روحانی وزیر صنعت را برکنار کرد.. دولت ایران در آستانه افتادن از حدنصاب قانونی

هرج و مرج در بازار خودرو و نوسان در بازار ارز از دلایل احتمالی برکناری رحمانی

روحانی وزیر صنعت را برکنار کرد.. دولت ایران در آستانه افتادن از حدنصاب قانونی
TT

روحانی وزیر صنعت را برکنار کرد.. دولت ایران در آستانه افتادن از حدنصاب قانونی

روحانی وزیر صنعت را برکنار کرد.. دولت ایران در آستانه افتادن از حدنصاب قانونی

حسن روحانی رئیس‌جمهوری ایران امروز دوشنبه، در اقدامی رضا رحمانی وزیر صنعت، معدن و تجارت را برکنار و با صدور حکمی حسین مدرس خیابانی را به عنوان سرپرست این وزارت منصوب کرد.
به گزارش الشرق الاوسط، هنوز خبری دربارهٔ دلیل برکناری رحمانی منتشر نشده‌است، اما به نظر می‌رسد افزایش ناگهانی قیمت خودروی داخلی و آشفتگی در بازار ارز از دلایل عمده این تصمیم باشد.
در روزهای گذشته، خبرگزاری مهر گزارش کرده بود، «وضعیت صنعت خودروسازی کشور دچار مشکلاتی شده و قیمت پراید پرواز کرده‌است و به همین دلیل زمزمه استیضاح وزیر صمت در مجلس شنیده می‌شود».
در متن حکم روحانی خطاب به سرپرست جدید وزارت صمت آمده‌است: «انتظار دارد نظر به ضرورت توجه ویژه به جهش تولید که در شرایط تحریم‌های ظالمانه موجب ارتقاء اقتدار و عزت ملی خواهد بود.. به مدیریت بازار و تأمین کالاهای اساسی، ساماندهی قیمت خودرو، رفع موانع تولید و تعمیق ساخت داخل، کمک به توسعه صادرات غیرنفتی و بهبود فضای کسب و کار اقدام نمایید».
رحمانی روز یکشنبه در جلسه‌ای در ارتباط با بررسی وضعیت بازار به سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان، شورای رقابت و ستاد تنظیم بازار ۲۴ ساعت مهلت داده بود در اقدامی مشترک بازار خودرو را ساماندهی کنند و جلوی آشفتگی‌ها را بگیرند.
خبرگزاری میزان نیز گزارش کرده بود که ابراهیم رئیسی رئیس قوه قضائیه ایران نیز در دیدار با رحمانی از «التهابات ایجاد شده در نظام توزیع خودرو و افزایش غیر منطقی قیمت خودروهای تولید داخل» انتقاد کرده بود.
یک منبع آگاه نیز در گفت و گو با باشگاه خبرنگاران جوان اظهار کرد: «رحمانی از صبح برکنار شده بود. هم‌اکنون حسین مدرس خیابانی در نهاد ریاست جمهوری برای دریافت حکم سرپرستی حضور دارد. این خبر به علت اهمیت ستاد تنظیم بازار برای تصمیم‌گیری قیمت خودرو تا این ساعت مخفی مانده بود».
رحمانی از آبان‌ماه سال ۱۳۹۷ با رای نمایندگان به عنوان وزیر انتخاب شده بود.
مدرس خیابانی که به عنوان سرپرست این وزارتخانه تعیین شده در منصب قائم‌مقام رحمانی مشغول بوده‌است.
با رفتن رحمانی از وزارت صمت و همچنین ۷ وزیر دیگر پیش از این، تنها با دو تغییر دیگر دست دولت خالی شده و باید مجدداً اعضای هیئت وزیران خود را به مجلس رسانده و رای اعتماد دیگری از نمایندگان بگیرد.



نشست ژنو: گسترش اختلافات میان اروپا و ایران

 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)
 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)
TT

نشست ژنو: گسترش اختلافات میان اروپا و ایران

 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)
 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)

با وجود هیاهوی پیش از مذاکرات اروپا و ایران در ژنو، این مذاکرات بدون ارائه طرح یا نقشه راه جدیدی برای پرونده هسته‌ای برگزار شد. برخلاف تبلیغات رسانه‌های نزدیک به حکومت ایران، مذاکرات نه تنها به مسائل هسته‌ای محدود نبود، بلکه به روابط نظامی ایران و روسیه نیز پرداخت. این موضوع را دو دیپلمات ارشد اروپایی به "الشرق الأوسط" تأیید کردند.

یکی از دیپلمات‌های اروپایی اذعان کرد که دیدار میان مقامات ایرانی و اروپایی در ژنو نشان داد که اختلافات میان طرفین در چندین زمینه رو به افزایش است.

دیپلمات دیگری پیش‌تر گفته بود که این دیدارها بخشی از تلاش برای حفظ کانال‌های گفت‌وگو با ایران است. وی افزود که این جلسات جامع خواهد بود و تصمیم‌گیری درباره نحوه برخورد با مسئله هسته‌ای ایران به پس از مشخص شدن سیاست‌های دولت ترامپ در آغاز سال آینده موکول خواهد شد.

ادامه نشست‌های نیویورک در ژنو

به گفته منابع "الشرق الأوسط"، این نشست‌ها از پیش برنامه‌ریزی شده بود و در ادامه گفت‌وگوهایی بود که در سپتامبر گذشته در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک انجام شد. در آن نشست‌ها، تمرکز بر موضوعات هسته‌ای ایران و همکاری نظامی ایران و روسیه بود.

روز جمعه، مدیران سیاسی وزارت‌خانه‌های خارجه فرانسه، بریتانیا و آلمان با مجید تخت روانچی، مذاکره‌کننده ارشد هسته‌ای ایران و کاظم غریب‌آبادی، معاون وزیر خارجه ایران، دیدار کردند. این نشست‌ها پس از ملاقات مقامات ایرانی با انریکه مورا، میانجی اروپایی در مذاکرات هسته‌ای، برگزار شد.

مورا در پلتفرم «ایکس» (توییتر سابق) نوشت که این نشست «صریح» بوده و او از ایران خواسته است تا همکاری نظامی خود با روسیه را متوقف کند و همچنین بر ضرورت یافتن راه‌حل دیپلماتیک برای مسئله هسته‌ای و پایان دادن به مداخلات منطقه‌ای ایران تأکید کرده است.

در مقابل، غریب‌آبادی در واکنش به اتحادیه اروپا در توییتی نوشت: «اروپا به دلیل نبود اعتماد و مسئولیت‌پذیری، بازیکن جدی‌ای نیست.» او همچنین سیاست‌های عمومی اتحادیه اروپا را مورد انتقاد قرار داده و رفتار آن را «غیرمسئولانه» توصیف کرد.

غریب‌آبادی پس از دیدار با نمایندگان تروئیکای اروپایی، نوشت که گفت‌وگوها بر پرونده هسته‌ای و رفع تحریم‌ها متمرکز بوده و ایران به منافع مردم خود پایبند است و دیپلماسی و گفت‌وگو را ترجیح می‌دهد. او تأکید کرد که توافق شد کانال‌های دیپلماتیک در آینده نزدیک باز بماند.

 

فرصت مکانیزم ماشه؟

نشست‌های ژنو تنها چند روز پس از آن برگزار شد که فرانسه، بریتانیا و آلمان پیش‌نویس قطعنامه‌ای علیه ایران را به شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ارائه کردند که به تصویب رسید. این قطعنامه، ایران را به دلیل عدم همکاری با آژانس و افزایش غنی‌سازی اورانیوم محکوم کرد.

ایران نیز با اعلام برنامه خود برای نصب هزاران سانتریفیوژ جدید، به این اقدام واکنش نشان داد.

با این حال، یک دیپلمات اروپایی به "الشرق الأوسط" گفت که بحث درباره فعال کردن مکانیزم ماشه یا «اسنپ‌بک» هنوز زود است.

بریتانیا نیز پیش‌تر اشاره کرده بود که ممکن است از این مکانیزم استفاده کند و در بیانیه‌ای گفت: «ما همچنان به استفاده از همه اقدامات دیپلماتیک برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای متعهدیم، از جمله استفاده از مکانیزم ماشه در صورت لزوم.»

مکانیزم ماشه امکان بازگشت تمامی تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران را به دلیل نقض تعهدات هسته‌ای در توافق 2015 فراهم می‌کند. این توافق توسط ایالات متحده در سال 2018، در دوره نخست ریاست جمهوری دونالد ترامپ، ترک شد.

ایران از بازگشت ترامپ به استراتژی «فشار حداکثری» و تلاش برای فعال کردن مکانیزم ماشه نگران است. همچنین، تهران بیم آن دارد که قدرت‌های اروپایی نیز این مکانیزم را فعال کنند.

هیاهوی بی‌دلیل

با وجود همه این مباحث، نشست‌های ژنو تنها به پرونده هسته‌ای محدود نبود. یک دیپلمات اروپایی گفت که این جلسات طبق برنامه پیش رفته و او «هیاهوی رسانه‌ای اغراق‌آمیز» پیش از این نشست‌ها را درک نمی‌کند.

پیش‌تر، یکی از مقامات ایرانی به «رویترز» گفته بود که اگر ایران و تروئیکای اروپایی بتوانند «نقشه راه» توافق هسته‌ای را تدوین کنند، آمریکا تصمیم خواهد گرفت که توافق 2015 را احیا کند یا آن را کنار بگذارد.

این توافق در اکتبر سال آینده منقضی می‌شود و جامعه بین‌المللی باید مذاکراتی برای توافق جدید با ایران آغاز کند. دیپلمات‌های اروپایی گفته‌اند که توافق فعلی قابل احیا نیست اما می‌تواند مبنایی برای مذاکرات آتی باشد.