نگرانی سازمان ملل از وضع زندانیان در ایران همزمان با شیوع کرونا

نگرانی سازمان ملل از وضع زندانیان در ایران همزمان با شیوع کرونا
TT

نگرانی سازمان ملل از وضع زندانیان در ایران همزمان با شیوع کرونا

نگرانی سازمان ملل از وضع زندانیان در ایران همزمان با شیوع کرونا

یک مقام حقوق بشر سازمان ملل امروز جمعه، پس از گزارش ناآرامی‌ها در پی ترس از شیوع ویروس کرونا در زندان‌های برخی از کشورها همچون ایران نسبت به وضعیت زندانیان ابراز نگرانی کرد.
رویترز گزارش داد، ایران که یکی از متاثرترین کشورهای جهان از کرونا است.
رسانه‌های ایران از ناآرامی در چندین زندان از جمله زندان اهواز و فرار گسترده از یک زندان در غرب این کشور، با وجود آزادی موقت حدود ۱۰۰ هزار زندانی برای کاهش ازدحام زندان‌ها خبر دادند.
روپرت کلویل سخنگوی حقوق بشر سازمان ملل، امروز جمعه، با انتشار بیانیه‌ای نگرانی این سازمان را نسبت به وضع زندانیان در ایران بیان کرد و گفت: «همان‌طور که در ایران و برخی دیگر از کشورها مشاهده می‌کنید، ما شاهد شورش و زندانیان وحشت زده و مضطرب به دلیل قطع ارتباط و تماس با اعضای خانواده و موارد دیگر هستیم؛ بنابراین خیلی مسائل مربوط به این موضوع وجود دارد».
به گفته او، «خبر جان‌باختن یک کودک-مجرم بر اثر ضرب و جرح مأموران ایران وحشت‌آور است، بر اساس اطلاعاتی که دریافت کردیم، دانیال زین‌العابدینی پس از شورش در زندان مهاباد در تاریخ ۱۰ فروردین به سلول انفرادی منتقل شد. زندانیان به خاطر شرایط زندان و قصور مقامات در خصوص آزادی موقتی آن‌ها به خاطر بحران ویروس کرونا دست به اعتراض زده بودند».
وزارت بهداشت ایران اعلام کرد تاکنون ۳ هزار و ۲۹۴ نفر در این کشور بر اثر ویروس کرونا جان باخته و تعداد افراد مبتلا به این بیماری نیز به ۵۳ هزار و ۱۸۳ نفر رسیده‌است. همچنین در طول ۲۴ ساعت گذشته، ۱۳۴ نفر از بیماران مبتلا به کووید۱۹ در ایران جان خود را از دست دادند.
کلویل گفت: «ایران تعداد آزاد شدگان را به صورت موقت افزایش داد، آنها در حدود ۱۰۰ هزار نفر، در حدود ۴۰ درصد از کل زندانیان این کشور را به مرخصی فرستاد».
این مقام سازمان ملل، از مقامات ایرانی خواسته شده که تمام اقدامات مقتضی برای حفاظت از جان این زندانیان به عمل آید.
هیچ گزارشی فوری در رسانه‌های ایران دربارهٔ حادثه مرگ این کودک - مجرم منتشر نشده‌است، همچنین تماس رویترز با مقامات ایران به دلیل تعطیلات پایان هفته در این کشور نیز فراهم نشده‌است.
در قوانین بین‌المللی یک فرد تا به سن ۱۸ سال تمام نرسد، کودک محسوب می‌شود. لفظ کودک-مجرم به کسانی اطلاق می‌شود که در هنگام ارتکاب جرم زیر ۱۸ سال داشته‌اند. دانیال زین‌العابدینی در هنگام جرم قتل که به خاطر آن به اعدام محکوم شده، ۱۷ سال داشت.
شورش در زندان‌های ایران در روزهای اخیر به‌طور سریالی رخ داد، و در تازه تریم موارد زندانیان بند مردان زندان سپیدار اهواز شامگاه دوشنبه ۱۱ فروردین شورش کردند و روز ۱۲ فروردین نیز شورش و اعتراض زندانیان در زندان مرکزی اهواز در شیبان گزارش شد.



نشست ژنو: گسترش اختلافات میان اروپا و ایران

 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)
 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)
TT

نشست ژنو: گسترش اختلافات میان اروپا و ایران

 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)
 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)

با وجود هیاهوی پیش از مذاکرات اروپا و ایران در ژنو، این مذاکرات بدون ارائه طرح یا نقشه راه جدیدی برای پرونده هسته‌ای برگزار شد. برخلاف تبلیغات رسانه‌های نزدیک به حکومت ایران، مذاکرات نه تنها به مسائل هسته‌ای محدود نبود، بلکه به روابط نظامی ایران و روسیه نیز پرداخت. این موضوع را دو دیپلمات ارشد اروپایی به "الشرق الأوسط" تأیید کردند.

یکی از دیپلمات‌های اروپایی اذعان کرد که دیدار میان مقامات ایرانی و اروپایی در ژنو نشان داد که اختلافات میان طرفین در چندین زمینه رو به افزایش است.

دیپلمات دیگری پیش‌تر گفته بود که این دیدارها بخشی از تلاش برای حفظ کانال‌های گفت‌وگو با ایران است. وی افزود که این جلسات جامع خواهد بود و تصمیم‌گیری درباره نحوه برخورد با مسئله هسته‌ای ایران به پس از مشخص شدن سیاست‌های دولت ترامپ در آغاز سال آینده موکول خواهد شد.

ادامه نشست‌های نیویورک در ژنو

به گفته منابع "الشرق الأوسط"، این نشست‌ها از پیش برنامه‌ریزی شده بود و در ادامه گفت‌وگوهایی بود که در سپتامبر گذشته در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک انجام شد. در آن نشست‌ها، تمرکز بر موضوعات هسته‌ای ایران و همکاری نظامی ایران و روسیه بود.

روز جمعه، مدیران سیاسی وزارت‌خانه‌های خارجه فرانسه، بریتانیا و آلمان با مجید تخت روانچی، مذاکره‌کننده ارشد هسته‌ای ایران و کاظم غریب‌آبادی، معاون وزیر خارجه ایران، دیدار کردند. این نشست‌ها پس از ملاقات مقامات ایرانی با انریکه مورا، میانجی اروپایی در مذاکرات هسته‌ای، برگزار شد.

مورا در پلتفرم «ایکس» (توییتر سابق) نوشت که این نشست «صریح» بوده و او از ایران خواسته است تا همکاری نظامی خود با روسیه را متوقف کند و همچنین بر ضرورت یافتن راه‌حل دیپلماتیک برای مسئله هسته‌ای و پایان دادن به مداخلات منطقه‌ای ایران تأکید کرده است.

در مقابل، غریب‌آبادی در واکنش به اتحادیه اروپا در توییتی نوشت: «اروپا به دلیل نبود اعتماد و مسئولیت‌پذیری، بازیکن جدی‌ای نیست.» او همچنین سیاست‌های عمومی اتحادیه اروپا را مورد انتقاد قرار داده و رفتار آن را «غیرمسئولانه» توصیف کرد.

غریب‌آبادی پس از دیدار با نمایندگان تروئیکای اروپایی، نوشت که گفت‌وگوها بر پرونده هسته‌ای و رفع تحریم‌ها متمرکز بوده و ایران به منافع مردم خود پایبند است و دیپلماسی و گفت‌وگو را ترجیح می‌دهد. او تأکید کرد که توافق شد کانال‌های دیپلماتیک در آینده نزدیک باز بماند.

 

فرصت مکانیزم ماشه؟

نشست‌های ژنو تنها چند روز پس از آن برگزار شد که فرانسه، بریتانیا و آلمان پیش‌نویس قطعنامه‌ای علیه ایران را به شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ارائه کردند که به تصویب رسید. این قطعنامه، ایران را به دلیل عدم همکاری با آژانس و افزایش غنی‌سازی اورانیوم محکوم کرد.

ایران نیز با اعلام برنامه خود برای نصب هزاران سانتریفیوژ جدید، به این اقدام واکنش نشان داد.

با این حال، یک دیپلمات اروپایی به "الشرق الأوسط" گفت که بحث درباره فعال کردن مکانیزم ماشه یا «اسنپ‌بک» هنوز زود است.

بریتانیا نیز پیش‌تر اشاره کرده بود که ممکن است از این مکانیزم استفاده کند و در بیانیه‌ای گفت: «ما همچنان به استفاده از همه اقدامات دیپلماتیک برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای متعهدیم، از جمله استفاده از مکانیزم ماشه در صورت لزوم.»

مکانیزم ماشه امکان بازگشت تمامی تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران را به دلیل نقض تعهدات هسته‌ای در توافق 2015 فراهم می‌کند. این توافق توسط ایالات متحده در سال 2018، در دوره نخست ریاست جمهوری دونالد ترامپ، ترک شد.

ایران از بازگشت ترامپ به استراتژی «فشار حداکثری» و تلاش برای فعال کردن مکانیزم ماشه نگران است. همچنین، تهران بیم آن دارد که قدرت‌های اروپایی نیز این مکانیزم را فعال کنند.

هیاهوی بی‌دلیل

با وجود همه این مباحث، نشست‌های ژنو تنها به پرونده هسته‌ای محدود نبود. یک دیپلمات اروپایی گفت که این جلسات طبق برنامه پیش رفته و او «هیاهوی رسانه‌ای اغراق‌آمیز» پیش از این نشست‌ها را درک نمی‌کند.

پیش‌تر، یکی از مقامات ایرانی به «رویترز» گفته بود که اگر ایران و تروئیکای اروپایی بتوانند «نقشه راه» توافق هسته‌ای را تدوین کنند، آمریکا تصمیم خواهد گرفت که توافق 2015 را احیا کند یا آن را کنار بگذارد.

این توافق در اکتبر سال آینده منقضی می‌شود و جامعه بین‌المللی باید مذاکراتی برای توافق جدید با ایران آغاز کند. دیپلمات‌های اروپایی گفته‌اند که توافق فعلی قابل احیا نیست اما می‌تواند مبنایی برای مذاکرات آتی باشد.