افغانستان: ۴۵ مهاجر به دست مرزبانی ایران غرق شدند

مردی با لباس آغشته به خون در خیابانی در کابل دراز کشیده و معترضان پشت سر او علیه رژیم ایران شعار می‌دهند (آژانس عکس اروپا)
مردی با لباس آغشته به خون در خیابانی در کابل دراز کشیده و معترضان پشت سر او علیه رژیم ایران شعار می‌دهند (آژانس عکس اروپا)
TT

افغانستان: ۴۵ مهاجر به دست مرزبانی ایران غرق شدند

مردی با لباس آغشته به خون در خیابانی در کابل دراز کشیده و معترضان پشت سر او علیه رژیم ایران شعار می‌دهند (آژانس عکس اروپا)
مردی با لباس آغشته به خون در خیابانی در کابل دراز کشیده و معترضان پشت سر او علیه رژیم ایران شعار می‌دهند (آژانس عکس اروپا)

دو نماینده مجلس افغانستان اعلام کردند نیروهای مرزبانی ایران ۴۵ مهاجر افغانی جویای کار را در ماه جاری عمداً کشته‌اند. این افراد که در حال رد شدن از مرز بودند، با زور اسلحه مأموران مرزبانی وادار به عبور از رودخانه عمیق شدند و در نهایت غرق شدند.
خبرگزاری روزیترز گزارش داد که این حادثه منجر به بحران دیپلماتیک بین دو کشور همسایه شده‌است. ایران وقوع این حادثه را تکذیب کرد.

مقام‌های افغانستان روز پنجشنبه (۷ مه) گفتند ۱۲ جسد دیگر را در دو روز گذشته از رود هریرود بیرون کشیده‌اند.
این رودخانه قسمتی از مرز بین ایران و افغانستان را تشکیل می‌دهد و از ارتفاعات افغانستان سرچشمه می‌گیرد.
آمار قربانیان حادثه رود هریرود به ۱۷ نفر رسیده‌است.
مقام‌های افغانستان و برخی از بازماندگان حادثه گفتند این حادثه در اول ماه مه اتفاق افتاد.

حبیب الرحمان پدرام نماینده هرات غربی با تعدادی از بازماندگان حادثه صحبت کرده‌است.
او گفت «مرزبانی ایران ۵۷ نفر از مهاجران مرد که می‌خواستند از طریق هرات وارد مرز ایران شوند را دستگیر کرد».
او در ادامه افزود «کارجویان افغان توقیف شدند. این افراد ۲۴ ساعت بعد به کناره رود هدایت شدند. آنها مورد ضرب و شتم قرار گرفتند و به زور خود را به رودخانه پرت کردند تا به افغانستان برگردند».

پدرام یکی از اعضای کمیته ۱۶ نفره است که از سوی اشرف غنی رئیس‌جمهور افغانستان برای تحقیق در مورد حادثه تشکیل شده‌است.
پدرام تأکید کرد «کسانی که شنا در رود خروشان بلد بودند به رودخانه پریدند. بقیه مورد ضرب و شتم قرار گرفتند و تهدید شدند که به آنها تیراندازی می‌شود. برخی به آب پریدند و تعدادی را هم هل دادند و در آب افتادند».

پدرام افزود «تنها ۱۲ نفر از ۵۷ کارگری که توسط مأموران ایرانی به زور به آب پرتاب شدند زنده ماندند و ۴۵ نفر دیگر حتماً جان خود را از دست دادند».
او یادآور شد «جسد پنج تن نیز توسط یک چوپان در سرچشمه رود هریرود در ترکمنستان بیرون کشیده شد».
عبد الستار حسینی نماینده مجلس و عضو کمیته تحقیق گفت «برخی از کارگران کشته شده در این حادثه اهل ولایت فراه در همسایگی ولایت هرات بودند».

۲٫۵ میلیون مهاجر


عبد الغنی نوری والی گلران هرات که در آن سوی رود هریرود -محل وقوع حادثه- در افغانستان قرار دارد گفت «تا حالا جسد ۱۷ نفر شناسایی شده‌است».

او افزود «نتایج اولیه تحقیق نشان می‌دهد که مهاجران به زور اسلحه و تهدید در منطقه موسوم به ذوالفقار در ایران به رودخانه انداخته شدند».
عباس موسوی سخنگوی وزارت امور خارجه ایران در دوم ماه مه در این باره گفت «این حادثه در خاک افغانستان اتفاق افتاده‌است».

دولت ایران می‌گوید دو و نیم میلیون مهاجر افغانی به شکل قانونی یا غیرقانونی برای برخورداری از زندگی بهتر وارد ایران شده‌اند.
این افراد در افغانستان، کشور چند پاره بر اثر جنگ، موفق به یافتن کار نشده‌اند.
سازمان ملل می‌گوید بیش از ۱۵۰ هزار شهروند افغانی بر اثر شیوع کرونا در ایران مجبور به بازگشت به کشورشان شدند.



مسکو و تهران: بزرگ‌تر از شراکت، کوچک‌تر از ائتلاف

 رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
TT

مسکو و تهران: بزرگ‌تر از شراکت، کوچک‌تر از ائتلاف

 رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)

با امضای توافقنامه «شراکت استراتژیک جامع» بین روسیه و ایران، روابط دو کشور وارد مرحله‌ای جدید شده است که در آن منافع طرفین به شکلی بی‌سابقه به هم نزدیک می‌شوند. با این حال، در مسکو تردیدهایی درباره تمایل تهران به بازگشایی به سوی غرب وجود دارد.

این توافقنامه پایه‌ای قانونی برای گسترش همکاری‌های وسیع بین دو کشور فراهم می‌کند و جایگزین توافقنامه همکاری سال ۲۰۰۱ می‌شود که پیش‌تر زمینه‌های محدودی برای همکاری ایجاد کرده بود.

در طول ۲۵ سال گذشته، روابط مسکو و تهران به شدت توسعه یافته و تحولات بزرگی در منطقه رخ داده است که دو کشور را وادار به بازنگری در اساس همکاری‌های خود کرده است. با این حال، مسیر رسیدن به این توافقنامه هموار نبوده و موانع زیادی بر سر راه آن وجود داشته است.

رئیسان روسیه و ایران، پوتین و پزشکیان، پس از مذاکرات در مسکو، برای حضور در مراسم امضا آماده می‌شوند (عکس: آسوشیتدپرس)

موضع روسیه در قبال تحولات جنگ قره‌باغ و سوریه، که به منافع منطقه‌ای ایران آسیب زد، باعث ایجاد تردیدهایی در تهران درباره قابل اعتماد بودن مسکو به عنوان یک شریک استراتژیک شده است. از سوی دیگر، مسکو نیز همواره با نگرانی به تلاش‌های ایران برای بازگشایی کانال‌های ارتباطی با غرب نگاه کرده است.

انتخاب زمان امضای این توافقنامه جلب توجه می‌کند. این توافقنامه پس از چندین تأخیر و درست سه روز قبل از تحلیف رئیس‌جمهور جدید آمریکا، دونالد ترامپ، امضا شد. برخی تحلیل‌گران معتقدند که مسکو و تهران پس از تحولات سوریه و اوکراین، تصمیم گرفتند تا با تقویت مواضع خود، آماده مذاکرات آینده شوند.
این توافقنامه در ۴۷ بند، حوزه‌های مختلف همکاری از جمله تجارت، انرژی، آموزش و گردشگری را پوشش می‌دهد. بخش قابل توجهی از آن به همکاری در زمینه انرژی هسته‌ای صلح‌آمیز اختصاص دارد، حوزه‌ای که ایران به زودی چالش‌های دیپلماتیک جدی در آن پیش رو خواهد داشت.

رئیسان روسیه و ایران، پوتین و پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در کرملین، مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ (آسوشیتدپرس)

همکاری نظامی

توافقنامه بر همکاری‌های نظامی و امنیتی تأکید کرده است، اما از تبدیل این شراکت به یک اتحاد نظامی کامل جلوگیری می‌کند. این همکاری شامل تبادل هیئت‌های نظامی، آموزش پرسنل، انجام تمرینات مشترک و مشارکت در کنفرانس‌های بین‌المللی می‌شود.
دو کشور بر تقویت همکاری در مبارزه با تروریسم، تبادل اطلاعات امنیتی و هماهنگی بین وزارتخانه‌های داخلی تأکید کرده‌اند. همچنین، همکاری در زمینه‌های حقوقی، کنترل تسلیحات و خلع سلاح نیز در توافقنامه گنجانده شده است.
توافقنامه به توسعه روابط تجاری و اقتصادی، بهبود شبکه‌های حمل‌ونقل و تدارکات، و افزایش مبادلات تجاری بین دو کشور اشاره کرده است. همچنین، استفاده از ارزهای ملی در مبادلات و مقابله با تحریم‌های یکجانبه غرب نیز مورد تأکید قرار گرفته است.
این توافقنامه تمامی جنبه‌های همکاری سیاسی، اقتصادی، امنیتی، نظامی و فرهنگی را پوشش می‌دهد. با این حال، نکته جالب توجه این است که در بند پایانی توافقنامه آمده است: «در صورت بروز اختلاف در تفسیر مفاد این توافقنامه، نسخه انگلیسی سند مرجع خواهد بود.»