«به‌کارگیری» برجام توسط آمریکا برای تمدید تحریم‌های تسلیحاتی ایران

مایک پمپئو وزیر خارجه آمریکا برای ادای شهادت در مورد سیاست ایران و عراق در فوریه گذشته (AFP)
مایک پمپئو وزیر خارجه آمریکا برای ادای شهادت در مورد سیاست ایران و عراق در فوریه گذشته (AFP)
TT

«به‌کارگیری» برجام توسط آمریکا برای تمدید تحریم‌های تسلیحاتی ایران

مایک پمپئو وزیر خارجه آمریکا برای ادای شهادت در مورد سیاست ایران و عراق در فوریه گذشته (AFP)
مایک پمپئو وزیر خارجه آمریکا برای ادای شهادت در مورد سیاست ایران و عراق در فوریه گذشته (AFP)

مایک پمپئو وزیر خارجه آمریکا به دنبال تدوین ادله حقوقی است که بر مبنای آن آمریکا هم‌چنان در توافق هسته‌ای با ایران باقی می‌ماند تا بتواند شورای امنیت را برای تمدید تحریم‌های تسلیحاتی علیه این کشور ترغیب کند.
به گزارش روزنامه آمریکایی نیویورک‌تایمز، هدف واشنگتن این است که نشان دهد، باوجود خروج دولت ترامپ از برجام، ایالات‌متحده هنوز عضوی از توافق هسته‌ای با ایران به‌شمار می‌رود.
به گزارش این روزنامه، این بخشی از یک استراتژی پیچیده برای فشار بر شورای امنیت سازمان ملل است تا به وسیله آن تمدید تحریم تسلیحاتی علیه تهران طولانی‌تر یا حتی سخت‌گیرانه‌تر شوند.
این روزنامه آمریکایی گزارش داده که در روزهای اخیر مقامات آمریکایی قطعنامه‌ای را در شورای امنیت به گردش درآورده‌اند که کشورهای دیگر از صادرات تجهیزات نظامی به ایران پس از پایان تحریم‌های تسلیحاتی این کشور، منع می‌کند.
این طرح یک نبرد بزرگ دیپلماتیک را می‌تواند چند هفته قبل از انتخابات عمومی ایالات متحده رقم زند. از طریق این طرح واشنگتن نه تنها تحریم‌های سختگیرانه ای را علیه ایران اعمال می‌کند، بلکه تهران را مجبور می‌کند تا به‌طور کامل از توافق هسته ای خارج شود و این امر در را برای بازگشت تحریم‌های سازمان ملل باز می‌کند.
نیویورک تایمز در گزارش خود نوشته‌است که تلاش آمریکا قطعاً با مخالفت روسیه و چین روبرو خواهد شد زیرا روسیه به عنوان متحد ایران مایل است فروش تسلیحات به تهران را از سر گیرد و این را به مقام‌های آمریکا و اروپا نیز اعلام کرده‌است.
در واکنش به این گزارش‌ها محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه ایران، در توییت خود نوشته‌است «دو سال پیش مایک پمپئو وزیر خارجه آمریکا و رئیس اش اعلام کردند مشارکت ایالات متحده در توافق هسته ای برجام را متوقف می‌کنند با این خیال که فشار حداکثری آنها ایران را به زانو درمی‌آورد».
ظریف افزود: «با توجه به شکست این سیاست اکنون او می‌خواهد عضوی از توافق برجام باشد. خیال پردازی را متوقف کنید».



گزارش‌هایی از مذاکرات آمریکا و ایران برای کاهش تنش‌ها

تصویری ترکیبی از ایلان ماسک و امیر سعید ایروانی، نماینده ایران در سازمان ملل متحد (AFP)
تصویری ترکیبی از ایلان ماسک و امیر سعید ایروانی، نماینده ایران در سازمان ملل متحد (AFP)
TT

گزارش‌هایی از مذاکرات آمریکا و ایران برای کاهش تنش‌ها

تصویری ترکیبی از ایلان ماسک و امیر سعید ایروانی، نماینده ایران در سازمان ملل متحد (AFP)
تصویری ترکیبی از ایلان ماسک و امیر سعید ایروانی، نماینده ایران در سازمان ملل متحد (AFP)

روزنامه نیویورک تایمز به نقل از دو مقام ایرانی گزارش داد که ایلان ماسک، میلیاردر معروف که توسط رئیس‌جمهور منتخب، دونالد ترامپ، برای ریاست دپارتمان تازه‌تأسیس «کارایی دولتی» معرفی شده، در اوایل هفته جاری در نیویورک با امیر سعید ایروانی، نماینده دائم ایران در سازمان ملل متحد، دیدار کرده است. هدف این دیدار «بحث درباره کاهش تنش‌ها» بین ایالات متحده و ایران عنوان شده است.

مشخص نیست که آیا ترامپ ماسک را برای این مأموریت انتخاب کرده یا اینکه تا چه حد به پیشنهادهای او گوش خواهد داد. باید توجه داشت که این سمت ماسک غیرحکومتی است و هدف آن تهیه برنامه‌هایی برای بهبود کارایی نهادهای مختلف دولت آمریکاست.

پاسخ ایران به ادعای «وال استریت ژورنال»

همزمان با انتشار این خبر، هیئت نمایندگی ایران در نیویورک به صورت مختصر به ادعای روزنامه وال استریت ژورنال پاسخ داد. این روزنامه مدعی شده بود که ایران به آمریکا اطلاع داده است که قصد کشتن ترامپ را ندارد. نسخه‌ای از این پاسخ به روزنامه الشرق الأوسط نیز ارسال شد که در آن آمده بود: «ما درباره جزئیات پیام‌های رسمی تبادل‌شده بین دو کشور، بیانیه عمومی صادر نمی‌کنیم.»

در این پاسخ تأکید شده که تهران از مدت‌ها پیش تعهد خود را به پیگیری پرونده ترور سردار قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران، از طریق «مسیرهای قانونی و قضایی» و در چارچوب اصول شناخته‌شده حقوق بین‌الملل اعلام کرده است.

روزنامه وال استریت ژورنال همچنین گزارش داده که ایران ماه گذشته پیام محرمانه‌ای به رئیس‌جمهور آمریکا، جو بایدن، ارسال کرده است. در این پیام، ایران «تعهد کتبی» داده که قصد ترور ترامپ را ندارد. این پیام در 14 اکتبر ارسال شده بود، یعنی پس از حمله موشکی ایران به اسرائیل در اول اکتبر و پیش از حملات هوایی اسرائیل به تأسیسات ایرانی در 26 اکتبر.

این پیام در پاسخ به هشداری کتبی بود که آمریکا در سپتامبر امسال به ایران ارسال کرده بود. بر اساس گزارش‌ها، پیام بایدن به دست رهبر ایران، آیت‌الله خامنه‌ای، رسید. در این پیام تأکید شده که دولت آمریکا تهدیدهای علیه ترامپ را یک مسئله امنیت ملی مهم می‌داند و با آن به عنوان «عملی جنگی» برخورد خواهد کرد.

مقامات آمریکایی یا تیم ترامپ در مورد اینکه آیا ترامپ از پاسخ ایران مطلع شده یا نه، اظهار نظری نکرده‌اند. هفته گذشته، وزارت دادگستری آمریکا جزئیاتی درباره اتهام‌های مربوط به طرح‌های عوامل ایرانی برای ترور ترامپ ارائه کرده بود.

دیدار ماسک با ایروانی

پیش از انتشار این گزارش، نیویورک تایمز اعلام کرده بود که ایلان ماسک دوشنبه گذشته در مکانی محرمانه با امیر سعید ایروانی دیدار کرده است. این دیدار بیش از یک ساعت به طول انجامید و هدف آن بررسی راه‌های کاهش تنش‌ها بین تهران و واشنگتن بود. دو مقام ایرانی این دیدار را «مثبت» و «خبری خوش» توصیف کردند.

در پاسخ به سؤالی درباره این دیدار، استفن چونگ، مدیر ارتباطات ترامپ، گفت: «ما درباره گزارش‌های مربوط به دیدارهای خصوصی، چه انجام شده باشند و چه نه، اظهارنظر نمی‌کنیم.»

کارولین لویت، سخنگوی دولت ترامپ، در بیانیه‌ای گفت: «مردم آمریکا ترامپ را دوباره انتخاب کردند زیرا به او اعتماد دارند که کشور را هدایت کند و صلح را از طریق قدرت در سراسر جهان بازگرداند.» او افزود: «وقتی ترامپ به کاخ سفید بازگردد، اقدام لازم برای تحقق این هدف را انجام خواهد داد.»

شهروندی قدرتمند در دولت ترامپ

ماسک به عنوان یک شهروند غیررسمی اما بسیار تأثیرگذار در انتقال قدرت ترامپ شناخته شده است. او تقریباً در تمام مصاحبه‌های کاری حضور داشته و حتی در تماس تلفنی هفته گذشته ترامپ با رئیس‌جمهور اوکراین، ولودیمیر زلنسکی، نیز نقش ایفا کرده است. در این تماس، ترامپ گوشی را به ماسک داد که نقش مهمی در تأمین ارتباطات اوکراین در جریان جنگ با روسیه ایفا کرده است.