​دیدار مشاور ماکرون با روحانی و شمخانی برای نجات برجام

AP
AP
TT

​دیدار مشاور ماکرون با روحانی و شمخانی برای نجات برجام

AP
AP

امانوئل بُن مشاور دیپلماتیک رئیس‌جمهوری فرانسه که به هدف نجات برجام و کاهش تنش‌ها میان ایران و آمریکا به تهران سفر کرده‌است، پیام کتبی امانوئل ماکرون را به حسن روحانی تحویل داد.
به گزارش الشرق الاوسط، پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست جمهوری ایران روز چهارشنبه ۱۰ ژوئیه/ ۱۹ تیر خبر داد که حسن روحانی در دیدار با امانوئل بُن، مشاور دیپلماتیک رئیس‌جمهور فرانسه، «ضمن قدردانی و استقبال از فعالیت‌های آغاز شده توسط رئیس‌جمهوری فرانسه» گفته‌است: «ایران کاملاً راه دیپلماسی و مذاکره را باز نگهداشته است و امیدواریم طرفین برجام از این فرصت به خوبی استفاده کنند تا به نقطه مطلوب یعنی اجرای کامل برجام برسیم».
روحانی افزوده‌است: «هدف اصلی جمهوری اسلامی ایران این است که تعهدات قید شده در برجام از سوی طرفین به‌طور کامل اجرا شود و چنانچه طرفین به تعهدات خود عمل کنند، ایران هم‌گام‌های جدیدی در تکمیل تعهدات خود برخواهد داشت».
امانوئل بُن قبل از روحانی با علی شمخانی دبیر شورای عالی امنیت ملی و همچنین با محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه و عباس عراقچی معاون سیاسی وی دیدار داشت.
دبیر شورای عالی امنیت ملی در دیدار با مشاور دیپلماتیک رئیس‌جمهوری فرانسه دربارهٔ سیاست ایران در خصوص کاهش تعهدات خود در توافق هسته‌ای گفت: «توجه به عدم استفاده اروپا از فرصت یک ساله اجرای تعهدات یک طرفه از سوی ایران، تصمیم قاطع کشور ما اجرای تعهدات، متناسب با اقدام متقابل طرف‌های دیگر است و زمان انجام اقدامات یک طرفه به پایان رسیده‌است».
نماینده رهبر ایران در شورای عالی امنیت ملی در این گفت‌وگو تأکید کرد که کاهش تعهدات برجامی ایران «غیرقابل تغییر» است.
همزمان با سفر مشاور ماکرون به تهران، عباس موسوی سخنگوی وزارت خارجه ایران گفت که از «ورود و حضور آنها در این موضوعات استقبال می‌کنیم، زیرا فرانسوی‌ها بخشی از برجام هستند و تلاش آنها را جزو وظایفشان برای زنده نگه داشتن برجام تلقی می‌کنیم».
با این حال عباس موسوی گفته «اگر کسی می‌خواهد تلاشی انجام دهد تا هم تنش‌ها کاهش یابد و هم برجام به عنوان یک دستاورد دیپلماتیک چندجانبه حفظ شود باید سراغ ریشه اصلی آنها یعنی آمریکایی‌ها».
از سوی دیگر، محمدجواد ظریف وزیر امور خارجهٔ ایران روز چهارشنبه در حاشیهٔ جلسهٔ هیئت دولت با اشاره به سفر مشاور دیپلماتیک رئیس‌جمهوری فرانسه به تهران گفت: «مشکل اروپایی‌ها در درجهٔ اول خود آنهاست که آمادگی هزینه برای امنیت خود را ندارند و مشکل اصلی آنها در درجهٔ بعدی آمریکاست که از برجام خارج شده و باید آن مشکل را حل کنند. هیچگاه مذاکره تحت فشار امکان‌پذیر نیست؛ باید فشارها و تروریسم اقتصادی علیه ایران را متوقف کنند و پس از آن برای اجرای برجام می‌توان صحبت کرد».
این دومین سفر امانوئل بُن مشاور دیپلماتیک رئیس‌جمهوری فرانسه به تهران ظرف چند هفتهٔ اخیر محسوب می‌شود. او روز چهارشنبه ۲۹ خرداد و دو روز پس از اظهارات بهروز کمالوندی سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران در اعلام ضرب الأجل این کشور برای عبور از حجم اورانیوم غنی شدهٔ ۳٫۶۷ درصد از سقف ۳۰۰ کیلوگرم، به تهران سفر کرده بود.
با این حال، خبرگزاری رسمی ایران (ایرنا) گزارش داده که امانوئل بن در این دیدار تصریح کرده که «به عنوان میانجی به ایران نیامده و حامل هیچ گونه پیامی از سوی آمریکا برای تهران نیست».
رسانه‌های فرانسوی در جریان سفر نخست امانوئل بن به ایران گفته بودند که او حامل پیام مستقیم رئیس‌جمهوری فرانسه برای مقامات بلندپایه ایران بود.
اکنون عباس موسوی اضافه کرد که «اقدامات فرانسه با هماهنگی یا بدون هماهنگی آمریکاست یا از جانب کاخ سفید پیامی دارند یا ندارند، به آنها مربوط است ولی ما چیز پنهانی نداریم. خواسته ما اجرای همین توافقی است که از سوی آنها نقض شده یا اجرا نمی‌شود».
یکشنبه گذشته، ۱۶ تیر / ۷ ژوئیه، ایران گام دوم کاهش تعهدات خود در برجام را بر اساس مصوبه شورای عالی امنیت ملی آغاز کرد. سطح غنی‌سازی اورانیوم در تأسیسات هسته‌ای ایران از صبح دوشنبه ۱۷ تیر/ ۸ ژوئیه از مرز ۴٬۵ درصد عبور کرد. یوکیا آمانو، دبیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به گزارش حکام گزارش داد که بازرسان آژانس عبور ایران از حد مجاز غنی‌سازی اورانیوم ۲۳۵ به غلظت مجاز ۳٬۶۷ درصد را تأیید کرده‌اند.
با آغاز گام دوم کاهش تعهدات ایران در برجام، شورای حکام آژانس به درخواست آمریکا و اتحادیه اروپا امروز نشست فوق‌العاده برگزار می‌کند.
بُن از دیپلمات‌های برجسته فرانسه در امور خاورمیانه است و پیش از این سه سال دبیر دوم سفارت فرانسه در تهران و دو سال نیز سفیر فرانسه در لبنان بود.
سفر او به ایران در پی مکالمه یک ساعته امانوئل مکرون، رئیس‌جمهوری فرانسه و حسن روحانی، رئیس‌جمهوری ایران در شامگاه شنبه گذشته صورت می‌گیرد.



رایزنی‌های سیاسی میان مصر و ایران برای توسعه روابط دوجانبه

کنفرانس خبری میان وزیران امور خارجه مصر و ایران در قاهره («وزارت امور خارجه مصر»)
کنفرانس خبری میان وزیران امور خارجه مصر و ایران در قاهره («وزارت امور خارجه مصر»)
TT

رایزنی‌های سیاسی میان مصر و ایران برای توسعه روابط دوجانبه

کنفرانس خبری میان وزیران امور خارجه مصر و ایران در قاهره («وزارت امور خارجه مصر»)
کنفرانس خبری میان وزیران امور خارجه مصر و ایران در قاهره («وزارت امور خارجه مصر»)

مصر و ایران توافق کردند مسیر بررسی و شناسایی ظرفیت‌های روابط دوجانبه را ادامه دهند.
وزیر خارجه و مهاجرت مصر، بدر عبدالعاطی، در یک نشست خبری مشترک با همتای ایرانی‌اش، عباس عراقچی، در قاهره در روز دوشنبه اعلام کرد: «مسیر جدیدی برای مشورت‌های سیاسی بین دو کشور آغاز شده که در سطحی پایین‌تر از وزیران خارجه برگزار خواهد شد و ابعاد مختلف روابط دوجانبه را بررسی خواهد کرد.»

عباس عراقچی روز دوشنبه به قاهره سفر کرد و با رئیس‌جمهور مصر، عبدالفتاح السیسی، دیدار داشت. همچنین دو نشست، یکی دوجانبه و دیگری گسترده‌تر، با وزیر خارجه مصر، بدر عبدالعاطی برگزار کرد. این دیدارها به‌عنوان نشانه‌ای از حرکت روابط دو کشور به‌سوی گام‌های نزدیک‌تر تلقی شد.

بر اساس بیانیه رسمی دفتر ریاست‌جمهوری مصر، السیسی و عراقچی «بر اهمیت ادامه مسیر فعلی برای بررسی چشم‌اندازهای توسعه مشترک روابط بین دو کشور تأکید کردند.»

وزیر خارجه مصر در این نشست خبری گفت که گفتگوها «بر لزوم گسترش روابط دوجانبه تمرکز داشت، با در نظر گرفتن نگرانی‌های هر دو طرف»، و تأکید کرد که «تمایل متقابل برای توسعه روابط وجود دارد.» او افزود که دیدارهای متقابل دو طرف «نشان‌دهنده تحول مثبتی در روابط دوجانبه است.»

از سوی دیگر، عباس عراقچی در این نشست خبری گفت: «این چهارمین دیدار من با رئیس‌جمهور السیسی است و بیش از ۱۰ دیدار نیز با وزیر خارجه مصر داشته‌ام. این نشان می‌دهد که کشورم چقدر به گسترش روابط با مصر اهمیت می‌دهد.»

او اضافه کرد: «اراده‌ای برای توسعه روابط و گسترش همکاری‌ها در عرصه‌های سیاسی، اقتصادی و دیگر زمینه‌ها وجود دارد.» عراقچی ادامه داد: «ما اراده‌ای داریم برای تقویت روابط و رفع موانع آن. مسیر اکنون بیش از هر زمان دیگری برای توسعه روابط باز است.»

وی همچنین به «ادامه گفت‌وگوهای سیاسی و توافق بر افزایش مبادلات تجاری و همکاری در چارچوب سازمان‌های بین‌المللی، به‌ویژه در موضوعات منطقه‌ای» اشاره کرد و گفت: «سطح اعتماد بین قاهره و تهران هیچ‌گاه تا این حد بالا نبوده است.»

ایران و مصر در سال ۱۹۷۹ روابط دیپلماتیک خود را قطع کردند و پس از ۱۱ سال، تنها در سطح کاردار روابط را از سر گرفتند. در دو سال گذشته، چندین دیدار میان وزیران دو کشور برای بررسی امکان توسعه روابط انجام شد. در مه ۲۰۲۳، دولت ایران به وزارت خارجه دستور داد تا گام‌هایی برای تقویت روابط با مصر بردارد.

افزون بر دیدارهای وزرای خارجه، دیدار میان السیسی و رئیس‌جمهور فقید ایران، ابراهیم رئیسی، در نوامبر ۲۰۲۴ در ریاض نیز از جمله نقاط عطف در این مسیر بود.

هدی رؤوف، استاد علوم سیاسی و رئیس بخش مطالعات ایران در مرکز مطالعات استراتژیک مصر، به روزنامه «الشرق الاوسط» گفت: «سفر عراقچی به قاهره با هدف تداوم گفت‌وگوها و بررسی امکان نزدیکی بیشتر میان دو کشور انجام شده، به‌ویژه در شرایطی که ایران در سال‌های اخیر تلاش‌هایی برای بهبود روابط انجام داده و مصر نیز با احتیاط به این موضوع نگاه کرده است.»

او افزود: «این سفر حاکی از تحول مثبت در روابط و نشانگر گام‌هایی عملی در جهت نزدیکی بیشتر دو کشور در آینده است، به‌ویژه در زمینه گردشگری و تجارت، و نیز همکاری در پرونده‌های منطقه‌ای، به‌ویژه جنگ غزه و امنیت دریای سرخ.»

در دیدار میان السیسی و عراقچی، تحولات شتاب‌زده منطقه بررسی شد. رئیس‌جمهور مصر بر موضع کشورش مبنی بر رد گسترش دایره درگیری تأکید کرد و هشدار داد که «تشدید بحران ممکن است به جنگی فراگیر در سطح منطقه بینجامد که پیامدهای خطرناکی برای امنیت و منابع کشورهای منطقه خواهد داشت.» او همچنین بر اهمیت مذاکرات جاری بین ایران و آمریکا تأکید کرد.

السیسی همچنین خواستار «توقف فوری درگیری‌ها در نوار غزه و ارسال کمک‌های انسانی» شد و تأکید کرد که «بازگشت وضعیت عادی در تنگه باب‌المندب و دریای سرخ ضرورتی اجتناب‌ناپذیر است.»

عبدالعاطی و عراقچی در مشورت‌های سیاسی خود، علاوه بر روابط دوجانبه، به وضعیت در غزه، سوریه، لبنان، امنیت دریایی در دریای سرخ و مذاکرات ایران و آمریکا پرداختند.

وزیر خارجه مصر بر لزوم «حفظ آزادی کشتیرانی در دریای سرخ و بازگرداندن آرامش به منطقه» تأکید کرد و گفت: «مصر بیشترین آسیب را از تنش‌های نظامی منطقه دیده است.» او همچنین از توافق اخیر یمن و آمریکا و تأثیر مثبت احتمالی آن بر امنیت دریایی و تجارت جهانی استقبال کرد.

عراقچی نیز گفت: «مذاکرات درباره یمن و دریای سرخ به‌طور جزئی بررسی شد» و تأکید کرد که «حوثی‌ها همانند حماس و حزب‌الله گروه‌هایی مستقل هستند که تصمیمات خود را مستقل از تهران می‌گیرند.» او افزود: «حملات حوثی‌ها علیه اسرائیل و در حمایت از فلسطین است.»

از نوامبر ۲۰۲۳، حوثی‌ها در حمایت از غزه، به کشتی‌ها در دریای سرخ حمله کرده‌اند. این حملات موجب اختلال در تجارت جهانی و کاهش شدید درآمدهای کانال سوئز شده است.

عبدالعاطی همچنین گزارش همتای ایرانی‌اش درباره نتایج پنج دور مذاکرات میان ایران و آمریکا بر سر برنامه هسته‌ای ایران را شنید و ابراز امیدواری کرد که این گفت‌وگوها به موفقیت برسد و «راه‌حلی مسالمت‌آمیز، جامع و پایدار برای کاهش تنش‌ها و برقراری آرامش در منطقه حاصل شود.»

او تأکید کرد که مصر مصمم است از هرگونه تنش و آشوب بیشتر در منطقه جلوگیری کند، چراکه این منطقه هم‌اکنون نیز با بحران‌های بزرگی دست‌وپنجه نرم می‌کند. عبدالعاطی گفت که قاهره کاملاً از مذاکرات برای کاهش تنش حمایت می‌کند و این مذاکرات را «فرصتی مناسب برای جلوگیری از تشدید بحران» دانست و از نقش مثبت عمان در این زمینه تمجید کرد.

او افزود: «در صورت وقوع درگیری نظامی، همه بازنده‌اند. این گزینه‌ای عاقلانه نیست. مصر همواره تأکید کرده که راه‌حل‌ها باید سیاسی باشد و نگرانی‌های همه طرف‌ها را در نظر بگیرد.»