تاکید «بیانیه ریاض» بر هماهنگی امنیتی و نظامی کشورهای خلیج

هدف بزرگ شورای همکاری دست یابی به یکپارچگی است

سران کشورهای عضو شورای همکاری در اجلاس سران در ریاض (واس)
سران کشورهای عضو شورای همکاری در اجلاس سران در ریاض (واس)
TT

تاکید «بیانیه ریاض» بر هماهنگی امنیتی و نظامی کشورهای خلیج

سران کشورهای عضو شورای همکاری در اجلاس سران در ریاض (واس)
سران کشورهای عضو شورای همکاری در اجلاس سران در ریاض (واس)
بیانیه پایانی نشست سران کشورهای خلیجی (بیانیه ریاض) بر تقویت همکاری نظامی و امنیتی در راستای حفظ امنیت منطقه ای تاکید کرد.
چهلمین اجلاس سران کشورهای خلیجی روز سه شنبه (10 دسامبر) در ریاض برگزار شد.
در بیانیه آمده است «سران کشورهای عضو بر اهمیت ادامه هماهنگی و یکپارچگی فیما بین تاکید و گفتند حمله به یکی از این کشورها به عنوان حمله به کل کشورهای عضو تلقی می شود».
این بیانیه افزود «مهم ترین هدف شورای همکاری رسیدن به یکپارچگی و اتحاد بین اعضا است».
این بیانیه خواستار همکاری کشورهای عضو با کشورهای دوست برای مقابله با تهدیدهای نظامی شده و بر حفظ امنیت کشتیرانی در خلیج عربی تاکید کرد.
در این بیانیه آمده است «کشورهای عضو برای تضمین امنیت خود باید به مرحله اتحاد نظامی و امنیتی و اقتصادی و گمرکی برسند».
این بیانیه گفت «مشکلات کنونی در منطقه بیانگر اهمیت حداکثری تقویت ابزارهای همکاری همه جانبه بین کشورهای عضو شورای همکاری خلیج و دست یابی به اتحاد و ارتباط حداکثری بین مردم کشورهای خلیجی و ارتقای نقش شورای همکاری در راستای حفظ امنیت و ثبات و رفاه در این منطقه است».
در این بیانیه به اتحاد امنیتی و نظامی به عنوان مهم ترین گام های همکاری اشاره شده است. 
این بیانیه گفت «تکمیل اقدامات لازم برای حفظ امنیت و تمامیت ارضی کشورهای عضو و تامین امنیت آب های منطقه ای و مناطق اقتصادی آنها یکی از گام های همکاری به شمار می رود. این اقدامات با توجه به توافق دفاع مشترک و چشم انداز ملک سلمان بن عبد العزیز خادم حرمین شریفین درباره سرعت بخشیدن به اقدامات اتحاد اقتصادی و تقویت صنایع جنگی در کشورهای عضو اتخاذ می گردد». این بیانیه افزود «کشورهای خلیج توانایی مقابله با مشکلات و تهدیدها را دارند. دیدگاه مشترک کشورهای عضو در مورد حمایت از سعودی در برابر حملاتی که در این کشور انجام شد نمایانگر سیاست دفاعی شورای همکاری است.
این سیاست بر پایه امنیت فراگیر گروهی و دفاع از کشور و نهادها و منافع و خاک و حریم هوایی و آب های منطقه ای آن و نیز بر اساس اصول توافق دفاع مشترک مصوب سال 2000 شکل گرفته است.
توافق دفاع مشترک می گوید امنیت کشورهای عضو شورا تفکیک ناپذیر است و حمله به یکی از آنها به مثابه حمله به همه کشورها تلقی می شود». کشورهای امضا کننده توافق دفاع مشترک شورای همکاری بر رعایت اساسنامه شورای همکاری و نیز پایبندی به منشور اتحادیه عرب و سازمان ملل تاکید کردند. 
امضا کنندگان توافق یاد شده تعهد کردند که دفاع از کشورها مسئولیت همگانی است و حمله به یکی از کشورهای عضو به مثابه حمله به کل کشورها تلقی می گردد. تهدید علیه یکی از آنها تهدید علیه همه کشورها است.


طرح مشترک تل‌آویو و تیم ترامپ برای سرنگونی نظام ایران

رئیس‌جمهور منتخب دونالد ترامپ در جلسه‌ای با اعضای جمهوری‌خواه مجلس نمایندگان (آسوشیتدپرس)
رئیس‌جمهور منتخب دونالد ترامپ در جلسه‌ای با اعضای جمهوری‌خواه مجلس نمایندگان (آسوشیتدپرس)
TT

طرح مشترک تل‌آویو و تیم ترامپ برای سرنگونی نظام ایران

رئیس‌جمهور منتخب دونالد ترامپ در جلسه‌ای با اعضای جمهوری‌خواه مجلس نمایندگان (آسوشیتدپرس)
رئیس‌جمهور منتخب دونالد ترامپ در جلسه‌ای با اعضای جمهوری‌خواه مجلس نمایندگان (آسوشیتدپرس)

در حالی که جامعه جهانی منتظر است رئیس‌جمهور منتخب آمریکا، دونالد ترامپ، در تاریخ ۲۰ ژانویه وارد کاخ سفید شود و گمانه‌زنی‌ها درباره نحوه برخورد او با مسائل جهانی زیاد است، گزارش‌هایی در تل‌آویو منتشر شده که نشان می‌دهد طی ماه‌های گذشته، چندین طرح توسط اعضای تیم ترامپ، با مشارکت مقامات اسرائیلی، آماده شده است. یکی از این طرح‌ها سرنگونی نظام ایران است.

برنامه‌های مشترک آمریکا و اسرائیل

روزنامه «یسرائیل هیوم» که به جناح راست حاکم در اسرائیل نزدیک است، گزارش داده این برنامه‌ها نشان‌دهنده منافع مشترک آمریکا و اسرائیل هستند. این روزنامه به انتصاب‌های ترامپ در تیمش اشاره کرده و آن را نشانه‌ای از این رویکرد دانسته است. طبق این گزارش، ایران متوجه این تحولات شده و عملیات «الوعد الصادق ۳» را که برای پاسخ به حمله بزرگ اسرائیل در ۲۶ اکتبر آماده شده بود، متوقف کرده است.

از سوی دیگر، روزنامه «یدیعوت آحارونوت» به نقل از منابع آمریکایی گزارش داده که بحث‌هایی در رهبری ایران درباره امکان مذاکره برای توافق هسته‌ای جدید با دولت ترامپ یا ادامه سیاست‌های تهاجمی در جریان است.

«خبرهای ناخوشایند» برای ایران

یکی از تحلیلگران عربی روزنامه «هاآرتص» نوشته است: «رئیس‌جمهور ایران، مسعود پزشکیان، این هفته صدمین روز ریاست‌جمهوری خود را جشن گرفت، اما خبرها خوب نیستند. ارزش ریال ایران طی این مدت ۲۰ درصد کاهش یافته و قیمت کالاهای اساسی، برق، آب و حمل‌ونقل بین ۲۵ تا ۷۰ درصد افزایش یافته است. همچنین بیش از ۴۴۰ نفر اعدام شده‌اند، تقریباً دو برابر دوره رئیس‌جمهور پیشین، ابراهیم رئیسی.»

وی افزود: «به زودی مشکلات بیشتری انتظار می‌رود. در بودجه سال آینده کاهش شدید در هزینه‌های رفاه و افزایش ۴۰ درصدی قیمت سوخت پیش‌بینی شده است. این امر نگرانی‌ها از وقوع اعتراضات گسترده مشابه سال ۲۰۱۹ را افزایش داده، اعتراضاتی که در آن حدود ۱۵۰۰ نفر کشته شدند. در همین حال، بودجه نیروهای امنیتی و سپاه پاسداران نسبت به سال گذشته ۲۰۰ درصد افزایش خواهد یافت.»

«شبکه‌ای ضد ایران»

در برابر «تهدید آمریکا» که با تیم ترامپ شکل گرفته، ایران در تلاش است تا یک سیستم دفاعی سیاسی، منطقه‌ای و بین‌المللی برای خود ایجاد کند. رسانه‌های اسرائیلی تأیید کرده‌اند که مذاکراتی میان ایران و دولت کنونی آمریکا، از طریق بغداد انجام شده و تیم ترامپ نیز در جریان آن قرار گرفته است. این مذاکرات شامل توافقاتی اولیه است، از جمله اینکه ایران دیگر شبه‌نظامیان شیعه وابسته به خود را در عراق علیه آمریکا تحریک نکند و به اهداف آمریکایی و اسرائیلی حمله نکند. در مقابل، عراق متعهد شده تا شورشیان کرد ایرانی را که علیه ایران فعالیت می‌کنند، خلع سلاح کند.

پیشنهاد ترامپ برای توافق

منابعی گفته‌اند ایران خواهان بازگشت به سخنان ترامپ در سال ۲۰۱۹ است؛ زمانی که او پس از خروج از توافق هسته‌ای گفت: «همه کاری که باید انجام شود این است که تماس بگیرند و با من بنشینند. ما می‌توانیم یک توافق منصفانه داشته باشیم. هدف ما فقط این است که ایران سلاح هسته‌ای نداشته باشد. ما چیز زیادی نمی‌خواهیم و حتی می‌توانیم به آنها کمک کنیم تا دوباره به شرایط عالی بازگردند.»

این اظهارات برخلاف مواضع تیم ترامپ در آن زمان بود، که شامل خواسته‌های سخت‌گیرانه‌ای از ایران بود. این خواسته‌ها توسط مایک پمپئو، وزیر خارجه وقت، مطرح شده بود، از جمله: توقف غنی‌سازی اورانیوم در هر سطح و مقدار، توقف تولید موشک‌های بالستیک، توقف حمایت از حماس، حزب‌الله و جهاد اسلامی، خروج نیروهای ایرانی و حامیانشان از سوریه، و توقف حمایت از حوثی‌ها در یمن.

نگرانی‌ها در تهران

مسئولان ایرانی در حال بررسی این موضوع هستند که آیا ترامپ همان شخصی است که از توافق هسته‌ای خارج شد یا فردی که به دنبال یک «توافق منصفانه» است؟ آیا او خواسته‌های سخت‌گیرانه پمپئو را دوباره مطرح خواهد کرد یا تنها به یک توافق هسته‌ای رضایت می‌دهد؟

برخی تحلیلگران معتقدند اینکه آمریکا به اسرائیل چراغ سبز برای حمله به تأسیسات هسته‌ای ایران نشان دهد، هنوز نیاز به اثبات دارد. اگر سیاست‌های ترامپ در دوره اول او را معیار قرار دهیم، جنگی فراگیر در خاورمیانه که آمریکا را مستقیماً درگیر کند، احتمالاً چیزی نیست که واشنگتن یا حتی تهران بخواهد.

تردیدها درباره توانایی اسرائیل

در حالی که اسرائیل موفقیت‌هایی در آسیب زدن به سامانه‌های دفاع هوایی ایران داشته، کارشناسان خارجی تردید دارند که اسرائیل بتواند بدون همکاری آمریکا تمام تأسیسات هسته‌ای زیرزمینی ایران را نابود کند. این مسائل در تماس‌های تلفنی میان نتانیاهو و ترامپ از زمان انتخابات مطرح شده و همچنین توسط ران درمر، یکی از وزرای نزدیک به نتانیاهو، در سفرش به آمریکا پیگیری شده است.