حمایت جانسون از «طرح ترامپ» به جای «برجام»

اروپایی‌ها «مکانیسم ماشه» را علیه ایران فعال می‌کنند *جنگ لفظی لندن و تهران درپی بازداشت سفیر بریتانیا

حمایت جانسون از «طرح ترامپ» به جای «برجام»
TT

حمایت جانسون از «طرح ترامپ» به جای «برجام»

حمایت جانسون از «طرح ترامپ» به جای «برجام»

بوریس جانسون نخست‌وزیر بریتانیا، روز سه‌شنبه از دونالد ترامپ رئی جمهوری ایالات متحده خواست تا «طرح جدیدی» برای «جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای» ارائه کند.
به گزارش الشرق الاوسط، جانسون گفته «اگر بخواهیم برجام را از بین ببریم باید جایگزینی برای آن داشته باشیم.. بیایید برای تغییر توافق همکاری کرده و به جای آن توافق ترامپ را بگذاریم».
دونالد ترامپ همواره برجام را یک توافق «بد» نامیده و خواستار جایگزین شدن آن با یک توافق فراگیرتر با ایران شده‌است.
ایران روز یک‌شنبه، 15 دی‌ماه، «گام پنجم و نهایی» کاهش تعهدات برجامی‌اش را اعلام کرد و توضیح داد که در گام پنجم «آخرین مورد کلیدی از محدودیت‌های عملیاتی خود در برجام، یعنی محدودیت در تعداد سانتریفیوژها را کنار می‌گذارد».
 او خواستار کاهش تنش‌ها بین ایران و ایالات متحده شده و گفته بریتانیا خواهان درگیری در منطقه نیست.
جانسون افزود «انتظار هیچ گونه افزایش تنش دیگری با ایران را نداریم».
از سوی دیگر، رویترز سه‌شنبه 24 دی / 14 ژانویه به‌نقل از دو دیپلمات اروپایی نوشت، فرانسه، بریتانیا و آلمان روز سه‌شنبه به اتحادیه اروپا اطلاع خواهند داد که مکانیسم ماشه در برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) را به‌دلیل نقض جدید برجام از سوی ایران، به‌اجرا خواهند گذاشت.
دیپلمات‌ها گفتند که این تصمیم با هدف نجات توافق مورد مذاکره با ایران و بازگرداندن ایران به تعهدات خود انجام می‌گیرد اما هدف از آن اعمال مجدد تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران نیست.
از سوی دیگر، جنگ لفظی لندن و تهران درپی بازداشت سفیر بریتانیا در ایران ادامه یافت و وزیر خارجه بریتانیا خواستار بازنگری در تأمین امنیت سفارت خود در تهران شد.
دومینیک راب وزیر خارجه بریتانیا به دنبال بازداشت موقت سفیر این کشور در تهران گفت که لندن در خصوص تأمین امنیت سفارت خود در ایران، بازنگری می‌کند.
دومینیک راب که در پارلمان حاضر شده بود، با اشاره به بازداشت کوتاه سفر بریتانیا در تهران گفت که اقدامات امنیتی برای سفارت بریتانیا در ایران در دست بازنگری قرار گرفته‌است.
راب در این رابطه تأکید «اولویت، امنیت کارمندان و شهروندان ما در منطقه است».
وی بازداشت سفیر بریتانیا در تهران را «نقض آشکار قوانین بین‌الملل» نامیده‌است.
برخی ناظران معتقدند که احتمال تکرار حوادث 2011 و افزایش مجدد تنش میان تهران و لندن و جود دارد، به طوری که در آن حوادث به سفارت بریتانیا حمله شد و سفیر آن کشور اخراج شد.
در همین خصوص خبرگزاری امنیتی تسنیم گزارش داد که احمد علم الهدی روحانی تندرو و امام جمعه مشهد انتقاد شدیدی حرکت سفیر بریتانیا در تهران مطرح کرده و گفته‌است «سفیر انگلیس اخراج شود بالاترین محبت در حق اوست».
این عضو مجلس خبرگان رهبری گفته «چرا که گر این عنصر ناپاک دست نیروهای خط حاج قاسم سلیمانی می‌افتاد تکه بزرگش، گوشش بود».
در همین خصوص خبرگزاری امنیتی فارس نیز گزارش داد «در جلسات 2 روز گذشته 21 نماینده مجلس از فراکسیونهای مختلف از جمله امید و اصولگرا خواستار اخراج سفیر انگلیس از تهران شدند و تذکرات نمایندگان برای اخراج این سفیر ادامه دارد».
رسانه‌های داخلی ایران همچنین خبر دادند «جمعی از دانشجویان و طلاب امروز 24 دی ماه با مطالبه اخراج سفیر انگلیس از کشور مقابل وزارت امور خارجه تجمع می‌کنند».



طرح مشترک تل‌آویو و تیم ترامپ برای سرنگونی نظام ایران

رئیس‌جمهور منتخب دونالد ترامپ در جلسه‌ای با اعضای جمهوری‌خواه مجلس نمایندگان (آسوشیتدپرس)
رئیس‌جمهور منتخب دونالد ترامپ در جلسه‌ای با اعضای جمهوری‌خواه مجلس نمایندگان (آسوشیتدپرس)
TT

طرح مشترک تل‌آویو و تیم ترامپ برای سرنگونی نظام ایران

رئیس‌جمهور منتخب دونالد ترامپ در جلسه‌ای با اعضای جمهوری‌خواه مجلس نمایندگان (آسوشیتدپرس)
رئیس‌جمهور منتخب دونالد ترامپ در جلسه‌ای با اعضای جمهوری‌خواه مجلس نمایندگان (آسوشیتدپرس)

در حالی که جامعه جهانی منتظر است رئیس‌جمهور منتخب آمریکا، دونالد ترامپ، در تاریخ ۲۰ ژانویه وارد کاخ سفید شود و گمانه‌زنی‌ها درباره نحوه برخورد او با مسائل جهانی زیاد است، گزارش‌هایی در تل‌آویو منتشر شده که نشان می‌دهد طی ماه‌های گذشته، چندین طرح توسط اعضای تیم ترامپ، با مشارکت مقامات اسرائیلی، آماده شده است. یکی از این طرح‌ها سرنگونی نظام ایران است.

برنامه‌های مشترک آمریکا و اسرائیل

روزنامه «یسرائیل هیوم» که به جناح راست حاکم در اسرائیل نزدیک است، گزارش داده این برنامه‌ها نشان‌دهنده منافع مشترک آمریکا و اسرائیل هستند. این روزنامه به انتصاب‌های ترامپ در تیمش اشاره کرده و آن را نشانه‌ای از این رویکرد دانسته است. طبق این گزارش، ایران متوجه این تحولات شده و عملیات «الوعد الصادق ۳» را که برای پاسخ به حمله بزرگ اسرائیل در ۲۶ اکتبر آماده شده بود، متوقف کرده است.

از سوی دیگر، روزنامه «یدیعوت آحارونوت» به نقل از منابع آمریکایی گزارش داده که بحث‌هایی در رهبری ایران درباره امکان مذاکره برای توافق هسته‌ای جدید با دولت ترامپ یا ادامه سیاست‌های تهاجمی در جریان است.

«خبرهای ناخوشایند» برای ایران

یکی از تحلیلگران عربی روزنامه «هاآرتص» نوشته است: «رئیس‌جمهور ایران، مسعود پزشکیان، این هفته صدمین روز ریاست‌جمهوری خود را جشن گرفت، اما خبرها خوب نیستند. ارزش ریال ایران طی این مدت ۲۰ درصد کاهش یافته و قیمت کالاهای اساسی، برق، آب و حمل‌ونقل بین ۲۵ تا ۷۰ درصد افزایش یافته است. همچنین بیش از ۴۴۰ نفر اعدام شده‌اند، تقریباً دو برابر دوره رئیس‌جمهور پیشین، ابراهیم رئیسی.»

وی افزود: «به زودی مشکلات بیشتری انتظار می‌رود. در بودجه سال آینده کاهش شدید در هزینه‌های رفاه و افزایش ۴۰ درصدی قیمت سوخت پیش‌بینی شده است. این امر نگرانی‌ها از وقوع اعتراضات گسترده مشابه سال ۲۰۱۹ را افزایش داده، اعتراضاتی که در آن حدود ۱۵۰۰ نفر کشته شدند. در همین حال، بودجه نیروهای امنیتی و سپاه پاسداران نسبت به سال گذشته ۲۰۰ درصد افزایش خواهد یافت.»

«شبکه‌ای ضد ایران»

در برابر «تهدید آمریکا» که با تیم ترامپ شکل گرفته، ایران در تلاش است تا یک سیستم دفاعی سیاسی، منطقه‌ای و بین‌المللی برای خود ایجاد کند. رسانه‌های اسرائیلی تأیید کرده‌اند که مذاکراتی میان ایران و دولت کنونی آمریکا، از طریق بغداد انجام شده و تیم ترامپ نیز در جریان آن قرار گرفته است. این مذاکرات شامل توافقاتی اولیه است، از جمله اینکه ایران دیگر شبه‌نظامیان شیعه وابسته به خود را در عراق علیه آمریکا تحریک نکند و به اهداف آمریکایی و اسرائیلی حمله نکند. در مقابل، عراق متعهد شده تا شورشیان کرد ایرانی را که علیه ایران فعالیت می‌کنند، خلع سلاح کند.

پیشنهاد ترامپ برای توافق

منابعی گفته‌اند ایران خواهان بازگشت به سخنان ترامپ در سال ۲۰۱۹ است؛ زمانی که او پس از خروج از توافق هسته‌ای گفت: «همه کاری که باید انجام شود این است که تماس بگیرند و با من بنشینند. ما می‌توانیم یک توافق منصفانه داشته باشیم. هدف ما فقط این است که ایران سلاح هسته‌ای نداشته باشد. ما چیز زیادی نمی‌خواهیم و حتی می‌توانیم به آنها کمک کنیم تا دوباره به شرایط عالی بازگردند.»

این اظهارات برخلاف مواضع تیم ترامپ در آن زمان بود، که شامل خواسته‌های سخت‌گیرانه‌ای از ایران بود. این خواسته‌ها توسط مایک پمپئو، وزیر خارجه وقت، مطرح شده بود، از جمله: توقف غنی‌سازی اورانیوم در هر سطح و مقدار، توقف تولید موشک‌های بالستیک، توقف حمایت از حماس، حزب‌الله و جهاد اسلامی، خروج نیروهای ایرانی و حامیانشان از سوریه، و توقف حمایت از حوثی‌ها در یمن.

نگرانی‌ها در تهران

مسئولان ایرانی در حال بررسی این موضوع هستند که آیا ترامپ همان شخصی است که از توافق هسته‌ای خارج شد یا فردی که به دنبال یک «توافق منصفانه» است؟ آیا او خواسته‌های سخت‌گیرانه پمپئو را دوباره مطرح خواهد کرد یا تنها به یک توافق هسته‌ای رضایت می‌دهد؟

برخی تحلیلگران معتقدند اینکه آمریکا به اسرائیل چراغ سبز برای حمله به تأسیسات هسته‌ای ایران نشان دهد، هنوز نیاز به اثبات دارد. اگر سیاست‌های ترامپ در دوره اول او را معیار قرار دهیم، جنگی فراگیر در خاورمیانه که آمریکا را مستقیماً درگیر کند، احتمالاً چیزی نیست که واشنگتن یا حتی تهران بخواهد.

تردیدها درباره توانایی اسرائیل

در حالی که اسرائیل موفقیت‌هایی در آسیب زدن به سامانه‌های دفاع هوایی ایران داشته، کارشناسان خارجی تردید دارند که اسرائیل بتواند بدون همکاری آمریکا تمام تأسیسات هسته‌ای زیرزمینی ایران را نابود کند. این مسائل در تماس‌های تلفنی میان نتانیاهو و ترامپ از زمان انتخابات مطرح شده و همچنین توسط ران درمر، یکی از وزرای نزدیک به نتانیاهو، در سفرش به آمریکا پیگیری شده است.