​ «آثار اورانیوم» در انبار مخفی مورد ادعای نتانیاهو

​ «آثار اورانیوم» در انبار مخفی مورد ادعای نتانیاهو
TT

​ «آثار اورانیوم» در انبار مخفی مورد ادعای نتانیاهو

​ «آثار اورانیوم» در انبار مخفی مورد ادعای نتانیاهو

رویترز به نقل از دیپلمات های آگاه به روند بازرسی تاسیسات اتمی ایران از سوی آژانس بین المللی انرژی اتمی گزارش داد در نمونه هایی که بازرسان آژانس از یک انبار هسته ای مخفی آزمایش کردند آثار اورانیوم پیدا شده است. ایران تا کنون نسبت به این گزارش توضیحی ارائه نداده است.
اسرائيل ادعا  می‌کند این محل مخفی در جریان عملیات امنیتی موساد کشف شده است.
دو دیپلماتی که در جریان بازدید آژانس بین المللی انرژی اتمی هستند گفتند که نمونه برداری بازرسان آژانس از محلی در تهران که نخست وزیر اسرائیل آن را یک «انبار مخفی هسته ای» توصیف کرده بود نشان می دهد که در این محل اورانیوم وجود داشته است.
دیپلمات ها افزودند آژانس اتمی تحقیق در مورد منشا نمونه برداری اورانیوم در این محل را آغاز و از ایران در این باره سوال کرده است. حکومت ایران تا حالا درباره این موضوع اظهار نظر نکرده و همین می تواند منجر به افزایش تنش بین واشنگتن و تهران شود.
نتانیاهو در آوریل ۲۰۱۸ با به نمایش گذاشتن تعداد زیادی پوشه و سی دی درباره پرونده هسته ای ایران گفت «این مدرک دال بر بزرگ ترین آرشیو اسناد برنامه هسته ای محرمانه و نظامی ایران در محلی در جنوب تهران است. ماموران اسرائیلی تعداد فراوانی از اسناد را از این محل خارج کردند». ایران در آن زمان گفت «اسنادی که اسرائیل علنی کرده جعلی و این محل یک قالیشویی است».
اغلب اسنادی که نتانیاهو در آن زمان منتشر کرد به دوران قبل از برجام در ۲۰۱۵ برمی گردند.
نتانیاهو افزود «ایران پرونده های مهمی درباره فناوری هسته ای را از آن زمان نگهداری کرده و تجربه خود درباره جنگ افزار هسته ای را گسترش داده و همین منجر به شک و تردید در هدف اصلی ایران می شود».
او در ادامه گفت «ایران درباره عدم برخورداری از برنامه نظامی هسته ای دروغ گفته است. یکصد هزار فایل محرمانه نشان می دهد آنها دروغ گفته اند. دوما، حتی پس از امضای برجام ایران دانش هسته ای نظامی خود را با هدف استفاده در آینده حفظ کرد».
رویترز در اوایل ماه آوریل از قول منابع آگاه دیپلماتیک گفت بازرسان آژانس بین المللی انرژی اتمی از انباری که نتانیاهو از آن به عنوان انبار هسته ای مخفی یاد کرده بود بازدید کردند.
یک دیپلمات گفت که‌ بازرسان آژانس بیش از یک بار در ماه مارس از این محل بازدید کردند.
منابع دیگر گفتند بازرسان آژانس به طور ناگهانی از این محل دیدن کرده اند.
منابع در آن زمان گفتند اگر مواد هسته ای در این محل وجود داشته باشند در نمونه برداری که از این منطقه انجام شده مشخص می شود. نتایج نمونه برداری بعد از ماه ژوئن اعلام می شود.
نتانیاهو در اظهاراتی در نشست مجمع عمومی سازمان ملل در سپتامبر ۲۰۱۸ از بازرسان آژانس بین المللی انرژی اتمی خواست تا فورا از این محل بازدید کنند.
او افزود «ایران در این محل حدود ۱۵ کیلوگرم مواد رادیواکتیو ذخیره کرده که البته آنها را در آن زمان از تاسیسات خارج کرد».
نتانیاهو خاطر نشان کرد «این انبار نشان می دهد که با وجود امضای برجام بین ایران و قدرت های بزرگ در ۲۰۱۵ ایران همچنان به دنبال دست یابی به بمب هسته ای است». توافق هسته ای با هدف کاهش فعالیت های هسته ای ایران در مقابل کاهش تحریم ها امضا شد.
آژانس بین المللی انرژی هسته ای در آن زمان از لحن آمرانه نتانیاهو درباره دیکته کردن آنچه باید این نهاد انجام دهد عصبانی شد و گفت «تنها بعد از بررسی دقیق اطلاعات ارائه شده اقدام می کند و بازرسان در صورت نیاز اعزام می شوند».
یک مقام ایرانی در آوریل گذشته گفت «ما چیزی برای پنهان کردن نداریم. مجوز بازرسی از این محل توسط آژانس بین المللی انرژی اتمی با توجه به قوانین و ضوابط بوده است».
۳۵ مورد بازرسی در سال ۲۰۱۷ توسط بازرسان آژانس از تاسیسات اتمی ایران انجام شده است. طبق گزارش سالانه محرمانه آژانس به کشورهای عضو که رویترز به نسخه ای از آن دست یافته تازه ترین آمار مربوط به سال ۲۰۱۷ است.
دیپلمات های آگاه به فعالیت های آژانس اتمی می گویند بازدید از تاسیسات ایران عمدتا زمانی انجام می شود که ایران پاسخ شفاف به پرسش های أژانس نمی دهد.
آخرین گزارش سه ماهه آژانس بین المللی انرژی هسته ای در ماه اوت منتشر شد. طبق این گزارش بازرسان آژانس از همه تاسیساتی که به دنبال آنها بودند بازدید کردند.
در این گزارش به تعلل ایران در پاسخ به بازرسان اشاره شده است.
منابع در آوریل گفتند بازرسی از برخی تاسیسات هسته ای بعد از تلاش گسترده امکان پذیر شد.



نشست پکن؛ هماهنگی برای مقابله با تحریم‌های ایران


وانگ یی، وزیر امور خارجه چین، در دیدار با سرگئی ریابکوف، معاون وزیر امور خارجه روسیه، و کاظم غریب‌آبادی، معاون وزیر امور خارجه ایران، در پکن، ۱۴ مارس ۲۰۲۵ (رویترز)  
وانگ یی، وزیر امور خارجه چین، در دیدار با سرگئی ریابکوف، معاون وزیر امور خارجه روسیه، و کاظم غریب‌آبادی، معاون وزیر امور خارجه ایران، در پکن، ۱۴ مارس ۲۰۲۵ (رویترز)  
TT

نشست پکن؛ هماهنگی برای مقابله با تحریم‌های ایران


وانگ یی، وزیر امور خارجه چین، در دیدار با سرگئی ریابکوف، معاون وزیر امور خارجه روسیه، و کاظم غریب‌آبادی، معاون وزیر امور خارجه ایران، در پکن، ۱۴ مارس ۲۰۲۵ (رویترز)  
وانگ یی، وزیر امور خارجه چین، در دیدار با سرگئی ریابکوف، معاون وزیر امور خارجه روسیه، و کاظم غریب‌آبادی، معاون وزیر امور خارجه ایران، در پکن، ۱۴ مارس ۲۰۲۵ (رویترز)  

نتایج نشست پکن میان معاونان وزیران امور خارجه روسیه، چین و ایران، نشان‌دهنده آغاز یک حرکت مشترک با هدف «هماهنگی زمانی» در مرحله‌ای دشوار و پیچیده است. این موضوع را یک دیپلمات روسی تأیید کرده است.

شرکت‌کنندگان در این نشست که اولین دیدار از این نوع محسوب می‌شود، بر هماهنگی مواضع برای مقابله با تحریم‌ها، رد هرگونه اقدام نظامی علیه تأسیسات هسته‌ای و تلاش برای پیشبرد یک توافق سیاسی احتمالی با دولت آمریکا توافق کردند. این موضوع در چارچوب پیشنهاد مسکو برای میانجی‌گری در پرونده برنامه هسته‌ای ایران و در پی اعلام آمادگی واشنگتن برای آغاز روند مذاکرات مطرح شد.

به نظر می‌رسد مسکو که به طور فعال برای موفقیت این نشست سه‌جانبه تلاش کرده، قصد دارد موقعیت مذاکره‌ای خود با واشنگتن را تقویت کند. این تلاش در چارچوب گشایش به سوی یک گفت‌وگوی گسترده‌تر شامل پرونده اوکراین و سایر مسائل بین‌المللی و منطقه‌ای از جمله برنامه هسته‌ای ایران صورت می‌گیرد.

بیانیه وزارت امور خارجه روسیه حاکی از رضایت مسکو از نتایج این نشست بود. در این دیدار، سرگئی ریابکوف، دیپلمات ارشد روسیه که مسئول پرونده‌های امنیت استراتژیک و مدیریت گفت‌وگو با واشنگتن است، شرکت داشت.

بر اساس این بیانیه، در این نشست «هماهنگی اقدامات برای کاهش تنش‌ها حول برنامه هسته‌ای ایران مورد بحث قرار گرفت و بر غیرقابل قبول بودن تهدیدات و استفاده از نیروی نظامی علیه تأسیسات انرژی هسته‌ای ایران تأکید شد.»

وزارت امور خارجه روسیه همچنین اعلام کرد که «رایزنی‌ها میان معاونان وزیران امور خارجه روسیه، چین و ایران بر روی برنامه اقدام جامع مشترک و هماهنگی اقدامات برای کاهش تنش‌های مصنوعی حول برنامه هسته‌ای ایران متمرکز بود.»

روسیه، چین و ایران بر هماهنگی برای مقابله با تحریم‌های علیه تهران توافق کردند (رویترز)

این بیانیه همچنین به ارزیابی دقیق سه طرف از «اقدامات غیرقانونی و نقض‌های متعدد قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت توسط ایالات متحده و کشورهای اروپایی» اشاره کرد و بر غیرقابل قبول بودن تهدید، ارعاب و استفاده از نیروی نظامی علیه زیرساخت‌های انرژی هسته‌ای ایران تأکید کرد.

به گفته وزارت امور خارجه روسیه، این نشست همچنین به بررسی چشم‌انداز «یافتن راه‌حل‌های مذاکره‌ای پایدار و بلندمدت بر اساس ملاحظات متقابل و تعادل مطمئن منافع طرفین» پرداخت.

نشستی «موفق و مهم»

محسن بختیار، سفیر ایران در چین، در پلتفرم «ایکس» این نشست را «کاملاً موفق» توصیف کرد و گفت که این نشست راه را برای مقابله با «یک‌جانبه‌گرایی شکست‌خورده» ایالات متحده هموار می‌کند.

چین، ایران و روسیه در روز جمعه در جریان مذاکرات پکن خواستار لغو تحریم‌های علیه تهران شدند. این در حالی است که تلاش‌های دیپلماتیک فشرده‌ای توسط قدرت‌های بزرگ برای احیای توافق سال ۲۰۱۵ در جریان است و واشنگتن فشارهای شدیدی بر برنامه هسته‌ای ایران اعمال می‌کند.

این مذاکرات در زمانی انجام شد که دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، از زمان بازگشت به کاخ سفید در ژانویه ۲۰۲۵، تمایل خود را برای گفت‌وگو با تهران اعلام کرده است. ترامپ در سال ۲۰۱۸ و در دوره اول ریاست‌جمهوری خود به طور یک‌جانبه از این توافق خارج شد.

با این حال، ترامپ تحریم‌های شدیدی علیه ایران اعمال کرد و ایران نیز با محکوم کردن «دورویی» ایالات متحده، به این اقدامات واکنش نشان داد.

بخشی از نشست سه‌جانبه روسیه، چین و ایران در پکن، ۱۴ مارس ۲۰۲۵ (رویترز)

ورود روسیه به این پرونده از طریق پیشنهاد میانجی‌گری برای پیشبرد مذاکرات هسته‌ای ایران، نشان‌دهنده تغییر مهمی است که بیانگر این باور در کرملین است که روابط جدید با دولت ترامپ می‌تواند به یک «توافق جامع» در مورد مسائل مورد اختلاف دو کشور منجر شود.

کرملین اعلام کرده است که پرونده ایران یکی از چندین مسیر مذاکره‌ای است که مسکو و واشنگتن آماده آغاز گفت‌وگو درباره آن‌ها هستند. این مسیرها شامل درگیری در اوکراین، مسائل امنیت استراتژیک و موضوعات منطقه‌ای داغ می‌شوند.

برخی محافل روسیه معتقدند که مسکو ممکن است آماده ترسیم چارچوب یک «توافق جامع» با واشنگتن باشد که بر اساس احترام به منافع طرفین در پرونده‌های مطرح شده استوار است.

در این چارچوب، به نظر می‌رسد نشست پکن موقعیت مذاکره‌ای مسکو را تقویت کرده است. این موضوع در اظهارات سه طرف که از از سرگیری برنامه هسته‌ای ایران، رد سیاست فشار حداکثری واشنگتن و مقابله با پیامدهای تحریم‌ها سخن گفتند، منعکس شده است.

وانگ یی، وزیر امور خارجه چین، در دیدار با سرگئی ریابکوف و کاظم غریب‌آبادی، هشدار داد که «وضعیت بار دیگر در یک تقاطع حساس قرار دارد.»

وی افزود: «توافق جامع در مورد مسئله هسته‌ای ایران دستاورد مهمی است که از طریق گفت‌وگو و مذاکره به دست آمده است.» او هشدار داد که «تحریم‌های یک‌جانبه تنها به تشدید اختلافات منجر خواهد شد. گفت‌وگو و مذاکره تنها گزینه‌های موجود هستند.»

ما چائو شیوی، معاون وزیر امور خارجه چین، گفت که روسیه، چین و ایران در نشست پکن بر ضرورت لغو همه تحریم‌های غیرقانونی تأکید کردند.

وی افزود: «ایران و روسیه از چین به خاطر نقش سازنده‌اش و سازماندهی این نشست در پکن تشکر کردند.»

گفت‌وگویی عمیق

نماینده ایران «برخی کشورها» را به ایجاد «یک بحران غیرضروری» متهم کرد و تأکید کرد که نشستی «بسیار سازنده و مثبت» با همتایان روس و چینی‌اش برگزار شده است.

ما چائو شیوی، معاون وزیر امور خارجه چین، در یک کنفرانس خبری با همتایان روس و ایرانی‌اش اعلام کرد: «ما تبادل نظر عمیقی در مورد مسئله هسته‌ای و لغو تحریم‌ها انجام دادیم.»

وی افزود: «ما بر ضرورت پایان دادن به همه تحریم‌های یک‌جانبه غیرقانونی تأکید کردیم.» این اظهارات در بیانیه مشترک سه کشور که توسط پکن منتشر شد، منعکس شده است.

توافق سال ۲۰۱۵ میان تهران و واشنگتن، پاریس، لندن، برلین، مسکو و پکن، به لغو تحریم‌ها علیه ایران در ازای کاهش فعالیت‌های هسته‌ای و تضمین صلح‌آمیز بودن برنامه هسته‌ای ایران منجر شد.

با این حال، ایالات متحده در سال ۲۰۱۸ به تصمیم ترامپ به طور یک‌جانبه از این توافق خارج شد و تحریم‌های شدیدی را علیه ایران اعمال کرد که اقتصاد این کشور را تحت فشار قرار داد.

تهران تا یک سال پس از خروج آمریکا به تعهدات خود پایبند بود، اما پس از آن شروع به کاهش تعهدات خود کرد. از آن زمان تاکنون تمام تلاش‌ها برای احیای این توافق با شکست مواجه شده است.

پس از ۱۰ سال از اجرای این توافق، قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد که اجرای توافق ۲۰۱۵ را تضمین می‌کرد، در اکتبر ۲۰۲۵ منقضی می‌شود.

برخی کشورها احتمال اعمال مجدد تحریم‌ها علیه ایران پس از این تاریخ را رد نکرده‌اند.

ایران در ماه‌های اخیر چندین دور مذاکره با آلمان، فرانسه و بریتانیا در مورد برنامه هسته‌ای خود انجام داده است و همچنین سیاست‌های خود را با مسکو و پکن هماهنگ کرده تا با وضعیت موجود مقابله کند.

اولین واکنش اروپا به نشست پکن حاکی از برخورد مثبت اروپا با احتمال آغاز یک روند مذاکره‌ای برای حل اختلافات حول برنامه هسته‌ای ایران از طریق روش‌های صلح‌آمیز بود.

انور العنونی، سخنگوی خدمات خارجی اتحادیه اروپا، گفت که این اتحادیه از نشست سه‌جانبه روسیه، ایران و چین در مورد برنامه هسته‌ای ایران مطلع است و همچنان به ارتباطات در این زمینه باز است.

وی در یک نشست خبری در بروکسل افزود: «این سه کشور طرف‌های توافق هسته‌ای ایران هستند. هیچ جایگزین عملی‌ای برای حل دیپلماتیک وجود ندارد.»