​لندن ایران را به تلاش برای توقیف نفتکش بریتانیایی متهم کرد.. تهران انکار کرد

​لندن ایران را به تلاش برای توقیف نفتکش بریتانیایی متهم کرد.. تهران انکار کرد
TT

​لندن ایران را به تلاش برای توقیف نفتکش بریتانیایی متهم کرد.. تهران انکار کرد

​لندن ایران را به تلاش برای توقیف نفتکش بریتانیایی متهم کرد.. تهران انکار کرد

یک سخنگوی دولت بریتانیا امروز پنج‌شنبه رسماً اعلام کرد که قایق‌هایی متعلق به ایران روز گذشته تلاش کرده‌اند در تنگه هرمز راه را بر یک نفتکش این کشور ببندند.
به گزارش الشرق الاوسط، سخنگوی وزارت دفاع بریتانیا در مورد حادثه روز گذشته گفته‌است که «در مغایرت با قوانین بین‌المللی، سه شناور ایرانی در صدد برآمدند تا مانع از آن شوند که شناور بریتیش هریتج، که یک کشتی تجاری است، آزادانه از تنگه هرمز عبور کند.»
وی افزوده‌است که با نزدیک شدن شناورهای ایرانی به نفتکش هریتج، «ناوچه اچ.ام. اس مونتروز مجبور شد بین سه شناور ایرانی و کشتی تجاری قرار بگیرد و پس از اخطار لفظی به این شناورها، آنها مسیر خود را تغییر دادند و از محل دور شدند.»
سخنگوی وزارت دفاع بریتانیا گفته‌است که «ما نگرانی خود را نسبت به این عمل ابراز داشته و از مقامات ایرانی قویا می‌خواهیم برای کاهش تنش در منطقه اقدام کنند.»
محمد جواد ظریف وزیر خارجه ایران هم صبح پنجشنبه در جمع خبرنگاران تلاش سپاه برای توقیف نفت‌کش بریتانیا را تکذیب کرد. ظریف گفت: «آن‌ها یک ادعایی را مطرح می‌کنند تا ایجاد تنش کنند. این ادعاها ارزش ندارد و از این ادعاها زیاد مطرح کرده‌اند.»
فارس خبرگزاری نزدیک به سپاه پاسداران نیز گزارش داد؛ روابط عمومی منطقه پنجم نیروی دریایی سپاه پنجشنبه ۱۱ ژوئیه/ ۲۰ تیر با انتشار اطلاعیه‌ای اعلام کرد در ۲۴ ساعت اخیر هیچ مواجهه‌ای با شناورهای بیگانه از جمله شناورهای بریتانیایی صورت نگرفته‌است. سپاه در ادامه این اطلاعیه یادآوری کرد: «در صورتی که دستوری مبنی بر توقیف شناورهای بیگانه دریافت شود، منطقه پنجم نیروی دریایی سپاه در محدوده جغرافیایی مأموریت خود قادر است بدون درنگ، با قاطعیت و به سرعت نسبت به انجام آن اقدام نماید.»
شبکه سی‌ان‌ان گزارش داده‌است که یک هواپیمای تجسسی آمریکا از این ماجرا فیلمبرداری کرده‌است اما این ویدیو هنوز منتشر نشده‌است.
این اتفاق‌ها در حالی رخ می‌دهد که تفنگداران نیروی دریایی بریتانیا پنج‌شنبهٔ گذشته چهارم ژوئیه (۱۳ تیر) با اعلام این که کشتی گریس ۱ در حال حمل نفت به پالایشگاهی در سوریه بوده‌است، این نفتکش عظیم را در ساحل جبل‌طارق توقیف کردند. این ابرنفتکش از ایران حرکت کرده بود و حامل نفت خام این کشور بود. ایران در اعتراض به توقیف این ابرنفتکش، سفیر بریتانیا در تهران را به وزارت امور خارجه احضار کرد.
نخستین بار محسن رضایی دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام در واکنش به توقیف ابرنفتکش ایرانی از سوی بریتانیا خواستار آن شده بود که یک نفتکش بریتانیایی توسط ایران توقیف شود.
روزنامه کیهان به مدیر مسئولی حسین شریعتمداری نیز در یادداشتی با عنوان «توقیف نفتکش‌های انگلیس تنها راه مقابله با دزدان دریایی ملکه» اقدام بریتانیا را «شلیک دیگری بر پیکر برجام» توصیف کرده و نوشته بود: «طبیعتاً گذر پوست به دباغ‌خانه می‌افتد و دست انگلیسی‌ها زیر ساطور ما در خلیج است.»
روز گذشته، حسن روحانی، رئیس‌جمهور ایران توقیف یک نفتکش ایرانی در جبل‌طارق را «کودکانه، سخیف و اشتباه» خواند و گفت این اقدام به زیان بریتانیا تمام می‌شود. روحانی هشدار داد «انگلیسی‌ها گوشزد می‌کنم که شما آغازگر ناامنی هستید و تبعات آن را بعداً درک خواهید کرد» و افزود: «انگلیسی‌ها در حالی در آب‌های سرزمینی اسپانیا به ناروا این کشتی را توقیف کردند که خودشان در این سرزمین و منطقه جبل طارق اشغالگر هستند».
پیش از این وزیر دفاع ایران به دنبال توقیف نفتکش ایرانی در جبل‌الطارق، گفته بود اقدام بریتانیا بی‌پاسخ نخواهد ماند.
خبر اعزام یک ناو جنگی برای محافظت از نفتکش‌های بریتانیا در حالی اعلام شد که دولت آمریکا می‌گوید در تلاش است تا طی هفته‌های آینده ائتلافی نظامی برای حراست از آب‌های استراتژیک اطراف ایران و یمن تشکیل دهد.



مسکو و تهران: بزرگ‌تر از شراکت، کوچک‌تر از ائتلاف

 رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
TT

مسکو و تهران: بزرگ‌تر از شراکت، کوچک‌تر از ائتلاف

 رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)

با امضای توافقنامه «شراکت استراتژیک جامع» بین روسیه و ایران، روابط دو کشور وارد مرحله‌ای جدید شده است که در آن منافع طرفین به شکلی بی‌سابقه به هم نزدیک می‌شوند. با این حال، در مسکو تردیدهایی درباره تمایل تهران به بازگشایی به سوی غرب وجود دارد.

این توافقنامه پایه‌ای قانونی برای گسترش همکاری‌های وسیع بین دو کشور فراهم می‌کند و جایگزین توافقنامه همکاری سال ۲۰۰۱ می‌شود که پیش‌تر زمینه‌های محدودی برای همکاری ایجاد کرده بود.

در طول ۲۵ سال گذشته، روابط مسکو و تهران به شدت توسعه یافته و تحولات بزرگی در منطقه رخ داده است که دو کشور را وادار به بازنگری در اساس همکاری‌های خود کرده است. با این حال، مسیر رسیدن به این توافقنامه هموار نبوده و موانع زیادی بر سر راه آن وجود داشته است.

رئیسان روسیه و ایران، پوتین و پزشکیان، پس از مذاکرات در مسکو، برای حضور در مراسم امضا آماده می‌شوند (عکس: آسوشیتدپرس)

موضع روسیه در قبال تحولات جنگ قره‌باغ و سوریه، که به منافع منطقه‌ای ایران آسیب زد، باعث ایجاد تردیدهایی در تهران درباره قابل اعتماد بودن مسکو به عنوان یک شریک استراتژیک شده است. از سوی دیگر، مسکو نیز همواره با نگرانی به تلاش‌های ایران برای بازگشایی کانال‌های ارتباطی با غرب نگاه کرده است.

انتخاب زمان امضای این توافقنامه جلب توجه می‌کند. این توافقنامه پس از چندین تأخیر و درست سه روز قبل از تحلیف رئیس‌جمهور جدید آمریکا، دونالد ترامپ، امضا شد. برخی تحلیل‌گران معتقدند که مسکو و تهران پس از تحولات سوریه و اوکراین، تصمیم گرفتند تا با تقویت مواضع خود، آماده مذاکرات آینده شوند.
این توافقنامه در ۴۷ بند، حوزه‌های مختلف همکاری از جمله تجارت، انرژی، آموزش و گردشگری را پوشش می‌دهد. بخش قابل توجهی از آن به همکاری در زمینه انرژی هسته‌ای صلح‌آمیز اختصاص دارد، حوزه‌ای که ایران به زودی چالش‌های دیپلماتیک جدی در آن پیش رو خواهد داشت.

رئیسان روسیه و ایران، پوتین و پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در کرملین، مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ (آسوشیتدپرس)

همکاری نظامی

توافقنامه بر همکاری‌های نظامی و امنیتی تأکید کرده است، اما از تبدیل این شراکت به یک اتحاد نظامی کامل جلوگیری می‌کند. این همکاری شامل تبادل هیئت‌های نظامی، آموزش پرسنل، انجام تمرینات مشترک و مشارکت در کنفرانس‌های بین‌المللی می‌شود.
دو کشور بر تقویت همکاری در مبارزه با تروریسم، تبادل اطلاعات امنیتی و هماهنگی بین وزارتخانه‌های داخلی تأکید کرده‌اند. همچنین، همکاری در زمینه‌های حقوقی، کنترل تسلیحات و خلع سلاح نیز در توافقنامه گنجانده شده است.
توافقنامه به توسعه روابط تجاری و اقتصادی، بهبود شبکه‌های حمل‌ونقل و تدارکات، و افزایش مبادلات تجاری بین دو کشور اشاره کرده است. همچنین، استفاده از ارزهای ملی در مبادلات و مقابله با تحریم‌های یکجانبه غرب نیز مورد تأکید قرار گرفته است.
این توافقنامه تمامی جنبه‌های همکاری سیاسی، اقتصادی، امنیتی، نظامی و فرهنگی را پوشش می‌دهد. با این حال، نکته جالب توجه این است که در بند پایانی توافقنامه آمده است: «در صورت بروز اختلاف در تفسیر مفاد این توافقنامه، نسخه انگلیسی سند مرجع خواهد بود.»