درصد غنی‌سازی اورانیوم ایران «به ۴٫۵ درصد رسید»

«نگرانی» روسیه، «تاسف» چین و «هشدار» آمریکا از نقض برجام توسط ایران

 درصد غنی‌سازی اورانیوم ایران «به ۴٫۵ درصد رسید»
TT

درصد غنی‌سازی اورانیوم ایران «به ۴٫۵ درصد رسید»

 درصد غنی‌سازی اورانیوم ایران «به ۴٫۵ درصد رسید»

سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران خبر داد که صبح روز دوشنبه درصد غنی‌سازی اورانیوم ایران به ۴٫۵ درصد رسید، در این میان، واکنش‌های بین‌المللی نسبت به افزایش سطح غنی‌سازی اورانیوم از سوی ایران ادامه دارد.
به گزارش الشرق الاوسط، بهروز کمالوندی گفت: «میزان دقیق غنای سوخت را آژانس بعد از آنالیز نمونه‌های برداشته شده اعلام خواهد کرد».
وی تأکید کرد: «این میزان غنا به‌طور کامل برای پاسخ به نیاز کشور در تأمین سوخت نیروگاه‌های قدرت کافی است».
مقام‌های ایران روز یکشنبه، ۱۶ تیر، در نشستی خبری اعلام کردند که ایران از این پس به محدودیت غنی‌سازی تعیین‌شده در برجام پایبند نیست و با عبور از سقف کمالوندی همچنین اعلام کرده که افزایش غنی‌سازی به ۲۰ درصد و «گزینه‌های بالاتر» در جلسات شورای عالی امنیت ملی ایران مطرح شده اما اکنون «این نیاز وجود ندارد».
غنی‌سازی ۳٫۶۷ درصدی، میزان غلظت اورانیوم را «بر اساس نیاز» افزایش خواهد داد.
در همین راستا، سخنگوی وزارت خارجه ایران دربارهٔ گام سوم ایران در جهت کاهش تعهدات برجامی نیز گفت: «هنوز هم در حال بررسی هستیم اما اگر کشورهای باقی‌مانده به ویژه اروپایی‌ها به تعهداتشان عمل نکنند و به گفتاردرمانی و حرف ادامه دهند، گام سوم را محکم‌تر عمل می‌کنیم».
عباس موسوی از سفر مشاور رئیس‌جمهور فرانسه به تهران در روزهای آینده خبر داد و در واکنش به درخواست اروپا برای توقف افزایش غنی‌سازی گفت که اروپا «در جایگاهی نیست» که به این اقدام واکنش نشان دهد.
به گزارش خبرگزاری ایسنا، سخنگوی وزارت خارجه ایران، روز دوشنبه، ۱۷ تیر، در واکنش به این درخواست‌ها و مواضع گفت: «ما آنها را با توجه به بی‌عملی‌شان در جایگاهی نمی‌دانیم که واکنش نشان دهند. اگر نگران هستند باید زودتر و پیش‌تر نگران بوده و جلوی تخلف آمریکا را می‌گرفتند تا از توافق خارج نشوند یا به تعهداتی که قول داده بودند، عمل می‌کردند».
سخنگوی وزارت خارجه ایران روز دوشنبه همچنین خبر داد که در رابطه با موضوع کاهش تعهدات برجامی ایران، امانوئل بن، مشاور رئیس‌جمهور فرانسه، به تهران سفر خواهد کرد.
اتحادیه اروپا و سه کشور عضو برجام از ایران خواسته‌اند که تصمیم به افزایش سطح غنی‌سازی را کنار بگذارد.
از سوی دیگر، روز دوشنبه ۸ ژوئیه کرملین با ابراز نگرانی از گام دوم ایران برای کاستن از تعهدات برجامی، تأکید کرد مسکو به تلاش‌های دیپلماتیک خود ادامه می‌دهد.
دیمیتری پسکوف سخنگوی کاخ کرملین در خصوص اقدام تازه ایران گفت: «شرایط موجود باعث نگرانی ما شده‌است و روسیه به تلاش‌های دیپلماتیک خود ادامه می‌دهد.
وزارت امور خارجه چین دوشنبه ۸ ژوئیه از تصمیم ایران برای افزایش غلظت غنی سازی اورانیوم بیش از سقف تعیین شده در توافق هسته‌ای (برجام) ابراز تاسف کرد.
همچنین به گزارش خبرگزاری رویترز، چین تأکید کرد که مسئله هسته‌ای ایران، باید از راه‌های دیپلماتیک حل و فصل شود.
سخنگوی وزارت امور خارجه چین گفت که پکن از همه طرف‌ها می‌خواهد خویشتندار باشند.
در مقابل، رئیس‌جمهوری ایالات متحده آمریکا در نخستین واکنش به افزایش سطح غنی سازی اورانیوم توسط ایران و نقض برجام، گفت که بهتر است ایران مراقب باشد.
دونالد ترامپ در پاسخ به پرسشی دربارهٔ نقض دوباره برجام، گفت: «ایران بهتر است بیشتر مراقب باشد. زیرا غنی‌سازی تنها به یک دلیل انجام می‌شود و من به شما نمی‌گویم که آن دلیل چیست. اما آنها باید مراقب باشند».
وی افزود: «ایران دست به کارهای بد زیادی می‌زند؛ و این را به یاد داشته باشید که توافق اوباما [برجام] - که ابلهانه‌ترین توافق ممکن است - در مدت زمان بسیار کوتاهی منقضی می‌شود؛ بنابراین، چه حالا دربارهٔ این موضوع صحبت کنید و چه بخواهید چند سال دیگر به آن بپردازید، گفتمان بسیار مهمی است».
ترامپ در پایان گفت: «ایران هرگز جنگ‌افزار هسته‌ای نخواهد داشت».
در همین خصوص وزیر خارجه آمریکا در واکنش به تصمیم ایران برای افزایش سطح غنی سازی اورانیوم گفت این اقدام به تحریم و انزوای بیشتر تهران منجر خواهد شد.
مایک پمپئو روز یکشنبه ۱۶ تیر در پیامی در توئیتر نوشت: «توسعه اخیر ایران در برنامه برنامه هسته‌ای اش به تحریم و انزوای بیشتر خواهد انجامید».
پمپئو همچنین اضافه کرد، «کشورها باید استانداردهای دیرینه مبنی بر وجود هیچگونه (فعالیت) غنی‌سازی در برنامه هسته‌ای ایران را بازگردانند».
وزیر خارجه آمریکا افزود: «رژیم جمهوری اسلامی اگر به سلاح هسته‌ای مسلح شود خطری به مراتب بزرگتر را متوجه جهان خواهد کرد».



نشست ژنو: گسترش اختلافات میان اروپا و ایران

 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)
 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)
TT

نشست ژنو: گسترش اختلافات میان اروپا و ایران

 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)
 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)

با وجود هیاهوی پیش از مذاکرات اروپا و ایران در ژنو، این مذاکرات بدون ارائه طرح یا نقشه راه جدیدی برای پرونده هسته‌ای برگزار شد. برخلاف تبلیغات رسانه‌های نزدیک به حکومت ایران، مذاکرات نه تنها به مسائل هسته‌ای محدود نبود، بلکه به روابط نظامی ایران و روسیه نیز پرداخت. این موضوع را دو دیپلمات ارشد اروپایی به "الشرق الأوسط" تأیید کردند.

یکی از دیپلمات‌های اروپایی اذعان کرد که دیدار میان مقامات ایرانی و اروپایی در ژنو نشان داد که اختلافات میان طرفین در چندین زمینه رو به افزایش است.

دیپلمات دیگری پیش‌تر گفته بود که این دیدارها بخشی از تلاش برای حفظ کانال‌های گفت‌وگو با ایران است. وی افزود که این جلسات جامع خواهد بود و تصمیم‌گیری درباره نحوه برخورد با مسئله هسته‌ای ایران به پس از مشخص شدن سیاست‌های دولت ترامپ در آغاز سال آینده موکول خواهد شد.

ادامه نشست‌های نیویورک در ژنو

به گفته منابع "الشرق الأوسط"، این نشست‌ها از پیش برنامه‌ریزی شده بود و در ادامه گفت‌وگوهایی بود که در سپتامبر گذشته در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک انجام شد. در آن نشست‌ها، تمرکز بر موضوعات هسته‌ای ایران و همکاری نظامی ایران و روسیه بود.

روز جمعه، مدیران سیاسی وزارت‌خانه‌های خارجه فرانسه، بریتانیا و آلمان با مجید تخت روانچی، مذاکره‌کننده ارشد هسته‌ای ایران و کاظم غریب‌آبادی، معاون وزیر خارجه ایران، دیدار کردند. این نشست‌ها پس از ملاقات مقامات ایرانی با انریکه مورا، میانجی اروپایی در مذاکرات هسته‌ای، برگزار شد.

مورا در پلتفرم «ایکس» (توییتر سابق) نوشت که این نشست «صریح» بوده و او از ایران خواسته است تا همکاری نظامی خود با روسیه را متوقف کند و همچنین بر ضرورت یافتن راه‌حل دیپلماتیک برای مسئله هسته‌ای و پایان دادن به مداخلات منطقه‌ای ایران تأکید کرده است.

در مقابل، غریب‌آبادی در واکنش به اتحادیه اروپا در توییتی نوشت: «اروپا به دلیل نبود اعتماد و مسئولیت‌پذیری، بازیکن جدی‌ای نیست.» او همچنین سیاست‌های عمومی اتحادیه اروپا را مورد انتقاد قرار داده و رفتار آن را «غیرمسئولانه» توصیف کرد.

غریب‌آبادی پس از دیدار با نمایندگان تروئیکای اروپایی، نوشت که گفت‌وگوها بر پرونده هسته‌ای و رفع تحریم‌ها متمرکز بوده و ایران به منافع مردم خود پایبند است و دیپلماسی و گفت‌وگو را ترجیح می‌دهد. او تأکید کرد که توافق شد کانال‌های دیپلماتیک در آینده نزدیک باز بماند.

 

فرصت مکانیزم ماشه؟

نشست‌های ژنو تنها چند روز پس از آن برگزار شد که فرانسه، بریتانیا و آلمان پیش‌نویس قطعنامه‌ای علیه ایران را به شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ارائه کردند که به تصویب رسید. این قطعنامه، ایران را به دلیل عدم همکاری با آژانس و افزایش غنی‌سازی اورانیوم محکوم کرد.

ایران نیز با اعلام برنامه خود برای نصب هزاران سانتریفیوژ جدید، به این اقدام واکنش نشان داد.

با این حال، یک دیپلمات اروپایی به "الشرق الأوسط" گفت که بحث درباره فعال کردن مکانیزم ماشه یا «اسنپ‌بک» هنوز زود است.

بریتانیا نیز پیش‌تر اشاره کرده بود که ممکن است از این مکانیزم استفاده کند و در بیانیه‌ای گفت: «ما همچنان به استفاده از همه اقدامات دیپلماتیک برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای متعهدیم، از جمله استفاده از مکانیزم ماشه در صورت لزوم.»

مکانیزم ماشه امکان بازگشت تمامی تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران را به دلیل نقض تعهدات هسته‌ای در توافق 2015 فراهم می‌کند. این توافق توسط ایالات متحده در سال 2018، در دوره نخست ریاست جمهوری دونالد ترامپ، ترک شد.

ایران از بازگشت ترامپ به استراتژی «فشار حداکثری» و تلاش برای فعال کردن مکانیزم ماشه نگران است. همچنین، تهران بیم آن دارد که قدرت‌های اروپایی نیز این مکانیزم را فعال کنند.

هیاهوی بی‌دلیل

با وجود همه این مباحث، نشست‌های ژنو تنها به پرونده هسته‌ای محدود نبود. یک دیپلمات اروپایی گفت که این جلسات طبق برنامه پیش رفته و او «هیاهوی رسانه‌ای اغراق‌آمیز» پیش از این نشست‌ها را درک نمی‌کند.

پیش‌تر، یکی از مقامات ایرانی به «رویترز» گفته بود که اگر ایران و تروئیکای اروپایی بتوانند «نقشه راه» توافق هسته‌ای را تدوین کنند، آمریکا تصمیم خواهد گرفت که توافق 2015 را احیا کند یا آن را کنار بگذارد.

این توافق در اکتبر سال آینده منقضی می‌شود و جامعه بین‌المللی باید مذاکراتی برای توافق جدید با ایران آغاز کند. دیپلمات‌های اروپایی گفته‌اند که توافق فعلی قابل احیا نیست اما می‌تواند مبنایی برای مذاکرات آتی باشد.