ترامپ از سرنگونی یک پهپاد ایرانی در خلیج خبر داد؛ سپاه تکذیب کرد

روسیه منطقه خلیج را انفجاری و در خطر یک درگیری توصیف کرد

ترامپ از سرنگونی یک پهپاد ایرانی در خلیج خبر داد؛ سپاه تکذیب کرد
TT

ترامپ از سرنگونی یک پهپاد ایرانی در خلیج خبر داد؛ سپاه تکذیب کرد

ترامپ از سرنگونی یک پهپاد ایرانی در خلیج خبر داد؛ سپاه تکذیب کرد

یک روز پس از اعلام سپاه پاسداران ایران مبنی بر توقیف نفتکش ریاح در تنگه هرمز، دونالد ترامپ رئیس‌جمهوری آمریکا اعلام کرده که یک پهپاد ایران، توسط نیروهای آمریکایی در تنگه هرمز سرنگون شده‌است.
به گزارش الشرق الاوسط، رئیس‌جمهوری آمریکا گفت که پهپاد ایرانی به فاصله هزار یاردی (کمتر از یک کیلومتری) یکی از ناوهای آبی-خاکی نیروی دریایی آمریکا به نام «یواس‌اس باکسر» نزدیک شده بود.
ترامپ گفت: «پهپاد چند اخطار برای عقب‌نشینی را نادیده گرفت و امنیت کشتی و خدمه اش را به خطر انداخته بود. این پهپاد فوراً نابود شد.»
او افزود: «این تازه‌ترین مورد از اقدامات تحریک آمیز و خصمانه ایران علیه کشتی‌ها در آب‌های بین‌المللی است. ایالات متحده حق دفاع از نیروها، تأسیسات و منافعش را برای خودش محفوظ می‌داند. ما از همه کشورها می‌خواهیم که تلاش‌های ایران برای اختلال در آزادی دریانوردی و تجارت جهانی را محکوم کنند. من همچنین از کشورهای دیگر می‌خواهم که از کشتی‌های خودشان که از تنگه هرمز عبور می‌کنند محافظت و در آینده با ما همکاری کنند.»
در مقابل ایران گزارش حاکی از سرنگونی یک پهپاد ایران توسط دفاع ضدهوایی یک شناور آمریکایی در نزدیکی تنگه هرمز را تکذیب کرده‌است.
روز جمعه، ۲۸ تیر (۱۹ ژوئیه)، خبرگزاری امنیتی تسنیم اظهارات سرتیپ پاسدار ابوالفضل شکارچی سخنگوی ارشد نیروهای مسلح ایران را منتشر کرد که گفته‌است: «بر خلاف ادعای واهی و برخاسته از توهم ترامپ، تمامی پهپادهای متعلق به جمهوری ا سلامی ایران در منطقه خلیج و تنگه هرمز از جمله پهپاد مورد نظر رئیس‌جمهور آمریکا پس از انجام مأموریت شناسایی و کنترل برنامه‌ریزی شده به سلامت به پایگاه‌های خود بازگشته‌اند.»
 سخنگوی نیروهای مسلح گفته‌است که «هیچگونه گزارشی دال بر مقابله عملیاتی ناو یواس‌اس باکسر گزارش نشده‌است.»
به گفته سرتیپ شکارچی «اینگونه اظهارات بی‌پایه رئیس‌جمهور آمریکا در راستای ایجاد التهاب و ناامن سازی منطقه مهم خلیج و آب‌راه استراتژیک تنگه هرمز است.»
 او افزوده‌است که «نیروهای مسلح ایران همواره با هوشیاری کامل و بر طبق موازین بین‌المللی، مأموریت قانونی حراست، کنترل و مراقبت از امنیت خلیج و تنگه هرمز را وظیفه قانونی خود می‌دانند.»
ساعاتی بعد سپاه پاسداران نیز در اطلاعیه ای گفت که به زودی «تصاویر پهپادهای سپاه از ناوچه یو اس اس باکسر آمریکایی که مدعی سرنگون ساختن یک پهپاد ایرانی در روز گذشته (پنجشنبه) بر فراز تنگه هرمز شده‌است را منتشر خواهیم کرد تا دروغ و بی‌پایه و اساس بودن این ادعا در معرض افکار عمومی جهانیان قرار گیرد.»
سپاه پاسداران افزوده‌است که «این تصاویر نشان خواهد داد پهپاد نیروی هوافضای سپاه پیش از ورود ناوچه آمریکایی به تنگه هرمز در حال اجرای مأموریت جاری خود در منطقه بوده و از جمله تصاویر مربوط به رصد و مراقبت از ناوچه مذکور را نیز قبل و حتی بعد از زمان مورد ادعای آمریکایی‌ها به ایستگاه خود ارسال و سالم به پایگاه خود بازگشته است.»
از سوی دیگر پنتاگون اعلام کرد ناو یواس‌اس باکسر، نزدیک به ساعت ۱۰ صبح پنجشنبه، پس از آنکه یک پهپاد در تنگهٔ هرمز «وارد محدودهٔ تهدیدکننده» این کشتی شده، اقدام به دفاع کرده‌است.
جاناتان هافمن سخنگوی پنتاگون اعلام کرد: «یک سامانهٔ پروازی دارای بال ثابت به باکسر نزدیک شده و تا محدودهٔ تهدیدکننده‌ای جلو رفته‌است.»
وی افزود که این کشتی که در حال عبور از تنگه هرمز بوده سپس «برای محافظت از خود و خدمه‌اش علیه این سامانهٔ پروازی اقدام به دفاع کرده‌است.»
سخنگوی پنتاگون نگفت این پهپاد به چه کسی تعلق داشته‌است.
این در حالی است که محمد جواد ظریف وزیر خارجه ایران که در حال حاضر در نیویورک به سر می‌برد در گفتگو با خبرنگاران اعلام کرد که اطلاعی دربارهٔ هدف قرار گرفتن پهپاد ایرانی ندارد و امروز گزارشی دربارهٔ از دست دادن پهپاد دریافت نکرده‌است.
اما ساعتی بعد، وزیر امور خارجه ایران با انتشار عکسی از فاصله جغرافیایی ایران و آمریکا در توییتر خود نوشت: «جهت یادآوری.»
پیشتر، عباس عراقچی معاون وزارت خارجه، در توییتر خود سرنگونی پهپاد را تکذیب کرده و نوشته بود: «ما هیچ پهپادی را نه در تنگه هرمز و نه هیچ جای دیگر از دست نداده‌ایم، نگرانم که ناو یو اس اس باکسر اشتباهی یکی از پهپادهای خودشان را هدف قرار داده باشد.»
در همین راستا، سرگئی ریابکوف معاون وزیر امور خارجه روسیه در واکنش به ادعای آمریکا دربارهٔ سرنگون کردن یک پهپاد ایرانی شرایط در منطقه خلیج را انفجاری توصیف کرد.
به گزارش دویچه وله، ریابکوف گفت تمرکز نیروهای نظامی در منطقه خلیج به‌قدری بالاست که منطقه در خطر یک درگیری قراردارد.
سرنگونی پهپاد ایران پس از آن صورت می‌گیرد که یگان موشکی سپاه روز ۳۰ خرداد امسال یک پهپاد پیشرفته آمریکایی را در تنگه هرمز ساقط کرد.
ایران می‌گوید که پهپاد آمریکایی وارد حریم هوایی‌اش شده بود ولی آمریکا این ادعا را رد کرده و گفته که این پهپاد بر فراز آب‌های بین‌المللی بوده‌است.
از آن زمان تنش بین دو کشور به اوج خود رسیده‌است و این نگرانی به وجود آمده که یک درگیری تصادفی بین ایران و آمریکا ممکن است به جنگی تمام عیار در خاورمیانه منجر شود.
رئیس‌جمهوری آمریکا پس از اقدام ایران گفته بود که پس از هدف قرار گرفتن پهپاد کشورش تصمیم گرفت که دستور حمله محدود به ایران را صادر کند، اما به دلیل نگرانی از تلفات انسانی احتمالی این حمله، ده دقیقه قبل از انجام آن منصرف شد.



مسکو و تهران: بزرگ‌تر از شراکت، کوچک‌تر از ائتلاف

 رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
TT

مسکو و تهران: بزرگ‌تر از شراکت، کوچک‌تر از ائتلاف

 رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)

با امضای توافقنامه «شراکت استراتژیک جامع» بین روسیه و ایران، روابط دو کشور وارد مرحله‌ای جدید شده است که در آن منافع طرفین به شکلی بی‌سابقه به هم نزدیک می‌شوند. با این حال، در مسکو تردیدهایی درباره تمایل تهران به بازگشایی به سوی غرب وجود دارد.

این توافقنامه پایه‌ای قانونی برای گسترش همکاری‌های وسیع بین دو کشور فراهم می‌کند و جایگزین توافقنامه همکاری سال ۲۰۰۱ می‌شود که پیش‌تر زمینه‌های محدودی برای همکاری ایجاد کرده بود.

در طول ۲۵ سال گذشته، روابط مسکو و تهران به شدت توسعه یافته و تحولات بزرگی در منطقه رخ داده است که دو کشور را وادار به بازنگری در اساس همکاری‌های خود کرده است. با این حال، مسیر رسیدن به این توافقنامه هموار نبوده و موانع زیادی بر سر راه آن وجود داشته است.

رئیسان روسیه و ایران، پوتین و پزشکیان، پس از مذاکرات در مسکو، برای حضور در مراسم امضا آماده می‌شوند (عکس: آسوشیتدپرس)

موضع روسیه در قبال تحولات جنگ قره‌باغ و سوریه، که به منافع منطقه‌ای ایران آسیب زد، باعث ایجاد تردیدهایی در تهران درباره قابل اعتماد بودن مسکو به عنوان یک شریک استراتژیک شده است. از سوی دیگر، مسکو نیز همواره با نگرانی به تلاش‌های ایران برای بازگشایی کانال‌های ارتباطی با غرب نگاه کرده است.

انتخاب زمان امضای این توافقنامه جلب توجه می‌کند. این توافقنامه پس از چندین تأخیر و درست سه روز قبل از تحلیف رئیس‌جمهور جدید آمریکا، دونالد ترامپ، امضا شد. برخی تحلیل‌گران معتقدند که مسکو و تهران پس از تحولات سوریه و اوکراین، تصمیم گرفتند تا با تقویت مواضع خود، آماده مذاکرات آینده شوند.
این توافقنامه در ۴۷ بند، حوزه‌های مختلف همکاری از جمله تجارت، انرژی، آموزش و گردشگری را پوشش می‌دهد. بخش قابل توجهی از آن به همکاری در زمینه انرژی هسته‌ای صلح‌آمیز اختصاص دارد، حوزه‌ای که ایران به زودی چالش‌های دیپلماتیک جدی در آن پیش رو خواهد داشت.

رئیسان روسیه و ایران، پوتین و پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در کرملین، مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ (آسوشیتدپرس)

همکاری نظامی

توافقنامه بر همکاری‌های نظامی و امنیتی تأکید کرده است، اما از تبدیل این شراکت به یک اتحاد نظامی کامل جلوگیری می‌کند. این همکاری شامل تبادل هیئت‌های نظامی، آموزش پرسنل، انجام تمرینات مشترک و مشارکت در کنفرانس‌های بین‌المللی می‌شود.
دو کشور بر تقویت همکاری در مبارزه با تروریسم، تبادل اطلاعات امنیتی و هماهنگی بین وزارتخانه‌های داخلی تأکید کرده‌اند. همچنین، همکاری در زمینه‌های حقوقی، کنترل تسلیحات و خلع سلاح نیز در توافقنامه گنجانده شده است.
توافقنامه به توسعه روابط تجاری و اقتصادی، بهبود شبکه‌های حمل‌ونقل و تدارکات، و افزایش مبادلات تجاری بین دو کشور اشاره کرده است. همچنین، استفاده از ارزهای ملی در مبادلات و مقابله با تحریم‌های یکجانبه غرب نیز مورد تأکید قرار گرفته است.
این توافقنامه تمامی جنبه‌های همکاری سیاسی، اقتصادی، امنیتی، نظامی و فرهنگی را پوشش می‌دهد. با این حال، نکته جالب توجه این است که در بند پایانی توافقنامه آمده است: «در صورت بروز اختلاف در تفسیر مفاد این توافقنامه، نسخه انگلیسی سند مرجع خواهد بود.»