مقتدی صدر در سه راهی رهبری مردمی، اصلاحات و مقاومت

در طول سال‌های ۲۰۱۵ تا ۲۰۱۸ همه تظاهراتی که توسط مقتدی صدر فراخوانده شدند یک عنوان برجسته داشت و آن اصلاحات بود.

به گزارش الشرق الاوسط، تظاهراتی که توسط صدر مدیریت و «میلیون نفری» برای نشان دادن پایگاه مردمی او تخمین زده شدند سه صحنه همیشگی را به همراه داشتند.

صحنه اول؛ چادر آبی در داخل منطه الخضرا که تعداد زیادی معترض آن را احاطه کردند که هر لحظه امکان یورش به داخل این منطقه حفاظت شده را دارد.

صحنه دوم؛ یورش طرفداران صدر به منطقه الخضرا و ورود به صحن پارلمان بدن آن که دست به تخریب بزنند.

صحنه سوم؛ یورش مجدد به منطقه سبز و این بار ورود به ساختمان نخست‌وزیری.

اما در سال گذشته میلادی تظاهراتی مردمی بدون حضور صدری‌ها علیه احزاب و گروه‌های سیاسی چنبره زدن بر حکومت از سال ۲۰۰۳ تاکنون به راه افتاد.

علیرغم اینکه رهبران سیاسی عراق همراه تظاهرات شدند و از آن یک حق قانونی نام بردند، صدر به تنهایی فاصله خود را با آنها حفظ کرد، به ویژه اینکه از فراکسیون «سائرون» به عنوان فراکسیون بزرگتر از حق خود برای انتخاب نخست‌وزیر دست بکشد و فرصت را به میدان‌های اعتراضات بدهد.

در کش و قوس افزایش تنش میان ایران و آمریکا در عراق از حمله به پایگاه کی ۱ تا کشته شدن قاسم سلیمانی، ناگهان یک خلأ در سپهر سیاسی از ایران تا بغداد و بالعکس ایجاد شد.

در حالی که مقتدی صدر به‌طور کامل در جبهه قاسم سلیمانی و ابو مهدی المهندس قرار نداشت، گزینه جدی برای پرکردن این خلأ بود. او واکنش تندی نسبت به کشتن سلیمانی از خود نشان داد به نظر می‌آمد او تنها کسی است که قادر است همگان را از سرگردانی دربیاورد، به ویژه اینکه او از راه اندازی مقاومت بین‌المللی علیه اشغال خبر داد و به عنوان رهبر این مقاومت حتی از طرف رهبران جناح‌های سیاسی که پیش از آن با ستیز داشتند، مظرح شد.

حالا روز گذشته و در طی تظاهرات میلیونی به پیشنهاد صدر و با حضور گروه‌های شبه نظامی دیگر برگزار شد، مشخص شد که صدر به تنهایی کلید تعامل با بحران کنونی یعنی حضور بیگانگان در عراق را در دست دارد.

مهم‌تر از آن نقشه راهی که در این تظاهرات از زبان صدر مطرح شد به ویژه مسئله ادغام الحشد الشعبی در وازرتخانه‌های دفاع و کشور و پایبندی کامل این نیروها به دستورات فرمانده کل قوا به نظر نمی‌رسد مورد موافقت همه گروه‌ها قرار گیرد.

این همه موارد اختلافی نیست، در حالی که پی دیدار برهم صالح با دونالد ترامپ در حاشیه اجلاس داووس، با انتقاد شدید گروه‌های شبه نظامی در عراق مواجه شد، او در شبکه‌های اجتماعی توییت کرد، رئیس‌جمهور عراق حامی حاکمیت ارضی و حامی انقلابیان است. این توییت حتی با وجود پابرجاماندن اختلافات خاموش میان دو طرف، آغازی بر پایان رهبری مقاومت از سوی گروه‌های شبه نظامی بود.

با این حال، ثقل جمعیتی تظاهرات روز گذشته به عنوان گسترده‌ترین تظاهرات در عراق، از آن صدری‌ها بود، حرف اصلی هم از آن آنها بود، همان چیزی که ایده رهبری مقاومت و اصلاحات را در سایه نقشه راهی سیاسی به اذهان برگرداند، علاوه بر این صدر قدرتمندترین موافق تشکیل دولت مستقل با شخصیت‌های مستقل و غیرجدلی است دقیقاً همان موضعی که مرجعیت سید سیستانی در نجف نیز بر آن تأکید دارد.