نتانیاهو: ترامپ از عملیات ربودن اسناد هسته‌ای ایران خبر داشت

آماده باش اسرائیل برای جنگ احتمالی آمریکا و ایران در خلیج

نتانیاهو: ترامپ از عملیات ربودن اسناد هسته‌ای ایران خبر داشت
TT

نتانیاهو: ترامپ از عملیات ربودن اسناد هسته‌ای ایران خبر داشت

نتانیاهو: ترامپ از عملیات ربودن اسناد هسته‌ای ایران خبر داشت

وزیر خارجه اسرائیل اعلام کرد که این کشور در حال آماده‌سازی ارتش خود برای مشارکت نظامی در درگیری احتمالی میان ایران و ایالات متحده در خیلج است. از سوی دیگر، نخست‌وزیر اسرائیل گفته‌است ترامپ از برنامه اسرائیل برای ربودن اسناد هسته‌ای ایران خبر داشته‌است.
به گزارش الشرق الاوسط، به خطر افتادن سرانجام توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ میلادی تحت فشار دیپلماتیک واشینگتن، سرنگونی پهپاد تجسسی آمریکا توسط سپاه پاسداران ایران و متهم کردن تهران به دست داشتن در انفجار نفت‌کش‌ها در دریای عمان، تنش‌ها میان تهران و واشنگتن را به‌طور کم‌سابقه‌ای افزایش داده و باعث شده‌است بار دیگر نگرانی از وقوع جنگ بر منطقهٔ خلیج سایه افکند.
اسرائیل کاتز وزیر خارجه اسرائیل در جریان سخنرانی در یک کنفرانس بین‌المللی با موضوع امنیت که به میزبانی شهر هرزلیا برگزار شد، اعلام کرد ایران ممکن است ناگهان از آنچه او «منطقه خاکستری» می‌خواند، خارج شود و به این ترتیب درگیری جدیدی در منطقه روی دهد.
او گفت: «باید به این موضوع توجه داشت که ممکن است اشتباه در محاسبات از سوی رژیم [ایران] باعث شود که وضعیت از «منطقه خاکستری» به «منطقه قرمز» که یک درگیری نظامی است، تغییر کند».
او افزود: «ما باید خود را برای چنین وضعیتی آماده کنیم و به همین دلیل دولت اسرائیل در حال آماده‌سازی ارتش خود است؛ ارتشی که ممکن است از آن در چنین رویدادی استفاده شود و به سناریوی تشدید تنش‌ها پاسخ دهد».
وزیر خارجه اسرائیل همچنین روز سه‌شنبه گفت که با وجود عدم همراهی دیگر قدرت‌های جهان، جنگ اقتصادی آمریکا علیه ایران موفق بوده‌است.
 او گفت: «ایران در این جنگ شانسی ندارد؛ بنابراین باید از فرصت این جنگ [اقتصادی] استفاده کرد و از مسیر فشار اقتصادی و تحریم‌های جامع، مانع از وقوع جنگ شد و بدون جنگ به اهداف مدنظر رسید».
از سوی دیگر، بنیامین نتانیاهو نخست‌وزیر اسرائیل، روز سه‌شنبه یازدهم تیر گفت، دونالد ترامپ رئیس‌جمهوری آمریکا در جریان تصمیم اسرائیل برای دستیابی به آرشیو هسته‌ای ایران و انتقال آن از تهران به تل‌آویو بوده و این اقدام «با آمریکا هماهنگ شده بود».
به گزارش وای.نت و جروزالم پست، نتانیاهو در جریان اعطای جایزه سالانه «امنیت اسرائیل» به عوامل موساد که در انتقال آرشیو هسته‌ای ایران به اسرائیل دست داشتند، برای نخستین بار به آگاهی رئیس‌جمهوری آمریکا از این نقشه سازمان امنیت خارجی کشورش اشاره کرد.
بنیامین نتانیاهو در این آیین که در اقامتگاه رئوون ریولین رئیس‌جمهوری اسرائیل، برگزار می‌شد، افزود: «تاکنون این را تعریف نکرده بودم که ایده عملیات را پیش از اجرا با رئیس‌جمهور آمریکا در میان گذاشتم. هنگامی که در داووس با او ملاقات کردم، برایش تعریف کردم که قصد دارم افراد خود را برای آوردن آرشیو، به قلب تهران اعزام کنم».
نخست‌وزیر اسرائیل ادامه داد: «او پرسید آیا این اقدام خطرناک است؟ جواب دادم که بی‌خطر نیست اما ارزش آن را دارد. به همین دلیل هنگامی که اسناد اصلی کشف‌شده را به دفتر او در کاخ سفید آوردم، می‌دانست که موضوع چیست. اطمینان دارم که این اسناد به نتیجه‌گیری او برای خروج از این توافق خطرناک کمک کرد».
وی اضافه کرد که این اولین بار است که اذعان می‌کند تصمیم نهایی برای انتقال آرشیو اتمی ایران را با هدف «قانع کردن» دونالد ترامپ به خروج آمریکا از برجام اتخاذ کرد.
بنیامین نتانیاهو افزود، «لذا زمانی که نتایج اصلی این اقدام را به آگاهی رئیس‌جمهوری آمریکا رساندم، او پیشاپیش در جریان اقدام ما بود و از کار ما بسیار تقدیر کرد».
بنیامین نتانیاهو در بهار ۱۳۹۷ در یک کنفرانس خبری از حدود ۵۰ هزار سند و هزاران لوح فشرده از آرشیو اتمی ایران رونمایی کرد.
نخست‌وزیر اسرائیل در آن زمان گفت هدف اولیه ایران از راه‌اندازی برنامه اتمی‌اش، دستیابی به سلاح هسته‌ای بوده و در حالی که سال ۱۳۹۴ با کشورهای جهانی برجام را امضا کرد، این اسناد را از بین نبرد و آن را در انباری در شورآباد در حومه تهران پنهان کرد.
هر چند شماری از مقامات ایران تمامی سخنان دولتمردان و گزارش‌های متعدد رسانه‌ای اسرائیل در مورد برنامه موساد در انتقال آرشیو اتمی ایران به تل‌آویو را رد کرده‌اند اما دولت تهران و فرماندهان سپاه عمدتاً در این خصوص سکوت کردند.



نشست پکن؛ هماهنگی برای مقابله با تحریم‌های ایران


وانگ یی، وزیر امور خارجه چین، در دیدار با سرگئی ریابکوف، معاون وزیر امور خارجه روسیه، و کاظم غریب‌آبادی، معاون وزیر امور خارجه ایران، در پکن، ۱۴ مارس ۲۰۲۵ (رویترز)  
وانگ یی، وزیر امور خارجه چین، در دیدار با سرگئی ریابکوف، معاون وزیر امور خارجه روسیه، و کاظم غریب‌آبادی، معاون وزیر امور خارجه ایران، در پکن، ۱۴ مارس ۲۰۲۵ (رویترز)  
TT

نشست پکن؛ هماهنگی برای مقابله با تحریم‌های ایران


وانگ یی، وزیر امور خارجه چین، در دیدار با سرگئی ریابکوف، معاون وزیر امور خارجه روسیه، و کاظم غریب‌آبادی، معاون وزیر امور خارجه ایران، در پکن، ۱۴ مارس ۲۰۲۵ (رویترز)  
وانگ یی، وزیر امور خارجه چین، در دیدار با سرگئی ریابکوف، معاون وزیر امور خارجه روسیه، و کاظم غریب‌آبادی، معاون وزیر امور خارجه ایران، در پکن، ۱۴ مارس ۲۰۲۵ (رویترز)  

نتایج نشست پکن میان معاونان وزیران امور خارجه روسیه، چین و ایران، نشان‌دهنده آغاز یک حرکت مشترک با هدف «هماهنگی زمانی» در مرحله‌ای دشوار و پیچیده است. این موضوع را یک دیپلمات روسی تأیید کرده است.

شرکت‌کنندگان در این نشست که اولین دیدار از این نوع محسوب می‌شود، بر هماهنگی مواضع برای مقابله با تحریم‌ها، رد هرگونه اقدام نظامی علیه تأسیسات هسته‌ای و تلاش برای پیشبرد یک توافق سیاسی احتمالی با دولت آمریکا توافق کردند. این موضوع در چارچوب پیشنهاد مسکو برای میانجی‌گری در پرونده برنامه هسته‌ای ایران و در پی اعلام آمادگی واشنگتن برای آغاز روند مذاکرات مطرح شد.

به نظر می‌رسد مسکو که به طور فعال برای موفقیت این نشست سه‌جانبه تلاش کرده، قصد دارد موقعیت مذاکره‌ای خود با واشنگتن را تقویت کند. این تلاش در چارچوب گشایش به سوی یک گفت‌وگوی گسترده‌تر شامل پرونده اوکراین و سایر مسائل بین‌المللی و منطقه‌ای از جمله برنامه هسته‌ای ایران صورت می‌گیرد.

بیانیه وزارت امور خارجه روسیه حاکی از رضایت مسکو از نتایج این نشست بود. در این دیدار، سرگئی ریابکوف، دیپلمات ارشد روسیه که مسئول پرونده‌های امنیت استراتژیک و مدیریت گفت‌وگو با واشنگتن است، شرکت داشت.

بر اساس این بیانیه، در این نشست «هماهنگی اقدامات برای کاهش تنش‌ها حول برنامه هسته‌ای ایران مورد بحث قرار گرفت و بر غیرقابل قبول بودن تهدیدات و استفاده از نیروی نظامی علیه تأسیسات انرژی هسته‌ای ایران تأکید شد.»

وزارت امور خارجه روسیه همچنین اعلام کرد که «رایزنی‌ها میان معاونان وزیران امور خارجه روسیه، چین و ایران بر روی برنامه اقدام جامع مشترک و هماهنگی اقدامات برای کاهش تنش‌های مصنوعی حول برنامه هسته‌ای ایران متمرکز بود.»

روسیه، چین و ایران بر هماهنگی برای مقابله با تحریم‌های علیه تهران توافق کردند (رویترز)

این بیانیه همچنین به ارزیابی دقیق سه طرف از «اقدامات غیرقانونی و نقض‌های متعدد قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت توسط ایالات متحده و کشورهای اروپایی» اشاره کرد و بر غیرقابل قبول بودن تهدید، ارعاب و استفاده از نیروی نظامی علیه زیرساخت‌های انرژی هسته‌ای ایران تأکید کرد.

به گفته وزارت امور خارجه روسیه، این نشست همچنین به بررسی چشم‌انداز «یافتن راه‌حل‌های مذاکره‌ای پایدار و بلندمدت بر اساس ملاحظات متقابل و تعادل مطمئن منافع طرفین» پرداخت.

نشستی «موفق و مهم»

محسن بختیار، سفیر ایران در چین، در پلتفرم «ایکس» این نشست را «کاملاً موفق» توصیف کرد و گفت که این نشست راه را برای مقابله با «یک‌جانبه‌گرایی شکست‌خورده» ایالات متحده هموار می‌کند.

چین، ایران و روسیه در روز جمعه در جریان مذاکرات پکن خواستار لغو تحریم‌های علیه تهران شدند. این در حالی است که تلاش‌های دیپلماتیک فشرده‌ای توسط قدرت‌های بزرگ برای احیای توافق سال ۲۰۱۵ در جریان است و واشنگتن فشارهای شدیدی بر برنامه هسته‌ای ایران اعمال می‌کند.

این مذاکرات در زمانی انجام شد که دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، از زمان بازگشت به کاخ سفید در ژانویه ۲۰۲۵، تمایل خود را برای گفت‌وگو با تهران اعلام کرده است. ترامپ در سال ۲۰۱۸ و در دوره اول ریاست‌جمهوری خود به طور یک‌جانبه از این توافق خارج شد.

با این حال، ترامپ تحریم‌های شدیدی علیه ایران اعمال کرد و ایران نیز با محکوم کردن «دورویی» ایالات متحده، به این اقدامات واکنش نشان داد.

بخشی از نشست سه‌جانبه روسیه، چین و ایران در پکن، ۱۴ مارس ۲۰۲۵ (رویترز)

ورود روسیه به این پرونده از طریق پیشنهاد میانجی‌گری برای پیشبرد مذاکرات هسته‌ای ایران، نشان‌دهنده تغییر مهمی است که بیانگر این باور در کرملین است که روابط جدید با دولت ترامپ می‌تواند به یک «توافق جامع» در مورد مسائل مورد اختلاف دو کشور منجر شود.

کرملین اعلام کرده است که پرونده ایران یکی از چندین مسیر مذاکره‌ای است که مسکو و واشنگتن آماده آغاز گفت‌وگو درباره آن‌ها هستند. این مسیرها شامل درگیری در اوکراین، مسائل امنیت استراتژیک و موضوعات منطقه‌ای داغ می‌شوند.

برخی محافل روسیه معتقدند که مسکو ممکن است آماده ترسیم چارچوب یک «توافق جامع» با واشنگتن باشد که بر اساس احترام به منافع طرفین در پرونده‌های مطرح شده استوار است.

در این چارچوب، به نظر می‌رسد نشست پکن موقعیت مذاکره‌ای مسکو را تقویت کرده است. این موضوع در اظهارات سه طرف که از از سرگیری برنامه هسته‌ای ایران، رد سیاست فشار حداکثری واشنگتن و مقابله با پیامدهای تحریم‌ها سخن گفتند، منعکس شده است.

وانگ یی، وزیر امور خارجه چین، در دیدار با سرگئی ریابکوف و کاظم غریب‌آبادی، هشدار داد که «وضعیت بار دیگر در یک تقاطع حساس قرار دارد.»

وی افزود: «توافق جامع در مورد مسئله هسته‌ای ایران دستاورد مهمی است که از طریق گفت‌وگو و مذاکره به دست آمده است.» او هشدار داد که «تحریم‌های یک‌جانبه تنها به تشدید اختلافات منجر خواهد شد. گفت‌وگو و مذاکره تنها گزینه‌های موجود هستند.»

ما چائو شیوی، معاون وزیر امور خارجه چین، گفت که روسیه، چین و ایران در نشست پکن بر ضرورت لغو همه تحریم‌های غیرقانونی تأکید کردند.

وی افزود: «ایران و روسیه از چین به خاطر نقش سازنده‌اش و سازماندهی این نشست در پکن تشکر کردند.»

گفت‌وگویی عمیق

نماینده ایران «برخی کشورها» را به ایجاد «یک بحران غیرضروری» متهم کرد و تأکید کرد که نشستی «بسیار سازنده و مثبت» با همتایان روس و چینی‌اش برگزار شده است.

ما چائو شیوی، معاون وزیر امور خارجه چین، در یک کنفرانس خبری با همتایان روس و ایرانی‌اش اعلام کرد: «ما تبادل نظر عمیقی در مورد مسئله هسته‌ای و لغو تحریم‌ها انجام دادیم.»

وی افزود: «ما بر ضرورت پایان دادن به همه تحریم‌های یک‌جانبه غیرقانونی تأکید کردیم.» این اظهارات در بیانیه مشترک سه کشور که توسط پکن منتشر شد، منعکس شده است.

توافق سال ۲۰۱۵ میان تهران و واشنگتن، پاریس، لندن، برلین، مسکو و پکن، به لغو تحریم‌ها علیه ایران در ازای کاهش فعالیت‌های هسته‌ای و تضمین صلح‌آمیز بودن برنامه هسته‌ای ایران منجر شد.

با این حال، ایالات متحده در سال ۲۰۱۸ به تصمیم ترامپ به طور یک‌جانبه از این توافق خارج شد و تحریم‌های شدیدی را علیه ایران اعمال کرد که اقتصاد این کشور را تحت فشار قرار داد.

تهران تا یک سال پس از خروج آمریکا به تعهدات خود پایبند بود، اما پس از آن شروع به کاهش تعهدات خود کرد. از آن زمان تاکنون تمام تلاش‌ها برای احیای این توافق با شکست مواجه شده است.

پس از ۱۰ سال از اجرای این توافق، قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد که اجرای توافق ۲۰۱۵ را تضمین می‌کرد، در اکتبر ۲۰۲۵ منقضی می‌شود.

برخی کشورها احتمال اعمال مجدد تحریم‌ها علیه ایران پس از این تاریخ را رد نکرده‌اند.

ایران در ماه‌های اخیر چندین دور مذاکره با آلمان، فرانسه و بریتانیا در مورد برنامه هسته‌ای خود انجام داده است و همچنین سیاست‌های خود را با مسکو و پکن هماهنگ کرده تا با وضعیت موجود مقابله کند.

اولین واکنش اروپا به نشست پکن حاکی از برخورد مثبت اروپا با احتمال آغاز یک روند مذاکره‌ای برای حل اختلافات حول برنامه هسته‌ای ایران از طریق روش‌های صلح‌آمیز بود.

انور العنونی، سخنگوی خدمات خارجی اتحادیه اروپا، گفت که این اتحادیه از نشست سه‌جانبه روسیه، ایران و چین در مورد برنامه هسته‌ای ایران مطلع است و همچنان به ارتباطات در این زمینه باز است.

وی در یک نشست خبری در بروکسل افزود: «این سه کشور طرف‌های توافق هسته‌ای ایران هستند. هیچ جایگزین عملی‌ای برای حل دیپلماتیک وجود ندارد.»