تنش در منطقه خلیج در روزهای اخیر پس از حمله به نفتکش‌ها و تأسیسات نفتی به اوج خود رسیده‌است.



احتمال مذاکره واشنگتن و تهران پیش از اکتبر ۲۰۲۵

(AP)
(AP)
TT

احتمال مذاکره واشنگتن و تهران پیش از اکتبر ۲۰۲۵

(AP)
(AP)

یک دیپلمات ارشد اروپایی بر این باور است که دولت دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده، به دنبال مذاکره مستقیم و محرمانه با ایران درباره برنامه هسته‌ای این کشور است و احتمالاً پیش از اکتبر ۲۰۲۵ به یک توافق جدید دست خواهد یافت.

این دیپلمات که از مذاکرات هسته‌ای پیشین با ایران آگاهی گسترده‌ای دارد، در گفت‌وگو با روزنامه «الشرق الاوسط» اظهار کرد که ماه‌های آینده نقش تعیین‌کننده‌ای در دستیابی به توافقی جدید با تهران خواهد داشت؛ توافقی که جایگزین توافق کنونی می‌شود، توافقی که دولت اول ترامپ از آن خارج شد و اعتبار آن در اکتبر آینده به پایان می‌رسد.

وی تأکید کرد که واشنگتن احتمالاً مذاکرات را با ایران «به‌صورت محرمانه و در مکانی غیر از مکان‌های معمول» که میزبان مذاکرات مشابهی در گذشته بودند، انجام خواهد داد.

در گذشته، واشنگتن و تهران مذاکرات مستقیمی را پیش از توافق هسته‌ای سال ۲۰۰۵ در مسقط، پایتخت عمان، برگزار کردند. همچنین، پس از شکست مذاکرات وین، دور جدیدی از گفتگوها در دوحه انجام شد، جایی که اتحادیه اروپا نقش میانجی را بر عهده داشت.

دولت جو بایدن، رئیس‌جمهور پیشین آمریکا، مذاکرات هسته‌ای را با ایران در قالب گروه ۱+۵ از سر گرفت تا این توافق را به‌طور کامل احیا کند.

در تابستان ۲۰۲۳، مذاکره‌کنندگان اروپایی پیش‌نویس یک توافق را به ایران ارائه دادند، آن‌هم پس از بیش از هفت دور مذاکرات غیرمستقیم بین ایران و ایالات متحده که در وین برگزار شد و در آن، سه کشور اروپایی (فرانسه، بریتانیا و آلمان) به همراه روسیه و چین حضور داشتند. اما ایران در آخرین لحظات از امضای توافق خودداری کرد و خواستار امتیازات بیشتری از دولت بایدن شد، امری که واشنگتن نپذیرفت.

ایران «ضعیف‌تر از گذشته» است

این دیپلمات اروپایی که در حاشیه کنفرانس امنیتی مونیخ با «الشرق الاوسط» گفت‌وگو کرد، معتقد است که هر توافقی که اکنون میان واشنگتن و تهران حاصل شود، «بهتر از توافقی نخواهد بود که ایران دو سال پیش رد کرد».

با این حال، وی خوش‌بین است که توافقی تا پیش از اکتبر حاصل شود و افزود: «ایران در حال حاضر در موقعیتی ضعیف‌تر از گذشته قرار دارد» زیرا نفوذ نیروهای نیابتی آن در منطقه به شکلی بی‌سابقه تضعیف شده است.

وی تأکید کرد که «این موضوع به این معناست که هر توافق هسته‌ای جدیدی گسترده‌تر خواهد بود و فعالیت‌های منطقه‌ای ایران را نیز شامل خواهد شد»؛ مسئله‌ای که تا پیش از این حتی تصور آن نیز ممکن نبود.

برخی کشورهای منطقه‌ای همواره خواستار توافقی گسترده‌تر با ایران بوده‌اند که علاوه بر برنامه هسته‌ای، مداخله‌های منطقه‌ای تهران را نیز محدود کند، اما ایران تاکنون این درخواست را رد کرده است.

ترامپ پیشتر با صدور یک فرمان اجرایی، تحریم‌های ایران را تشدید کرد، اما همزمان اعلام نمود که دولت او «به دنبال مذاکره و دستیابی به توافقی جدید با تهران است».

این دیپلمات اروپایی اظهار کرد که تلاش‌های ترامپ در این زمینه «جدی» است، زیرا او «می‌خواهد نام خود را در تاریخ به‌عنوان یک توافق‌ساز ثبت کند».

بااین‌حال، وی به یک مانع کلیدی اشاره کرد که هنوز پابرجاست: «عدم وجود یک مذاکره‌کننده از سوی آمریکا». وی توضیح داد که دولت جدید ایالات متحده هنوز جانشینی برای رابرت مالی، نماینده ویژه سابق در امور ایران، تعیین نکرده است.

رابرت مالی به دلیل «انتقال اطلاعات محرمانه به طرف ایرانی در جریان مذاکرات غیرمستقیم در وین» از سمت خود تعلیق و مجوزهای امنیتی‌اش لغو شد.

این دیپلمات اظهار کرد که ایران در انتظار تعیین مذاکره‌کننده‌ای از سوی واشنگتن است و «بسیار مشتاق» مذاکره با ایالات متحده می‌باشد.

او حتی مدعی شد که «ایران حاضر است هر توافقی را بپذیرد تا تحریم‌ها علیه این کشور برداشته شود».

وی افزود که این بار «مشوق‌ها و تضمین‌های اقتصادی از سوی اروپا ارائه نخواهد شد»، زیرا اروپا پس از خروج ایالات متحده از توافق و کاهش سطح تجارت با ایران «دیگر مورد اعتماد تهران نیست».

مخاطرات عدم دستیابی به توافق

بااینکه این دیپلمات مطمئن نبود که توافقی تا پیش از اکتبر ۲۰۲۵ حاصل شود، اما گفت: «اگر دولتی در آمریکا قادر به دستیابی به توافقی هسته‌ای با ایران باشد، قطعاً دولت ترامپ خواهد بود» زیرا ایران اطمینان خواهد داشت که هیچ دولت آمریکایی دیگری پس از او، این توافق را لغو نخواهد کرد؛ همان‌طور که ترامپ توافق دوران اوباما را لغو کرد.

وی هشدار داد که اگر توافقی قبل از این تاریخ حاصل نشود، کشورهای اروپایی ممکن است مکانیسم «اسنپ‌بک» را فعال کنند، که منجر به بازگشت تمامی تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران خواهد شد.

سه کشور اروپایی در آخرین نشست آژانس بین‌المللی انرژی اتمی هشدار دادند که «همکاری ایران در پایین‌ترین سطح ممکن قرار دارد» و فعالیت‌های هسته‌ای این کشور «به‌طور مداوم در حال افزایش است» به‌گونه‌ای که دیگر نمی‌توان اطمینان داشت که این فعالیت‌ها صلح‌آمیز باقی مانده‌اند.

این دیپلمات اروپایی هشدار داد که در صورت عدم دستیابی به توافق با ایران تا پیش از اکتبر، «خاورمیانه با یک بحران واقعی مواجه خواهد شد» و این موضوع اسرائیل را به حمله نظامی علیه ایران سوق خواهد داد.