گفت‌وگوهای خلیجی - آمریکایی دربارهٔ تأمین امنیت دریانوردی

بولتون به ترکیه هشدار داد.. ایران نفتکش گریس را با محموله نفتی آن فروخت◉ ایران از اعزام یک ناوشکن به خلیج عدن خبر داد

گفت‌وگوهای خلیجی - آمریکایی دربارهٔ تأمین امنیت دریانوردی
TT

گفت‌وگوهای خلیجی - آمریکایی دربارهٔ تأمین امنیت دریانوردی

گفت‌وگوهای خلیجی - آمریکایی دربارهٔ تأمین امنیت دریانوردی

فرمانده ناوگان پنجم نیروی دریایی آمریکایی با دبیرکل شورای همکاری خلیج دیدار و دربارهٔ حمایت از امنیت دریانوردی در منطقه خلیج و دریای سرخ گفت‌وگو کرد. همزمان، ایران از اعزام یک ناو شکن به خلیج عدن برای محافظت از کشتی‌های ایرانی خبر داد. از سوی دیگر، در حالی که جان بولتون به ترکیه هشدار داده بود که نباید به نفتکش ایرانی «آدریان دریا ۱» اجازه داد نفت قاچاق خود را تخلیه کند، سخنگوی دولت ایران از فروش این نفتکش خبر داد.
به گزارش الشرق الاوسط، ژنرال جیمز مالوی فرمانده ناوگان پنجم نیروی دریایی آمریکا روز دوشنبه (دیروز) در ریاض با عبداللطیف بن راشد الزیانی دبیرکل شورای همکاری خلیج دیدار کرد.
دو طرف در این دیدار دربارهٔ همکاری دفاعی مشترک بین کشورهای عضو شورای همکاری خلیج و آمریکا گفت‌وگو کرد.
دو طرف همچنین به بررسی راهکارهای همکاری شورای همکاری خلیج و آمریکا برای حمایت از دریانوردی و تضمین آزادی تجارت بین‌المللی در منطقه خلیج و دریای سرخ پرداختند.
در این دیدار همچنین تلاش‌های آمریکا برای جلب حمایت‌های منطقه‌ای و بین‌المللی برای تضمین امنیت و سلامت انتقال انرژی از منطقه به دیگر نقاط جهان و حمایت از اقتصاد جهانی، مورد بررسی قرار گرفت.
در همین راستا، شبکه ایرانی «پرس تی وی» اعلام کرد که ایران یک ناوشکن با سیستم موشک‌های کروز برد بلند را در خلیج عدن مستقر کرده‌است. این ناوشکن به همراه یک ناو پشتیبانی و یک ناو بالگردبر مأموریت دارد که کشتی‌های ایرانی را در منطقه همراهی کرده و امنیت آنها را تأمین کند.
دریادار حبیب‌الله سیاری رئیس ستاد ارتش ایران نیز در گفت وگو با خبرگزاری رسمی ایرنا، اعلام کرد: ناوشکن سهند به همراه ناو پشتیبانی و بالگردبر خارگ در قالب شصت و سومین ناوگروه ایران در حال انجام مأموریت است.
وی گفت که ناوشکن سهند که آذر ماه سال گذشته به عنوان پیشرفته‌ترین ناوشکن غرب آسیا، در بندرعباس به ناوگان جنوب نیروی دریایی ارتش ایران پیوست، برای نخستین بار است که به مأموریت طولانی مدت اعزام می‌شود.
همزمان علی ربیعی سخنگوی دولت ایران در نشست خبری خود با خبرنگاران اعلام کرد که ایران نفتکش گریس ۱ را با محموله نفتی آن به فروش رسانده‌است.
سخنگوی دولت ایران در پاسخ به پرسشی دربارهٔ سرنوشت کشتی آدریان اظهار کرد: مقصد کشتی را صاحب نفت آن مشخص می‌کند و برای این موضوع نیز با ما هماهنگی انجام نمی‌شود.
پیش از ربیعی، جان بولتون مشاور امنیت ملی کاخ سفید گفته‌است نباید به نفتکش ایرانی «آدریان دریا ۱» اجازه داد محموله نفت قاچاقی خود را در یک بندر یا دریا به فروش برساند.
بولتون در صفحه توئیتر خود نوشت: «همه تلاش‌ها معطوف به متوقف کردن ایران برای تأمین مالی تروریسم، بی‌ثبات کردن جهان، و زیر پا گذاشتن تحریم‌های بین‌المللی است. نفت قاچاق آدریان دریا ۱ که به سمت ترکیه می‌رود، نباید اجازه پیدا کند در بندر یا در دریا محموله خود را تخلیه کند.»
ابتدا اعلام شده بود که این کشتی عازم یونان است، اما مقام‌های یونان اعلام کردند که این نفتکش برنامه‌ای برای پهلو گرفتن در یونان ندارد و آن‌ها هم قصد ندارند به این نفتکش برای رفتن به سوریه کمک کنند.
کمی بعدتر خبرگزاری آسوشیتدپرس خبر داد که این نفتکش در حال حرکت به سمت «بندر مرسین» در جنوب ترکیه است.
پس از رفع توقیف این نفتکش، دولت بریتانیا به ایران هشدار داد به تضمین‌هایی که در مورد نفتکش گریس۱ و محموله آن به دولت جبل‌ طارق داده و موجب آزادی آن شده‌است، پایبند بماند و هشدار داد که بریتانیا به ایران یا هیچ‌کس دیگری اجازه نخواهند داد تحریم‌های اتحادیه اروپا علیه حکومت سوریه را زیر پا بگذارد.



مسکو و تهران: بزرگ‌تر از شراکت، کوچک‌تر از ائتلاف

 رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
TT

مسکو و تهران: بزرگ‌تر از شراکت، کوچک‌تر از ائتلاف

 رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)

با امضای توافقنامه «شراکت استراتژیک جامع» بین روسیه و ایران، روابط دو کشور وارد مرحله‌ای جدید شده است که در آن منافع طرفین به شکلی بی‌سابقه به هم نزدیک می‌شوند. با این حال، در مسکو تردیدهایی درباره تمایل تهران به بازگشایی به سوی غرب وجود دارد.

این توافقنامه پایه‌ای قانونی برای گسترش همکاری‌های وسیع بین دو کشور فراهم می‌کند و جایگزین توافقنامه همکاری سال ۲۰۰۱ می‌شود که پیش‌تر زمینه‌های محدودی برای همکاری ایجاد کرده بود.

در طول ۲۵ سال گذشته، روابط مسکو و تهران به شدت توسعه یافته و تحولات بزرگی در منطقه رخ داده است که دو کشور را وادار به بازنگری در اساس همکاری‌های خود کرده است. با این حال، مسیر رسیدن به این توافقنامه هموار نبوده و موانع زیادی بر سر راه آن وجود داشته است.

رئیسان روسیه و ایران، پوتین و پزشکیان، پس از مذاکرات در مسکو، برای حضور در مراسم امضا آماده می‌شوند (عکس: آسوشیتدپرس)

موضع روسیه در قبال تحولات جنگ قره‌باغ و سوریه، که به منافع منطقه‌ای ایران آسیب زد، باعث ایجاد تردیدهایی در تهران درباره قابل اعتماد بودن مسکو به عنوان یک شریک استراتژیک شده است. از سوی دیگر، مسکو نیز همواره با نگرانی به تلاش‌های ایران برای بازگشایی کانال‌های ارتباطی با غرب نگاه کرده است.

انتخاب زمان امضای این توافقنامه جلب توجه می‌کند. این توافقنامه پس از چندین تأخیر و درست سه روز قبل از تحلیف رئیس‌جمهور جدید آمریکا، دونالد ترامپ، امضا شد. برخی تحلیل‌گران معتقدند که مسکو و تهران پس از تحولات سوریه و اوکراین، تصمیم گرفتند تا با تقویت مواضع خود، آماده مذاکرات آینده شوند.
این توافقنامه در ۴۷ بند، حوزه‌های مختلف همکاری از جمله تجارت، انرژی، آموزش و گردشگری را پوشش می‌دهد. بخش قابل توجهی از آن به همکاری در زمینه انرژی هسته‌ای صلح‌آمیز اختصاص دارد، حوزه‌ای که ایران به زودی چالش‌های دیپلماتیک جدی در آن پیش رو خواهد داشت.

رئیسان روسیه و ایران، پوتین و پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در کرملین، مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ (آسوشیتدپرس)

همکاری نظامی

توافقنامه بر همکاری‌های نظامی و امنیتی تأکید کرده است، اما از تبدیل این شراکت به یک اتحاد نظامی کامل جلوگیری می‌کند. این همکاری شامل تبادل هیئت‌های نظامی، آموزش پرسنل، انجام تمرینات مشترک و مشارکت در کنفرانس‌های بین‌المللی می‌شود.
دو کشور بر تقویت همکاری در مبارزه با تروریسم، تبادل اطلاعات امنیتی و هماهنگی بین وزارتخانه‌های داخلی تأکید کرده‌اند. همچنین، همکاری در زمینه‌های حقوقی، کنترل تسلیحات و خلع سلاح نیز در توافقنامه گنجانده شده است.
توافقنامه به توسعه روابط تجاری و اقتصادی، بهبود شبکه‌های حمل‌ونقل و تدارکات، و افزایش مبادلات تجاری بین دو کشور اشاره کرده است. همچنین، استفاده از ارزهای ملی در مبادلات و مقابله با تحریم‌های یکجانبه غرب نیز مورد تأکید قرار گرفته است.
این توافقنامه تمامی جنبه‌های همکاری سیاسی، اقتصادی، امنیتی، نظامی و فرهنگی را پوشش می‌دهد. با این حال، نکته جالب توجه این است که در بند پایانی توافقنامه آمده است: «در صورت بروز اختلاف در تفسیر مفاد این توافقنامه، نسخه انگلیسی سند مرجع خواهد بود.»