مقامات ایران: حدود ۱۵۰۰ نفر در اعتراض‌های اخیر کشته شده‌اند

​دستور خامنه ای برای سرکوب اعتراضات: «هر کار لازم است بکنید»

مقامات ایران: حدود ۱۵۰۰ نفر در اعتراض‌های اخیر کشته شده‌اند
TT

مقامات ایران: حدود ۱۵۰۰ نفر در اعتراض‌های اخیر کشته شده‌اند

مقامات ایران: حدود ۱۵۰۰ نفر در اعتراض‌های اخیر کشته شده‌اند

پس از دو روز از آغاز اعتراضات آبان به افزایش بهای بنزین در شهرهای مختلف ایران، علی خامنه‌ای رهبر ایران بی‌قرار شده بود و کاسه صبرش لبریز. او مقامات امنیتی و دولتی را احضار و به آنها دستور داد: «برای توقف اعتراضات، هر اقدامی لازم است، انجام دهید».
به گزارش الشرق الاوسط، این دستور، که سه منبع نزدیک به بیت رهبر ایران و نیز یک مقام رسمی دیگر صحت و اصالت آن را به خبرگزاری رویترز تأیید کرده‌اند، راه سرکوب خونینِ گسترده‌ترین اعتراضات پس از وقوع انقلاب اسلامی ۵۷ در ایران را باز کرد؛ و به کشته شده حدود ۱۵۰۰ تن منجر شد.
خبرگزاری رویترز، در گزارشی اختصاصی به نقل از سه مقام رسمی در وزارت کشور ایران نوشت در طی کمتر از دوهفته ناآرامی در ایران حدود ۱۵۰۰ نفر کشته شده‌اند.
بر اساس این گزارش دست کم ۱۷ نوجوان، حدود ۴۰۰ زن و همین‌طور تعدادی از نیروهای امنیتی و پلیس در میان کشته‌شدگان هستند.
این آمار جدید بسیار بیشتر از آمار سازمان عفو بین‌الملل و ایالات متحده آمریکاست، عفو بین‌الملل پیش از این شمار کشته‌های اعتراضات اخیر ایران را دست کم ۳۰۴ نفر برآورد کرده بود.
وزارت خارجه آمریکا، پیشتر گفته بود که چند صد ایرانی در این اعتراضات کشته شدند و از دستیابی به گزارش‌هایی خبر داده که احتمال کشته شدن بیش از هزار نفر در این اعتراضات را در آنها ذکر شده‌است.
به گفتهٔ دو منبع ارائه کنندهٔ این اطلاعات، بر پایهٔ جمع‌آوری اطلاعات گوناگون از نیروهای انتظامی و امنیتی، سردخانه‌ها، بیمارستان‌ها و إدارات پزشکی قانونی فراهم آمده‌است.
خبرگزاری رویترز می‌نویسد که در این خصوص با دفتر سخنگوی دولت ایران تماس گرفته اما این دفتر از اظهارنظر دربارهٔ اینکه آیا این دستورها از طرف علی خامنه‌ای و در جلسه ۱۷ نوامبر صادر شده، خودداری می‌کند. نمایندگی ایران در سازمان ملل هم به درخواست این خبرگزاری برای اظهار نظر دربارهٔ این ماجرا پاسخ نداده‌است.
در همین رابطه خبرگزاری تسنیم امروز دوشنبه گزارش داد، دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی ایران در واکنش به گزارش خبرگزاری رویترز، گفته که گزارش این خبرگزاری «کاملاً بی‌ارزش و لطمه شدیدی به اعتبار از پیش مخدوش این خبرگزاری است».
اعتراض‌ها در ایران به افزایش ناگهانی قیمت بنزین به صورت متفرقه آغاز شد و خیلی زود موج اعتراض‌ها اکثر استان‌های ایران را دربرگرفت و به بزرگترین چالش پیش روی رهبران ایران از ابتدای انقلاب ۵۷ تاکنون بدل شد.
هنگامی که در روز یکشنبه ۱۷ نوامبر/ ۲۶ آبان، اعتراض‌ها به تظاهرات علیهٔ نظام تبدیل شد و تظاهرکنندگان با به آتش کشیدن تصاویر علی خامنه‌ای خواستار پایان این نظام و بازگشت رضا پهلوی شدند، خامنه ای همان شب با مقامات ارشد از جمله حسن روحانی، شماری از اعضای دولت و مسئولان امنیتی در اقامتگاه خود در مرکز تهران دیدار کرد.
منابع سه‌گانه تأکید کردند که رهبر ۸۰ ساله ایران، با عصبانیت و صدای بلند چگونگی برخورد با اعتراضات را مورد انتقاد قرار داد. به گفتهٔ این منابع، وی که فصل الخطاب همه امور در کشور است، خشم خود را از پاره کردن تصویر خود و تخریب یک مجسمهٔ روح‌الله خمینی پنهان نکرده‌است.
یکی از این منابع به رویترز گفته‌است که خامنه‌ای در این جلسه اظهار کرده‌است که «جمهوری اسلامی در خطر است. برای پایان دادن به آن، هر کاری لازم باشد انجام دهید. دستور من این است.»
 خامنه‌ای در آن جلسه ادامه داده‌است که اگر مقامات حاضر در جلسه بلافاصله اعتراضات را متوقف نکنند آنها را مسئول عواقب اعتراضات خواهد دانست.
حاضران در این جلسه اتفاق نظر داشتند که قصد معترضان سرنگونی رژیم است.
یکی از منابع گفته‌است که «دشمنان می‌خواستند جمهوری اسلامی را سرنگون کنند و نیاز به واکنش بی‌درنگ بود.»
به گفتهٔ یک منبع چهارم که در جریان جزئیات این جلسه قرار گرفته، خامنه‌ای در آن جلسه صریحاً گفته‌است که این تظاهرات را باید با واکنشی شدید پاسخ داد. این فرد مسئول با اشاره به خامنه‌ای اظهار داشته که «امام ما که جز در برابر خدا مسئول نیست، نگران مردم و انقلاب است. در این زمینه بسیار قاطعانه گفته‌است که اغتشاشگران باید نابود شوند».
رویترز به نقل از یک عضو ارشد سپاه پاسداران در استان کرمانشاه نوشت، استاندار با برگزاری جلسه اضطراری در شامگاه ۱۸ نوامبر، دستور برخورد با معترضان را صادر کرده بود.
این مقام سپاه پاسداران صحبت‌های استاندار را در جلسه اینگونه نقل کرد: «ما از سوی مقام‌های ارشد در تهران دستور داشتیم کار اعتراضات را تمام کنیم. هیچگونه ترحمی در کار نیست. هدف آنان براندازی جمهوری اسلامی است اما ما ریشه آنها را می‌خشکانیم.»
رویترز می‌نویسد که این خبرگزاری در این مورد با استانداری کرمانشاه تماس گرفته اما مسئولان این استانداری از پاسخ‌دهی خودداری کرده‌اند.
طبق گفتهٔ همین منابع، در جلسه با رهبر ایران، وزیر کشور گزارشی در بارهٔ شمار کشته شدگان و دستگیرشدگان ارائه کرده و وزیر اطلاعات و فرماندهٔ سپاه پاسداران بیشتر در بارهٔ نقش گروه‌های مخالف سخن گفته‌اند.
خامنه‌ای نسبت به ناخرسندی ساکنان شهرهای کوچک کارگری که این قشرها کم‌درآمد همواره از ارکان حامی نظام ایران بوده، ابراز نگرانی کرده‌است.
* سیل خون در خیابان‌ها
به نوشته خبرگزاری رویترز، مقامات چهار استان مشهد، کرمان، خوزستان و کرمانشاه گفتند که «پیام واضح است، عدم موفقیت در سرکوب ناآرامی‌ها مردم را به اعتراض در آینده ترغیب خواهد کرد.»
رویترز ادامه می‌دهد که در شهرستان استراتژیک ماهشهر (معشور) سپاه پاسداران با خودروهای زرهی و تانک به دنبال مهار این تظاهرات بود. تلویزیون دولتی ایران می‌گوید نیروهای امنیتی به سوی (آشوبگران) پنهان‌شده در نیزار آتش گشودند. گروه‌های حقوق بشر گفتند براساس آنچه از مردم محلی شنیده‌اند، ماهشهر یکی از بالاترین آمار کشته‌های اعتراضات در ایران را داشته‌است.
رویترز از قول یک مقام محلی می‌نویسد: «روز دیگر، وقتی به آنجا رفتیم، منطقه پر از جسد معترضان بود که عمدتاً جوان بودند. سپاه پاسداران اجازه ندادند اجساد را جمع کنیم.»
وزارت امور خارجه آمریکا گفته‌است که ویدئوهایی دریافت کرده که نشان می‌دهد پاسداران بدون هشدار به معترضان در ماهشهر به سوی آنها آتش می‌گشود؛ و هنگامی که معترضان به نیزارهای اطراف گریختند، سپاهی‌ها آنها را تعقیب کرده و با مسلسل‌هایی که روی کامیون‌ها سوار شده بود، معترضان محاصره‌شده را گلوله‌باران کردند و حداقل ۱۰۰ نفر را کشتند.
مقامات ایرانی اما این روایت آمریکایی را رد می‌کنند. مقامات مسئول معترضان را تهدیدی امنیتی برای مجتمع‌های پتروشیمی و مراکز انرژی می‌دانستند که در صورت از کارانداختن کشور را با بحران مواجه می‌کردند. یک مقام امنیتی گفته‌است که اخبار دربارهٔ شمار کشته شدگان در این شهر «اغراق‌آمیز و نادرست» بوده و نیروهای امنیتی از «مردم و تأسیسات کشور در برابر مخرّبان و دشمنان و شورشیان حفاظت می‌کرده‌اند».
یک مسئول محلی در کرج نیز گفته‌است که «دستور از تهران آمده بود که می‌گفت: کاری کنید به خانه‌هایشان برگردند، حتی شده با شلیک به آنها.»
 ساکنان کرج نیز گفته‌اند، نیروهای انتظامی و سپاه و با موتور و مسلسل در خیابان‌ها گشت می‌زده‌اند و افرادی از پشت بام‌ها مردم را زیر آتش گرفتند. یکی از ساکنان همین شهر در تماس تلفنی گفته‌است که «همه جا پُر خون بود و در خیابان‌ها فراوان خون دیده می‌شد». رویترز تأکید می‌کند که نتوانسته صحت این موضوع را با ارجاع به منابع دیگر مورد تأیید قرار دهد.
در شهر ۲ میلیون نفری اصفهان، بهزاد ابراهیمی گفته‌است که برادرزادهٔ ۲۱ سالهٔ او به نام آرشاد ابراهیمی با شلیک گلوله کشته شده‌است. او تأکید کرده‌است که «در آغاز مأموران از تحویل جسد خودداری می‌کرده و خواستار دفن همزمان آن با دیگر کشته شدگان بوده‌اند»، اما بالاخره «ما توانستیم، با حضور شدید نیروهای امنیتی، خود او را دفن کنیم».



رایزنی‌های سیاسی میان مصر و ایران برای توسعه روابط دوجانبه

کنفرانس خبری میان وزیران امور خارجه مصر و ایران در قاهره («وزارت امور خارجه مصر»)
کنفرانس خبری میان وزیران امور خارجه مصر و ایران در قاهره («وزارت امور خارجه مصر»)
TT

رایزنی‌های سیاسی میان مصر و ایران برای توسعه روابط دوجانبه

کنفرانس خبری میان وزیران امور خارجه مصر و ایران در قاهره («وزارت امور خارجه مصر»)
کنفرانس خبری میان وزیران امور خارجه مصر و ایران در قاهره («وزارت امور خارجه مصر»)

مصر و ایران توافق کردند مسیر بررسی و شناسایی ظرفیت‌های روابط دوجانبه را ادامه دهند.
وزیر خارجه و مهاجرت مصر، بدر عبدالعاطی، در یک نشست خبری مشترک با همتای ایرانی‌اش، عباس عراقچی، در قاهره در روز دوشنبه اعلام کرد: «مسیر جدیدی برای مشورت‌های سیاسی بین دو کشور آغاز شده که در سطحی پایین‌تر از وزیران خارجه برگزار خواهد شد و ابعاد مختلف روابط دوجانبه را بررسی خواهد کرد.»

عباس عراقچی روز دوشنبه به قاهره سفر کرد و با رئیس‌جمهور مصر، عبدالفتاح السیسی، دیدار داشت. همچنین دو نشست، یکی دوجانبه و دیگری گسترده‌تر، با وزیر خارجه مصر، بدر عبدالعاطی برگزار کرد. این دیدارها به‌عنوان نشانه‌ای از حرکت روابط دو کشور به‌سوی گام‌های نزدیک‌تر تلقی شد.

بر اساس بیانیه رسمی دفتر ریاست‌جمهوری مصر، السیسی و عراقچی «بر اهمیت ادامه مسیر فعلی برای بررسی چشم‌اندازهای توسعه مشترک روابط بین دو کشور تأکید کردند.»

وزیر خارجه مصر در این نشست خبری گفت که گفتگوها «بر لزوم گسترش روابط دوجانبه تمرکز داشت، با در نظر گرفتن نگرانی‌های هر دو طرف»، و تأکید کرد که «تمایل متقابل برای توسعه روابط وجود دارد.» او افزود که دیدارهای متقابل دو طرف «نشان‌دهنده تحول مثبتی در روابط دوجانبه است.»

از سوی دیگر، عباس عراقچی در این نشست خبری گفت: «این چهارمین دیدار من با رئیس‌جمهور السیسی است و بیش از ۱۰ دیدار نیز با وزیر خارجه مصر داشته‌ام. این نشان می‌دهد که کشورم چقدر به گسترش روابط با مصر اهمیت می‌دهد.»

او اضافه کرد: «اراده‌ای برای توسعه روابط و گسترش همکاری‌ها در عرصه‌های سیاسی، اقتصادی و دیگر زمینه‌ها وجود دارد.» عراقچی ادامه داد: «ما اراده‌ای داریم برای تقویت روابط و رفع موانع آن. مسیر اکنون بیش از هر زمان دیگری برای توسعه روابط باز است.»

وی همچنین به «ادامه گفت‌وگوهای سیاسی و توافق بر افزایش مبادلات تجاری و همکاری در چارچوب سازمان‌های بین‌المللی، به‌ویژه در موضوعات منطقه‌ای» اشاره کرد و گفت: «سطح اعتماد بین قاهره و تهران هیچ‌گاه تا این حد بالا نبوده است.»

ایران و مصر در سال ۱۹۷۹ روابط دیپلماتیک خود را قطع کردند و پس از ۱۱ سال، تنها در سطح کاردار روابط را از سر گرفتند. در دو سال گذشته، چندین دیدار میان وزیران دو کشور برای بررسی امکان توسعه روابط انجام شد. در مه ۲۰۲۳، دولت ایران به وزارت خارجه دستور داد تا گام‌هایی برای تقویت روابط با مصر بردارد.

افزون بر دیدارهای وزرای خارجه، دیدار میان السیسی و رئیس‌جمهور فقید ایران، ابراهیم رئیسی، در نوامبر ۲۰۲۴ در ریاض نیز از جمله نقاط عطف در این مسیر بود.

هدی رؤوف، استاد علوم سیاسی و رئیس بخش مطالعات ایران در مرکز مطالعات استراتژیک مصر، به روزنامه «الشرق الاوسط» گفت: «سفر عراقچی به قاهره با هدف تداوم گفت‌وگوها و بررسی امکان نزدیکی بیشتر میان دو کشور انجام شده، به‌ویژه در شرایطی که ایران در سال‌های اخیر تلاش‌هایی برای بهبود روابط انجام داده و مصر نیز با احتیاط به این موضوع نگاه کرده است.»

او افزود: «این سفر حاکی از تحول مثبت در روابط و نشانگر گام‌هایی عملی در جهت نزدیکی بیشتر دو کشور در آینده است، به‌ویژه در زمینه گردشگری و تجارت، و نیز همکاری در پرونده‌های منطقه‌ای، به‌ویژه جنگ غزه و امنیت دریای سرخ.»

در دیدار میان السیسی و عراقچی، تحولات شتاب‌زده منطقه بررسی شد. رئیس‌جمهور مصر بر موضع کشورش مبنی بر رد گسترش دایره درگیری تأکید کرد و هشدار داد که «تشدید بحران ممکن است به جنگی فراگیر در سطح منطقه بینجامد که پیامدهای خطرناکی برای امنیت و منابع کشورهای منطقه خواهد داشت.» او همچنین بر اهمیت مذاکرات جاری بین ایران و آمریکا تأکید کرد.

السیسی همچنین خواستار «توقف فوری درگیری‌ها در نوار غزه و ارسال کمک‌های انسانی» شد و تأکید کرد که «بازگشت وضعیت عادی در تنگه باب‌المندب و دریای سرخ ضرورتی اجتناب‌ناپذیر است.»

عبدالعاطی و عراقچی در مشورت‌های سیاسی خود، علاوه بر روابط دوجانبه، به وضعیت در غزه، سوریه، لبنان، امنیت دریایی در دریای سرخ و مذاکرات ایران و آمریکا پرداختند.

وزیر خارجه مصر بر لزوم «حفظ آزادی کشتیرانی در دریای سرخ و بازگرداندن آرامش به منطقه» تأکید کرد و گفت: «مصر بیشترین آسیب را از تنش‌های نظامی منطقه دیده است.» او همچنین از توافق اخیر یمن و آمریکا و تأثیر مثبت احتمالی آن بر امنیت دریایی و تجارت جهانی استقبال کرد.

عراقچی نیز گفت: «مذاکرات درباره یمن و دریای سرخ به‌طور جزئی بررسی شد» و تأکید کرد که «حوثی‌ها همانند حماس و حزب‌الله گروه‌هایی مستقل هستند که تصمیمات خود را مستقل از تهران می‌گیرند.» او افزود: «حملات حوثی‌ها علیه اسرائیل و در حمایت از فلسطین است.»

از نوامبر ۲۰۲۳، حوثی‌ها در حمایت از غزه، به کشتی‌ها در دریای سرخ حمله کرده‌اند. این حملات موجب اختلال در تجارت جهانی و کاهش شدید درآمدهای کانال سوئز شده است.

عبدالعاطی همچنین گزارش همتای ایرانی‌اش درباره نتایج پنج دور مذاکرات میان ایران و آمریکا بر سر برنامه هسته‌ای ایران را شنید و ابراز امیدواری کرد که این گفت‌وگوها به موفقیت برسد و «راه‌حلی مسالمت‌آمیز، جامع و پایدار برای کاهش تنش‌ها و برقراری آرامش در منطقه حاصل شود.»

او تأکید کرد که مصر مصمم است از هرگونه تنش و آشوب بیشتر در منطقه جلوگیری کند، چراکه این منطقه هم‌اکنون نیز با بحران‌های بزرگی دست‌وپنجه نرم می‌کند. عبدالعاطی گفت که قاهره کاملاً از مذاکرات برای کاهش تنش حمایت می‌کند و این مذاکرات را «فرصتی مناسب برای جلوگیری از تشدید بحران» دانست و از نقش مثبت عمان در این زمینه تمجید کرد.

او افزود: «در صورت وقوع درگیری نظامی، همه بازنده‌اند. این گزینه‌ای عاقلانه نیست. مصر همواره تأکید کرده که راه‌حل‌ها باید سیاسی باشد و نگرانی‌های همه طرف‌ها را در نظر بگیرد.»