فرانسه به ترامپ: در رابطه با ایران نیازی به اجازه نداریم

اتهام ترامپ به مکرون: به ایران «پیام‌های ضدونقیض» می‌دهد

 فرانسه به ترامپ: در رابطه با ایران نیازی به اجازه نداریم
TT

فرانسه به ترامپ: در رابطه با ایران نیازی به اجازه نداریم

 فرانسه به ترامپ: در رابطه با ایران نیازی به اجازه نداریم

رئیس‌جمهوری ایالات متحده آمریکا با اشاره به مذاکرات همتای فرانسوی‌اش با ایران گفت که «هیچ‌کسی نمی‌تواند به نمایندگی از آمریکا با ایران حرف بزند». در مقابل وزیر خارجه فرانسه گفت که فرانسه در موضع‌گیری دربارهٔ ایران «هرگر نیازی به اجازه گرفتن ندارد».
به گزارش الشرق الاوسط، دونالد ترامپ شامگاه پنجشنبه ۱۷ مرداد/ ۸ اوت (به وقت تهران) با انتشار دو پیام در توییتر امانوئل مکرون را متهم کرد که برای ایران پیام‌های ضدونقیض ارسال می‌کند.
وی با اشاره مستقیم به امانوئل مکرون که در ماه‌های اخیر بارها با حسن روحانی، همتای ایرانی‌اش، تلفنی گفت‌وگو کرده‌است، نوشت: «می‌دانم که نیت امانوئل خیر است، همان‌طور که دیگران نیز چنین هستند، ولی هیچ‌کسی نمی‌تواند به نمایندگی از ایالات متحده حرف بزند مگر خود ایالات متحده».
رئیس‌جمهوری آمریکا اضافه کرد: «هیچ‌کسی به هیچ نحوی چنین اختیاری ندارد که ما را نمایندگی کند».
در مقابل، جان ایو لودریان وزیر خارجه فرانسه در واکنش به اظهارات تند دونالد ترامپ گفت: «در رابطه با ایران، فرانسه با استناد به حاکمیت کامل، موضع خود را بیان می‌کند، فرانسه با قدرت به صلح و امنیت در منطقه پایبند است و در جهت کاهش تنش‌ها تلاش می‌کند و در گام برداشتن در این راستا هرگز نیازی به اجازه گرفتن ندارد.»
وزیر خارجه فرانسه در بیانیه خود اظهار کرد: «فرانسه به توافق وین که گسترش تسلیحات هسته‌ای را منع می‌کند، پایبند است.. فرانسه همچون دیگر طرف‌های امضا کننده به استثنای ایالات متحده آمریکا به امضای خود در این معاهده احترام می‌گذارد، و به شدت از ایران می‌خواهد تا مجدداً به تعهداتش که در متن توافق‌نامه آمده، پایبند شود».
وزیر خارجه فرانسه در پایان اظهاراتش گفت که «افزایش تنش‌ها مستلزم ابتکارعمل‌های سیاسی برای تضمین شرط‌های گفت‌وگو است… این چیزی است که پرزیدنت مکرون با تمام شفافیت به همراه سایر شرکایمان و در مقدمه آنها دولت‌های اروپایی امضا کننده (توافق هسته‌ای) به آن عمل می‌کند. مطمئناً او مقامات آمریکایی را در جریان می‌گذارد. باید تمام تلاش‌ها را به کار گرفت تا این وضعیت تنش‌افزا به رویارویی خطرناکی منجر نشود».
چهارشنبه گذشته برخی از رسانه‌ها به نقل از منابع خبری خود نوشتند که امانوئل مکرون به روحانی پیشنهاد داد که ۱۵ میلیارد یورو به اینستکس تزریق شود که از این مقدار، ۵ میلیارد یورو را خود فرانسه تزریق می‌کند و باقی این مبلغ را سایر اعضای باقیمانده در برجام. بر این اساس مکرون ظاهراً از روحانی دعوت کرد که در نشست سران جی ۷ که قرار است در فرانسه برگزار شود به عنوان میهمان افتخاری حضور داشته باشد با این شرط که با رئیس‌جمهوری آمریکا در حاشیه این اجلاس دیدار کند.
خبرگزاری رویترز چهارشنبه ۱۶ مرداد/ ۷ اوت گزارش داد که وزارت خارجه فرانسه دعوت مکرون از روحانی برای شرکت در اجلاس جی ۷ را تکذیب کرده‌است.
۴۵مین اجلاس عالی کشورهای عضو گروه جی۷ از ۲۴ تا ۲۶ اوت در فرانسه برگزار می‌شود. قرار است در این اجلاس به موضوع بحرانی که در هفته‌های اخیر در روابط ایران و آمریکا وجود داشته نیز پرداخته شود.
برخی از رهبران اروپایی در تلاشند تا تنش میان ایران و آمریکا را کاهش دهند. فرانسه، بریتانیا و آلمان می‌گویند که در تلاشند تا با ابتکاراتی مانند راه‌انداختن یک کانال مالی ویژه، تحریم‌های آمریکا را دور بزنند و برجام را حفظ کنند.
اما تهران می‌گوید که این اقدامات کافی نیست و به همین دلیل به شکل گام‌به‌گام به نقض تعهدات هسته‌ای‌اش روی آورده‌است.
رئیس‌جمهور و دیگر مقامات دولت آمریکا پیش از این گفته‌اند که ترامپ آماده گفت‌وگو با ایران است و آمریکا خواستار جنگ با ایران نیست.
رادیو فرانسه در این باره گزارش داد؛ ایران در این زمینه مواضع دوگانه‌ای دارد. از یکسو رهبر این کشور و وابستگان نظامی و کشوری و رسانه‌ای او تکرار می‌کنند که هرگز با آمریکا گفتگو نخواهیم کرد و از سوی دیگر حسن روحانی و محمد جواد ظریف و گاه دیگر مسئولان دولتی آمادگی مشروط برای گفتگو را اعلام می‌کنند.
رئیس‌جمهوری ایران روز سه شنبهٔ این هفته برای آغاز گفتگوها تنها یک شرط قائل شد و آن «برداشتن مجازات‌ها» و تحریم‌های آمریکاست. او دربارهٔ بازگشت آمریکا به برجام که یکی از شروط گذشتهٔ ایران برای مذاکره بود، تصریح کرد که «این دیگر به خود آنها مربوط می‌شود».
تهران به میانجیگری فرانسه و اروپا در بارهٔ برنامهٔ هسته‌ای خود و به ویژه حداقل نیمه باز کردن درهای داد و ستد تجاری و مبادلات بانکی نیاز دارد و در همان حال از پیشرفت در این زمینه به دلیل دشواری‌های ناشی از مجازات‌ها و تحریم‌های آمریکا ناامید شده‌است.



مسکو و تهران: بزرگ‌تر از شراکت، کوچک‌تر از ائتلاف

 رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
TT

مسکو و تهران: بزرگ‌تر از شراکت، کوچک‌تر از ائتلاف

 رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)

با امضای توافقنامه «شراکت استراتژیک جامع» بین روسیه و ایران، روابط دو کشور وارد مرحله‌ای جدید شده است که در آن منافع طرفین به شکلی بی‌سابقه به هم نزدیک می‌شوند. با این حال، در مسکو تردیدهایی درباره تمایل تهران به بازگشایی به سوی غرب وجود دارد.

این توافقنامه پایه‌ای قانونی برای گسترش همکاری‌های وسیع بین دو کشور فراهم می‌کند و جایگزین توافقنامه همکاری سال ۲۰۰۱ می‌شود که پیش‌تر زمینه‌های محدودی برای همکاری ایجاد کرده بود.

در طول ۲۵ سال گذشته، روابط مسکو و تهران به شدت توسعه یافته و تحولات بزرگی در منطقه رخ داده است که دو کشور را وادار به بازنگری در اساس همکاری‌های خود کرده است. با این حال، مسیر رسیدن به این توافقنامه هموار نبوده و موانع زیادی بر سر راه آن وجود داشته است.

رئیسان روسیه و ایران، پوتین و پزشکیان، پس از مذاکرات در مسکو، برای حضور در مراسم امضا آماده می‌شوند (عکس: آسوشیتدپرس)

موضع روسیه در قبال تحولات جنگ قره‌باغ و سوریه، که به منافع منطقه‌ای ایران آسیب زد، باعث ایجاد تردیدهایی در تهران درباره قابل اعتماد بودن مسکو به عنوان یک شریک استراتژیک شده است. از سوی دیگر، مسکو نیز همواره با نگرانی به تلاش‌های ایران برای بازگشایی کانال‌های ارتباطی با غرب نگاه کرده است.

انتخاب زمان امضای این توافقنامه جلب توجه می‌کند. این توافقنامه پس از چندین تأخیر و درست سه روز قبل از تحلیف رئیس‌جمهور جدید آمریکا، دونالد ترامپ، امضا شد. برخی تحلیل‌گران معتقدند که مسکو و تهران پس از تحولات سوریه و اوکراین، تصمیم گرفتند تا با تقویت مواضع خود، آماده مذاکرات آینده شوند.
این توافقنامه در ۴۷ بند، حوزه‌های مختلف همکاری از جمله تجارت، انرژی، آموزش و گردشگری را پوشش می‌دهد. بخش قابل توجهی از آن به همکاری در زمینه انرژی هسته‌ای صلح‌آمیز اختصاص دارد، حوزه‌ای که ایران به زودی چالش‌های دیپلماتیک جدی در آن پیش رو خواهد داشت.

رئیسان روسیه و ایران، پوتین و پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در کرملین، مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ (آسوشیتدپرس)

همکاری نظامی

توافقنامه بر همکاری‌های نظامی و امنیتی تأکید کرده است، اما از تبدیل این شراکت به یک اتحاد نظامی کامل جلوگیری می‌کند. این همکاری شامل تبادل هیئت‌های نظامی، آموزش پرسنل، انجام تمرینات مشترک و مشارکت در کنفرانس‌های بین‌المللی می‌شود.
دو کشور بر تقویت همکاری در مبارزه با تروریسم، تبادل اطلاعات امنیتی و هماهنگی بین وزارتخانه‌های داخلی تأکید کرده‌اند. همچنین، همکاری در زمینه‌های حقوقی، کنترل تسلیحات و خلع سلاح نیز در توافقنامه گنجانده شده است.
توافقنامه به توسعه روابط تجاری و اقتصادی، بهبود شبکه‌های حمل‌ونقل و تدارکات، و افزایش مبادلات تجاری بین دو کشور اشاره کرده است. همچنین، استفاده از ارزهای ملی در مبادلات و مقابله با تحریم‌های یکجانبه غرب نیز مورد تأکید قرار گرفته است.
این توافقنامه تمامی جنبه‌های همکاری سیاسی، اقتصادی، امنیتی، نظامی و فرهنگی را پوشش می‌دهد. با این حال، نکته جالب توجه این است که در بند پایانی توافقنامه آمده است: «در صورت بروز اختلاف در تفسیر مفاد این توافقنامه، نسخه انگلیسی سند مرجع خواهد بود.»