قدردانی ترزا می از جبل طارق به دلیل توقیف ابرنفتکش ایرانی

بریتانیا: توافق سازشکارانه بهترین راه برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای است

قدردانی ترزا می از جبل طارق به دلیل توقیف ابرنفتکش ایرانی
TT

قدردانی ترزا می از جبل طارق به دلیل توقیف ابرنفتکش ایرانی

قدردانی ترزا می از جبل طارق به دلیل توقیف ابرنفتکش ایرانی

ترزا می نخست‌وزیر بریتانیا اعلام کرد: توافق سازشکارانه بهترین راه برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای است.
به گزارش الشرق الاوسط، ترزا می چهارشنبه در اظهاراتی در اندیشکده چتم هاوس گفت: «چه دوست داشته باشیم و چه دوست نداشته باشیم، توافق مصالحه‌جویانه بهترین روش برای رسیدن به نتیجه‌ای است که همه ما در نهایت به دنبال آن هستیم؛ یعنی جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای و حفظ ثبات منطقه».
بر اساس اعلام رویترز، نخست‌وزیر بریتانیا که قرار است هفته آینده از سمت خود کنار رود، همچنین گفت که توافق هسته‌ای صرف نظر از چالش‌های آن باید حفظ شود.
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ۱۷ تیرماه در بیانیه‌ای اعلام کرد که ایران سقف غنی‌سازی اورانیوم که در توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ تعیین شده بود را نقض کرده‌است.
علی خامنه‌ای رهبر ایران نیز ۲۵ تیرماه گفته‌است که ایران به روند کاهش تعهدات خود در توافق هسته‌ای ادامه می‌دهد.
از سوی دیگر، به گزارش رویترز دفتر نخست‌وزیری بریتانیا اعلام کرد ترزا می نخست‌وزیر بریتانیا در گفت‌وگو با فابین پیکاردو رئیس دولت جبل طارق از این کشور به دلیل اجرای تحریم‌های اتحادیه اروپا علیه سوریه و توقیف ابرنفتکش ایرانی تشکر کرده‌است.
۱۳ تیرماه، دولت جبل‌طارق اعلام کرده بود که با مشارکت نیروی دریایی بریتانیا یک ابرنفتکش موسوم به «گریس ۱» متعلق به ایران را که در حال انتقال نفت به سوریه بوده، به دلیل نقض تحریم‌های بین‌المللی توقیف کرده‌است.
در واکنش به اعتراض ایران به این موضوع، شنبه ۲۲ تیرماه جرمی هانت، وزیر خارجه بریتانیا، اعلام کرد شرط این کشور برای کمک به رفع توقیف نفتکش حامل نفت ایران، تضمین تهران برای نفرستادن آن به سوریه است.
مقام‌های نظامی ایران هشدار داده‌اند در صورت آزاد نشدن این کشتی نفتکش، آن را «بی‌پاسخ» نخواهند گذاشت.
علی خامنه‌ای رهبر ایران، نیز این اقدام بریتانیا را «راهزنی دریایی» دانست و از پاسخ «عناصر مؤمن جمهوری اسلامی» به آن خبر داد.



نشست ژنو: گسترش اختلافات میان اروپا و ایران

 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)
 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)
TT

نشست ژنو: گسترش اختلافات میان اروپا و ایران

 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)
 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)

با وجود هیاهوی پیش از مذاکرات اروپا و ایران در ژنو، این مذاکرات بدون ارائه طرح یا نقشه راه جدیدی برای پرونده هسته‌ای برگزار شد. برخلاف تبلیغات رسانه‌های نزدیک به حکومت ایران، مذاکرات نه تنها به مسائل هسته‌ای محدود نبود، بلکه به روابط نظامی ایران و روسیه نیز پرداخت. این موضوع را دو دیپلمات ارشد اروپایی به "الشرق الأوسط" تأیید کردند.

یکی از دیپلمات‌های اروپایی اذعان کرد که دیدار میان مقامات ایرانی و اروپایی در ژنو نشان داد که اختلافات میان طرفین در چندین زمینه رو به افزایش است.

دیپلمات دیگری پیش‌تر گفته بود که این دیدارها بخشی از تلاش برای حفظ کانال‌های گفت‌وگو با ایران است. وی افزود که این جلسات جامع خواهد بود و تصمیم‌گیری درباره نحوه برخورد با مسئله هسته‌ای ایران به پس از مشخص شدن سیاست‌های دولت ترامپ در آغاز سال آینده موکول خواهد شد.

ادامه نشست‌های نیویورک در ژنو

به گفته منابع "الشرق الأوسط"، این نشست‌ها از پیش برنامه‌ریزی شده بود و در ادامه گفت‌وگوهایی بود که در سپتامبر گذشته در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک انجام شد. در آن نشست‌ها، تمرکز بر موضوعات هسته‌ای ایران و همکاری نظامی ایران و روسیه بود.

روز جمعه، مدیران سیاسی وزارت‌خانه‌های خارجه فرانسه، بریتانیا و آلمان با مجید تخت روانچی، مذاکره‌کننده ارشد هسته‌ای ایران و کاظم غریب‌آبادی، معاون وزیر خارجه ایران، دیدار کردند. این نشست‌ها پس از ملاقات مقامات ایرانی با انریکه مورا، میانجی اروپایی در مذاکرات هسته‌ای، برگزار شد.

مورا در پلتفرم «ایکس» (توییتر سابق) نوشت که این نشست «صریح» بوده و او از ایران خواسته است تا همکاری نظامی خود با روسیه را متوقف کند و همچنین بر ضرورت یافتن راه‌حل دیپلماتیک برای مسئله هسته‌ای و پایان دادن به مداخلات منطقه‌ای ایران تأکید کرده است.

در مقابل، غریب‌آبادی در واکنش به اتحادیه اروپا در توییتی نوشت: «اروپا به دلیل نبود اعتماد و مسئولیت‌پذیری، بازیکن جدی‌ای نیست.» او همچنین سیاست‌های عمومی اتحادیه اروپا را مورد انتقاد قرار داده و رفتار آن را «غیرمسئولانه» توصیف کرد.

غریب‌آبادی پس از دیدار با نمایندگان تروئیکای اروپایی، نوشت که گفت‌وگوها بر پرونده هسته‌ای و رفع تحریم‌ها متمرکز بوده و ایران به منافع مردم خود پایبند است و دیپلماسی و گفت‌وگو را ترجیح می‌دهد. او تأکید کرد که توافق شد کانال‌های دیپلماتیک در آینده نزدیک باز بماند.

 

فرصت مکانیزم ماشه؟

نشست‌های ژنو تنها چند روز پس از آن برگزار شد که فرانسه، بریتانیا و آلمان پیش‌نویس قطعنامه‌ای علیه ایران را به شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ارائه کردند که به تصویب رسید. این قطعنامه، ایران را به دلیل عدم همکاری با آژانس و افزایش غنی‌سازی اورانیوم محکوم کرد.

ایران نیز با اعلام برنامه خود برای نصب هزاران سانتریفیوژ جدید، به این اقدام واکنش نشان داد.

با این حال، یک دیپلمات اروپایی به "الشرق الأوسط" گفت که بحث درباره فعال کردن مکانیزم ماشه یا «اسنپ‌بک» هنوز زود است.

بریتانیا نیز پیش‌تر اشاره کرده بود که ممکن است از این مکانیزم استفاده کند و در بیانیه‌ای گفت: «ما همچنان به استفاده از همه اقدامات دیپلماتیک برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای متعهدیم، از جمله استفاده از مکانیزم ماشه در صورت لزوم.»

مکانیزم ماشه امکان بازگشت تمامی تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران را به دلیل نقض تعهدات هسته‌ای در توافق 2015 فراهم می‌کند. این توافق توسط ایالات متحده در سال 2018، در دوره نخست ریاست جمهوری دونالد ترامپ، ترک شد.

ایران از بازگشت ترامپ به استراتژی «فشار حداکثری» و تلاش برای فعال کردن مکانیزم ماشه نگران است. همچنین، تهران بیم آن دارد که قدرت‌های اروپایی نیز این مکانیزم را فعال کنند.

هیاهوی بی‌دلیل

با وجود همه این مباحث، نشست‌های ژنو تنها به پرونده هسته‌ای محدود نبود. یک دیپلمات اروپایی گفت که این جلسات طبق برنامه پیش رفته و او «هیاهوی رسانه‌ای اغراق‌آمیز» پیش از این نشست‌ها را درک نمی‌کند.

پیش‌تر، یکی از مقامات ایرانی به «رویترز» گفته بود که اگر ایران و تروئیکای اروپایی بتوانند «نقشه راه» توافق هسته‌ای را تدوین کنند، آمریکا تصمیم خواهد گرفت که توافق 2015 را احیا کند یا آن را کنار بگذارد.

این توافق در اکتبر سال آینده منقضی می‌شود و جامعه بین‌المللی باید مذاکراتی برای توافق جدید با ایران آغاز کند. دیپلمات‌های اروپایی گفته‌اند که توافق فعلی قابل احیا نیست اما می‌تواند مبنایی برای مذاکرات آتی باشد.