"سلام نظامی" تماشاگران تبریزی به عمليات نظامى تركيه در سوریه جنجال آفرید

رشد احساسات قومی در فوتبال ایران

تابناك
تابناك
TT

"سلام نظامی" تماشاگران تبریزی به عمليات نظامى تركيه در سوریه جنجال آفرید

تابناك
تابناك

مسابقه میان تیم‌های استقلال تهران و تراکتورسازی تبریز در لیگ برتر فوتبال ایران تحت تأثیر حمله نظامی اخیر ترکیه به شمال سوریه قرار داشت و با جنجال‌ها و حاشیه‌هایی همراه شد و مقام امنیتی تبریز نیز تعدادی از تماشاگران را دستگیر کرد.
به گزارش الشرق الاوسط، تراکتور و استقلال (جمعه ۱۰ آبان ۹۸) در هفته نهم رقابت‌های لیگ برتر فوتبال به مصاف هم رفتند که این دیدار با نتیجه ۴ بر ۲ به سود استقلال خاتمه یافت.
هواداران تراکتورسازی در این بازی شعارهایی علیه کردها و همچنین وریا غفوری بازیکن کردزبان تیم فوتبال استقلال تهران سر دادند.
شعارهای هواداران تراکتورسازی در دفاع از ترکیه در حمله به کردهای سوریه بود. شعار علیه وریا غفوری نیز به این خاطر بود که او چند باری در حمایت از کردهای سوریه در برابر تهاجم ترکیه موضع‌گیری کرده بود.
خبرگزاری ایسنا امروز در این باره نوشت: معاون امنیتی انتظامی وزارت کشور از دستگیری ۷ تماشاگر بازی تراکتور استقلال «به دلیل حرکت خارج از عرف فوتبال» خبر داد.
بازتاب حوادث ورزشگاه تبریز در رسانه‌های ترکیه
از سوی دیگر، فریاد زدن نام ترکیه و دادن سلام نظامی هنگام تلاوت قرآن در مراسم آغازین بازی؛ در رسانه‌های ترکیه نیز بازتاب داشته‌است و آنها از این موضوع استقبال کرده‌اند.
در همین خصوص، خبرگزاری آناتولی ترکیه نوشت: «طرفداران تیم فوتبال تراکتور تبریز دیدار با استقلال تهران در ورزشگاه ۸۰ هزار نفری تبریز فریادهای «ترکیه، ترکیه، ترکیه» سردادند. بسیاری از تماشاگران تبریزی نیز در زمان انجام این عملیات پرچم ترکیه را با خود به ورزشگاه مذکور برده بودند».
علاوه بر این‌ها شبکه‌های تلویزیونی نزدیک به رجب طیب اردوغان نخست‌وزیر ترکیه نیز با پخش فیلم شعارهای ورزشگاه تبریز از آنها به عنوان حمایت از عملیات نظامی در سوریه یاد کردند.
 
مخالفت تمام قد تندروهای ایران
در همین زمینه خبرگزاری دولتی ایرنا گزارش داد؛ نادر قاضی‌پور نماینده مردم ارومیه از حواشی ایجاد شده در بازی تیم‌های تراکتورسازی و استقلال عذرخواهی کرد و گفت: «از هواداران تیم‌ها به خصوص تیم تراکتور می‌خواهیم به هیچ وجه به قومیت‌ها، فارس‌ها، کردها و گیلک‌ها توهین نکنند.»
او پیش از این در گفتگو با خبرگزاری خانه ملت خواستار «برخورد با عاملان شعارهای نژاد پرستانه، غیراخلاقی، سیاسی و انحرافی» در بازی تراکتورسازی تبریز شد.
از سوی دیگر نگرانی‌ها از گسترش این حس قومی در میان جریان‌های محافظه کار در ایران شدت گرفته به طوری که احمد علیرضابیگی نماینده تبریز در گفت‌وگو با خبرگزاری خانه ملت، حمله نظامی ترک‌ها به کردنشین‌های سوری را بر اتحاد این دو قوم در ایران بی تأثیر دانسته و گفته: «اینکه اکنون قوم کرد امروز مورد تهدید و هجمه قرار گرفته به واسطه سوء کارکردهای مدیریتی رهبران کُرد در اقلیم کردستان عراق و در بخش کردنشین سوریه است».
در مقابل خبرگزاری تسنیم وابسته به سپاه پاسداران در گزارشی با عنوان «تحرک مشکوک در تبریز؛ سلام نظامی به ترکیه» آورده‌است: «البته که شعارها و اقدامات هواداران تراکتور در دیدار با استقلال، تازه نیست و فدراسیون فوتبال پیش از این هم بارها از اقدامات آنها چشم‌پوشی کرده‌است. چشم‌پوشی کردن از اقداماتی که باعث شد در این دیدار شعارها و اقدامات آنها شدت بگیرد».
روزنامه جام جم وابسته به سازمان رادیو و تلویزیون ایران نیز در گزارشی با عنوان «رسوایی در تبریز، ذوق زدگی در ترکیه!»، شعارهای تماشاگران تبریزی را «قومیتی، نژادپرستانه و تجزیه طلبانه» توصیف کرد.
سایت رجانیوز وابسته به سپاه نیز «از اهتزاز پرچم کشورهای بیگانه در ورزشگاه‌ها و اهانت به قومیت‌های ایران، با چاشنی شعارهای جدایی‌طلبانه» انتقاد کرده و «جری‌تر شدن فرصت‌طلبان را در سایه بی‌توجهی مسئولین» دانسته و گفته «تا کی قرار است امنیت ملی آماج حملات عده‌ای آشوب‌طلب باشد؟»
چندی پیش نیز سایت فردا نزدیک به اصولگرایان به هوارداران تبریزی از «فعالیت پان‌ترکیسم متعصب پشت نقاب فوتبال تبریز» هشدار داده بود.
 
ریشه حاشیه‌های ورزشگاه‌ها از کجاست؟
در خارج از زمین فوتبال نیز قومیت ترک بزرگترین قومیت در ایران شمرده می‌شود و تیم تراکتور به نمادی برای مظلومیت این قومیت. در فضای پارلمان نیز فراکسیون ترک‌زبان‌ها از ابتدای مجلس دهم تشکیل شد و نزدیک به ۱۰۰ نماینده در آن عضو هستند یعنی چیزی در حدود یک سوم کل نمایندگان مجلس.
سه سال قبل و در بحبوحه بالا گرفتن تنش بین ایران و کشورهای خلیج، و اتفاقاً در بازی تراکتورسازی با استقلال تهران، طرفداران این تیم تبریزی اقدام به سر دادن شعار «خلیج عربی» کردند.
مرداد ماه سال گذشته، در بازی تراکتورسازی با پرسپولیس تهران، با دست گرفتن پرچم کشور جمهوری آذربایجان، خواستار جدایی از ایران بودند.
در شهریور ماه سال جاری نیز، باز هم در بازی پرسپولیس تهران و تراکتورسازی تبریز، هواداران این تیم تبریزی، پرچم ترکیه را در ورزشگاه تبریز به اهتزاز درآوردند.
در سال ۱۳۹۱ و در جریان بازی تراکتورسازی با نماینده کشور امارات متحده عربی، برخی از طرفداران این تیم با زبان انگلیسی در بنری بزرگ نوشته بودند: «آذربایجان ایران نیست.»
طرفداران تیم‌های ترک‌زبان معتقدند نتایج بازی‌های تراکتورسازی و ماشین‌سازی به دلیل ترک ستیزی با ناداوری‌ها تغییر می‌یابد. این اظهارات یک روز قبل از این بازی از زبان رسول خطیبی سرمربی ماشین‌سازی مطرح شد. او معتقد است که تماشاگران پرسپولیس تهران در ورزشگاه آزادی علیه او و تیمش فحاشی کردند.
ناظران معتقدند که این اقدامات اخیر در نتیجه رشد احساسات قومی در فوتبال ایران شکل گرفته‌است.



مسکو و تهران: بزرگ‌تر از شراکت، کوچک‌تر از ائتلاف

 رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
TT

مسکو و تهران: بزرگ‌تر از شراکت، کوچک‌تر از ائتلاف

 رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)

با امضای توافقنامه «شراکت استراتژیک جامع» بین روسیه و ایران، روابط دو کشور وارد مرحله‌ای جدید شده است که در آن منافع طرفین به شکلی بی‌سابقه به هم نزدیک می‌شوند. با این حال، در مسکو تردیدهایی درباره تمایل تهران به بازگشایی به سوی غرب وجود دارد.

این توافقنامه پایه‌ای قانونی برای گسترش همکاری‌های وسیع بین دو کشور فراهم می‌کند و جایگزین توافقنامه همکاری سال ۲۰۰۱ می‌شود که پیش‌تر زمینه‌های محدودی برای همکاری ایجاد کرده بود.

در طول ۲۵ سال گذشته، روابط مسکو و تهران به شدت توسعه یافته و تحولات بزرگی در منطقه رخ داده است که دو کشور را وادار به بازنگری در اساس همکاری‌های خود کرده است. با این حال، مسیر رسیدن به این توافقنامه هموار نبوده و موانع زیادی بر سر راه آن وجود داشته است.

رئیسان روسیه و ایران، پوتین و پزشکیان، پس از مذاکرات در مسکو، برای حضور در مراسم امضا آماده می‌شوند (عکس: آسوشیتدپرس)

موضع روسیه در قبال تحولات جنگ قره‌باغ و سوریه، که به منافع منطقه‌ای ایران آسیب زد، باعث ایجاد تردیدهایی در تهران درباره قابل اعتماد بودن مسکو به عنوان یک شریک استراتژیک شده است. از سوی دیگر، مسکو نیز همواره با نگرانی به تلاش‌های ایران برای بازگشایی کانال‌های ارتباطی با غرب نگاه کرده است.

انتخاب زمان امضای این توافقنامه جلب توجه می‌کند. این توافقنامه پس از چندین تأخیر و درست سه روز قبل از تحلیف رئیس‌جمهور جدید آمریکا، دونالد ترامپ، امضا شد. برخی تحلیل‌گران معتقدند که مسکو و تهران پس از تحولات سوریه و اوکراین، تصمیم گرفتند تا با تقویت مواضع خود، آماده مذاکرات آینده شوند.
این توافقنامه در ۴۷ بند، حوزه‌های مختلف همکاری از جمله تجارت، انرژی، آموزش و گردشگری را پوشش می‌دهد. بخش قابل توجهی از آن به همکاری در زمینه انرژی هسته‌ای صلح‌آمیز اختصاص دارد، حوزه‌ای که ایران به زودی چالش‌های دیپلماتیک جدی در آن پیش رو خواهد داشت.

رئیسان روسیه و ایران، پوتین و پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در کرملین، مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ (آسوشیتدپرس)

همکاری نظامی

توافقنامه بر همکاری‌های نظامی و امنیتی تأکید کرده است، اما از تبدیل این شراکت به یک اتحاد نظامی کامل جلوگیری می‌کند. این همکاری شامل تبادل هیئت‌های نظامی، آموزش پرسنل، انجام تمرینات مشترک و مشارکت در کنفرانس‌های بین‌المللی می‌شود.
دو کشور بر تقویت همکاری در مبارزه با تروریسم، تبادل اطلاعات امنیتی و هماهنگی بین وزارتخانه‌های داخلی تأکید کرده‌اند. همچنین، همکاری در زمینه‌های حقوقی، کنترل تسلیحات و خلع سلاح نیز در توافقنامه گنجانده شده است.
توافقنامه به توسعه روابط تجاری و اقتصادی، بهبود شبکه‌های حمل‌ونقل و تدارکات، و افزایش مبادلات تجاری بین دو کشور اشاره کرده است. همچنین، استفاده از ارزهای ملی در مبادلات و مقابله با تحریم‌های یکجانبه غرب نیز مورد تأکید قرار گرفته است.
این توافقنامه تمامی جنبه‌های همکاری سیاسی، اقتصادی، امنیتی، نظامی و فرهنگی را پوشش می‌دهد. با این حال، نکته جالب توجه این است که در بند پایانی توافقنامه آمده است: «در صورت بروز اختلاف در تفسیر مفاد این توافقنامه، نسخه انگلیسی سند مرجع خواهد بود.»