​ایران نفت‌کش بریتانیایی را در تنگه هرمز توقیف کرد

دادگاه جبل‌طارق توقیف نفتکش ایرانی را ۳۰ روز دیگر تمدید کرد

​ایران نفت‌کش بریتانیایی را در تنگه هرمز توقیف کرد
TT

​ایران نفت‌کش بریتانیایی را در تنگه هرمز توقیف کرد

​ایران نفت‌کش بریتانیایی را در تنگه هرمز توقیف کرد

ایران اعلام کرد که یک نفتکش بریتانیایی به نام "استینا ایمپرو" را در تنگه هرمز توقیف کرده‌است. همچنین گزارش‌هایی از سوی رویترز و سی ان ان در خصوص توقیف دومین نفتکش بریتانیایی به نام MESDAR با پرچم لیبریا در خلیج منتشر شده‌است.
به گزارش الشرق الاوسط، جرمی هانت وزیر خارجه بریتانیا در این باره گفته‌است: "توقیف دو کشتی در تنگه هرمز توسط مقام‌های ایرانی بسیار برای من نگران‌کننده است."
هانت همچنین گفته این اقدام "غیرقابل‌قبول" است.
ترامپ اعلام کرده که از موضوع این دو کشتی مطلع است و با متحد بریتانیایی خود در این زمینه همکاری خواهد کرد.
گرت مارکیس سخنگوی شورای امنیت ملی کاخ سفید، با بیان این که از توقیف نفتکش مطلع شده، گفته‌است، ایالات متحده به همکاری با متحدان برای مقابله با اقدامات «مخرب ایران» ادامه می‌دهد.
به گزارش خبرگزاری تسنیم، روابط عمومی نیروی دریایی سپاه در بیانیه‌ای اعلام کرد: این نفتکش به «هنگام عبور از تنگه هرمز به علت رعایت نکردن قوانین و مقررات بین‌المللی دریایی بنا به درخواست سازمان بنادر و دریانوردی استان هرمزگان، توسط یگان شناوری منطقه یکم نیروی دریایی سپاه توقیف شد.»
این بیانیه اضافه کرده‌است: «نفت‌کش مذکور پس از توقیف به ساحل هدایت و برای سیر مراحل قانونی و بررسی‌های لازم تحویل سازمان بنادر و دریانوردی شد.»
یک سخنگو وزارت دفاع بریتانیا هم در این زمینه گفته‌است: ما خیلی فوری به دنبال دستیابی به اطلاعات بیشتر و ارزیابی وضعیت بعد از انتشار گزارش‌ها دربارهٔ حادثه خلیج هستیم.
سپاه پاسداران اعلام کرده‌است که یک نفتکش بریتانیایی به نام "استینا ایمپرو" را "به‌علت رعایت نکردن قوانین و مقررات بین‌المللی دریایی" در تنگه هرمز توقیف کرده‌است.
سپاه روشن نکرده که از نظرش این نفتکش چه قوانین و مقرراتی را نقض کرده‌است.
شبکه بی‌بی‌سی به نقل از استینا بولک شرکتِ مالک نفت‌کش استینا ایمپرو گزارش کرد که ارتباط با این کشتی که به مقصد سعودی در حال حرکت بود، قطع شده‌است. استنا بولک می‌گوید ۲۳ نفر بر عرشه شناور حضور دارند.
خبرگزاری‌های فارس و مهر به نقل از یک "مقام مطلع" نوشته‌اند که نفتکش توقیف‌شده دستگاه موقعیت‌یاب خود را خاموش کرده بوده و "به جای حرکت در مسیر ورودی خلیج در تنگه هرمز، از مسیر خروجی در جنوب در حال ورود بود که احتمال ایجاد حادثه و تصادف با کشتی‌ها را بالا می‌برد."
رویترز با استناد به همین منابع، فاصله زمانی بین هدایت دو نفتکش به آب‌های ایران را حدود ۴۰ دقیقه ذکر کرده‌است.
مقام‌های بریتانیا گفته‌اند دربارهٔ این خبرها در حال تماس با مقام‌های وزارت خارجه ایران هستند.
توقیف نفتکش بریتانیایی حدود دو هفته پس از آن انجام می‌شود که نیروی دریایی بریتانیا یک نفتکش ایرانی را در تنگه جبل‌طارق توقیف کرد. ایران توقیف "گریس ۱" را "راهزنی دریایی" خواند و گفت این اقدام بی پاسخ نخواهد ماند.
روز جمعه دادگاهی حکم داد که توقیف این نفتکش ایرانی یک ماه دیگر تمدید شود.
تمدید توقیف نفتکش گریس-یک در حالی صورت می‌گیرد که فابین پیکاردو، رئیس دولت جبل‌طارق روز چهارشنبه ۱۷ ژوئیه با مقام‌های ایرانی در لندن دیدار کرده بود. سخنگوی دولت محلی جبل‌طارق این دیدار را مثبت و سازنده ارزیابی کرده بود.
این حادثه سه روز بعد از آن روی می‌دهد که علی خامنه‌ای رهبر ایران، با اشاره به توقیف کشتی حامل نفت ایران در جبل‌طارق، بریتانیا را به دزدی دریایی متهم کرده و گفته بود: "انگلیس خبیث دزدی دریایی می‌کند و کشتی ما را می‌دزدد، جنایت می‌کنند و شکل قانونی به آن می‌دهند."
او تهدید کرده بود که "جمهوری اسلامی و عناصر مؤمن نظام، این خباثت‌ها را بی‌جواب نمی‌گذارند. در فرصت خود و جای خود پاسخ خواهند داد."
به علاوه مقام‌های ایران در یک سال گذشته در پی بازگشت تحریم‌های نفتی ایران از سوی دولت ترامپ، در موارد متعدد به‌طور تلویحی تهدید کرده بودند که تنگه هرمز را خواهند بست.



نشست ژنو: گسترش اختلافات میان اروپا و ایران

 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)
 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)
TT

نشست ژنو: گسترش اختلافات میان اروپا و ایران

 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)
 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)

با وجود هیاهوی پیش از مذاکرات اروپا و ایران در ژنو، این مذاکرات بدون ارائه طرح یا نقشه راه جدیدی برای پرونده هسته‌ای برگزار شد. برخلاف تبلیغات رسانه‌های نزدیک به حکومت ایران، مذاکرات نه تنها به مسائل هسته‌ای محدود نبود، بلکه به روابط نظامی ایران و روسیه نیز پرداخت. این موضوع را دو دیپلمات ارشد اروپایی به "الشرق الأوسط" تأیید کردند.

یکی از دیپلمات‌های اروپایی اذعان کرد که دیدار میان مقامات ایرانی و اروپایی در ژنو نشان داد که اختلافات میان طرفین در چندین زمینه رو به افزایش است.

دیپلمات دیگری پیش‌تر گفته بود که این دیدارها بخشی از تلاش برای حفظ کانال‌های گفت‌وگو با ایران است. وی افزود که این جلسات جامع خواهد بود و تصمیم‌گیری درباره نحوه برخورد با مسئله هسته‌ای ایران به پس از مشخص شدن سیاست‌های دولت ترامپ در آغاز سال آینده موکول خواهد شد.

ادامه نشست‌های نیویورک در ژنو

به گفته منابع "الشرق الأوسط"، این نشست‌ها از پیش برنامه‌ریزی شده بود و در ادامه گفت‌وگوهایی بود که در سپتامبر گذشته در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک انجام شد. در آن نشست‌ها، تمرکز بر موضوعات هسته‌ای ایران و همکاری نظامی ایران و روسیه بود.

روز جمعه، مدیران سیاسی وزارت‌خانه‌های خارجه فرانسه، بریتانیا و آلمان با مجید تخت روانچی، مذاکره‌کننده ارشد هسته‌ای ایران و کاظم غریب‌آبادی، معاون وزیر خارجه ایران، دیدار کردند. این نشست‌ها پس از ملاقات مقامات ایرانی با انریکه مورا، میانجی اروپایی در مذاکرات هسته‌ای، برگزار شد.

مورا در پلتفرم «ایکس» (توییتر سابق) نوشت که این نشست «صریح» بوده و او از ایران خواسته است تا همکاری نظامی خود با روسیه را متوقف کند و همچنین بر ضرورت یافتن راه‌حل دیپلماتیک برای مسئله هسته‌ای و پایان دادن به مداخلات منطقه‌ای ایران تأکید کرده است.

در مقابل، غریب‌آبادی در واکنش به اتحادیه اروپا در توییتی نوشت: «اروپا به دلیل نبود اعتماد و مسئولیت‌پذیری، بازیکن جدی‌ای نیست.» او همچنین سیاست‌های عمومی اتحادیه اروپا را مورد انتقاد قرار داده و رفتار آن را «غیرمسئولانه» توصیف کرد.

غریب‌آبادی پس از دیدار با نمایندگان تروئیکای اروپایی، نوشت که گفت‌وگوها بر پرونده هسته‌ای و رفع تحریم‌ها متمرکز بوده و ایران به منافع مردم خود پایبند است و دیپلماسی و گفت‌وگو را ترجیح می‌دهد. او تأکید کرد که توافق شد کانال‌های دیپلماتیک در آینده نزدیک باز بماند.

 

فرصت مکانیزم ماشه؟

نشست‌های ژنو تنها چند روز پس از آن برگزار شد که فرانسه، بریتانیا و آلمان پیش‌نویس قطعنامه‌ای علیه ایران را به شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ارائه کردند که به تصویب رسید. این قطعنامه، ایران را به دلیل عدم همکاری با آژانس و افزایش غنی‌سازی اورانیوم محکوم کرد.

ایران نیز با اعلام برنامه خود برای نصب هزاران سانتریفیوژ جدید، به این اقدام واکنش نشان داد.

با این حال، یک دیپلمات اروپایی به "الشرق الأوسط" گفت که بحث درباره فعال کردن مکانیزم ماشه یا «اسنپ‌بک» هنوز زود است.

بریتانیا نیز پیش‌تر اشاره کرده بود که ممکن است از این مکانیزم استفاده کند و در بیانیه‌ای گفت: «ما همچنان به استفاده از همه اقدامات دیپلماتیک برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای متعهدیم، از جمله استفاده از مکانیزم ماشه در صورت لزوم.»

مکانیزم ماشه امکان بازگشت تمامی تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران را به دلیل نقض تعهدات هسته‌ای در توافق 2015 فراهم می‌کند. این توافق توسط ایالات متحده در سال 2018، در دوره نخست ریاست جمهوری دونالد ترامپ، ترک شد.

ایران از بازگشت ترامپ به استراتژی «فشار حداکثری» و تلاش برای فعال کردن مکانیزم ماشه نگران است. همچنین، تهران بیم آن دارد که قدرت‌های اروپایی نیز این مکانیزم را فعال کنند.

هیاهوی بی‌دلیل

با وجود همه این مباحث، نشست‌های ژنو تنها به پرونده هسته‌ای محدود نبود. یک دیپلمات اروپایی گفت که این جلسات طبق برنامه پیش رفته و او «هیاهوی رسانه‌ای اغراق‌آمیز» پیش از این نشست‌ها را درک نمی‌کند.

پیش‌تر، یکی از مقامات ایرانی به «رویترز» گفته بود که اگر ایران و تروئیکای اروپایی بتوانند «نقشه راه» توافق هسته‌ای را تدوین کنند، آمریکا تصمیم خواهد گرفت که توافق 2015 را احیا کند یا آن را کنار بگذارد.

این توافق در اکتبر سال آینده منقضی می‌شود و جامعه بین‌المللی باید مذاکراتی برای توافق جدید با ایران آغاز کند. دیپلمات‌های اروپایی گفته‌اند که توافق فعلی قابل احیا نیست اما می‌تواند مبنایی برای مذاکرات آتی باشد.