مقتدی صدر در سه راهی رهبری مردمی، اصلاحات و مقاومت

مقتدی صدر در سه راهی رهبری مردمی، اصلاحات و مقاومت
TT

مقتدی صدر در سه راهی رهبری مردمی، اصلاحات و مقاومت

مقتدی صدر در سه راهی رهبری مردمی، اصلاحات و مقاومت

در طول سال‌های ۲۰۱۵ تا ۲۰۱۸ همه تظاهراتی که توسط مقتدی صدر فراخوانده شدند یک عنوان برجسته داشت و آن اصلاحات بود.
به گزارش الشرق الاوسط، تظاهراتی که توسط صدر مدیریت و «میلیون نفری» برای نشان دادن پایگاه مردمی او تخمین زده شدند سه صحنه همیشگی را به همراه داشتند.
صحنه اول؛ چادر آبی در داخل منطه الخضرا که تعداد زیادی معترض آن را احاطه کردند که هر لحظه امکان یورش به داخل این منطقه حفاظت شده را دارد.
صحنه دوم؛ یورش طرفداران صدر به منطقه الخضرا و ورود به صحن پارلمان بدن آن که دست به تخریب بزنند.
صحنه سوم؛ یورش مجدد به منطقه سبز و این بار ورود به ساختمان نخست‌وزیری.
اما در سال گذشته میلادی تظاهراتی مردمی بدون حضور صدری‌ها علیه احزاب و گروه‌های سیاسی چنبره زدن بر حکومت از سال ۲۰۰۳ تاکنون به راه افتاد.
علیرغم اینکه رهبران سیاسی عراق همراه تظاهرات شدند و از آن یک حق قانونی نام بردند، صدر به تنهایی فاصله خود را با آنها حفظ کرد، به ویژه اینکه از فراکسیون «سائرون» به عنوان فراکسیون بزرگتر از حق خود برای انتخاب نخست‌وزیر دست بکشد و فرصت را به میدان‌های اعتراضات بدهد.
در کش و قوس افزایش تنش میان ایران و آمریکا در عراق از حمله به پایگاه کی ۱ تا کشته شدن قاسم سلیمانی، ناگهان یک خلأ در سپهر سیاسی از ایران تا بغداد و بالعکس ایجاد شد.
در حالی که مقتدی صدر به‌طور کامل در جبهه قاسم سلیمانی و ابو مهدی المهندس قرار نداشت، گزینه جدی برای پرکردن این خلأ بود. او واکنش تندی نسبت به کشتن سلیمانی از خود نشان داد به نظر می‌آمد او تنها کسی است که قادر است همگان را از سرگردانی دربیاورد، به ویژه اینکه او از راه اندازی مقاومت بین‌المللی علیه اشغال خبر داد و به عنوان رهبر این مقاومت حتی از طرف رهبران جناح‌های سیاسی که پیش از آن با ستیز داشتند، مظرح شد.
حالا روز گذشته و در طی تظاهرات میلیونی به پیشنهاد صدر و با حضور گروه‌های شبه نظامی دیگر برگزار شد، مشخص شد که صدر به تنهایی کلید تعامل با بحران کنونی یعنی حضور بیگانگان در عراق را در دست دارد.
مهم‌تر از آن نقشه راهی که در این تظاهرات از زبان صدر مطرح شد به ویژه مسئله ادغام الحشد الشعبی در وازرتخانه‌های دفاع و کشور و پایبندی کامل این نیروها به دستورات فرمانده کل قوا به نظر نمی‌رسد مورد موافقت همه گروه‌ها قرار گیرد.
این همه موارد اختلافی نیست، در حالی که پی دیدار برهم صالح با دونالد ترامپ در حاشیه اجلاس داووس، با انتقاد شدید گروه‌های شبه نظامی در عراق مواجه شد، او در شبکه‌های اجتماعی توییت کرد، رئیس‌جمهور عراق حامی حاکمیت ارضی و حامی انقلابیان است. این توییت حتی با وجود پابرجاماندن اختلافات خاموش میان دو طرف، آغازی بر پایان رهبری مقاومت از سوی گروه‌های شبه نظامی بود.
با این حال، ثقل جمعیتی تظاهرات روز گذشته به عنوان گسترده‌ترین تظاهرات در عراق، از آن صدری‌ها بود، حرف اصلی هم از آن آنها بود، همان چیزی که ایده رهبری مقاومت و اصلاحات را در سایه نقشه راهی سیاسی به اذهان برگرداند، علاوه بر این صدر قدرتمندترین موافق تشکیل دولت مستقل با شخصیت‌های مستقل و غیرجدلی است دقیقاً همان موضعی که مرجعیت سید سیستانی در نجف نیز بر آن تأکید دارد.



آمادگی پاکستان برای حمله‌ی «نزدیک‌الوقوع» هند

نیروهای شبه‌نظامی هند در منطقه بازار شهر سریناگر در ایالت جامو و کشمیر هند نگهبانی می‌دهند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)
نیروهای شبه‌نظامی هند در منطقه بازار شهر سریناگر در ایالت جامو و کشمیر هند نگهبانی می‌دهند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)
TT

آمادگی پاکستان برای حمله‌ی «نزدیک‌الوقوع» هند

نیروهای شبه‌نظامی هند در منطقه بازار شهر سریناگر در ایالت جامو و کشمیر هند نگهبانی می‌دهند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)
نیروهای شبه‌نظامی هند در منطقه بازار شهر سریناگر در ایالت جامو و کشمیر هند نگهبانی می‌دهند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)

پاکستان روز چهارشنبه اعلام کرد که «اخبار اطلاعاتی موثقی» دریافت کرده که نشان می‌دهد هند قصد دارد به‌زودی حمله‌ای نظامی انجام دهد. پاکستان هشدار داد که در صورت وقوع این حمله پاسخ قاطعی خواهد داد. این خبر در حالی منتشر می‌شود که نگرانی‌ها درباره‌ی تشدید تنش میان دو کشور به‌دنبال حمله‌ای که منجر به کشته شدن ۲۶ نفر در کشمیر شد، رو به افزایش است.

روابط میان این دو همسایه‌ی مجهز به سلاح هسته‌ای پس از آن رو به وخامت گذاشت که دهلی‌نو، اسلام‌آباد را مسئول حمله‌ی هفته‌ی گذشته در پاهالگام در بخش هندی کشمیر دانست؛ حمله‌ای که مرگبارترین حمله به غیرنظامیان در این منطقه در ۲۵ سال گذشته بوده است. یک منبع ارشد دولتی به خبرگزاری فرانسه گفت که نخست‌وزیر هند، نارندرا مودی، در جلسه‌ای غیرعلنی در روز سه‌شنبه «اختیارات کامل» را به ارتش برای واکنش به این حمله داده است.

دولت پاکستان هرگونه دخالت در حمله‌ی کشمیر را رد کرد. عطاءالله طارر، وزیر اطلاعات پاکستان، در بیانیه‌ای که بامداد چهارشنبه منتشر شد، گفت: «هرگونه اقدام تهاجمی با پاسخ قاطع مواجه خواهد شد.» او افزود: «پاکستان اطلاعات اطلاعاتی موثقی در اختیار دارد که نشان می‌دهد هند ظرف ۲۴ تا ۳۶ ساعت آینده با استفاده از حادثه‌ی پاهالگام، که بهانه‌ای بی‌اساس است، قصد دارد حمله‌ی نظامی انجام دهد.» با این حال، اسحاق دار، وزیر امور خارجه‌ی پاکستان، تأکید کرد که کشورش آغازگر هیچ حمله‌ای نخواهد بود.

سران چند کشور جهان نگرانی عمیق خود را ابراز کرده و از این دو همسایه که در گذشته چندین جنگ با یکدیگر داشته‌اند، خواستند که خویشتنداری نشان دهند. منطقه‌ی کشمیر با جمعیتی حدود ۱۵ میلیون نفر که اکثراً مسلمان هستند، میان پاکستان و هند تقسیم شده، ولی هر دو کشور کل این منطقه را متعلق به خود می‌دانند.

حدود ۱.۵ میلیون نفر در نزدیکی خط آتش‌بس در سمت پاکستانی مرز زندگی می‌کنند. بسیاری از ساکنان این مناطق، در حال آماده‌سازی پناهگاه‌های زیرزمینی ساده با دیوارهای گِلی تقویت‌شده با بتن هستند. محمد جوید، مردی ۴۲ ساله در روستای چاکوتی، به خبرگزاری فرانسه گفت: «در حال تمیز کردن پناهگاه هستیم تا اگر دشمن ناگهان حمله کرد، غافلگیر نشویم و بتوانیم جان بچه‌هایمان را نجات دهیم.»

تبادل آتش
ارتش هند روز چهارشنبه اعلام کرد که برای ششمین شب متوالی با نیروهای پاکستانی در امتداد خط آتش‌بس تبادل آتش داشته است. این منطقه‌ی به‌شدت نظامی‌شده دارای پایگاه‌هایی در ارتفاعات بالای کوه‌های هیمالیا بوده و مرز واقعی کشمیر محسوب می‌شود. یک منبع امنیتی پاکستانی نیز به خبرگزاری فرانسه گفت که روز سه‌شنبه دو پهپاد را که به حریم هوایی پاکستان وارد شده بودند، ساقط کرده‌اند.

تنش‌ها در هفته‌ی پس از حمله‌ی پاهالگام از جمله رد و بدل شدن اتهامات، اقدامات دیپلماتیک، اخراج اتباع کشور مقابل و بستن گذرگاه‌های مرزی به‌سرعت بالا گرفته است.

بالگرد نظامی هند بر فراز آسمان سریناگر در منطقه جامو و کشمیر هند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)

مودی هفته‌ی گذشته وعده داد که عاملان این حمله و پشتیبانان آن‌ها را تحت تعقیب قرار خواهد داد. او پنج‌شنبه گفت: «به همه‌ی جهان می‌گویم: هند هویت هر تروریست و حامی‌اش را شناسایی خواهد کرد، آن‌ها را تعقیب و مجازات خواهد کرد... حتی اگر تا دوردست‌ترین نقاط زمین بروند، تعقیب‌شان می‌کنیم.»

این اظهارات نگرانی‌ها را درباره‌ی تشدید تنش نظامی بیشتر کرده است.

وزارت امور خارجه‌ی آمریکا اعلام کرد که وزیر مارکو روبیو به‌زودی با همتایان پاکستانی و هندی خود تماس خواهد گرفت تا آن‌ها را به «عدم تشدید وضعیت» ترغیب کند.

آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد، روز سه‌شنبه با شهباز شریف، نخست‌وزیر پاکستان، و سوپرامانیام جایشانکار، وزیر خارجه‌ی هند، تماس گرفت و طبق گفته‌ی سخنگوی او، آمادگی خود را برای «میانجی‌گری جهت کاهش تنش» اعلام کرد. دفتر نخست‌وزیر پاکستان بعداً اعلام کرد که شهباز شریف از گوترش خواسته «هند را به خویشتنداری ترغیب کند» و تأکید کرده که در صورت اقدام نسنجیده‌ی هند، پاکستان از «حاکمیت و تمامیت ارضی‌اش با تمام قوا دفاع خواهد کرد».

پوسترهای افراد تحت تعقیب
هند و پاکستان از زمان استقلال از حکومت بریتانیا در سال ۱۹۴۷ بر سر منطقه‌ی کشمیر با یکدیگر مناقشه دارند؛ زمانی که مرزها خانواده‌هایی را از هم جدا کرد که نسل‌ها در کنار هم زندگی می‌کردند. در بخش تحت کنترل هند، شورشیان از سال ۱۹۸۹ برای استقلال یا پیوستن به پاکستان دست به قیام زده‌اند.

گشت‌های ارتش هند در حال حرکت به سمت هاباتنار در منطقه انانتناگ در جنوب کشمیر – ۲۹ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)

پلیس هند پوسترهایی از سه مرد منتشر کرده که به اتهام اجرای حمله‌ی کشمیر تحت تعقیب‌اند. دو نفر از آن‌ها پاکستانی و یک نفر هندی است. هند می‌گوید آن‌ها اعضای گروه «لشکر طیبه» هستند؛ گروهی که مقرش در پاکستان است و سازمان ملل آن را یک گروه تروریستی معرفی کرده است. همچنین برای اطلاعاتی که منجر به دستگیری هر یک از آن‌ها شود، پاداشی معادل دو میلیون روپیه (حدود ۲۳۵۰۰ دلار) در نظر گرفته شده و عملیات گسترده‌ای برای بازداشت افراد مشکوک به ارتباط با این گروه آغاز شده است.

در آخرین مورد از تشدید تنش‌ها در کشمیر، در حمله‌ی پولواما در سال ۲۰۱۹ در منطقه‌ی تحت کنترل هند، یک بمب‌گذار انتحاری با خودرو به کاروان نیروهای امنیتی حمله کرد که منجر به کشته شدن ۴۰ نفر و زخمی شدن ۳۵ تن شد. کمتر از دو هفته بعد، جنگنده‌های هندی حملاتی هوایی به خاک پاکستان انجام دادند.