عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
آخرین خبرها
ایران

خامنه‌ای: کاهش تعهدات برجامی قطعاً ادامه خواهد یافت

خط و نشان خامنه‌ای به بریتانیا به دلیل توقیف نفتکش ایران

    لندن: الشرق الاوسط
TT
TT

خامنه‌ای: کاهش تعهدات برجامی قطعاً ادامه خواهد یافت

علی خامنه‌ای رهبر ایران با اشاره به توقیف کشتی حامل نفت ایران در جبل‌طارق، بریتانیا را به دزدی دریایی متهم کرده و هشدار داده‌است که «جمهوری اسلامی و عناصر مؤمن نظام، این خباثت‌ها را بی‌جواب نمی‌گذارند. در فرصت خود و جای خود پاسخ خواهند داد.»
به گزارش الشرق الاوسط، حدود دو هفته پیش نیروهای بریتانایی در جبل‌طارق نفتکش گریس ۱ را که حامل نفت ایران بود را توقیف کردند. ایران بریتانیا را به آزادی فوری این نفتکش فراخواند.
علی خامنه‌ای روز سه‌شنبه ۲۵ تیر، در دیدار با تعدادی از امامان جمعه گفت: «انگلیس خبیث دزدی دریایی می‌کند و کِشتی ما را می‌دزدد؛ جنایت می‌کنند و شکل قانونی به آن می‌دهند.»
بریتانیا اعلام کرد نفتکش را به این دلیل توقیف کرده که مقصد آن بندر بانیاس سوریه بوده در حالی که این کشور مشمول تحریم‌های اتحادیه اروپا است.
اما ایران این موضوع را رد کرده و مقام‌های این کشور بارها توقیف این کشتی را «دزدی دریایی» توصیف کرده‌اند و دربارهٔ پیامدهای آن به بریتانیا هشدار داده‌اند.
پیش از این نیز رئیس‌جمهور، رئیس ستاد کل نیروهای مسلح و وزیر دفاع ایران این تهدید را مطرح کرده بودند.
ده روز بعد از توقیف نفتکش حامل نفت ایران، دولت بریتانیا اعلام کرد که سه قایق سپاه پاسداران تلاش کرده‌اند در حرکت یک نفتکش بریتانیایی اختلال وارد کنند اما ناو همراه نفتکش مانع آنها شده‌است.
علی خامنه‌ای در بخش دیگری از سخنانش به‌شدت اروپایی‌ها را مورد انتقاد قرار داد و آن‌ها را «طلبکار» و «پررو» خطاب کرد و گفت کاهش تعهدات برجامی ایران به‌طور قطع ادامه خواهد یافت.
رهبر ایران سپس طرف‌های اروپایی توافق هسته‌ای را به‌طور مستقیم خطاب قرار داد و گفت: «خب پُرروها! شما که به یازده تعهدتان عمل نکردید؛ حالا ما تازه شروع کردیم به کم کردن تعهدات و این فرایند قطعاً ادامه پیدا خواهد کرد.»
روز گذشته وزیران خارجه کشورهای عضو اتحادیه اروپا دربارهٔ حفظ برجام نشستی برگزار کردند که در انتهای این نشست فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا گفت اقدامات اخیر ایران در کاهش تعهداتش به برجام نقض فاحش برجام نیست و به همین دلیل طرف‌های اروپایی قصد ندارند بند مکانیسم حل اختلاف در برجام یا «مکانیسم ماشه» را فعال کنند.
با این حال بریتانیا، فرانسه و آلمان سه کشور باقی‌مانده در برجام در پی دو مرحله کاهش تعهدات ایران، چند بار از تهران خواستند تا همچنان به برجام پایبند بماند.
 این سه کشور یکشنبه ۲۳ تیر / ۱۴ ژوئیه در بیانیه مشترکی بر تعهدشان نسبت به توافق هسته‌ای با ایران تأکید کرده و اعلام کردند زمان آن است که برای حل تنش‌های میان ایران و آمریکا اقدامات مسئولانه انجام شود و طرفین راهی برای کاهش تنش‌ها و از سرگیری مذاکرات با ایران پیدا کنند.

پربازدید

 
 
ایران

احتمال مذاکره واشنگتن و تهران پیش از اکتبر ۲۰۲۵

(AP)
(AP)
TT
TT

احتمال مذاکره واشنگتن و تهران پیش از اکتبر ۲۰۲۵

(AP)
(AP)

یک دیپلمات ارشد اروپایی بر این باور است که دولت دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده، به دنبال مذاکره مستقیم و محرمانه با ایران درباره برنامه هسته‌ای این کشور است و احتمالاً پیش از اکتبر ۲۰۲۵ به یک توافق جدید دست خواهد یافت.

این دیپلمات که از مذاکرات هسته‌ای پیشین با ایران آگاهی گسترده‌ای دارد، در گفت‌وگو با روزنامه «الشرق الاوسط» اظهار کرد که ماه‌های آینده نقش تعیین‌کننده‌ای در دستیابی به توافقی جدید با تهران خواهد داشت؛ توافقی که جایگزین توافق کنونی می‌شود، توافقی که دولت اول ترامپ از آن خارج شد و اعتبار آن در اکتبر آینده به پایان می‌رسد.

وی تأکید کرد که واشنگتن احتمالاً مذاکرات را با ایران «به‌صورت محرمانه و در مکانی غیر از مکان‌های معمول» که میزبان مذاکرات مشابهی در گذشته بودند، انجام خواهد داد.

در گذشته، واشنگتن و تهران مذاکرات مستقیمی را پیش از توافق هسته‌ای سال ۲۰۰۵ در مسقط، پایتخت عمان، برگزار کردند. همچنین، پس از شکست مذاکرات وین، دور جدیدی از گفتگوها در دوحه انجام شد، جایی که اتحادیه اروپا نقش میانجی را بر عهده داشت.

دولت جو بایدن، رئیس‌جمهور پیشین آمریکا، مذاکرات هسته‌ای را با ایران در قالب گروه ۱+۵ از سر گرفت تا این توافق را به‌طور کامل احیا کند.

در تابستان ۲۰۲۳، مذاکره‌کنندگان اروپایی پیش‌نویس یک توافق را به ایران ارائه دادند، آن‌هم پس از بیش از هفت دور مذاکرات غیرمستقیم بین ایران و ایالات متحده که در وین برگزار شد و در آن، سه کشور اروپایی (فرانسه، بریتانیا و آلمان) به همراه روسیه و چین حضور داشتند. اما ایران در آخرین لحظات از امضای توافق خودداری کرد و خواستار امتیازات بیشتری از دولت بایدن شد، امری که واشنگتن نپذیرفت.

ایران «ضعیف‌تر از گذشته» است

این دیپلمات اروپایی که در حاشیه کنفرانس امنیتی مونیخ با «الشرق الاوسط» گفت‌وگو کرد، معتقد است که هر توافقی که اکنون میان واشنگتن و تهران حاصل شود، «بهتر از توافقی نخواهد بود که ایران دو سال پیش رد کرد».

با این حال، وی خوش‌بین است که توافقی تا پیش از اکتبر حاصل شود و افزود: «ایران در حال حاضر در موقعیتی ضعیف‌تر از گذشته قرار دارد» زیرا نفوذ نیروهای نیابتی آن در منطقه به شکلی بی‌سابقه تضعیف شده است.

وی تأکید کرد که «این موضوع به این معناست که هر توافق هسته‌ای جدیدی گسترده‌تر خواهد بود و فعالیت‌های منطقه‌ای ایران را نیز شامل خواهد شد»؛ مسئله‌ای که تا پیش از این حتی تصور آن نیز ممکن نبود.

برخی کشورهای منطقه‌ای همواره خواستار توافقی گسترده‌تر با ایران بوده‌اند که علاوه بر برنامه هسته‌ای، مداخله‌های منطقه‌ای تهران را نیز محدود کند، اما ایران تاکنون این درخواست را رد کرده است.

ترامپ پیشتر با صدور یک فرمان اجرایی، تحریم‌های ایران را تشدید کرد، اما همزمان اعلام نمود که دولت او «به دنبال مذاکره و دستیابی به توافقی جدید با تهران است».

این دیپلمات اروپایی اظهار کرد که تلاش‌های ترامپ در این زمینه «جدی» است، زیرا او «می‌خواهد نام خود را در تاریخ به‌عنوان یک توافق‌ساز ثبت کند».

بااین‌حال، وی به یک مانع کلیدی اشاره کرد که هنوز پابرجاست: «عدم وجود یک مذاکره‌کننده از سوی آمریکا». وی توضیح داد که دولت جدید ایالات متحده هنوز جانشینی برای رابرت مالی، نماینده ویژه سابق در امور ایران، تعیین نکرده است.

رابرت مالی به دلیل «انتقال اطلاعات محرمانه به طرف ایرانی در جریان مذاکرات غیرمستقیم در وین» از سمت خود تعلیق و مجوزهای امنیتی‌اش لغو شد.

این دیپلمات اظهار کرد که ایران در انتظار تعیین مذاکره‌کننده‌ای از سوی واشنگتن است و «بسیار مشتاق» مذاکره با ایالات متحده می‌باشد.

او حتی مدعی شد که «ایران حاضر است هر توافقی را بپذیرد تا تحریم‌ها علیه این کشور برداشته شود».

وی افزود که این بار «مشوق‌ها و تضمین‌های اقتصادی از سوی اروپا ارائه نخواهد شد»، زیرا اروپا پس از خروج ایالات متحده از توافق و کاهش سطح تجارت با ایران «دیگر مورد اعتماد تهران نیست».

مخاطرات عدم دستیابی به توافق

بااینکه این دیپلمات مطمئن نبود که توافقی تا پیش از اکتبر ۲۰۲۵ حاصل شود، اما گفت: «اگر دولتی در آمریکا قادر به دستیابی به توافقی هسته‌ای با ایران باشد، قطعاً دولت ترامپ خواهد بود» زیرا ایران اطمینان خواهد داشت که هیچ دولت آمریکایی دیگری پس از او، این توافق را لغو نخواهد کرد؛ همان‌طور که ترامپ توافق دوران اوباما را لغو کرد.

وی هشدار داد که اگر توافقی قبل از این تاریخ حاصل نشود، کشورهای اروپایی ممکن است مکانیسم «اسنپ‌بک» را فعال کنند، که منجر به بازگشت تمامی تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران خواهد شد.

سه کشور اروپایی در آخرین نشست آژانس بین‌المللی انرژی اتمی هشدار دادند که «همکاری ایران در پایین‌ترین سطح ممکن قرار دارد» و فعالیت‌های هسته‌ای این کشور «به‌طور مداوم در حال افزایش است» به‌گونه‌ای که دیگر نمی‌توان اطمینان داشت که این فعالیت‌ها صلح‌آمیز باقی مانده‌اند.

این دیپلمات اروپایی هشدار داد که در صورت عدم دستیابی به توافق با ایران تا پیش از اکتبر، «خاورمیانه با یک بحران واقعی مواجه خواهد شد» و این موضوع اسرائیل را به حمله نظامی علیه ایران سوق خواهد داد.