معاون رییس جمهور آمریکا: سلیمانی در حملات ۱۱ سپتامبر دست داشت

تندروها به ترامپ گفتند کشتن سلیمانی به نفع میانه روهاست؛ ترامپ قانع شد

معاون رییس جمهور آمریکا: سلیمانی در حملات ۱۱ سپتامبر دست داشت
TT

معاون رییس جمهور آمریکا: سلیمانی در حملات ۱۱ سپتامبر دست داشت

معاون رییس جمهور آمریکا: سلیمانی در حملات ۱۱ سپتامبر دست داشت

مایک پنس معاون رییس جمهور آمریکا در چندین توییت گفت «قاسم سلیمانی به ۱۰ نفر از ۱۲ تروریست عامل حملات تروریستی ۱۱ سپتامبر در آمریکا کمک کرد تا مخفیانه به افغانستان سفر کنند».
پنس ضمن دفاع از ترور فرمانده سپاه قدس توسط دولت آمریکا افزود او «یک مرد شرور بود و چند هزار شهروند آمریکایی را کشت».
برخی در واکنش به توییت پنس به این نکته اشاره کردند که ۱۹ نفر مجری حملات ۱۱ سپتامبر بودند و نه ۱۲ نفر. 
کتی والدمن منشی مطبوعاتی پنس گفت که منظور معاون رییس جمهور ۱۲ نفر از مجموع ۱۹ فردی بوده که «وارد خاک افغانستان شدند».
گزارش دولت آمریکا درباره حملات ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ گفت «دستکم ۸ نفر از عاملان حمله از طریق ایران به افغانستان رفت و آمد کردند».
از سوی دیگر، مایک پمپئو وزیر امور خارجه آمریکا در سال ۲۰۱۹ گفت «هیچ تردیدی درباره وجود رابطه بین ایران و گروه القاعده وجود ندارد».
پمپئو در اظهاراتی در کمیته روابط خارجی سنا افزود «پرسش درباره روابط بین ایران و القاعده واقعی است. رژیم ایران پذیرای سران القاعده در ایران بود و از آنجا به جاهای دیگر سفر کردند».
پوشش خبری کشته شدن سلیمانی فرماند سپاه قدس توسط مطبوعات و رسانه های آمریکایی ادامه دارد.
سلیمانی در حمله پهپاد آمریکا سحرگاه جمعه (۳ ژانویه) در نزدیک فرودگاه بغداد کشته شد.
رسانه های آمریکایی جزئیات بیشتری درباره نحوه و دلایل تصمیم گیری پرزیدنت ترامپ در مورد کشتن سلیمانی اعلام کردند. و اینکه سلیمانی که دو دهه در فهرست تروریسم آمریکا قرار داشت و با وجود فرصت های فراوان برای از میان برداشتن او کشته نشد چرا حالا از میان برداشته شد. این نیز یکی از پرسش های مطرح بود که رسانه ها در پی یافتن پاسخ برای آن هستند.
وقتی ترامپ مشغول گذراندن تعطیلات در اقامتگاه خود در فلوریدا بود تیم امنیت ملی چندین طرح و سناریو برای توقف تهدیدات روزافزون ایران با او در میان گذاشت.
سرانجام کار به حمله به سفارت آمریکا در بغداد توسط نیروهای حشد شعبی عراق کشید. البته پیش از آن نیز یک پیمانکار آمریکایی در حمله موشکی به پایگاه نظامی در کرکوک کشته شد.
 تیم امنیت ملی از مایک پمپئو وزیر امور خارجه و مارک اسپر وزیر دفاع و ژنرال مارک میلی رییس ستاد مشترک ارتش آمریکا تشکیل شده بود.
وال استریت ژورنال نوشت «شرکت کنندگان در جلسه که با حضور ترامپ برگزار شد درباره نحوه اجرای عملیات گفتگو کردند و به این نتیجه رسیدند که «فرصت خوبی برای موفقیت» وجود دارد. آنها اینگونه استدلال کردند که این عملیات منجر به آغاز جنگ نخواهد شد بلکه باعث قدرت گیری جریان اعتدال گرا در ایران می شود».
یک مقام کاخ سفید گفت «مقام های آمریکایی درباره جنبه حقوقی مساله نیز گفتگو کردند و اینکه عملیات ترور قاسم سلیمانی قابلیت دفاع دارد یا نه. مارک میلی رییس ستاد مشترک ارتش آمریکا گفت اگر سلیمانی را نمی کشتیم به ما می گفتند شما سهل انگاری می کنید». 
او افزود «آمریکا اطلاعات دقیقی دراختیار داشت که می گفت سلیمانی در حال برنامه ریزی برای حملات خشونت بار بسیار بزرگ تر است. اگر کاری انجام نمی دادیم خطرش بسیار بیشتر از کشتن او بود».
روزنامه لوس آنجلس تایمز نوشت «بنا به شبکه سی بی اس نیوز تیم امنیت ملی فکرش را نمی کردند که پرزیدنت ترامپ طرح کشتن قاسم سلیمانی که در فهرست تروریسم آمریکا بود و برای کشتن شهروندان آمریکایی برنامه ریزی می کرد را بپذیرد».
یک مقام آمریکایی به لوس آنجلس تایمز گفت «تیم امنیت ملی گزینه های احتمالی آمریکا را با ترامپ در میان گذاشت که یکی از آنها ترور سلیمانی بود. ترامپ با کشتن سلیمانی موافقت کرد».
این مقام آمریکایی افزود «پرزیدنت ترامپ به طور ناگهانی با گزینه کشتن سلیمانی موافقت کرد. او تا اندازه ای تحت تاثیر برخی از مشاورانش که درباره ایران دیدگاه تندرو دارند قرار گرفت».
به دنبال حمله به سفارت آمریکا مارک اسپر وزیر دفاع آمریکا در نشست خبری گفت که در جلسه ای با حضور ترامپ و اعضای پنتاگون درباره گزینه های آمریکا برای پاسخ به حمله نیروهای حشد شعبی هوادار ایران به سفارت گفتگو کردند.
اسپر افزود «ما و رییس جمهور در جلسه امروز درباره گزینه های احتمالی گفتگو کردیم و در صورت لزوم اقدامات بیشتری انجام خواهیم داد».
به گفته لوس آنجلس تایمز اگرچه اسپر در آن زمان نامی از سلیمانی به عنوان هدف احتمالی نبرد اما ترامپ به پنتاگون و سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا گفته بود که رد سلیمانی را بگیرند و برنامه نظامی برای کشتن او بچینند.
سرویس های اطلاعاتی آمریکا که چندین سال دنبال سلیمانی بودند متوجه شدند که او در جریان یک سفر به لبنان و سپس سوریه رفته و از آنجا به دمشق و بغداد خواهد رفت.
مقام های آمریکایی گفتند که سلیمانی به هیچ وجه نگران نبود و اصراری برای پنهان کردن تحرکاتش نداشت که خیلی غیر طبیعی به نظر می رسید.
خبرگزاری ایرنا روز جمعه به نقل از مقام های ایرانی نوشت که سلیمانی در یک پرواز علنی از دمشق به بغداد سفر می کند تا در آنجا با مقام های عراقی دیدار کند. 
البته مقام های آمریکایی روز جمعه گفتند که این سفر سلیمانی انگیزه های متفاوتی داشت. برخی از آنها خاطر نشان کردند که سلیمانی آخرین مراحل برنامه ریزی برای چندین حمله بزرگ به مواضع آمریکا در عراق و لبنان و سوریه را تدارک می دید. یکی از آنها حمله به نیروهای آمریکایی در شرق فرات در سوریه است. سلیمانی با عشایر عرب منطقه نیز بدین منظور دیدار کرده است.
این منابع افزودند «البته در آن زمان اهداف کشتن سلیمانی دقیقا مشخص نبود اما با کشته شدن پیمانکار آمریکایی در نزدیکی کرکوک در حمله موشکی در ۲۷ دسامبر بی ارتباط نیست. وقتی سلیمانی روز پنجشنبه وارد بغداد شد یک پهپاد و چندین هواپیمای نظامی در نزدیکی فرودگاه بین المللی بغداد به پرواز درآمدند. سلیمانی و چندین تن از افراد هوادار ایران سوار دو خودرو شدند.
آنها در جاده فرودگاه به سمت مرکز بغداد در حرکت بودند که ۴ موشک از یک پهپاد آمریکایی به خودروها شلیک شدند. سلیمانی و ابومهدی المهندس که همراهش بود کشته شدند. به گفته مقام های عراقی، هویت سلیمانی از طریق انگشترش مشخص شد.



مسکو و تهران: بزرگ‌تر از شراکت، کوچک‌تر از ائتلاف

 رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
TT

مسکو و تهران: بزرگ‌تر از شراکت، کوچک‌تر از ائتلاف

 رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)

با امضای توافقنامه «شراکت استراتژیک جامع» بین روسیه و ایران، روابط دو کشور وارد مرحله‌ای جدید شده است که در آن منافع طرفین به شکلی بی‌سابقه به هم نزدیک می‌شوند. با این حال، در مسکو تردیدهایی درباره تمایل تهران به بازگشایی به سوی غرب وجود دارد.

این توافقنامه پایه‌ای قانونی برای گسترش همکاری‌های وسیع بین دو کشور فراهم می‌کند و جایگزین توافقنامه همکاری سال ۲۰۰۱ می‌شود که پیش‌تر زمینه‌های محدودی برای همکاری ایجاد کرده بود.

در طول ۲۵ سال گذشته، روابط مسکو و تهران به شدت توسعه یافته و تحولات بزرگی در منطقه رخ داده است که دو کشور را وادار به بازنگری در اساس همکاری‌های خود کرده است. با این حال، مسیر رسیدن به این توافقنامه هموار نبوده و موانع زیادی بر سر راه آن وجود داشته است.

رئیسان روسیه و ایران، پوتین و پزشکیان، پس از مذاکرات در مسکو، برای حضور در مراسم امضا آماده می‌شوند (عکس: آسوشیتدپرس)

موضع روسیه در قبال تحولات جنگ قره‌باغ و سوریه، که به منافع منطقه‌ای ایران آسیب زد، باعث ایجاد تردیدهایی در تهران درباره قابل اعتماد بودن مسکو به عنوان یک شریک استراتژیک شده است. از سوی دیگر، مسکو نیز همواره با نگرانی به تلاش‌های ایران برای بازگشایی کانال‌های ارتباطی با غرب نگاه کرده است.

انتخاب زمان امضای این توافقنامه جلب توجه می‌کند. این توافقنامه پس از چندین تأخیر و درست سه روز قبل از تحلیف رئیس‌جمهور جدید آمریکا، دونالد ترامپ، امضا شد. برخی تحلیل‌گران معتقدند که مسکو و تهران پس از تحولات سوریه و اوکراین، تصمیم گرفتند تا با تقویت مواضع خود، آماده مذاکرات آینده شوند.
این توافقنامه در ۴۷ بند، حوزه‌های مختلف همکاری از جمله تجارت، انرژی، آموزش و گردشگری را پوشش می‌دهد. بخش قابل توجهی از آن به همکاری در زمینه انرژی هسته‌ای صلح‌آمیز اختصاص دارد، حوزه‌ای که ایران به زودی چالش‌های دیپلماتیک جدی در آن پیش رو خواهد داشت.

رئیسان روسیه و ایران، پوتین و پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در کرملین، مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ (آسوشیتدپرس)

همکاری نظامی

توافقنامه بر همکاری‌های نظامی و امنیتی تأکید کرده است، اما از تبدیل این شراکت به یک اتحاد نظامی کامل جلوگیری می‌کند. این همکاری شامل تبادل هیئت‌های نظامی، آموزش پرسنل، انجام تمرینات مشترک و مشارکت در کنفرانس‌های بین‌المللی می‌شود.
دو کشور بر تقویت همکاری در مبارزه با تروریسم، تبادل اطلاعات امنیتی و هماهنگی بین وزارتخانه‌های داخلی تأکید کرده‌اند. همچنین، همکاری در زمینه‌های حقوقی، کنترل تسلیحات و خلع سلاح نیز در توافقنامه گنجانده شده است.
توافقنامه به توسعه روابط تجاری و اقتصادی، بهبود شبکه‌های حمل‌ونقل و تدارکات، و افزایش مبادلات تجاری بین دو کشور اشاره کرده است. همچنین، استفاده از ارزهای ملی در مبادلات و مقابله با تحریم‌های یکجانبه غرب نیز مورد تأکید قرار گرفته است.
این توافقنامه تمامی جنبه‌های همکاری سیاسی، اقتصادی، امنیتی، نظامی و فرهنگی را پوشش می‌دهد. با این حال، نکته جالب توجه این است که در بند پایانی توافقنامه آمده است: «در صورت بروز اختلاف در تفسیر مفاد این توافقنامه، نسخه انگلیسی سند مرجع خواهد بود.»