مطالبه کانادا از تهران: تحویل جعبه سیاه هواپیما به فرانسه

​وزرای خارجه ایران و کانادا برای بررسی فاجعه در مسقط دیدار کردند

TT

مطالبه کانادا از تهران: تحویل جعبه سیاه هواپیما به فرانسه

پس از دیدار پنج‌شنبه شب وزیران خارجه ایران و کانادا در عمان، کانادا از ایران خواست جعبه سیاه هواپیمای مسافربری سرنگون شده شرکت هوایی اوکراین با دو موشک «سپاه پاسداران» در هفته گذشته را به فرانسه بفرستد.
به گزارش الشرق الاوسط، فرانسوا فیلیپ شامپانی وزیر خارجه کانادا، شامگاه جمعه با محمدجواد ظریف همتای ایرانی‌اش دیدار و در مورد سرنگونی هواپیمای مسافری اوکراین در نزدیکی تهران که به کشته شدن ۱۷۶ سرنشین از جمله ۵۷ شهروند کانادایی انجامید، گفت‌وگو کرد.
در همین باره، جاستین ترودو نخست‌وزیر کانادا روز جمعه ۲۷ دی (۱۷ ژانویه) از مسئولان ایران خواست هرچه سریع‌تر جعبه سیاه و داده‌های ضبط شده در کابین خلبان هواپیمای سرنگون شده پرواز ۷۵۲ شرکت هواپیمایی اوکراین را به فرانسه بفرستند.
او همچنین از تهران خواست تا پیکر جان‌باختگان را به آن‌ها بازگرداند.
به گزارش خبرگزاری رویترز، نخست‌وزیر کانادا در یک نشست خبری افزود فرانسه برای پیاده کردن و تحلیل داده‌های به جا مانده از هواپیمای سرنگون شده کشور مناسبی است و لازم است برای تکمیل تحقیقات دربارهٔ این رویداد تمام اطلاعات ضبط شده و جعبه سیاه هواپیما که به شدت آسیب‌دیده به این کشور منتقل شود.
جاستین ترودو تأکید کرد که ایران تجهیزات و دانش فنی لازم را برای پیاده کردن و تحلیل اطلاعات ضبط شده بوئینگ ۷۳۷ ندارد.
وی با بیان اینکه تاکنون جنازه هیچ کانادایی به کشور برنگشته، گفت: تاکنون ۲۰ خانواده جانباختگان خواستار بازگرداندن پیکر قربانیان شده‌اند.
بنا به گزارش خبرگزاری فرانسه، ترودو گفت دولت کانادا به خانواده جانباختگان پرواز ۷۵۲، ۲۵ هزار دلار آمریکا می‌پردازد.
او اما تأکید کرد که این مبلغ یک کمک اولیه برای تأمین نیازهای فوری خانواده‌هاست و با غرامتی که ایران می‌بایست به آن‌ها بپردازد کاملاً تفاوت دارد.
از سوی دیگر، سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه، با اشاره به بحران میان ایران و آمریکا، بر لزوم کاستن از تنش میان دو کشور تأکید کرد.
وزیر امور خارجه روسیه در عین حال از سرنگون شدن هواپیمای مسافربری اوکراینی در روز هشتم ژانویه در آسمان استان تهران، با عنوان «فاجعه دردناک و هشداری برای ضرورت آغاز کاهش تنش به جای تهدیدهای همیشگی» یاد کرد.
خبرگزاری فرانسه گزارش داد لاوروف روز جمعه ۱۷ ژانویه در یک نشست مطبوعاتی، با اشاره به تنش‌های فزاینده میان تهران و واشینگتن گفت: این تنش‌های فزاینده میان ایران و ایالات متحده آمریکا، هیچگونه کمکی به حل بحران کنونی در خاورمیانه نخواهد کرد.
خبرگزاری دولتی ایسنا نیز به نقل از یکی از مقامات ایرانی گزارش داد کار شناسایی ۱۷۶ قربانی این حادثه به پایان رسید و به این ترتیب هویت همه جانباختگان شناسایی شده و پیکر آنها آماده تحویل به خانواده‌ها است.
در همین باره، عباس موسوی سخنگوی وزارت خارجه ایران دربارهٔ برگزاری نشست پنج کشوری که گروهی از شهروندان خود را در جریان انهدام هواپیمای اوکراینی توسط سپاه پاسداران از دست داده‌اند، گفت: «ما از همه طرف‌ها درخواست می‌کنیم که موضوعات انسانی به‌خصوص این حادثه غم‌انگیز را دستاویز مطامع و ژست‌های سیاسی نکنند.»
او در خطاب به دولت کانادا گفت که پرونده سقوط هواپیما را سیاسی نکند.
 وزرای خارجه کشورهای کانادا، اوکراین، بریتانیا، افغانستان و سوئد روز پنج‌شنبه در لندن به قربانیان این حادثه ادای احترام کرده و با انتشار بیانیه‌ای تأکید کردند که خواهان همکاری ایران برای تحقیقات بین‌المللی کامل، مستقل و شفاف هستند.



مسکو و تهران: بزرگ‌تر از شراکت، کوچک‌تر از ائتلاف

 رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
TT

مسکو و تهران: بزرگ‌تر از شراکت، کوچک‌تر از ائتلاف

 رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)

با امضای توافقنامه «شراکت استراتژیک جامع» بین روسیه و ایران، روابط دو کشور وارد مرحله‌ای جدید شده است که در آن منافع طرفین به شکلی بی‌سابقه به هم نزدیک می‌شوند. با این حال، در مسکو تردیدهایی درباره تمایل تهران به بازگشایی به سوی غرب وجود دارد.

این توافقنامه پایه‌ای قانونی برای گسترش همکاری‌های وسیع بین دو کشور فراهم می‌کند و جایگزین توافقنامه همکاری سال ۲۰۰۱ می‌شود که پیش‌تر زمینه‌های محدودی برای همکاری ایجاد کرده بود.

در طول ۲۵ سال گذشته، روابط مسکو و تهران به شدت توسعه یافته و تحولات بزرگی در منطقه رخ داده است که دو کشور را وادار به بازنگری در اساس همکاری‌های خود کرده است. با این حال، مسیر رسیدن به این توافقنامه هموار نبوده و موانع زیادی بر سر راه آن وجود داشته است.

رئیسان روسیه و ایران، پوتین و پزشکیان، پس از مذاکرات در مسکو، برای حضور در مراسم امضا آماده می‌شوند (عکس: آسوشیتدپرس)

موضع روسیه در قبال تحولات جنگ قره‌باغ و سوریه، که به منافع منطقه‌ای ایران آسیب زد، باعث ایجاد تردیدهایی در تهران درباره قابل اعتماد بودن مسکو به عنوان یک شریک استراتژیک شده است. از سوی دیگر، مسکو نیز همواره با نگرانی به تلاش‌های ایران برای بازگشایی کانال‌های ارتباطی با غرب نگاه کرده است.

انتخاب زمان امضای این توافقنامه جلب توجه می‌کند. این توافقنامه پس از چندین تأخیر و درست سه روز قبل از تحلیف رئیس‌جمهور جدید آمریکا، دونالد ترامپ، امضا شد. برخی تحلیل‌گران معتقدند که مسکو و تهران پس از تحولات سوریه و اوکراین، تصمیم گرفتند تا با تقویت مواضع خود، آماده مذاکرات آینده شوند.
این توافقنامه در ۴۷ بند، حوزه‌های مختلف همکاری از جمله تجارت، انرژی، آموزش و گردشگری را پوشش می‌دهد. بخش قابل توجهی از آن به همکاری در زمینه انرژی هسته‌ای صلح‌آمیز اختصاص دارد، حوزه‌ای که ایران به زودی چالش‌های دیپلماتیک جدی در آن پیش رو خواهد داشت.

رئیسان روسیه و ایران، پوتین و پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در کرملین، مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ (آسوشیتدپرس)

همکاری نظامی

توافقنامه بر همکاری‌های نظامی و امنیتی تأکید کرده است، اما از تبدیل این شراکت به یک اتحاد نظامی کامل جلوگیری می‌کند. این همکاری شامل تبادل هیئت‌های نظامی، آموزش پرسنل، انجام تمرینات مشترک و مشارکت در کنفرانس‌های بین‌المللی می‌شود.
دو کشور بر تقویت همکاری در مبارزه با تروریسم، تبادل اطلاعات امنیتی و هماهنگی بین وزارتخانه‌های داخلی تأکید کرده‌اند. همچنین، همکاری در زمینه‌های حقوقی، کنترل تسلیحات و خلع سلاح نیز در توافقنامه گنجانده شده است.
توافقنامه به توسعه روابط تجاری و اقتصادی، بهبود شبکه‌های حمل‌ونقل و تدارکات، و افزایش مبادلات تجاری بین دو کشور اشاره کرده است. همچنین، استفاده از ارزهای ملی در مبادلات و مقابله با تحریم‌های یکجانبه غرب نیز مورد تأکید قرار گرفته است.
این توافقنامه تمامی جنبه‌های همکاری سیاسی، اقتصادی، امنیتی، نظامی و فرهنگی را پوشش می‌دهد. با این حال، نکته جالب توجه این است که در بند پایانی توافقنامه آمده است: «در صورت بروز اختلاف در تفسیر مفاد این توافقنامه، نسخه انگلیسی سند مرجع خواهد بود.»