​4 نشانه که حمله ایرانی را «حفظ آبرویی» می‌‌کند

​4 نشانه که حمله ایرانی را «حفظ آبرویی» می‌‌کند
TT

​4 نشانه که حمله ایرانی را «حفظ آبرویی» می‌‌کند

​4 نشانه که حمله ایرانی را «حفظ آبرویی» می‌‌کند

برخلاف ظاهر تنش‌زا، حمله ایران به نیروهای امریکایی مستقر در پایگاه عراقی عین الاسد، نشان داد که برای اجرای قول «انتقام» کشته شدن فرمانده «سپاه قدس» وابسته به «سپاه پاسداران» قاسم سلیمانی براثر حمله امریکایی‌ها در روز جمعه گذشته، طراحی شده تا با کمترین هزینه برای حفظ آبرو انجام شود و از کشیده شدن به جنگ با ایالات متحده دوری گزیند. این مسئله در چهار نشان نمود یافت، به این ترتیب:
1-انتخاب هدف: انتخاب پایگاه عین الاسد زدن دو نشان با یک است. این پایگاه بزرگ‌ترین پایگاه امریکا در عراق است. همین فرصت فخرفروشی به ایران می‌دهد که «پایتخت امریکا درعراق» را کوبیده است، همان طور که خبرگزاری «تسنیم» وابسته به اطلاعات «سپاه پاسداران» تیتر زد. اما در همین حال انتقال بخش بزرگی از نیروهای امریکایی به این پایگاه پس از کشته شدن سلیمانی، همراه شد با افزایش اقدامات امنیتی به طوری که ایمن‌تر شد و در نتیجه احتمال وارد ساختن خسارت‌های مهم را کاهش داد که لازمه‌اش پاسخ بزرگ امریکا باشد.
2-محدود بودن خسارت‌ها: مقامات امریکایی اعلام کردند که موشک‌های ایرانی در «مناطق خالی» پایگاه عین الاسد سقوط کرده‌اند. این مسئله را به دوشکل می‌توان تفسیر کرد؛ یا موشک‌های ایرانی دقیق به اهداف خود اصابت نکرده‌اند و این سابقه داشته و علت آن ضعف تکنولوژی نظامی است، یا اینکه ایران به عمد این مناطق را هدف قرار داده تا خسارت کمتری وارد کند، همراه با رساندن این پیام به امریکایی‌ها که می‌تواند آنها را تهدید کند بدون آنکه وارد رویارویی باز بشود.
3- حجم بخشیدن به تأثیرات حمله: از همان لحظه اول هجوم، تبلیغات گسترده‌ای راه افتاد که تلاش داشت حجم بیشتری به حمله و آثارآن بدهد تا آن را به عنوان «انتقام سخت» جا بیاندازد که رهبر ایران علی خامنه‌ای وعده آن را داده بود. خبرگزاری‌های وابسته به «سپاه» به شکل گسترده‌ای عکس و فیلم‌هایی از شلیک موشک‌ها منتشر کردند و تعمد داشت که موشک باران را به دوبخش با فاصله تقریبا دوساعته تقسیم کنند، بدون اینکه ردی از مرحله دوم حمله وجود داشته باشد مگر در رسانه‌های ایرانی.
صحنه خاکسپاری سلیمانی دقایقی پس از شلیک موشک‌ها در«عملیات شهید سلیمانی»، در چارچوب تلاش نظام برای بزرگ‌نمایی در بهره‌برداری از حمله و معرفی آن به عنوان محقق شدن انتقام موعود گنجانده می‌شود، چرا که مقامات ایرانی مانند دبیرمجمع تشخیص مصلحت نظام محسن رضایی گام خاکسپاری را به «آغاز انتقام» مربوط دانستند. تدفینی که با هلهله و تقدیر از انتقام همراه شد.
4-تقسیم نقش‌ها: نظام ایرانی به بازی مورد علاقه‌اش پناه برد. لحن تهدید را در اطلاعیه «سپاه پاسداران» و اظهارات فرماندهانش که در دادن وعده «حملات سخت» به ایالات متحده با هم مسابقه گذاشتند شدت بخشید، که روشن شد سخنان آنها بیشتر متوجه مخاطبان داخلی است که منتظر انتقام بودند. در حالی که وزیر خارجه جواد ظریف ظاهر شد و جامعه جهانی را مخاطب قرار داد. او از « اقدامات لازم در چارچوب دفاع از خود براساس ماده 51 منشور سازمان ملل متحد» سخن گفت. او تأکید کرد، تهران «دنبال تنش آفرینی یا جنگ» نیست و ماجرا را در چارچوب «حق دفاع از خود» محدود کرد. بعد هم سخنگوی دولت ایران ظاهر شد تا بگوید تهران«به دنبال جنگ با امریکا نیست».



رایزنی‌های سیاسی میان مصر و ایران برای توسعه روابط دوجانبه

کنفرانس خبری میان وزیران امور خارجه مصر و ایران در قاهره («وزارت امور خارجه مصر»)
کنفرانس خبری میان وزیران امور خارجه مصر و ایران در قاهره («وزارت امور خارجه مصر»)
TT

رایزنی‌های سیاسی میان مصر و ایران برای توسعه روابط دوجانبه

کنفرانس خبری میان وزیران امور خارجه مصر و ایران در قاهره («وزارت امور خارجه مصر»)
کنفرانس خبری میان وزیران امور خارجه مصر و ایران در قاهره («وزارت امور خارجه مصر»)

مصر و ایران توافق کردند مسیر بررسی و شناسایی ظرفیت‌های روابط دوجانبه را ادامه دهند.
وزیر خارجه و مهاجرت مصر، بدر عبدالعاطی، در یک نشست خبری مشترک با همتای ایرانی‌اش، عباس عراقچی، در قاهره در روز دوشنبه اعلام کرد: «مسیر جدیدی برای مشورت‌های سیاسی بین دو کشور آغاز شده که در سطحی پایین‌تر از وزیران خارجه برگزار خواهد شد و ابعاد مختلف روابط دوجانبه را بررسی خواهد کرد.»

عباس عراقچی روز دوشنبه به قاهره سفر کرد و با رئیس‌جمهور مصر، عبدالفتاح السیسی، دیدار داشت. همچنین دو نشست، یکی دوجانبه و دیگری گسترده‌تر، با وزیر خارجه مصر، بدر عبدالعاطی برگزار کرد. این دیدارها به‌عنوان نشانه‌ای از حرکت روابط دو کشور به‌سوی گام‌های نزدیک‌تر تلقی شد.

بر اساس بیانیه رسمی دفتر ریاست‌جمهوری مصر، السیسی و عراقچی «بر اهمیت ادامه مسیر فعلی برای بررسی چشم‌اندازهای توسعه مشترک روابط بین دو کشور تأکید کردند.»

وزیر خارجه مصر در این نشست خبری گفت که گفتگوها «بر لزوم گسترش روابط دوجانبه تمرکز داشت، با در نظر گرفتن نگرانی‌های هر دو طرف»، و تأکید کرد که «تمایل متقابل برای توسعه روابط وجود دارد.» او افزود که دیدارهای متقابل دو طرف «نشان‌دهنده تحول مثبتی در روابط دوجانبه است.»

از سوی دیگر، عباس عراقچی در این نشست خبری گفت: «این چهارمین دیدار من با رئیس‌جمهور السیسی است و بیش از ۱۰ دیدار نیز با وزیر خارجه مصر داشته‌ام. این نشان می‌دهد که کشورم چقدر به گسترش روابط با مصر اهمیت می‌دهد.»

او اضافه کرد: «اراده‌ای برای توسعه روابط و گسترش همکاری‌ها در عرصه‌های سیاسی، اقتصادی و دیگر زمینه‌ها وجود دارد.» عراقچی ادامه داد: «ما اراده‌ای داریم برای تقویت روابط و رفع موانع آن. مسیر اکنون بیش از هر زمان دیگری برای توسعه روابط باز است.»

وی همچنین به «ادامه گفت‌وگوهای سیاسی و توافق بر افزایش مبادلات تجاری و همکاری در چارچوب سازمان‌های بین‌المللی، به‌ویژه در موضوعات منطقه‌ای» اشاره کرد و گفت: «سطح اعتماد بین قاهره و تهران هیچ‌گاه تا این حد بالا نبوده است.»

ایران و مصر در سال ۱۹۷۹ روابط دیپلماتیک خود را قطع کردند و پس از ۱۱ سال، تنها در سطح کاردار روابط را از سر گرفتند. در دو سال گذشته، چندین دیدار میان وزیران دو کشور برای بررسی امکان توسعه روابط انجام شد. در مه ۲۰۲۳، دولت ایران به وزارت خارجه دستور داد تا گام‌هایی برای تقویت روابط با مصر بردارد.

افزون بر دیدارهای وزرای خارجه، دیدار میان السیسی و رئیس‌جمهور فقید ایران، ابراهیم رئیسی، در نوامبر ۲۰۲۴ در ریاض نیز از جمله نقاط عطف در این مسیر بود.

هدی رؤوف، استاد علوم سیاسی و رئیس بخش مطالعات ایران در مرکز مطالعات استراتژیک مصر، به روزنامه «الشرق الاوسط» گفت: «سفر عراقچی به قاهره با هدف تداوم گفت‌وگوها و بررسی امکان نزدیکی بیشتر میان دو کشور انجام شده، به‌ویژه در شرایطی که ایران در سال‌های اخیر تلاش‌هایی برای بهبود روابط انجام داده و مصر نیز با احتیاط به این موضوع نگاه کرده است.»

او افزود: «این سفر حاکی از تحول مثبت در روابط و نشانگر گام‌هایی عملی در جهت نزدیکی بیشتر دو کشور در آینده است، به‌ویژه در زمینه گردشگری و تجارت، و نیز همکاری در پرونده‌های منطقه‌ای، به‌ویژه جنگ غزه و امنیت دریای سرخ.»

در دیدار میان السیسی و عراقچی، تحولات شتاب‌زده منطقه بررسی شد. رئیس‌جمهور مصر بر موضع کشورش مبنی بر رد گسترش دایره درگیری تأکید کرد و هشدار داد که «تشدید بحران ممکن است به جنگی فراگیر در سطح منطقه بینجامد که پیامدهای خطرناکی برای امنیت و منابع کشورهای منطقه خواهد داشت.» او همچنین بر اهمیت مذاکرات جاری بین ایران و آمریکا تأکید کرد.

السیسی همچنین خواستار «توقف فوری درگیری‌ها در نوار غزه و ارسال کمک‌های انسانی» شد و تأکید کرد که «بازگشت وضعیت عادی در تنگه باب‌المندب و دریای سرخ ضرورتی اجتناب‌ناپذیر است.»

عبدالعاطی و عراقچی در مشورت‌های سیاسی خود، علاوه بر روابط دوجانبه، به وضعیت در غزه، سوریه، لبنان، امنیت دریایی در دریای سرخ و مذاکرات ایران و آمریکا پرداختند.

وزیر خارجه مصر بر لزوم «حفظ آزادی کشتیرانی در دریای سرخ و بازگرداندن آرامش به منطقه» تأکید کرد و گفت: «مصر بیشترین آسیب را از تنش‌های نظامی منطقه دیده است.» او همچنین از توافق اخیر یمن و آمریکا و تأثیر مثبت احتمالی آن بر امنیت دریایی و تجارت جهانی استقبال کرد.

عراقچی نیز گفت: «مذاکرات درباره یمن و دریای سرخ به‌طور جزئی بررسی شد» و تأکید کرد که «حوثی‌ها همانند حماس و حزب‌الله گروه‌هایی مستقل هستند که تصمیمات خود را مستقل از تهران می‌گیرند.» او افزود: «حملات حوثی‌ها علیه اسرائیل و در حمایت از فلسطین است.»

از نوامبر ۲۰۲۳، حوثی‌ها در حمایت از غزه، به کشتی‌ها در دریای سرخ حمله کرده‌اند. این حملات موجب اختلال در تجارت جهانی و کاهش شدید درآمدهای کانال سوئز شده است.

عبدالعاطی همچنین گزارش همتای ایرانی‌اش درباره نتایج پنج دور مذاکرات میان ایران و آمریکا بر سر برنامه هسته‌ای ایران را شنید و ابراز امیدواری کرد که این گفت‌وگوها به موفقیت برسد و «راه‌حلی مسالمت‌آمیز، جامع و پایدار برای کاهش تنش‌ها و برقراری آرامش در منطقه حاصل شود.»

او تأکید کرد که مصر مصمم است از هرگونه تنش و آشوب بیشتر در منطقه جلوگیری کند، چراکه این منطقه هم‌اکنون نیز با بحران‌های بزرگی دست‌وپنجه نرم می‌کند. عبدالعاطی گفت که قاهره کاملاً از مذاکرات برای کاهش تنش حمایت می‌کند و این مذاکرات را «فرصتی مناسب برای جلوگیری از تشدید بحران» دانست و از نقش مثبت عمان در این زمینه تمجید کرد.

او افزود: «در صورت وقوع درگیری نظامی، همه بازنده‌اند. این گزینه‌ای عاقلانه نیست. مصر همواره تأکید کرده که راه‌حل‌ها باید سیاسی باشد و نگرانی‌های همه طرف‌ها را در نظر بگیرد.»