​پای تحریم‌های آمریکا روی گلوی خط تجاری ترکیه - ایران

جدیدترین آمار رسمی که از تجارت ایران با ترکیه در ۱۰ ماهه ابتدایی سال ۲۰۱۹ منتشر شده، نشان می‌دهد که تحریم صورت گرفته از سوی آمریکا منجر به کاهش جدی میزان تبادل تجاری میان دو کشور شده است. این آمار حاکی است که میزان تبادل تجاری ایران با ترکیه به مقدار 3 میلیارد دلار در مقایسه با دوره مشابه سال گذشته کاهش داشته است.

به گزارش الشرق الاوسط، در ۱۰ ماهه ابتدایی امسال ایران به ترکیه ۳.۱ میلیارد دلار صادرات داشته و به این ترتیب تراز تجاری با ترکیه مثبت ۱.۲ میلیارد دلار بوده است. در حالی که در سال گذشته در همین زمان 4.2 میلیارد دلار صادرات داشته است. 

طبق آمارهای ارائه شده از سوی معاونت بررسی‌های اقتصادی اتاق بازرگانی تهران نشانگر آن است که «در سال ۲۰۱۹ میلادی، روند صادرات به نحوی بوده که در تمامی ماه‌ها از واردات پیشی گرفته و تراز تجاری دو کشور به نفع ایران مثبت بوده است، اما از ماه ژوئن به بعد، شاهد افت شدید صادرات به ترکیه بوده‌ایم و از ماه جولای تا اکتبر سال ۲۰۱۹ میلادی، صادرات از واردات کمتر شده است».

در عین حال، گزارش‌های رسمی حکایت از کاهش ۸۳ درصدی صادرات ایران به ترکیه در اکتبر سال ۲۰۱۹ میلادی نسبت به مدت مشابه سال قبل دارد. ضمن اینکه واردات ایران از ترکیه نیز در همین مدت، از افت ۱۳ درصدی برخوردار بوده است. 

از سوی دیگر، آمارها نشان می‌دهند که بیشترین حجم تجارت ایران و ترکیه در سال ۲۰۱۴ میلادی و کمترین آن در ده ماهه سال ۲۰۱۹ میلادی بوده است که بر این اساس، حجم تجارت دو کشور در سال ۲۰۱۴ میلادی به ۱۳.۷ میلیارد دلار رسیده بود.

در عین حال، در ده ماهه سال ۲۰۱۹ میلادی، میزان واردات ایران از ترکیه ۱.۹ میلیارد دلار، صادرات ۳.۱ میلیارد دلار و کل تجارت هم ۵ میلیارد دلار بوه است. در حالی که در ده ماهه سال ۲۰۱۸ میلادی، میزان تجارت کل معادل ۸.۲ میلیارد دلار بوده که از این رقم، ۶.۲ میلیارد دلار سهم صادرات ایران به ترکیه و ۲ میلیارد دلار سهم واردات ایران از این کشور بوده است.

بر این اساس، آمارهای تجارت کالایی میان ایران و ترکیه حاکی از افت ۳۹ درصدی ارزش کل تجارت دو کشور بوده است. در این میان، کل ارزش صادرات ایران به ترکیه طی ده ماهه نخست سال ۲۰۱۹ میلادی حدود ۳.۱ میلیارد دلار بوده که نسبت به ده ماهه ۲۰۱۸ کاهش ۵۰.۳ درصدی داشته است.

از سوی دیگر، وزارت خزانه داری آمریکا تعرفه «گذرنامه، گواهینامه و خدمات تلفن همراه» که شهروندان ترکیه وارد می کنند را به نسبت 22.58 درصد از آغاز سال 2020 افزایش می دهد. 

همزمان با افزایش بهای حامل های انرژی شهروندان ترک در انتظار کاهش ارزش پول ملی در مقابل دلار نیز هستند.