انتشار فایل صوتی مشاجره بریتانیا و ایران پیش از توقیف نفتکش

سفیر ایران در بریتانیا: برای هر سناریویی آماده ایم

انتشار فایل صوتی مشاجره بریتانیا و ایران پیش از توقیف نفتکش
TT

انتشار فایل صوتی مشاجره بریتانیا و ایران پیش از توقیف نفتکش

انتشار فایل صوتی مشاجره بریتانیا و ایران پیش از توقیف نفتکش

بریتانیا فایل صوتی کوتاهی از مشاجره میان کشتی جنگی «اچ‌ام‌اس مونتروز» بریتانیا و نیروی دریایی ایران پیش از تصرف نفتکش «استینا ایمپرو» توسط نیروهای «سپاه پاسداران» را منتشر کرد. همزمان با این تحول سفیر ایران در بریتانیا نیز گفته‌است: ایران برای هر سناریویی آماده است.
به گزارش الشرق الاوسط، ناو اچ‌ام‌اس مونتروز در تنگه هرمز نفتکش بریتانیایی استینا ایمپرو را اسکورت می‌کرد اما طبق گزارش شرکت امنیت دریایی بریتانیا با نام «دریاد گلوبال» فاصله این ناو با نفتکش در زمان توقیف آن توسط نیروهای سپاه زیاد بود و پس از عملیات نیروی دریایی سپاه به محل حادثه می‌رسند.
مطابق نوار صوتی مکالمات که متن آن توسط رسانه‌های بریتانیایی منتشر شده‌است، سپاه از نفتکش می‌خواهد که به دستورات توجه کند تا در امنیت باشد و این جمله را چندبار تکرار می‌کند و سپس از استینا ایمپرو می‌خواهد که فوراً مسیر حرکت خود را تغییر دهد.
در ادامه این مکالمه، ناو اچ‌ام‌اس مونتروز به نفتکش تأکید می‌کند که در حال عبور از یک تنگه بین‌المللی است و طبق قوانین بین‌المللی عبور این کشتی نباید مسدود یا با مانع روبرو شود.
گشتی‌های نیروهای سپاه در پاسخ می‌گویند که خواهان بازرسی از نفتکش به دلایل امنیتی هستند و قصدی برای رویارویی ندارند. این گفته چندبار تکرار می‌شود.
ناو بریتانیایی در آخرین بخش این مکالمه طبق نوار صوتی به طرف ایرانی می‌گوید که نباید مسیر کشتی استینا ایمپرو را مسدود کند و از نیروهای سپاه می‌خواهد که تأیید کنند که قصدی برای نقض قوانین بین‌الملل با ورود به کشتی ندارند.
سپاه پاسداران ایران شامگاه جمعه ۲۸ تیر/ ۱۹ ژوئیه نفتکش انگلیسی استینا ایمپریو (Stena Imperio) را توقیف کرد. مقامات تهران ادعا می‌کنند نفتکش بریتانیایی پس از برخورد با یک کشتی صیادی و پاسخ ندادن به تماس این کشتی متوقف و به لنگرگاه بندرعباس منتقل شده‌است. لندن اما این موضوع را رد کرده و اقدام نیروهای سپاه پاسداران را «خصمانه» خوانده‌است.
در پی مطرح شدن مسئله اعمال تحریم‌های جدید از سوی بریتانیا علیه ایران، حمید بعیدی‌نژاد، سفیر ایران در بریتانیا، روز یک‌شنبه سی‌ام تیر در پیامی توئیتری از دولت انگلیس خواست تا برخی نیروهای سیاسی داخلی در آن کشور را «مهار کند.»
بعیدی‌نژاد در پیام خود نوشت: «دولت بریتانیا باید آن دسته از نیروهای سیاسی داخلی این کشور را که قصد دارند بر تنش‌های موجود بین ایران و بریتانیا افزوده و آن را از مسئله کشتی‌ها بسیار فراتر ببرند، مهار کند.»
سفیر ایران در لندن توضیحی در مورد هویت این «نیروهای سیاسی داخلی» نداد.
او در ادامه پیامش با اشاره به وجود طرحی برای اعمال برخی تحریم‌ها علیه ایران توسط بریتانیا گفت که «این تصمیمی خطرناک و نابخردانه در برهه‌ای حساس از زمان در منطقه است. با این وجود ایران استوار ایستاده و برای سناریوهای گوناگون آمادگی دارد.»
سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو)، نیز در بیانیه‌ای توقیف کشتی بریتانیایی از سوی سپاه پاسداران را محکوم کرده و خواستار آزادی این دو کشتی و خدمه آنها شده‌است.
همزمان اتحادیه اروپا نیز از ایران خواسته‌است که از تنش‌های بیشتر پرهیز کند.



نشست ژنو: گسترش اختلافات میان اروپا و ایران

 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)
 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)
TT

نشست ژنو: گسترش اختلافات میان اروپا و ایران

 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)
 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)

با وجود هیاهوی پیش از مذاکرات اروپا و ایران در ژنو، این مذاکرات بدون ارائه طرح یا نقشه راه جدیدی برای پرونده هسته‌ای برگزار شد. برخلاف تبلیغات رسانه‌های نزدیک به حکومت ایران، مذاکرات نه تنها به مسائل هسته‌ای محدود نبود، بلکه به روابط نظامی ایران و روسیه نیز پرداخت. این موضوع را دو دیپلمات ارشد اروپایی به "الشرق الأوسط" تأیید کردند.

یکی از دیپلمات‌های اروپایی اذعان کرد که دیدار میان مقامات ایرانی و اروپایی در ژنو نشان داد که اختلافات میان طرفین در چندین زمینه رو به افزایش است.

دیپلمات دیگری پیش‌تر گفته بود که این دیدارها بخشی از تلاش برای حفظ کانال‌های گفت‌وگو با ایران است. وی افزود که این جلسات جامع خواهد بود و تصمیم‌گیری درباره نحوه برخورد با مسئله هسته‌ای ایران به پس از مشخص شدن سیاست‌های دولت ترامپ در آغاز سال آینده موکول خواهد شد.

ادامه نشست‌های نیویورک در ژنو

به گفته منابع "الشرق الأوسط"، این نشست‌ها از پیش برنامه‌ریزی شده بود و در ادامه گفت‌وگوهایی بود که در سپتامبر گذشته در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک انجام شد. در آن نشست‌ها، تمرکز بر موضوعات هسته‌ای ایران و همکاری نظامی ایران و روسیه بود.

روز جمعه، مدیران سیاسی وزارت‌خانه‌های خارجه فرانسه، بریتانیا و آلمان با مجید تخت روانچی، مذاکره‌کننده ارشد هسته‌ای ایران و کاظم غریب‌آبادی، معاون وزیر خارجه ایران، دیدار کردند. این نشست‌ها پس از ملاقات مقامات ایرانی با انریکه مورا، میانجی اروپایی در مذاکرات هسته‌ای، برگزار شد.

مورا در پلتفرم «ایکس» (توییتر سابق) نوشت که این نشست «صریح» بوده و او از ایران خواسته است تا همکاری نظامی خود با روسیه را متوقف کند و همچنین بر ضرورت یافتن راه‌حل دیپلماتیک برای مسئله هسته‌ای و پایان دادن به مداخلات منطقه‌ای ایران تأکید کرده است.

در مقابل، غریب‌آبادی در واکنش به اتحادیه اروپا در توییتی نوشت: «اروپا به دلیل نبود اعتماد و مسئولیت‌پذیری، بازیکن جدی‌ای نیست.» او همچنین سیاست‌های عمومی اتحادیه اروپا را مورد انتقاد قرار داده و رفتار آن را «غیرمسئولانه» توصیف کرد.

غریب‌آبادی پس از دیدار با نمایندگان تروئیکای اروپایی، نوشت که گفت‌وگوها بر پرونده هسته‌ای و رفع تحریم‌ها متمرکز بوده و ایران به منافع مردم خود پایبند است و دیپلماسی و گفت‌وگو را ترجیح می‌دهد. او تأکید کرد که توافق شد کانال‌های دیپلماتیک در آینده نزدیک باز بماند.

 

فرصت مکانیزم ماشه؟

نشست‌های ژنو تنها چند روز پس از آن برگزار شد که فرانسه، بریتانیا و آلمان پیش‌نویس قطعنامه‌ای علیه ایران را به شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ارائه کردند که به تصویب رسید. این قطعنامه، ایران را به دلیل عدم همکاری با آژانس و افزایش غنی‌سازی اورانیوم محکوم کرد.

ایران نیز با اعلام برنامه خود برای نصب هزاران سانتریفیوژ جدید، به این اقدام واکنش نشان داد.

با این حال، یک دیپلمات اروپایی به "الشرق الأوسط" گفت که بحث درباره فعال کردن مکانیزم ماشه یا «اسنپ‌بک» هنوز زود است.

بریتانیا نیز پیش‌تر اشاره کرده بود که ممکن است از این مکانیزم استفاده کند و در بیانیه‌ای گفت: «ما همچنان به استفاده از همه اقدامات دیپلماتیک برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای متعهدیم، از جمله استفاده از مکانیزم ماشه در صورت لزوم.»

مکانیزم ماشه امکان بازگشت تمامی تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران را به دلیل نقض تعهدات هسته‌ای در توافق 2015 فراهم می‌کند. این توافق توسط ایالات متحده در سال 2018، در دوره نخست ریاست جمهوری دونالد ترامپ، ترک شد.

ایران از بازگشت ترامپ به استراتژی «فشار حداکثری» و تلاش برای فعال کردن مکانیزم ماشه نگران است. همچنین، تهران بیم آن دارد که قدرت‌های اروپایی نیز این مکانیزم را فعال کنند.

هیاهوی بی‌دلیل

با وجود همه این مباحث، نشست‌های ژنو تنها به پرونده هسته‌ای محدود نبود. یک دیپلمات اروپایی گفت که این جلسات طبق برنامه پیش رفته و او «هیاهوی رسانه‌ای اغراق‌آمیز» پیش از این نشست‌ها را درک نمی‌کند.

پیش‌تر، یکی از مقامات ایرانی به «رویترز» گفته بود که اگر ایران و تروئیکای اروپایی بتوانند «نقشه راه» توافق هسته‌ای را تدوین کنند، آمریکا تصمیم خواهد گرفت که توافق 2015 را احیا کند یا آن را کنار بگذارد.

این توافق در اکتبر سال آینده منقضی می‌شود و جامعه بین‌المللی باید مذاکراتی برای توافق جدید با ایران آغاز کند. دیپلمات‌های اروپایی گفته‌اند که توافق فعلی قابل احیا نیست اما می‌تواند مبنایی برای مذاکرات آتی باشد.