حمله روحانی به ائتلاف دریایی در خلیج: ظاهری، غیرعملی و پوچ

حمله روحانی به ائتلاف دریایی در خلیج: ظاهری، غیرعملی و پوچ
TT

حمله روحانی به ائتلاف دریایی در خلیج: ظاهری، غیرعملی و پوچ

حمله روحانی به ائتلاف دریایی در خلیج: ظاهری، غیرعملی و پوچ

حسن روحانی رئیس‌جمهور ایران امروز چهارشنبه (۲۳ مرداد) طرح ایجاد ائتلاف دریایی آمریکا در خلیج را «ظاهری و غیرعملی» خواند و خبر حضور اسرائیل در آن را «پوچ» توصیف کرد.به گزارش الشرق الاوسط، آمریکا که ایران را مسئول حملات اخیر به چند نفتکش در خلیج می‌داند، نهم ژوئیه (۱۸ تیر) گذشته پیشنهاد ایجاد یک ائتلاف جهانی برای حفاظت استراتژیک از تنگه هرمز، باب‌المندب و دریای سرخ را مطرح کرده بود.
ائتلاف نظامی در خلیج در نخستین اقدام مشترک خود روز چهارشنبه گذشته از تمام کشتی‌های تجاری خواست تا مسیر حرکت خود در این منطقه را به ناوگان پنجم نیروی دریایی آمریکا و ستاد فرماندهی عملیات دریایی بریتانیا اطلاع دهند تا از آنها حفاظت شود.
خبرگزاری رسمی ایرنا گزارش داد، روحانی در جلسه هیئت دولت، در عین تهدید مجدد به «کاهش تعهدات برجامی» گفت: ایران در شرایط مناسب آماده مذاکره است.
رئیس‌جمهوری ایران با اشاره به تداوم هم‌زمان مذاکرات با «روند کاهش تعهدات»، بار دیگر تهدید کرد که «ولی اگر در پایان ۶۰ روز دوم به نتیجه نرسیدیم، حتماً مرحله سوم را آغاز خواهیم کرد و بعد از آن باز هم ۶۰ روز فرصت خواهیم داد تا به راه حل منطقی، درست و متوازن برسیم و به تعهد در برابر تعهد پایبند هستیم.»
وی همچنین از آمادگی کشورش برای همکاری با «کشورهای ساحلی این خلیج تاریخی» در راستای تأمین امنیت این منطقه خبر داد و گفت: «برای امنیت و ثبات در خلیج نیازی به نیروهای خارجی وجود ندارد».
پیش از این، وزارت خارجه بحرین، ایران را به «کارشکنی در برابر همه تلاش‌ها و طرح‌های مربوط به تقویت امنیت و ثبات و آزادی دریانوردی» در خلیج و در کل منطقه متهم کرد.
حسن روحانی همچنین خبر آمادگی اسرائیل برای حضور در ائتلاف دریایی خلیج به رهبری آمریکا را «سخنان پوچ» توصیف کرد و با معرفی این کشور به عنوان «عامل اصلی تروریسم، جنگ و کشتار در این منطقه» گفت: «پاسخ به این ادعاها روشن است، اسرائیلی‌ها اگر می‌توانند همانجایی که هستند امنیت خود را حفظ کنند!»
سایت اسرائیل یدیعوت احرونوت روز سه‌شنبه (۱۵ مرداد) در خبری ضمن اشاره به دیدار اخیر یسرائیل کاتس وزیر خارجه اسرائیل با مقام‌های ارشد امارات از پیوستن این کشور به ائتلاف آمریکا برای حفاظت از مسیرهای تجاری در خلیج خبر داد.
بنا بر این گزارش کاتس گفته‌است که اسرائیل در حوزه اطلاعاتی و دیگر زمینه‌ها که آنها را مشخص نکرده، در این مأموریت شراکت دارد.
پیش از این وزارت خارجه و وزارت دفاع ایران به این خبر واکنش تندی نشان داده بودند.



مسکو و تهران: بزرگ‌تر از شراکت، کوچک‌تر از ائتلاف

 رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
TT

مسکو و تهران: بزرگ‌تر از شراکت، کوچک‌تر از ائتلاف

 رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)

با امضای توافقنامه «شراکت استراتژیک جامع» بین روسیه و ایران، روابط دو کشور وارد مرحله‌ای جدید شده است که در آن منافع طرفین به شکلی بی‌سابقه به هم نزدیک می‌شوند. با این حال، در مسکو تردیدهایی درباره تمایل تهران به بازگشایی به سوی غرب وجود دارد.

این توافقنامه پایه‌ای قانونی برای گسترش همکاری‌های وسیع بین دو کشور فراهم می‌کند و جایگزین توافقنامه همکاری سال ۲۰۰۱ می‌شود که پیش‌تر زمینه‌های محدودی برای همکاری ایجاد کرده بود.

در طول ۲۵ سال گذشته، روابط مسکو و تهران به شدت توسعه یافته و تحولات بزرگی در منطقه رخ داده است که دو کشور را وادار به بازنگری در اساس همکاری‌های خود کرده است. با این حال، مسیر رسیدن به این توافقنامه هموار نبوده و موانع زیادی بر سر راه آن وجود داشته است.

رئیسان روسیه و ایران، پوتین و پزشکیان، پس از مذاکرات در مسکو، برای حضور در مراسم امضا آماده می‌شوند (عکس: آسوشیتدپرس)

موضع روسیه در قبال تحولات جنگ قره‌باغ و سوریه، که به منافع منطقه‌ای ایران آسیب زد، باعث ایجاد تردیدهایی در تهران درباره قابل اعتماد بودن مسکو به عنوان یک شریک استراتژیک شده است. از سوی دیگر، مسکو نیز همواره با نگرانی به تلاش‌های ایران برای بازگشایی کانال‌های ارتباطی با غرب نگاه کرده است.

انتخاب زمان امضای این توافقنامه جلب توجه می‌کند. این توافقنامه پس از چندین تأخیر و درست سه روز قبل از تحلیف رئیس‌جمهور جدید آمریکا، دونالد ترامپ، امضا شد. برخی تحلیل‌گران معتقدند که مسکو و تهران پس از تحولات سوریه و اوکراین، تصمیم گرفتند تا با تقویت مواضع خود، آماده مذاکرات آینده شوند.
این توافقنامه در ۴۷ بند، حوزه‌های مختلف همکاری از جمله تجارت، انرژی، آموزش و گردشگری را پوشش می‌دهد. بخش قابل توجهی از آن به همکاری در زمینه انرژی هسته‌ای صلح‌آمیز اختصاص دارد، حوزه‌ای که ایران به زودی چالش‌های دیپلماتیک جدی در آن پیش رو خواهد داشت.

رئیسان روسیه و ایران، پوتین و پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در کرملین، مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ (آسوشیتدپرس)

همکاری نظامی

توافقنامه بر همکاری‌های نظامی و امنیتی تأکید کرده است، اما از تبدیل این شراکت به یک اتحاد نظامی کامل جلوگیری می‌کند. این همکاری شامل تبادل هیئت‌های نظامی، آموزش پرسنل، انجام تمرینات مشترک و مشارکت در کنفرانس‌های بین‌المللی می‌شود.
دو کشور بر تقویت همکاری در مبارزه با تروریسم، تبادل اطلاعات امنیتی و هماهنگی بین وزارتخانه‌های داخلی تأکید کرده‌اند. همچنین، همکاری در زمینه‌های حقوقی، کنترل تسلیحات و خلع سلاح نیز در توافقنامه گنجانده شده است.
توافقنامه به توسعه روابط تجاری و اقتصادی، بهبود شبکه‌های حمل‌ونقل و تدارکات، و افزایش مبادلات تجاری بین دو کشور اشاره کرده است. همچنین، استفاده از ارزهای ملی در مبادلات و مقابله با تحریم‌های یکجانبه غرب نیز مورد تأکید قرار گرفته است.
این توافقنامه تمامی جنبه‌های همکاری سیاسی، اقتصادی، امنیتی، نظامی و فرهنگی را پوشش می‌دهد. با این حال، نکته جالب توجه این است که در بند پایانی توافقنامه آمده است: «در صورت بروز اختلاف در تفسیر مفاد این توافقنامه، نسخه انگلیسی سند مرجع خواهد بود.»