آمریکا از احتمال «حمله» ایران علیه منافع این کشور خبر داد

آمریکا از احتمال «حمله» ایران علیه منافع این کشور خبر داد
TT

آمریکا از احتمال «حمله» ایران علیه منافع این کشور خبر داد

آمریکا از احتمال «حمله» ایران علیه منافع این کشور خبر داد

همزمان با افزایش تنش میان تهران و واشنگتن یک مقام ارشد وزارت دفاع آمریکا (پنتاگون) از نگرانی این کشور درباره حمله احتمالی ایران علیه منافع آمریکا در آینده خبر داد. 
جان راد سومین مقام ارشد پنتاگون به خبرنگاران گفت «دولت آمریکا نگران حمله احتمالی ایران است».
او توضیح نداد که آمریکا با استناد به چه اطلاعاتی ابراز نگرانی می کند.
تنش در منطقه خلیج به دنبال چندین حمله به نفتکش ها در تابستان در سواحل امارات و نیز حمله بزرگ به دو تاسیسات نفتی سعودی افزایش یافته است.
دولت آمریکا گفت حمله به تاسیسات آرامکو کار ایران بوده اما حکومت ایران دست داشتن در این حملات را رد کرد.
حسن روحانی رییس جمهور ایران روز سه شنبه (3 دسامبر) مجددا از آمادگی کشورش برای گفتگو با آمریکا در صورت لغو تحریم ها خبر داد.
او افزود «گفتگوی احتمالی با واشنگتن تنها در چارچوب چند جانبه و نه دو جانبه انجام می شود».
روحانی افزود «ممکن است در شرایط کنونی گفتگوهای مشابهی در چارچوب دیدارها بین تهران و گروه 5+1 انجام شود».
گروه 5+1 متشکل از شش کشوری است که توافق برجام را در 2015 در وین امضا کردند. 
چین و آمریکا و فرانسه و بریتانیا و روسیه و آلمان کشورهای امضا کننده برجام بودند.
روحانی در اظهاراتی که از تلویزیون دولتی پخش شد خاطر نشان کرد «اگر آماده لغو تحریم ها هستند ما نیز برای گفتگو حتی در سطح رهبران کشورها آمادگی داریم».
روحانی در اظهارات خود در نشست مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک در سپتامبر نیز اظهارات مشابهی مطرح کرد.
روحانی در آن زمان موفق به دیدار با دونالد ترامپ نشد. فرانسه برای برگزاری چنین دیداری پادرمیانی کرده بود.
اظهارات روحانی در حالی مطرح می شود که آلمان ماه گذشته گفت در حال بررسی استفاده از مکانیسم ماشه در برجام است چرا که ایران تعهدات برجامی اش را نقض کرده.
اجرای مکانیسم حل اختلاف در برجام ممکن است پرونده هسته ای ایران را به شورای امنیت ارجاع دهد. این گام برای حکومت ایران به مثابه مرگ برجام است.
روحانی تحریم های آمریکا را «غلط و ظالمانه و غیر قانونی و نادرست و تروریستی» خواند.
او خاطر نشان کرد «ایران مشکلی با گفتگو ندارد». این در حالیست که علی خامنه ای رهبر ایران در سپتامبر گفت گفتگوی مستقیم بین آمریکا و ایران امکانپذیر نیست.



نشست ژنو: گسترش اختلافات میان اروپا و ایران

 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)
 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)
TT

نشست ژنو: گسترش اختلافات میان اروپا و ایران

 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)
 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)

با وجود هیاهوی پیش از مذاکرات اروپا و ایران در ژنو، این مذاکرات بدون ارائه طرح یا نقشه راه جدیدی برای پرونده هسته‌ای برگزار شد. برخلاف تبلیغات رسانه‌های نزدیک به حکومت ایران، مذاکرات نه تنها به مسائل هسته‌ای محدود نبود، بلکه به روابط نظامی ایران و روسیه نیز پرداخت. این موضوع را دو دیپلمات ارشد اروپایی به "الشرق الأوسط" تأیید کردند.

یکی از دیپلمات‌های اروپایی اذعان کرد که دیدار میان مقامات ایرانی و اروپایی در ژنو نشان داد که اختلافات میان طرفین در چندین زمینه رو به افزایش است.

دیپلمات دیگری پیش‌تر گفته بود که این دیدارها بخشی از تلاش برای حفظ کانال‌های گفت‌وگو با ایران است. وی افزود که این جلسات جامع خواهد بود و تصمیم‌گیری درباره نحوه برخورد با مسئله هسته‌ای ایران به پس از مشخص شدن سیاست‌های دولت ترامپ در آغاز سال آینده موکول خواهد شد.

ادامه نشست‌های نیویورک در ژنو

به گفته منابع "الشرق الأوسط"، این نشست‌ها از پیش برنامه‌ریزی شده بود و در ادامه گفت‌وگوهایی بود که در سپتامبر گذشته در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک انجام شد. در آن نشست‌ها، تمرکز بر موضوعات هسته‌ای ایران و همکاری نظامی ایران و روسیه بود.

روز جمعه، مدیران سیاسی وزارت‌خانه‌های خارجه فرانسه، بریتانیا و آلمان با مجید تخت روانچی، مذاکره‌کننده ارشد هسته‌ای ایران و کاظم غریب‌آبادی، معاون وزیر خارجه ایران، دیدار کردند. این نشست‌ها پس از ملاقات مقامات ایرانی با انریکه مورا، میانجی اروپایی در مذاکرات هسته‌ای، برگزار شد.

مورا در پلتفرم «ایکس» (توییتر سابق) نوشت که این نشست «صریح» بوده و او از ایران خواسته است تا همکاری نظامی خود با روسیه را متوقف کند و همچنین بر ضرورت یافتن راه‌حل دیپلماتیک برای مسئله هسته‌ای و پایان دادن به مداخلات منطقه‌ای ایران تأکید کرده است.

در مقابل، غریب‌آبادی در واکنش به اتحادیه اروپا در توییتی نوشت: «اروپا به دلیل نبود اعتماد و مسئولیت‌پذیری، بازیکن جدی‌ای نیست.» او همچنین سیاست‌های عمومی اتحادیه اروپا را مورد انتقاد قرار داده و رفتار آن را «غیرمسئولانه» توصیف کرد.

غریب‌آبادی پس از دیدار با نمایندگان تروئیکای اروپایی، نوشت که گفت‌وگوها بر پرونده هسته‌ای و رفع تحریم‌ها متمرکز بوده و ایران به منافع مردم خود پایبند است و دیپلماسی و گفت‌وگو را ترجیح می‌دهد. او تأکید کرد که توافق شد کانال‌های دیپلماتیک در آینده نزدیک باز بماند.

 

فرصت مکانیزم ماشه؟

نشست‌های ژنو تنها چند روز پس از آن برگزار شد که فرانسه، بریتانیا و آلمان پیش‌نویس قطعنامه‌ای علیه ایران را به شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ارائه کردند که به تصویب رسید. این قطعنامه، ایران را به دلیل عدم همکاری با آژانس و افزایش غنی‌سازی اورانیوم محکوم کرد.

ایران نیز با اعلام برنامه خود برای نصب هزاران سانتریفیوژ جدید، به این اقدام واکنش نشان داد.

با این حال، یک دیپلمات اروپایی به "الشرق الأوسط" گفت که بحث درباره فعال کردن مکانیزم ماشه یا «اسنپ‌بک» هنوز زود است.

بریتانیا نیز پیش‌تر اشاره کرده بود که ممکن است از این مکانیزم استفاده کند و در بیانیه‌ای گفت: «ما همچنان به استفاده از همه اقدامات دیپلماتیک برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای متعهدیم، از جمله استفاده از مکانیزم ماشه در صورت لزوم.»

مکانیزم ماشه امکان بازگشت تمامی تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران را به دلیل نقض تعهدات هسته‌ای در توافق 2015 فراهم می‌کند. این توافق توسط ایالات متحده در سال 2018، در دوره نخست ریاست جمهوری دونالد ترامپ، ترک شد.

ایران از بازگشت ترامپ به استراتژی «فشار حداکثری» و تلاش برای فعال کردن مکانیزم ماشه نگران است. همچنین، تهران بیم آن دارد که قدرت‌های اروپایی نیز این مکانیزم را فعال کنند.

هیاهوی بی‌دلیل

با وجود همه این مباحث، نشست‌های ژنو تنها به پرونده هسته‌ای محدود نبود. یک دیپلمات اروپایی گفت که این جلسات طبق برنامه پیش رفته و او «هیاهوی رسانه‌ای اغراق‌آمیز» پیش از این نشست‌ها را درک نمی‌کند.

پیش‌تر، یکی از مقامات ایرانی به «رویترز» گفته بود که اگر ایران و تروئیکای اروپایی بتوانند «نقشه راه» توافق هسته‌ای را تدوین کنند، آمریکا تصمیم خواهد گرفت که توافق 2015 را احیا کند یا آن را کنار بگذارد.

این توافق در اکتبر سال آینده منقضی می‌شود و جامعه بین‌المللی باید مذاکراتی برای توافق جدید با ایران آغاز کند. دیپلمات‌های اروپایی گفته‌اند که توافق فعلی قابل احیا نیست اما می‌تواند مبنایی برای مذاکرات آتی باشد.