اعمال محدودیت واشنگتن بر تحرکات ظریف در نیویورک

ویزای او برای حضور در نشست سازمان ملل با تصمیم پمپئو صادر شد

اعمال محدودیت واشنگتن بر تحرکات ظریف در نیویورک
TT

اعمال محدودیت واشنگتن بر تحرکات ظریف در نیویورک

اعمال محدودیت واشنگتن بر تحرکات ظریف در نیویورک

مایک پمپئو وزیر خارجه آمریکا گفته‌است ویزای محمدجواد ظریف وزیر خارجه ایران برای سفر به نیویورک با موافقت او صادر شده و ظریف اجازه تردد آزادانه در نیویورک را ندارد.
به گزارش الشرق الاوسط، پمپئو در مصاحبه با واشنگتن پست گفته که ویزای محمدجواد ظریف وزیر خارجه ایران برای سفر به نیویورک و شرکت در اجلاس سازمان ملل متحد با موافقت او صادر شده، با این حال تحرکات وزیر خارجه ایران در خاک آمریکا به شدت محدود شده‌است.
وزیر خارجه آمریکا افزود، محمدجواد ظریف و هیئت همراه او اجازه دارند در مسیر میان مقر اصلی سازمان ملل و نمایندگی دائم ایران که شش چهارراه دورتر واقع شده و اقامتگاه سفیر ایران در سازمان ملل که در نزدیکی این دو ساختمان قرار دارد، تردد داشته باشند.
پمپئو در توضیح اعمال چنین محدودیتی گفته‌است: «دیپلمات‌های آمریکایی دور تهران پرسه نمی‌زنند و برای همین هم ما دلیلی نمی‌بینیم که دیپلمات‌های ایرانی آزادانه در اطراف نیویورک بچرخند و پرسه بزنند.»
او پرسش واشنگتن پست را در مورد احتمال اینکه شخص او یا یک مقام دولتی آمریکا با ظریف طی حضورش در سازمان ملل در هفته جاری گفت‌وگو کند، بی‌پاسخ گذاشته‌است.
ظریف وزیر امور خارجه ایران، به منظور شرکت در نشست سالانه شورای اقتصادی - اجتماعی سازمان ملل متحد به نیویورک سفر کرده‌است.
او غروب یک شنبه وارد نیویورک شد و قرار است در جریان این سفر و در محل اقامتش با خبرنگاران نیز دیدار کند.
پمپئو در مصاحبه ضمن تأکید بر اینکه ظریف از فرصت حضور در آمریکا برای «نشر اکاذیب» بهره خواهد بود، گفت حاضر است با تلویزیون ایران مصاحبه کند چنان‌که ظریف با رسانه‌های تصویری آمریکا صحبت می‌کند.
پمپئو گفت در صورت حضور در برنامه تلویزیونی ایران، به مردم ایران خواهد گفت «ما عمیقاً به فکر آنهاییم، ما حامی مردم ایرانیم و این را درک می‌کنیم که حکومت دینی انقلابی در راستای منافع آنان عمل نمی‌کند.»
او اضافه کرد که ظریف از «آزادی‌های موجود در آمریکا برای تبلیغات مغرضانه» بهره خواهد برد. پمپئو ظریف را سخنگوی جمهوری اسلامی ایران نامید و گفت وزیر امور خارجه ایران از حبس دگراندیشان، بدرفتاری با زنان و سرکوب آزادی بیان حمایت کرده‌است.
تنش میان ایران و آمریکا از زمانی که دونالد ترامپ تصمیم گرفت از برجام خارج شود همواره رو به افزایش بوده‌است و بعد از اجرای تحریم‌های نفتی در آبان ماه سال گذشته اوج گرفت، اما وقتی آمریکا، معافیت هشت کشور خریدار نفت ایران را بعد از یک دوره شش‌ماهه لغو کرد، تنش میان میان ایران و آمریکا و همچنین در منطقه ابعاد تازه‌ای به خود گرفته‌است که حمله به نفتکش‌ها در بند فجیره و دریای عمان و پس از آن سرنگونی یک پهپاد آمریکایی بر فراز تنگه هرمز نمودهایی از آن است.
دونالد ترامپ و همچنین اعضای دولت او از دو ماه و نیم پیش تأکید دارند که در تلاشند تا صادرات نفت ایران را به «صفر» برسانند. 
مایک پمپئو وزیر خارجه آمریکا، نیز بارها نسبت به فعالیت‌های هسته‌ای و موشکی و نیز دخالت های منطقه‌ای ایران هشدار داده‌است.
ایران نیز در عوض با افزایش ذخیره اورانیوم غنی شده خود به بیش از سقف ۳۰۰ کیلوگرمی تعیین شده در برجام و افزایش سطح غنی‌سازی از سقف ۳/۶۷ درصد مورد توافق در برجام به ۴/۵ درصد به افزایش نگرانی‌ها دربارهٔ فعالیت‌های هسته‌ای در اروپا و آمریکا دامن زده‌است.
استیون منوشن وزیر خزانه‌داری آمریکا، سوم تیر ماه همزمان با اعلام تحریم رهبر ایران و دفتر، و هشت تن از فرماندهان «سپاه پاسداران» گفت که «محمدجواد ظریف وزیر خارجه ایران هم به زودی تحریم خواهد شد.»
با گذشت چند هفته اما اعلام شد که آمریکا در حال حاضر از تحریم ظریف منصرف شده‌است.



نشست ژنو: گسترش اختلافات میان اروپا و ایران

 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)
 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)
TT

نشست ژنو: گسترش اختلافات میان اروپا و ایران

 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)
 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)

با وجود هیاهوی پیش از مذاکرات اروپا و ایران در ژنو، این مذاکرات بدون ارائه طرح یا نقشه راه جدیدی برای پرونده هسته‌ای برگزار شد. برخلاف تبلیغات رسانه‌های نزدیک به حکومت ایران، مذاکرات نه تنها به مسائل هسته‌ای محدود نبود، بلکه به روابط نظامی ایران و روسیه نیز پرداخت. این موضوع را دو دیپلمات ارشد اروپایی به "الشرق الأوسط" تأیید کردند.

یکی از دیپلمات‌های اروپایی اذعان کرد که دیدار میان مقامات ایرانی و اروپایی در ژنو نشان داد که اختلافات میان طرفین در چندین زمینه رو به افزایش است.

دیپلمات دیگری پیش‌تر گفته بود که این دیدارها بخشی از تلاش برای حفظ کانال‌های گفت‌وگو با ایران است. وی افزود که این جلسات جامع خواهد بود و تصمیم‌گیری درباره نحوه برخورد با مسئله هسته‌ای ایران به پس از مشخص شدن سیاست‌های دولت ترامپ در آغاز سال آینده موکول خواهد شد.

ادامه نشست‌های نیویورک در ژنو

به گفته منابع "الشرق الأوسط"، این نشست‌ها از پیش برنامه‌ریزی شده بود و در ادامه گفت‌وگوهایی بود که در سپتامبر گذشته در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک انجام شد. در آن نشست‌ها، تمرکز بر موضوعات هسته‌ای ایران و همکاری نظامی ایران و روسیه بود.

روز جمعه، مدیران سیاسی وزارت‌خانه‌های خارجه فرانسه، بریتانیا و آلمان با مجید تخت روانچی، مذاکره‌کننده ارشد هسته‌ای ایران و کاظم غریب‌آبادی، معاون وزیر خارجه ایران، دیدار کردند. این نشست‌ها پس از ملاقات مقامات ایرانی با انریکه مورا، میانجی اروپایی در مذاکرات هسته‌ای، برگزار شد.

مورا در پلتفرم «ایکس» (توییتر سابق) نوشت که این نشست «صریح» بوده و او از ایران خواسته است تا همکاری نظامی خود با روسیه را متوقف کند و همچنین بر ضرورت یافتن راه‌حل دیپلماتیک برای مسئله هسته‌ای و پایان دادن به مداخلات منطقه‌ای ایران تأکید کرده است.

در مقابل، غریب‌آبادی در واکنش به اتحادیه اروپا در توییتی نوشت: «اروپا به دلیل نبود اعتماد و مسئولیت‌پذیری، بازیکن جدی‌ای نیست.» او همچنین سیاست‌های عمومی اتحادیه اروپا را مورد انتقاد قرار داده و رفتار آن را «غیرمسئولانه» توصیف کرد.

غریب‌آبادی پس از دیدار با نمایندگان تروئیکای اروپایی، نوشت که گفت‌وگوها بر پرونده هسته‌ای و رفع تحریم‌ها متمرکز بوده و ایران به منافع مردم خود پایبند است و دیپلماسی و گفت‌وگو را ترجیح می‌دهد. او تأکید کرد که توافق شد کانال‌های دیپلماتیک در آینده نزدیک باز بماند.

 

فرصت مکانیزم ماشه؟

نشست‌های ژنو تنها چند روز پس از آن برگزار شد که فرانسه، بریتانیا و آلمان پیش‌نویس قطعنامه‌ای علیه ایران را به شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ارائه کردند که به تصویب رسید. این قطعنامه، ایران را به دلیل عدم همکاری با آژانس و افزایش غنی‌سازی اورانیوم محکوم کرد.

ایران نیز با اعلام برنامه خود برای نصب هزاران سانتریفیوژ جدید، به این اقدام واکنش نشان داد.

با این حال، یک دیپلمات اروپایی به "الشرق الأوسط" گفت که بحث درباره فعال کردن مکانیزم ماشه یا «اسنپ‌بک» هنوز زود است.

بریتانیا نیز پیش‌تر اشاره کرده بود که ممکن است از این مکانیزم استفاده کند و در بیانیه‌ای گفت: «ما همچنان به استفاده از همه اقدامات دیپلماتیک برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای متعهدیم، از جمله استفاده از مکانیزم ماشه در صورت لزوم.»

مکانیزم ماشه امکان بازگشت تمامی تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران را به دلیل نقض تعهدات هسته‌ای در توافق 2015 فراهم می‌کند. این توافق توسط ایالات متحده در سال 2018، در دوره نخست ریاست جمهوری دونالد ترامپ، ترک شد.

ایران از بازگشت ترامپ به استراتژی «فشار حداکثری» و تلاش برای فعال کردن مکانیزم ماشه نگران است. همچنین، تهران بیم آن دارد که قدرت‌های اروپایی نیز این مکانیزم را فعال کنند.

هیاهوی بی‌دلیل

با وجود همه این مباحث، نشست‌های ژنو تنها به پرونده هسته‌ای محدود نبود. یک دیپلمات اروپایی گفت که این جلسات طبق برنامه پیش رفته و او «هیاهوی رسانه‌ای اغراق‌آمیز» پیش از این نشست‌ها را درک نمی‌کند.

پیش‌تر، یکی از مقامات ایرانی به «رویترز» گفته بود که اگر ایران و تروئیکای اروپایی بتوانند «نقشه راه» توافق هسته‌ای را تدوین کنند، آمریکا تصمیم خواهد گرفت که توافق 2015 را احیا کند یا آن را کنار بگذارد.

این توافق در اکتبر سال آینده منقضی می‌شود و جامعه بین‌المللی باید مذاکراتی برای توافق جدید با ایران آغاز کند. دیپلمات‌های اروپایی گفته‌اند که توافق فعلی قابل احیا نیست اما می‌تواند مبنایی برای مذاکرات آتی باشد.