آبه: همه تلاش‌مان را برای کاهش تنش با ایران انجام می‌دهیم

آبه: همه تلاش‌مان را برای کاهش تنش با ایران انجام می‌دهیم
TT

آبه: همه تلاش‌مان را برای کاهش تنش با ایران انجام می‌دهیم

آبه: همه تلاش‌مان را برای کاهش تنش با ایران انجام می‌دهیم

شینزو آبه نخست‌وزیر ژاپن گفته‌است برای پیوستن به یک ائتلاف بین‌المللی برای حفظ امنیت دریایی در خلیج و دریای عمان، همه تلاش خود را می‌کند تا تنش میان آمریکا و ایران کاهش پیدا کند.
به گزارش الشرق الاوسط، رسانه‌های ژاپنی روز دوشنبه اعلام کرده‌اند که پیشنهاد آمریکا با هدف تقویت نظارت بر کریدورهای استراتژیک حمل نفت و حامل‌های انرژی در خاورمیانه و آب‌های مشرف به حریم دریایی ایران و یمن از جمله برنامه‌های اصلی سفر جان بولتون مشاور امنیت ملی کاخ سفید به ژاپن است.
جان بولتون که در حال حاضر در ژاپن به سر می‌برد، با مشاور امنیت ملی و وزیر خارجه ژاپن دیدار کرده‌است.
نخست‌وزیر ژاپن که یکروز پس از پیروزی ائتلاف سیاسی تحت هدایت وی درانتخابات مجلس علیای پارلمان کشورش در یک کنفرانس خبری سخن می‌گفت در این خصوص اظهار کرد: «ما از روابط دوستانه دیرین و سنتی با ایران برخورداریم و من بشخصه بارها با رئیس‌جمهوری و دیگر رهبران این کشور دیدار و گفتگو کرده‌ام.»
آبه در ادامه یادآور شد: «ژاپن پیش از اتخاذ هر تصمیمی، تمام تلاش‌های لازم برای کاستن از تنش‌ها میان ایران و آمریکا را انجام خواهد داد.»
شینزو آبه پیشتر نیز در جریان سفر به تهران تلاش کرده بود پیامی از سوی رئیس‌جمهوری آمریکا را به علی خامنه ای، رهبر ایران منتقل کند که با واکنش منفی طرف ایرانی مواجه شده بود.
ستاد فرماندهی مرکزی آمریکا (سنتکام)، روز شنبه اعلام کرده بود که در حال تشکیل یک عملیات چندملیتی دریایی به نام «عملیات گذربان» است، تا نظارت و امنیت در آب‌های بین‌المللی را افزایش دهد.
بنا بر اعلامیه سنتکام، هدف از عملیات گذربان «پیشبرد ثبات حمل و نقل دریایی، اطمینان از عبور آزادانه و کاهش تنش در آب‌های بین‌المللی» از جمله در همه نقاط خلیج عربی، تنگه هرمز، تنگه باب المندب و دریای عمان است.
«سپاه پاسداران» ایران روز جمعه ۲۸ تیر از توقیف نفتکش بریتانیایی به نام «استنا ایمپرو» خبر داد. این نفتکش از بندر فجیره امارات متحده عربی به مقصد الجبیل در سعودی در حرکت بود. ساعتی بعد، خبرگزاری رویترزگزارش داد که یک نفتکش مرتبط با بریتانیا و با پرچم لیبریا نیز به سوی ایران تغییر مسیر داده‌است.



مسکو و تهران: بزرگ‌تر از شراکت، کوچک‌تر از ائتلاف

 رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
TT

مسکو و تهران: بزرگ‌تر از شراکت، کوچک‌تر از ائتلاف

 رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)

با امضای توافقنامه «شراکت استراتژیک جامع» بین روسیه و ایران، روابط دو کشور وارد مرحله‌ای جدید شده است که در آن منافع طرفین به شکلی بی‌سابقه به هم نزدیک می‌شوند. با این حال، در مسکو تردیدهایی درباره تمایل تهران به بازگشایی به سوی غرب وجود دارد.

این توافقنامه پایه‌ای قانونی برای گسترش همکاری‌های وسیع بین دو کشور فراهم می‌کند و جایگزین توافقنامه همکاری سال ۲۰۰۱ می‌شود که پیش‌تر زمینه‌های محدودی برای همکاری ایجاد کرده بود.

در طول ۲۵ سال گذشته، روابط مسکو و تهران به شدت توسعه یافته و تحولات بزرگی در منطقه رخ داده است که دو کشور را وادار به بازنگری در اساس همکاری‌های خود کرده است. با این حال، مسیر رسیدن به این توافقنامه هموار نبوده و موانع زیادی بر سر راه آن وجود داشته است.

رئیسان روسیه و ایران، پوتین و پزشکیان، پس از مذاکرات در مسکو، برای حضور در مراسم امضا آماده می‌شوند (عکس: آسوشیتدپرس)

موضع روسیه در قبال تحولات جنگ قره‌باغ و سوریه، که به منافع منطقه‌ای ایران آسیب زد، باعث ایجاد تردیدهایی در تهران درباره قابل اعتماد بودن مسکو به عنوان یک شریک استراتژیک شده است. از سوی دیگر، مسکو نیز همواره با نگرانی به تلاش‌های ایران برای بازگشایی کانال‌های ارتباطی با غرب نگاه کرده است.

انتخاب زمان امضای این توافقنامه جلب توجه می‌کند. این توافقنامه پس از چندین تأخیر و درست سه روز قبل از تحلیف رئیس‌جمهور جدید آمریکا، دونالد ترامپ، امضا شد. برخی تحلیل‌گران معتقدند که مسکو و تهران پس از تحولات سوریه و اوکراین، تصمیم گرفتند تا با تقویت مواضع خود، آماده مذاکرات آینده شوند.
این توافقنامه در ۴۷ بند، حوزه‌های مختلف همکاری از جمله تجارت، انرژی، آموزش و گردشگری را پوشش می‌دهد. بخش قابل توجهی از آن به همکاری در زمینه انرژی هسته‌ای صلح‌آمیز اختصاص دارد، حوزه‌ای که ایران به زودی چالش‌های دیپلماتیک جدی در آن پیش رو خواهد داشت.

رئیسان روسیه و ایران، پوتین و پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در کرملین، مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ (آسوشیتدپرس)

همکاری نظامی

توافقنامه بر همکاری‌های نظامی و امنیتی تأکید کرده است، اما از تبدیل این شراکت به یک اتحاد نظامی کامل جلوگیری می‌کند. این همکاری شامل تبادل هیئت‌های نظامی، آموزش پرسنل، انجام تمرینات مشترک و مشارکت در کنفرانس‌های بین‌المللی می‌شود.
دو کشور بر تقویت همکاری در مبارزه با تروریسم، تبادل اطلاعات امنیتی و هماهنگی بین وزارتخانه‌های داخلی تأکید کرده‌اند. همچنین، همکاری در زمینه‌های حقوقی، کنترل تسلیحات و خلع سلاح نیز در توافقنامه گنجانده شده است.
توافقنامه به توسعه روابط تجاری و اقتصادی، بهبود شبکه‌های حمل‌ونقل و تدارکات، و افزایش مبادلات تجاری بین دو کشور اشاره کرده است. همچنین، استفاده از ارزهای ملی در مبادلات و مقابله با تحریم‌های یکجانبه غرب نیز مورد تأکید قرار گرفته است.
این توافقنامه تمامی جنبه‌های همکاری سیاسی، اقتصادی، امنیتی، نظامی و فرهنگی را پوشش می‌دهد. با این حال، نکته جالب توجه این است که در بند پایانی توافقنامه آمده است: «در صورت بروز اختلاف در تفسیر مفاد این توافقنامه، نسخه انگلیسی سند مرجع خواهد بود.»