تار و مار کردن گنجینه نسخه های خطی یمن از سوی حوثی ها
محافل علمی و دست اندرکاران حوزه میراث فرهنگی و آثار خطی یمن گفتند گروه حوثی مقادیر زیادی از مخطوطات قدیمی و ارزشمند کتابخانه های تاریخی مساجد را غارت و قاچاق کردند.
حوثی ها همچنین صدها آثار خطی قدیمی در کشور که با اندیشه های این گروه فرقه گرا مغایرت دارد را به طور روشمند از بین بردند.
دست اندرکاران بخش میراث فرهنگی در صنعاء درباره تداوم این رویکرد سیستماتیک توسط شبه نظامیان حوثی ها هشدار دادند.
مسئولان حوزه میراث فرهنگی یمن می گویند حوثی ها به بهانه مرمت نسخه های خطی در مناطق تحت کنترلشان آنها را از کشور به جاهای دیگر منتقل می کنند. قدیمی ترین نسخه خطی قرآن در مسجد جامع بزرگ صنعاء به همین سرنوشت دچار شد.
چهره های شاخص علمی و فعالان به الشرق الاوسط گفتند «روند قاچاق آثار و نسخه های خطی قدیمی از سوی حوثی ها و انتقال آنها به گروه های ایرانی و مراجع حوزه های علمیه افزایش یافته است».
به گفته این افراد، حوثی ها می خواهند تا اثری از آثار خطی قدیمی که با اندیشه های فرقه گرای آنها مغایرت دارند باقی نماند. آنها درصدد از بین بردن آثاری هستند که بیانگر میراث فرهنگی و تمدنی یمن است.
برخی منابع گفتند «شبه نظامیان کودتاچی به دنبال آثار باستانی دفن شده در مساجد قدیمی و تاریخی صنعاء و صعده و ذمار و زبید و جبله و الجند هستند. مقادیر فراوانی از نسخه های خطی در این مساجد نگهداری می شود که نمادی از حافظه جمعی یمن در قرن های متمادی هستند».
چهره های علمی و فعالان یمنی در گفتگو با الشرق الاوسط از یونسکو و کلیه موسسات بین المللی حمایت از آثار باستانی خواستند تا ضمن اقدام فوری جلوی غارت و تاراج نسخه های خطی یمن توسط حوثی ها را بگیرند.
مخطوطات یمن یکی از کمیاب ترین نسخه ها در حوزه های گوناگون در جهان به شمار می روند.
فعالان یمنی خواستار توقف قاچاق و دزدی سیستماتیک نسخه های خطی یمن توسط گروه وابسته به ایران شدند.
نسخه های خطی قدیمی در یمن در اداره نسخه های خطی صنعاء مورد بی توجهی قرار دارد. این گنجینه های باستانی در حال زوال هستند. حوثی ها به شدت به دنبال این نسخه های خطی در مسجد جامع بزرگ می گردند. گمان می رود مقادیر فراوانی از این آثار در دیوارهای این مسجد نگهداری می شود.
مسجد جامع بزرگ در قرن یکم هجری ساخته شده و قدیمی ترین مسجد یمن به حساب می آید.
یک منبع آگاه در کتابخانه مسجد جامع بزرگ صنعاء که نخواست نامش به دلایل امنیتی فاش شود گفت برخی از نسخه های خطی مهم را از سران حوثی پس گرفتیم.
او در ادامه افزود «این اقدام بر خلاف مقررات کتابخانه است. طبق مقررات کتابخانه قرض دادن نسخه های خطی ممنوع است».
او خاطر نشان کرد «صندوق بزرگی را یک سال پیش در دیوار مسجد کشف کردند که عملیات مرمت آن انجام شد. این صندوق را بدون طی مراحل قانونی تحویل شخص ناشناسی دادند که در آن زمان گفته شد رهبر حوثی ها بوده است».
کارشناسان و پژوهشگران یمن درباره مصادره آثار خطی نادر یمن از سوی شبه نظامیان حوثی ابراز نگرانی کرده اند. کارشناسان می گویند «حوثی ها تصور می کنند که این آثار خطی متعلق به این گروه است».
یک پژوهشگر یمنی در دانشگاه صنعاء گفت «شبه نظامیان در چهار سال بعد از کودتا به دنبال از بین بردن و تخریب صدها آثار خطی و کتاب و تالیفاتی بودند که با اندیشه گروه حوثی مغایرت دارند».
او افزود «مسئولان حوثی در حوزه میراث فرهنگی و آثار خطی ده ها نسخه خطی مرتبط با اندیشه برخی جریان های فلسفی و مذهبی تاریخی در یمن مثل معتزله و مطرفیه و صوفی ها و گروه های سنی را نابود کردند».
یک مقام ارشد وزارت اوقاف حوثی ها در صنعاء گفت «۱۱ هزار و ۸۱۷ نسخه خطی از سوی دفتر اوقاف و ارشاد شهرداری پایتخت به اداره نسخه های خطی وزارت فرهنگ در صنعاء تحویل داده شدند. وزارت فرهنگ در صنعاء زیر نظر حوثی ها اداره می شود. این نسخه های خطی در درون مسجد جامع بزرگ پیدا شدند. اما بعدها معلوم شد که نیمی از این آثار فقط تحویل داده شده و بقیه ناپدید شدند».
آثار خطی یمن درباره علوم قرآنی و حدیث و علم کلام و اصول فقه و صرف و نحو و بلاغت و عروض و منطق و تاریخ و ادبیات و هنر و لغت نامه و پزشکی و کشاورزی و علوم فلکی و فلسفه و گیاه شناسی هستند.
سه چهارم نسخه های خطی قدیمی یمن در صنعاء و حضرموت و ذمار و زبید نگهداری می شوند.
