ارتش اسرائیل طرح جدی نتانیاهو برای حمله به ایران را وتو کرد

کتاب «طوفان در راه ایران» از آن پرده برداشت

 ارتش اسرائیل طرح جدی نتانیاهو برای حمله به ایران را وتو کرد
TT

ارتش اسرائیل طرح جدی نتانیاهو برای حمله به ایران را وتو کرد

 ارتش اسرائیل طرح جدی نتانیاهو برای حمله به ایران را وتو کرد

در حالی که بنیامین نتانیاهو نخست‌وزیر اسرائیل، بار دیگر رهبران ایران دربارهٔ افزایش ذخایر اورانیوم غنی سده بیش از حد مجاز در برجام را مورد انتقاد قرار داده، ایلان کفیر پژوهشگر مسائل نظامی در کتاب جدیدش آورده‌است «دولت بنیامین نتانیاهو تصمیم جدی برای حمله به ایران به دلیل تلاش برای دستیابی به سلاح هسته ای داشته‌است اما فرماندهان نظامی و مسئولان امنیتی جلوگیری کردند».
به گزارش الشرق الاوسط، کفیر که خود یکی از افسران ارتش اسرائیل است گفت: «فرماندهان اسرائیلی مناقشات سرنوشت ساز در مورد حمله احتمالی اسرائیل علیه تأسیسات هسته ای ایران بین سال‌های ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۲ را انجام داده‌اند».
به گفته او برای این حمله نام «هیکل سلیمان» نیز تعیین شده بود.
کفیر که برای کتاب خود عنوان «طوفان در راه ایران» را انتخاب کرده‌است، افزود: «افرادی چون گابی اشکنازی و بنی گانتز به عنوان فرماندهان ارتش و مئیر داگان و تامیر باردو به عنوان روسای موساد با فشار بر نتانیاهو در آن زمان وی را از حمله به ایران منصرف کرده‌اند».
این نویسنده، روابط متشنج میان دولت اسرائیل و دولت آمریکا در زمان ریاست جمهوری باراک اوباما و عدم توافق میان دو دولت در این باره و همچنین پیش‌بینی درگرفتن یک جنگ تمام عیار و پرهزینه برای همه اطراف درگیر را عوامل مخالفت با این جنگ عنوان کرده‌است.
کفیر به نقل از منابع آگاه می‌گوید که نتانیاهو و وزیر وقت دفاع ایهود باراک طراحان و مدافعان این جنگ بودند اما «فرماندهی ارتش موضع‌گیری این دو نفر را متهورانه توصیف کرد و ایهود اولمرت نخست‌وزیر سابق اسرائیل رفتاری حکیمانه انجام داد و تلاش کرد بدون جنگ و از طریق موساد و یگان ۸۲۰۰ اطلاعات نظامی ارتش در ایجاد اخلال و مانع در پروژه هسته ای ایران، تهران را مهار کند».
فرماندهان نظامی همچنین امکان حمله محدود و موضعی برای نابودی تأسیسات هسته ای ایران همچون تخریب راکتورهای هسته ای سوریه در دیرالزور در ۲۰۰۷ را بررسی کردند و پرسیدند که آیا ایران نیز همچون نظام بشار اسد سکوت را اختیار کند، اما فرماندهان ارتش و اطلاعات اظهار کردند که میان رهبران وقت اسرائیل تفاوت اساسی وجود دارد زیرا ممکن است زوج نتانیاهو - باراک اسرار را فاش خواهند کرد و ایرانی‌ها نیز به فکر تلافی سخت بیفتند.
بدین ترتیب، ارتش و موساد عملیات خود در خاک ایران را به صورت گسترده و در سکوت ادامه دادند و تا سال ۲۰۱۸ توانستند آرشیو اتمی ایران را منتقل کنند. 
این نویسنده اسرائیلی در این کتاب به انتقال اسناد هسته ای ایران در سال ۲۰۱۸ پرداخته و گفته موساد و یگان ۸۲۰۰ ارتش اسرائیل با موفقیت این عملیات را انجام داده و باعث تأخیری دست کم ۲ ساله در روند برنامه هسته ای ایران شده‌اند.
به گفته این نویسنده، طرح نتانیاهو بسیار جدی بود اما در دقیقه ۹۰ متوقف شد.
در این میان، ژنرال بنی گانتز نماینده کنست در نوزدهمین «کنفرانس هرتصلیا» پیرامون سیاست به طور غیرمستقیم به این موضوع پرداخته و گفته‌است «عملیات پیشگیرانه با لکنتی که قدرت تهاجمی اسرائیل را به کار نمی‌گیرد جایگزین شده‌است. تأثیر سیاست‌هایی که نخست‌وزیر پیش گرفته همچنین در حال گسترش به دیگر مناطق و میدان‌ها است». 
او افزود: «ایرانی‌ها در تهران این سیاست را پیگیری می‌کنند. رفتار نتانیاهو در غزه پیامی حاکی از ضعف را منتقل می‌کند. این بر عزم ایرانی‌ها برای برهم زدن ثبات خاورمیانه تأثیر می‌گذارد».
از سوی دیگر، یوسی کوهن رئیس سازمان اطلاعات اسرائیل (موساد) نیز در همین کنفرانس اعلام کرد که بی تردید ایران مسئول رشته حمله‌های علیه تأسیسات نفتی و نفتکش‌های خلیج در ماه‌های اخیر و نیز حمله هفته گذشته به سفارت بحرین در بغداد بوده‌است. 
وی گفت «با قاطعیت به شما می‌گویم، براساس بهترین منابع جاسوسی اسرائیلی و غربی، ایران در این حمله‌ها دست دارد. از سوی رهبری ایران تأیید شده، و بخش بزرگی از آن، از سوی سپاه پاسداران و گروه‌های نیابتی اش، به اجرا رسیده‌اند».



نشست ژنو: گسترش اختلافات میان اروپا و ایران

 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)
 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)
TT

نشست ژنو: گسترش اختلافات میان اروپا و ایران

 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)
 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)

با وجود هیاهوی پیش از مذاکرات اروپا و ایران در ژنو، این مذاکرات بدون ارائه طرح یا نقشه راه جدیدی برای پرونده هسته‌ای برگزار شد. برخلاف تبلیغات رسانه‌های نزدیک به حکومت ایران، مذاکرات نه تنها به مسائل هسته‌ای محدود نبود، بلکه به روابط نظامی ایران و روسیه نیز پرداخت. این موضوع را دو دیپلمات ارشد اروپایی به "الشرق الأوسط" تأیید کردند.

یکی از دیپلمات‌های اروپایی اذعان کرد که دیدار میان مقامات ایرانی و اروپایی در ژنو نشان داد که اختلافات میان طرفین در چندین زمینه رو به افزایش است.

دیپلمات دیگری پیش‌تر گفته بود که این دیدارها بخشی از تلاش برای حفظ کانال‌های گفت‌وگو با ایران است. وی افزود که این جلسات جامع خواهد بود و تصمیم‌گیری درباره نحوه برخورد با مسئله هسته‌ای ایران به پس از مشخص شدن سیاست‌های دولت ترامپ در آغاز سال آینده موکول خواهد شد.

ادامه نشست‌های نیویورک در ژنو

به گفته منابع "الشرق الأوسط"، این نشست‌ها از پیش برنامه‌ریزی شده بود و در ادامه گفت‌وگوهایی بود که در سپتامبر گذشته در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک انجام شد. در آن نشست‌ها، تمرکز بر موضوعات هسته‌ای ایران و همکاری نظامی ایران و روسیه بود.

روز جمعه، مدیران سیاسی وزارت‌خانه‌های خارجه فرانسه، بریتانیا و آلمان با مجید تخت روانچی، مذاکره‌کننده ارشد هسته‌ای ایران و کاظم غریب‌آبادی، معاون وزیر خارجه ایران، دیدار کردند. این نشست‌ها پس از ملاقات مقامات ایرانی با انریکه مورا، میانجی اروپایی در مذاکرات هسته‌ای، برگزار شد.

مورا در پلتفرم «ایکس» (توییتر سابق) نوشت که این نشست «صریح» بوده و او از ایران خواسته است تا همکاری نظامی خود با روسیه را متوقف کند و همچنین بر ضرورت یافتن راه‌حل دیپلماتیک برای مسئله هسته‌ای و پایان دادن به مداخلات منطقه‌ای ایران تأکید کرده است.

در مقابل، غریب‌آبادی در واکنش به اتحادیه اروپا در توییتی نوشت: «اروپا به دلیل نبود اعتماد و مسئولیت‌پذیری، بازیکن جدی‌ای نیست.» او همچنین سیاست‌های عمومی اتحادیه اروپا را مورد انتقاد قرار داده و رفتار آن را «غیرمسئولانه» توصیف کرد.

غریب‌آبادی پس از دیدار با نمایندگان تروئیکای اروپایی، نوشت که گفت‌وگوها بر پرونده هسته‌ای و رفع تحریم‌ها متمرکز بوده و ایران به منافع مردم خود پایبند است و دیپلماسی و گفت‌وگو را ترجیح می‌دهد. او تأکید کرد که توافق شد کانال‌های دیپلماتیک در آینده نزدیک باز بماند.

 

فرصت مکانیزم ماشه؟

نشست‌های ژنو تنها چند روز پس از آن برگزار شد که فرانسه، بریتانیا و آلمان پیش‌نویس قطعنامه‌ای علیه ایران را به شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ارائه کردند که به تصویب رسید. این قطعنامه، ایران را به دلیل عدم همکاری با آژانس و افزایش غنی‌سازی اورانیوم محکوم کرد.

ایران نیز با اعلام برنامه خود برای نصب هزاران سانتریفیوژ جدید، به این اقدام واکنش نشان داد.

با این حال، یک دیپلمات اروپایی به "الشرق الأوسط" گفت که بحث درباره فعال کردن مکانیزم ماشه یا «اسنپ‌بک» هنوز زود است.

بریتانیا نیز پیش‌تر اشاره کرده بود که ممکن است از این مکانیزم استفاده کند و در بیانیه‌ای گفت: «ما همچنان به استفاده از همه اقدامات دیپلماتیک برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای متعهدیم، از جمله استفاده از مکانیزم ماشه در صورت لزوم.»

مکانیزم ماشه امکان بازگشت تمامی تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران را به دلیل نقض تعهدات هسته‌ای در توافق 2015 فراهم می‌کند. این توافق توسط ایالات متحده در سال 2018، در دوره نخست ریاست جمهوری دونالد ترامپ، ترک شد.

ایران از بازگشت ترامپ به استراتژی «فشار حداکثری» و تلاش برای فعال کردن مکانیزم ماشه نگران است. همچنین، تهران بیم آن دارد که قدرت‌های اروپایی نیز این مکانیزم را فعال کنند.

هیاهوی بی‌دلیل

با وجود همه این مباحث، نشست‌های ژنو تنها به پرونده هسته‌ای محدود نبود. یک دیپلمات اروپایی گفت که این جلسات طبق برنامه پیش رفته و او «هیاهوی رسانه‌ای اغراق‌آمیز» پیش از این نشست‌ها را درک نمی‌کند.

پیش‌تر، یکی از مقامات ایرانی به «رویترز» گفته بود که اگر ایران و تروئیکای اروپایی بتوانند «نقشه راه» توافق هسته‌ای را تدوین کنند، آمریکا تصمیم خواهد گرفت که توافق 2015 را احیا کند یا آن را کنار بگذارد.

این توافق در اکتبر سال آینده منقضی می‌شود و جامعه بین‌المللی باید مذاکراتی برای توافق جدید با ایران آغاز کند. دیپلمات‌های اروپایی گفته‌اند که توافق فعلی قابل احیا نیست اما می‌تواند مبنایی برای مذاکرات آتی باشد.