ترامپ در واکنش به سرنگونی پهپاد آمریکایی توسط ایران: اشتباه بسیار بزرگ

هشدار پوتین از «فاجعه» در خاورمیانه.. بهای نفت افزایش یافت

ترامپ در واکنش به سرنگونی پهپاد آمریکایی توسط ایران: اشتباه بسیار بزرگ
TT

ترامپ در واکنش به سرنگونی پهپاد آمریکایی توسط ایران: اشتباه بسیار بزرگ

ترامپ در واکنش به سرنگونی پهپاد آمریکایی توسط ایران: اشتباه بسیار بزرگ

دونالد ترامپ رئیس‌جمهور ایالات متحده آمریکا در نخستین واکنش به حمله ایران به پهپاد آمریکایی در آب‌های بین‌المللی تأکید کرد، ایران اشتباه بسیار بزرگی را مرتکب شده‌است.
به گزارش الشرق الاوسط، دونالد ترامپ امروز پنجشنبه ۳۰ خرداد در توئیتر خود این حمله را محکوم کرد و آن را اشتباه بسیار بزرگی توصیف کرد.
چند ساعت پس از حادثه سرنگونی پهپاد آمریکا و در فضایی تنش آلود در منطقه، دونالد ترامپ در توئیتی کوتاه نوشت: «ایران مرتکب اشتباه بسیار بزرگی شده‌است».
در همین زمان رسانه‌های آمریکایی گزارش کرده‌اند که جلسه‌ای در خصوص بحران جاری در حال برگزاری است و تصمیم آمریکا برای واکنش به این هجوم تا ساعاتی دیگر اتخاذ می‌شود.
«سپاه پاسداران» صبح امروز اعلام کرد پهپاد گلوبال هاواک ارتش آمریکا با شلیک موشکی بر فراز آبهای خلیج سرنگون شد.
مقام‌های مرکز فرماندهی نیروهای نظامی آمریکا در خاورمیانه (سنتکام) می‌گویند این پهپاد در زمان هدف قرار گرفتن، بر فراز تنگه هرمز پرواز می‌کرد و وارد حریم هوایی ایران نشده بود.
سنتکام هم‌چنین اعلام کرد که این پهپاد عملیاتی تحریک‌آمیز علیه ایران انجام نداده و نیروهای سپاه پاسداران بی‌دلیل آن را هدف قرار داده‌اند.
در مقابل، ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، گفت هر گونه حمله نظامی احتمالی آمریکا به ایران به فاجعه‌ای برای خاورمیانه خواهد انجامید و باعث می‌شود که خشونت‌ها تشدید شود.
به گفته او، اقدام نظامی علیه ایران توسط آمریکا ممکن است موجی از پناهجویان را به راه بیندازد.
پوتین در سخنرانی تلویزیونی سالانه‌اش همچنین گفت: از نظر روسیه ایران کاملاً به تعهدات هسته‌ای خود پایبند است.
رئیس‌جمهور روسیه همچنین تحریم‌های آمریکا علیه ایران را «بی مبنا» خواند.
او گفت محاسبه میزان خسارتی که در پی جنگ با ایران به بار خواهد آمد، بسیار دشوار است.
در ادامه افزایش تنش در هفته‌های اخیر بین ایران و آمریکا در منطقه، سرپرست وزارت دفاع آمریکا اخیرا از دستور اعزام ۱۰۰۰ نظامی بیشتر به خاورمیانه با اهداف دفاعی خبر داده بود.
در همین باره، به نوشته خبرگزاری فرانسه، بهای نفت در بازارهای جهانی که از بامداد پنج‌شنبه و با سرنگونی پهپاد آمریکایی با موشک سپاه پاسداران رو به افزایش بود، پس از توئیت کوتاه دونالد ترامپ درباره «اشتباه خیلی بزرگ ایران» بار دیگر اوج گرفت.
بنابر این گزارش، در نیمروز پنج‌شنبه نفت خام برنت به بشکه‌ای ۶۴.۶۳ دلار رسید که نسبت به روز قبلش ۲.۸۱ دلار افزایش داشت.
نفت وست تکزاس اینترمدییت نیز با ۳.۲۴ دلار افزایش، روز پنج‌شنبه به ۵۷ دلار رسید.



نشست ژنو: گسترش اختلافات میان اروپا و ایران

 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)
 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)
TT

نشست ژنو: گسترش اختلافات میان اروپا و ایران

 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)
 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)

با وجود هیاهوی پیش از مذاکرات اروپا و ایران در ژنو، این مذاکرات بدون ارائه طرح یا نقشه راه جدیدی برای پرونده هسته‌ای برگزار شد. برخلاف تبلیغات رسانه‌های نزدیک به حکومت ایران، مذاکرات نه تنها به مسائل هسته‌ای محدود نبود، بلکه به روابط نظامی ایران و روسیه نیز پرداخت. این موضوع را دو دیپلمات ارشد اروپایی به "الشرق الأوسط" تأیید کردند.

یکی از دیپلمات‌های اروپایی اذعان کرد که دیدار میان مقامات ایرانی و اروپایی در ژنو نشان داد که اختلافات میان طرفین در چندین زمینه رو به افزایش است.

دیپلمات دیگری پیش‌تر گفته بود که این دیدارها بخشی از تلاش برای حفظ کانال‌های گفت‌وگو با ایران است. وی افزود که این جلسات جامع خواهد بود و تصمیم‌گیری درباره نحوه برخورد با مسئله هسته‌ای ایران به پس از مشخص شدن سیاست‌های دولت ترامپ در آغاز سال آینده موکول خواهد شد.

ادامه نشست‌های نیویورک در ژنو

به گفته منابع "الشرق الأوسط"، این نشست‌ها از پیش برنامه‌ریزی شده بود و در ادامه گفت‌وگوهایی بود که در سپتامبر گذشته در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک انجام شد. در آن نشست‌ها، تمرکز بر موضوعات هسته‌ای ایران و همکاری نظامی ایران و روسیه بود.

روز جمعه، مدیران سیاسی وزارت‌خانه‌های خارجه فرانسه، بریتانیا و آلمان با مجید تخت روانچی، مذاکره‌کننده ارشد هسته‌ای ایران و کاظم غریب‌آبادی، معاون وزیر خارجه ایران، دیدار کردند. این نشست‌ها پس از ملاقات مقامات ایرانی با انریکه مورا، میانجی اروپایی در مذاکرات هسته‌ای، برگزار شد.

مورا در پلتفرم «ایکس» (توییتر سابق) نوشت که این نشست «صریح» بوده و او از ایران خواسته است تا همکاری نظامی خود با روسیه را متوقف کند و همچنین بر ضرورت یافتن راه‌حل دیپلماتیک برای مسئله هسته‌ای و پایان دادن به مداخلات منطقه‌ای ایران تأکید کرده است.

در مقابل، غریب‌آبادی در واکنش به اتحادیه اروپا در توییتی نوشت: «اروپا به دلیل نبود اعتماد و مسئولیت‌پذیری، بازیکن جدی‌ای نیست.» او همچنین سیاست‌های عمومی اتحادیه اروپا را مورد انتقاد قرار داده و رفتار آن را «غیرمسئولانه» توصیف کرد.

غریب‌آبادی پس از دیدار با نمایندگان تروئیکای اروپایی، نوشت که گفت‌وگوها بر پرونده هسته‌ای و رفع تحریم‌ها متمرکز بوده و ایران به منافع مردم خود پایبند است و دیپلماسی و گفت‌وگو را ترجیح می‌دهد. او تأکید کرد که توافق شد کانال‌های دیپلماتیک در آینده نزدیک باز بماند.

 

فرصت مکانیزم ماشه؟

نشست‌های ژنو تنها چند روز پس از آن برگزار شد که فرانسه، بریتانیا و آلمان پیش‌نویس قطعنامه‌ای علیه ایران را به شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ارائه کردند که به تصویب رسید. این قطعنامه، ایران را به دلیل عدم همکاری با آژانس و افزایش غنی‌سازی اورانیوم محکوم کرد.

ایران نیز با اعلام برنامه خود برای نصب هزاران سانتریفیوژ جدید، به این اقدام واکنش نشان داد.

با این حال، یک دیپلمات اروپایی به "الشرق الأوسط" گفت که بحث درباره فعال کردن مکانیزم ماشه یا «اسنپ‌بک» هنوز زود است.

بریتانیا نیز پیش‌تر اشاره کرده بود که ممکن است از این مکانیزم استفاده کند و در بیانیه‌ای گفت: «ما همچنان به استفاده از همه اقدامات دیپلماتیک برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای متعهدیم، از جمله استفاده از مکانیزم ماشه در صورت لزوم.»

مکانیزم ماشه امکان بازگشت تمامی تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران را به دلیل نقض تعهدات هسته‌ای در توافق 2015 فراهم می‌کند. این توافق توسط ایالات متحده در سال 2018، در دوره نخست ریاست جمهوری دونالد ترامپ، ترک شد.

ایران از بازگشت ترامپ به استراتژی «فشار حداکثری» و تلاش برای فعال کردن مکانیزم ماشه نگران است. همچنین، تهران بیم آن دارد که قدرت‌های اروپایی نیز این مکانیزم را فعال کنند.

هیاهوی بی‌دلیل

با وجود همه این مباحث، نشست‌های ژنو تنها به پرونده هسته‌ای محدود نبود. یک دیپلمات اروپایی گفت که این جلسات طبق برنامه پیش رفته و او «هیاهوی رسانه‌ای اغراق‌آمیز» پیش از این نشست‌ها را درک نمی‌کند.

پیش‌تر، یکی از مقامات ایرانی به «رویترز» گفته بود که اگر ایران و تروئیکای اروپایی بتوانند «نقشه راه» توافق هسته‌ای را تدوین کنند، آمریکا تصمیم خواهد گرفت که توافق 2015 را احیا کند یا آن را کنار بگذارد.

این توافق در اکتبر سال آینده منقضی می‌شود و جامعه بین‌المللی باید مذاکراتی برای توافق جدید با ایران آغاز کند. دیپلمات‌های اروپایی گفته‌اند که توافق فعلی قابل احیا نیست اما می‌تواند مبنایی برای مذاکرات آتی باشد.