«نخل» به عنوان میراث عربی ناملموس در فهرست یونسکو ثبت شد 

«نخل» به عنوان میراث عربی ناملموس در فهرست یونسکو ثبت شد 
TT

«نخل» به عنوان میراث عربی ناملموس در فهرست یونسکو ثبت شد 

«نخل» به عنوان میراث عربی ناملموس در فهرست یونسکو ثبت شد 

«نخل» با تلاش های سعودی و ۱۴ کشور عربی دیگر به عنوان هفتمین میراث ناملموس یونسکو (سازمان آموزشی و فرهنگی ملل متحد) ثبت شد. 
چهاردهمین نشست دوره کمیته میراث ناملموس بشری یونسکو از ۸ تا ۱۴ دسامبر در بوگوتا پایتخت کلمبیا برگزار شد.
هیات سازمان حفظ میراث فرهنگی سعودی از سوی وزارت فرهنگ به منظور فعال سازی نقش سعودی در حفظ میراث ناملموس یونسکو در نشست یاد شده شرکت کرد. تربیت باز (بازداری) پیشتر به عنوان اولین عنصر مشترک عربی در فهرست یونسکو ثبت شده بود.
نخل «عنصر مهمی در میراث عربی به شمار می رود و با مجموعه آداب و رسوم و سنت های مردم عرب گره خورده است». نخل همچنین «در صنایع دستی گوناگون کاربرد دارد و در حرفه ها و داستان و حکایت های مشهور عربی نیز حضور دارد». از این رو، نخل در فهرست یونسکو قرار گرفتz نخل هفتمین موردی است که با تلاش سعودی در یونسکو ثبت شد. 
رقص فلکلور عرضه نجدی و هنر نقش و نگار دیوار موسوم به القط العسیری و نیز قهوه پیشتر در فهرست یونسکو قرار گرفت. این اقدام پس از آن صورت گرفت که سعودی دستاوردهای فراوانی در حوزه فرهنگی در سطح بین المللی کسب کرد. 
یک کرسی در شورای اجرایی یونسکو و یک کرسی در کمیته میراث جهانی به سعودی تعلق گرفته است. گفتنی است که امارات و بحرین و کویت و مراکش و تونس و فلسطین و مصر و موریتانی و یمن و سودان و عمان و عراق و اردن در ثبت نخل در یونسکو سهیم بودند.



نخل های تشنه آب در جنوب عراق

نخل های تشنه آب در جنوب عراق
TT

نخل های تشنه آب در جنوب عراق

نخل های تشنه آب در جنوب عراق

علی حسین نخلکار عراقی در منطقه فاو در جنوب در نخلستان بزرگ پرسه می زند. همه نخل ها خشک شده اند.
خاطره روزهای طلایی نخلستان های پربار برای علی حسین زنده می شود و اینکه این نخلستان ها رزق و روزی اهالی منطقه بودند.
او اضافه می کند «خاطرات آن دوره فراموش نشدنی و وصف نشدنی است. آخر چه بگویم. اینجا نخلستان ها زیبا و پربار و این نخل ها آباد بودند. اما حالا از آن روزها و آن نخل ها فقط این ریشه های خشک باقی مانده و خاطراتم».


شبه جزیره فاو، پیوندگاه دجله و فرات در جنوب عراق روزی پر از درختان نخل و حنا بود و عراق را به یکی از تولید کنندگان بزرگ خرما در دنیا تبدیل کرد.
فاو که در کرانه جلگه شط العرب نزدیک خلیج قرار دارد از ۱۹۸۰ تا ۱۹۸۸ جبهه مقدم جنگ ایران و عراق بود و بخش های گسترده این منطقه خراب شد.

فرماندار فاو با اشاره به دلایل مرگ نخلستان های منطقه گفت «خرمای اعلا و نخلستان های پربار فاو معروف بودند اما شرایط مساعد نیست و به رونق سابق بازنگشتند و به همین دلیل کار به اینجا کشید که می بینید. اینجا بیابان شده. حجم بیابان زایی در فاو بالا است و اکثر کشاورزان امیدی به احیای زمین های کشاورزی ندارند چون آب نیست. اهالی در سال ۲۰۱۲ برای جلوگیری از وقوع فاجعه در فاو تلاش کردند اما متاسفانه امیدها به دلیل نمکزار و آب شور برباد رفت. کشاورزان و مزرعه داران فاو به شدت نگران حال و روز کنونی کسب و کارشان هستند و حالا آنها از این بیم دارند که به علت بی آبی نتوانند کشاورزی کنند».

حسین بار دیگر شروع به نخلکاری کرده اما او حالا مشکلات اضافی مثل کم آبی و عدم دسترسی به آب سالم و خشکسالی دارد.

حسین افزود «ما کاری به جز دعا نداریم تا وضع بهتر شود. اهالی تلاش می کنند و در جنوب کار می کنند. کانال العشار هم این اطراف است. این هم کانال عکاب است که روی آن روزی پر از نخل بود».
او خاطر نشان کرد «فاو نیزار نبود اما وقتی از جنگ برگشتیم دیدیم این زمین نیزار شده و نخل ها خشک شده اند».
سازمان ملل و برخی نهادهای غیر دولتی در گزارش منتشر شده در ۱۷ ژوئن گفتند کاهش سطح آب در دجله و فرات باعث افزایش شوری آب شده و آب سالم نیست.


این گزارش افزود «دجله و فرات سالانه ۳ متر تبخیر را تجربه می کند و حالا آب دریا به منبع آب در القرنه نزدیک شده و ۶۰ هزار فدان زمین کشاورزی و ۳۰ هزار درخت را از بین برده است».
حسین یادآور شد «من کارگر آبیاری قطره ای در نخلستان هستم. ما تا حالا آب داریم و آبیاری انجام می دهیم اما نگران آب شوریم چون آب شور طرف ما هم آمده و تمام زحمات چند ساله ما را بر باد می دهد».
حسین که در کنار نخلداری رستوران دارد برای حفاظت از ده ها درخت نخل زحمت می کشد اما او نگران آینده است.

او افزود «اگر این نخلستان ها آباد شود همه چیز درست می شود اما این نخلستان ها منطقه متروکه شده چون آب نیست. اگر آب نباشد هیچ چیز مثل سابق نمی شود. فکر نمی کنم روزهای خوش گذشته برگردد».
خشکسالی و گرمای شدید زمین های کشاورزی را خشک و بخش های گسترده ای از عراق در تابستان را غیر قابل سکونت کرده است.

عبد العظیم کاظم العیدانی مدیر گروه نخلداری اداره کشاورزی بصره گفت «تولید خرما در عراق به دلیل عوامل یاد شده کاهش پیدا کرده و عراق قبلا بزرگ ترین صادرکننده خرما بود اما حالا در دنیا هفتم شده ایم که البته این پسرفت تصادفی نبود چون نخلستان های عراق کاهش پیدا کرده و خرمای عراق دیگر مرغوب و اعلا نیست. حال و روز خرما و نخلستان های استان بصره از استان های دیگر بدتر است چون بصره در محل منبع رودهای دجله و فرات قرار دارد و آب کثیف و شور به آنجا می ریزد. بصره همچنین گرفتار جنگ های پیاپی در سال های گذشته بوده است. این عوامل باعث کاهش قابل توجه نخل های بصره شده و کیفیت خرمای بصره پایین آمده است».
گرمای هوا در عراق حداقل ۵۲ درجه سانتیگراد در سال های اخیر رسیده که این رقم بی سابقه است.