​4 نشانه که حمله ایرانی را «حفظ آبرویی» می‌‌کند

​4 نشانه که حمله ایرانی را «حفظ آبرویی» می‌‌کند
TT

​4 نشانه که حمله ایرانی را «حفظ آبرویی» می‌‌کند

​4 نشانه که حمله ایرانی را «حفظ آبرویی» می‌‌کند

برخلاف ظاهر تنش‌زا، حمله ایران به نیروهای امریکایی مستقر در پایگاه عراقی عین الاسد، نشان داد که برای اجرای قول «انتقام» کشته شدن فرمانده «سپاه قدس» وابسته به «سپاه پاسداران» قاسم سلیمانی براثر حمله امریکایی‌ها در روز جمعه گذشته، طراحی شده تا با کمترین هزینه برای حفظ آبرو انجام شود و از کشیده شدن به جنگ با ایالات متحده دوری گزیند. این مسئله در چهار نشان نمود یافت، به این ترتیب:
1-انتخاب هدف: انتخاب پایگاه عین الاسد زدن دو نشان با یک است. این پایگاه بزرگ‌ترین پایگاه امریکا در عراق است. همین فرصت فخرفروشی به ایران می‌دهد که «پایتخت امریکا درعراق» را کوبیده است، همان طور که خبرگزاری «تسنیم» وابسته به اطلاعات «سپاه پاسداران» تیتر زد. اما در همین حال انتقال بخش بزرگی از نیروهای امریکایی به این پایگاه پس از کشته شدن سلیمانی، همراه شد با افزایش اقدامات امنیتی به طوری که ایمن‌تر شد و در نتیجه احتمال وارد ساختن خسارت‌های مهم را کاهش داد که لازمه‌اش پاسخ بزرگ امریکا باشد.
2-محدود بودن خسارت‌ها: مقامات امریکایی اعلام کردند که موشک‌های ایرانی در «مناطق خالی» پایگاه عین الاسد سقوط کرده‌اند. این مسئله را به دوشکل می‌توان تفسیر کرد؛ یا موشک‌های ایرانی دقیق به اهداف خود اصابت نکرده‌اند و این سابقه داشته و علت آن ضعف تکنولوژی نظامی است، یا اینکه ایران به عمد این مناطق را هدف قرار داده تا خسارت کمتری وارد کند، همراه با رساندن این پیام به امریکایی‌ها که می‌تواند آنها را تهدید کند بدون آنکه وارد رویارویی باز بشود.
3- حجم بخشیدن به تأثیرات حمله: از همان لحظه اول هجوم، تبلیغات گسترده‌ای راه افتاد که تلاش داشت حجم بیشتری به حمله و آثارآن بدهد تا آن را به عنوان «انتقام سخت» جا بیاندازد که رهبر ایران علی خامنه‌ای وعده آن را داده بود. خبرگزاری‌های وابسته به «سپاه» به شکل گسترده‌ای عکس و فیلم‌هایی از شلیک موشک‌ها منتشر کردند و تعمد داشت که موشک باران را به دوبخش با فاصله تقریبا دوساعته تقسیم کنند، بدون اینکه ردی از مرحله دوم حمله وجود داشته باشد مگر در رسانه‌های ایرانی.
صحنه خاکسپاری سلیمانی دقایقی پس از شلیک موشک‌ها در«عملیات شهید سلیمانی»، در چارچوب تلاش نظام برای بزرگ‌نمایی در بهره‌برداری از حمله و معرفی آن به عنوان محقق شدن انتقام موعود گنجانده می‌شود، چرا که مقامات ایرانی مانند دبیرمجمع تشخیص مصلحت نظام محسن رضایی گام خاکسپاری را به «آغاز انتقام» مربوط دانستند. تدفینی که با هلهله و تقدیر از انتقام همراه شد.
4-تقسیم نقش‌ها: نظام ایرانی به بازی مورد علاقه‌اش پناه برد. لحن تهدید را در اطلاعیه «سپاه پاسداران» و اظهارات فرماندهانش که در دادن وعده «حملات سخت» به ایالات متحده با هم مسابقه گذاشتند شدت بخشید، که روشن شد سخنان آنها بیشتر متوجه مخاطبان داخلی است که منتظر انتقام بودند. در حالی که وزیر خارجه جواد ظریف ظاهر شد و جامعه جهانی را مخاطب قرار داد. او از « اقدامات لازم در چارچوب دفاع از خود براساس ماده 51 منشور سازمان ملل متحد» سخن گفت. او تأکید کرد، تهران «دنبال تنش آفرینی یا جنگ» نیست و ماجرا را در چارچوب «حق دفاع از خود» محدود کرد. بعد هم سخنگوی دولت ایران ظاهر شد تا بگوید تهران«به دنبال جنگ با امریکا نیست».



طرح مشترک تل‌آویو و تیم ترامپ برای سرنگونی نظام ایران

رئیس‌جمهور منتخب دونالد ترامپ در جلسه‌ای با اعضای جمهوری‌خواه مجلس نمایندگان (آسوشیتدپرس)
رئیس‌جمهور منتخب دونالد ترامپ در جلسه‌ای با اعضای جمهوری‌خواه مجلس نمایندگان (آسوشیتدپرس)
TT

طرح مشترک تل‌آویو و تیم ترامپ برای سرنگونی نظام ایران

رئیس‌جمهور منتخب دونالد ترامپ در جلسه‌ای با اعضای جمهوری‌خواه مجلس نمایندگان (آسوشیتدپرس)
رئیس‌جمهور منتخب دونالد ترامپ در جلسه‌ای با اعضای جمهوری‌خواه مجلس نمایندگان (آسوشیتدپرس)

در حالی که جامعه جهانی منتظر است رئیس‌جمهور منتخب آمریکا، دونالد ترامپ، در تاریخ ۲۰ ژانویه وارد کاخ سفید شود و گمانه‌زنی‌ها درباره نحوه برخورد او با مسائل جهانی زیاد است، گزارش‌هایی در تل‌آویو منتشر شده که نشان می‌دهد طی ماه‌های گذشته، چندین طرح توسط اعضای تیم ترامپ، با مشارکت مقامات اسرائیلی، آماده شده است. یکی از این طرح‌ها سرنگونی نظام ایران است.

برنامه‌های مشترک آمریکا و اسرائیل

روزنامه «یسرائیل هیوم» که به جناح راست حاکم در اسرائیل نزدیک است، گزارش داده این برنامه‌ها نشان‌دهنده منافع مشترک آمریکا و اسرائیل هستند. این روزنامه به انتصاب‌های ترامپ در تیمش اشاره کرده و آن را نشانه‌ای از این رویکرد دانسته است. طبق این گزارش، ایران متوجه این تحولات شده و عملیات «الوعد الصادق ۳» را که برای پاسخ به حمله بزرگ اسرائیل در ۲۶ اکتبر آماده شده بود، متوقف کرده است.

از سوی دیگر، روزنامه «یدیعوت آحارونوت» به نقل از منابع آمریکایی گزارش داده که بحث‌هایی در رهبری ایران درباره امکان مذاکره برای توافق هسته‌ای جدید با دولت ترامپ یا ادامه سیاست‌های تهاجمی در جریان است.

«خبرهای ناخوشایند» برای ایران

یکی از تحلیلگران عربی روزنامه «هاآرتص» نوشته است: «رئیس‌جمهور ایران، مسعود پزشکیان، این هفته صدمین روز ریاست‌جمهوری خود را جشن گرفت، اما خبرها خوب نیستند. ارزش ریال ایران طی این مدت ۲۰ درصد کاهش یافته و قیمت کالاهای اساسی، برق، آب و حمل‌ونقل بین ۲۵ تا ۷۰ درصد افزایش یافته است. همچنین بیش از ۴۴۰ نفر اعدام شده‌اند، تقریباً دو برابر دوره رئیس‌جمهور پیشین، ابراهیم رئیسی.»

وی افزود: «به زودی مشکلات بیشتری انتظار می‌رود. در بودجه سال آینده کاهش شدید در هزینه‌های رفاه و افزایش ۴۰ درصدی قیمت سوخت پیش‌بینی شده است. این امر نگرانی‌ها از وقوع اعتراضات گسترده مشابه سال ۲۰۱۹ را افزایش داده، اعتراضاتی که در آن حدود ۱۵۰۰ نفر کشته شدند. در همین حال، بودجه نیروهای امنیتی و سپاه پاسداران نسبت به سال گذشته ۲۰۰ درصد افزایش خواهد یافت.»

«شبکه‌ای ضد ایران»

در برابر «تهدید آمریکا» که با تیم ترامپ شکل گرفته، ایران در تلاش است تا یک سیستم دفاعی سیاسی، منطقه‌ای و بین‌المللی برای خود ایجاد کند. رسانه‌های اسرائیلی تأیید کرده‌اند که مذاکراتی میان ایران و دولت کنونی آمریکا، از طریق بغداد انجام شده و تیم ترامپ نیز در جریان آن قرار گرفته است. این مذاکرات شامل توافقاتی اولیه است، از جمله اینکه ایران دیگر شبه‌نظامیان شیعه وابسته به خود را در عراق علیه آمریکا تحریک نکند و به اهداف آمریکایی و اسرائیلی حمله نکند. در مقابل، عراق متعهد شده تا شورشیان کرد ایرانی را که علیه ایران فعالیت می‌کنند، خلع سلاح کند.

پیشنهاد ترامپ برای توافق

منابعی گفته‌اند ایران خواهان بازگشت به سخنان ترامپ در سال ۲۰۱۹ است؛ زمانی که او پس از خروج از توافق هسته‌ای گفت: «همه کاری که باید انجام شود این است که تماس بگیرند و با من بنشینند. ما می‌توانیم یک توافق منصفانه داشته باشیم. هدف ما فقط این است که ایران سلاح هسته‌ای نداشته باشد. ما چیز زیادی نمی‌خواهیم و حتی می‌توانیم به آنها کمک کنیم تا دوباره به شرایط عالی بازگردند.»

این اظهارات برخلاف مواضع تیم ترامپ در آن زمان بود، که شامل خواسته‌های سخت‌گیرانه‌ای از ایران بود. این خواسته‌ها توسط مایک پمپئو، وزیر خارجه وقت، مطرح شده بود، از جمله: توقف غنی‌سازی اورانیوم در هر سطح و مقدار، توقف تولید موشک‌های بالستیک، توقف حمایت از حماس، حزب‌الله و جهاد اسلامی، خروج نیروهای ایرانی و حامیانشان از سوریه، و توقف حمایت از حوثی‌ها در یمن.

نگرانی‌ها در تهران

مسئولان ایرانی در حال بررسی این موضوع هستند که آیا ترامپ همان شخصی است که از توافق هسته‌ای خارج شد یا فردی که به دنبال یک «توافق منصفانه» است؟ آیا او خواسته‌های سخت‌گیرانه پمپئو را دوباره مطرح خواهد کرد یا تنها به یک توافق هسته‌ای رضایت می‌دهد؟

برخی تحلیلگران معتقدند اینکه آمریکا به اسرائیل چراغ سبز برای حمله به تأسیسات هسته‌ای ایران نشان دهد، هنوز نیاز به اثبات دارد. اگر سیاست‌های ترامپ در دوره اول او را معیار قرار دهیم، جنگی فراگیر در خاورمیانه که آمریکا را مستقیماً درگیر کند، احتمالاً چیزی نیست که واشنگتن یا حتی تهران بخواهد.

تردیدها درباره توانایی اسرائیل

در حالی که اسرائیل موفقیت‌هایی در آسیب زدن به سامانه‌های دفاع هوایی ایران داشته، کارشناسان خارجی تردید دارند که اسرائیل بتواند بدون همکاری آمریکا تمام تأسیسات هسته‌ای زیرزمینی ایران را نابود کند. این مسائل در تماس‌های تلفنی میان نتانیاهو و ترامپ از زمان انتخابات مطرح شده و همچنین توسط ران درمر، یکی از وزرای نزدیک به نتانیاهو، در سفرش به آمریکا پیگیری شده است.