داعش دوباره در «مناطق متروكه» عراق نفس كشيد

یکی از اعضای «الحشد» عراق در محل حمله «داعش» در شمال بغداد در سوم ماه جاری (خبرگزاری فرانسه)
یکی از اعضای «الحشد» عراق در محل حمله «داعش» در شمال بغداد در سوم ماه جاری (خبرگزاری فرانسه)
TT

داعش دوباره در «مناطق متروكه» عراق نفس كشيد

یکی از اعضای «الحشد» عراق در محل حمله «داعش» در شمال بغداد در سوم ماه جاری (خبرگزاری فرانسه)
یکی از اعضای «الحشد» عراق در محل حمله «داعش» در شمال بغداد در سوم ماه جاری (خبرگزاری فرانسه)

عراق یکی از کشورهایی محسوب می‌شود که شاهد افزایش چشمگیر فعالیت گروه «داعش» در سایه بحران فعلی کرونا و آشفتگی شرایط سیاسی در این کشور بوده‌است.
به گزارش الشرق الاوسط، مرکز رسانه امنیتی فرماندهی عملیات عراق ۲۱ آوریل گذشته آماری از مجموع ماموریت‌های نیروهای عراقی در گروه‌های مختلف و تلفات این نیروها و ضربات وارده به داعشی‌ها را منتشر کرد.
طبق این آمار ۱۰۶۰ عملیات انجام شد که به کشته شدن ۱۳۵ تروریست در مقابل به شهادت رسیدن ۸۸ تن از نیروهای امنیتی و زخمی شدن ۱۷۴ تن دیگر از آنها در کنار شهادت ۸۲ غیرنظامی و زخمی شدن ۱۲۰ تن از آنها منجر شد.
بر اساس این آمار رسمی، به نظر می‌رسد داعش هنوز قدرت قابل توجهی برای اجرای حملاتی مؤثر علیه نیروهای امنیتی عراق دارد.
آمار منتشر شده از سوی این مرکز مربوط به ژانویه تا اواسط آوریل ۲۰۲۰ است و این یعنی در دوره اخیر به ویژه پس از حملات زنجیره‌ای داعش در منطقه «مکیشیفه» و دیگر مناطق استان صلاح‌الدین و حملاتی دیگر در استان‌های دیالی، کرکوک و نینوا علیه حشد عشایری و نیروهای ارتش که به کشته و زخمی شدن ده‌ها سرباز منجر شد، تلفات وارده به نیروهای عراقی احتمالاً افزایش یافته‌است.
طبق داده‌های میدانی، داعش علاوه بر توانایی جنگ و وارد آوردن خسارات، با وجود اینکه بیشتر عملیات‌هایش در ماه‌های اخیر در شمال استان صلاح‌الدین، شرق دیالی و استان‌های کرکوک، الانبار و نینوا متمرکز بوده‌اند، هنوز می‌تواند در یک منطقه عملیاتی وسیع تحرکاتی داشته باشد و به گفته کارشناسان مسایل نظامی، این یعنی داعش یک «قوس هلالی» را از شرق تا شمال عراق تشکیل داده‌است.
نظرات کارشناسان داخلی عراق دربارهٔ دلایل افزایش حملات داعش در هفته‌ها و ماه‌های اخیر بسیار با یکدیگر مشابه و یکسان هستند و این شبه توافق وجود دارد که داعش از شرایط پیچیده و کشمکش سیاسی که از چند ماه قبل در عراق ادامه دارد و نیز از سرگرمی مسئولان عراقی و جهان به مشکل کرونا استفاده می‌کند.
مروان جباره سخنگوی شورای شیوخ عشایر صلاح الدین به «الشرق الاوسط» می‌گوید: «دلایل متعددی پشت فعالیت‌های اخیر داعش به ویژه در صلاح الدین وجود دارد، مشغول شدن مسئولان به کرونا یکی از آنهاست، همچنین ضعف در هماهنگی میان فرماندهان عملیاتی نیز از دیگر دلایل است و داعش در بیشتر مواقع موفق به استفاده از این ضعف شده و از نقاطی که می‌توان آنها را آخر مناطق متروکه خواند، حملاتی را آغاز کرده‌است». به نظر می‌رسد داعش دوباره در این مناطق مجالی برای نفس کشیدن پیدا کرده‌است.
جباره می‌افزاید: «داعش در مساحت بزرگی از پنج استان از مرز با ایران در شرق گرفته تا مرز سوریه در غرب شامل مناطق احراش، ودیان، بزول و مزارع فعالیت دارد».
سخنگوی شورای شیوخ صلاح الدین ادامه داد: «دلیل دیگری نیز برای افزایش فعالیت‌های داعش وجود دارد و آن عدم پاکسازی شهرستان بزرگ الحویجه پس از کنترل نیروهای دولتی بر آن در اواخر سال ۲۰۱۷ است، این شهرستان با پستی بلندی‌های پیچ در پیچ و راه ارتباطی‌اش با رشته کوه‌های ناهموار حمرین از مهم‌ترین نقاط اختفا و آغاز حرکت داعشی‌ها محسوب می‌شود».



آمادگی پاکستان برای حمله‌ی «نزدیک‌الوقوع» هند

نیروهای شبه‌نظامی هند در منطقه بازار شهر سریناگر در ایالت جامو و کشمیر هند نگهبانی می‌دهند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)
نیروهای شبه‌نظامی هند در منطقه بازار شهر سریناگر در ایالت جامو و کشمیر هند نگهبانی می‌دهند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)
TT

آمادگی پاکستان برای حمله‌ی «نزدیک‌الوقوع» هند

نیروهای شبه‌نظامی هند در منطقه بازار شهر سریناگر در ایالت جامو و کشمیر هند نگهبانی می‌دهند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)
نیروهای شبه‌نظامی هند در منطقه بازار شهر سریناگر در ایالت جامو و کشمیر هند نگهبانی می‌دهند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)

پاکستان روز چهارشنبه اعلام کرد که «اخبار اطلاعاتی موثقی» دریافت کرده که نشان می‌دهد هند قصد دارد به‌زودی حمله‌ای نظامی انجام دهد. پاکستان هشدار داد که در صورت وقوع این حمله پاسخ قاطعی خواهد داد. این خبر در حالی منتشر می‌شود که نگرانی‌ها درباره‌ی تشدید تنش میان دو کشور به‌دنبال حمله‌ای که منجر به کشته شدن ۲۶ نفر در کشمیر شد، رو به افزایش است.

روابط میان این دو همسایه‌ی مجهز به سلاح هسته‌ای پس از آن رو به وخامت گذاشت که دهلی‌نو، اسلام‌آباد را مسئول حمله‌ی هفته‌ی گذشته در پاهالگام در بخش هندی کشمیر دانست؛ حمله‌ای که مرگبارترین حمله به غیرنظامیان در این منطقه در ۲۵ سال گذشته بوده است. یک منبع ارشد دولتی به خبرگزاری فرانسه گفت که نخست‌وزیر هند، نارندرا مودی، در جلسه‌ای غیرعلنی در روز سه‌شنبه «اختیارات کامل» را به ارتش برای واکنش به این حمله داده است.

دولت پاکستان هرگونه دخالت در حمله‌ی کشمیر را رد کرد. عطاءالله طارر، وزیر اطلاعات پاکستان، در بیانیه‌ای که بامداد چهارشنبه منتشر شد، گفت: «هرگونه اقدام تهاجمی با پاسخ قاطع مواجه خواهد شد.» او افزود: «پاکستان اطلاعات اطلاعاتی موثقی در اختیار دارد که نشان می‌دهد هند ظرف ۲۴ تا ۳۶ ساعت آینده با استفاده از حادثه‌ی پاهالگام، که بهانه‌ای بی‌اساس است، قصد دارد حمله‌ی نظامی انجام دهد.» با این حال، اسحاق دار، وزیر امور خارجه‌ی پاکستان، تأکید کرد که کشورش آغازگر هیچ حمله‌ای نخواهد بود.

سران چند کشور جهان نگرانی عمیق خود را ابراز کرده و از این دو همسایه که در گذشته چندین جنگ با یکدیگر داشته‌اند، خواستند که خویشتنداری نشان دهند. منطقه‌ی کشمیر با جمعیتی حدود ۱۵ میلیون نفر که اکثراً مسلمان هستند، میان پاکستان و هند تقسیم شده، ولی هر دو کشور کل این منطقه را متعلق به خود می‌دانند.

حدود ۱.۵ میلیون نفر در نزدیکی خط آتش‌بس در سمت پاکستانی مرز زندگی می‌کنند. بسیاری از ساکنان این مناطق، در حال آماده‌سازی پناهگاه‌های زیرزمینی ساده با دیوارهای گِلی تقویت‌شده با بتن هستند. محمد جوید، مردی ۴۲ ساله در روستای چاکوتی، به خبرگزاری فرانسه گفت: «در حال تمیز کردن پناهگاه هستیم تا اگر دشمن ناگهان حمله کرد، غافلگیر نشویم و بتوانیم جان بچه‌هایمان را نجات دهیم.»

تبادل آتش
ارتش هند روز چهارشنبه اعلام کرد که برای ششمین شب متوالی با نیروهای پاکستانی در امتداد خط آتش‌بس تبادل آتش داشته است. این منطقه‌ی به‌شدت نظامی‌شده دارای پایگاه‌هایی در ارتفاعات بالای کوه‌های هیمالیا بوده و مرز واقعی کشمیر محسوب می‌شود. یک منبع امنیتی پاکستانی نیز به خبرگزاری فرانسه گفت که روز سه‌شنبه دو پهپاد را که به حریم هوایی پاکستان وارد شده بودند، ساقط کرده‌اند.

تنش‌ها در هفته‌ی پس از حمله‌ی پاهالگام از جمله رد و بدل شدن اتهامات، اقدامات دیپلماتیک، اخراج اتباع کشور مقابل و بستن گذرگاه‌های مرزی به‌سرعت بالا گرفته است.

بالگرد نظامی هند بر فراز آسمان سریناگر در منطقه جامو و کشمیر هند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)

مودی هفته‌ی گذشته وعده داد که عاملان این حمله و پشتیبانان آن‌ها را تحت تعقیب قرار خواهد داد. او پنج‌شنبه گفت: «به همه‌ی جهان می‌گویم: هند هویت هر تروریست و حامی‌اش را شناسایی خواهد کرد، آن‌ها را تعقیب و مجازات خواهد کرد... حتی اگر تا دوردست‌ترین نقاط زمین بروند، تعقیب‌شان می‌کنیم.»

این اظهارات نگرانی‌ها را درباره‌ی تشدید تنش نظامی بیشتر کرده است.

وزارت امور خارجه‌ی آمریکا اعلام کرد که وزیر مارکو روبیو به‌زودی با همتایان پاکستانی و هندی خود تماس خواهد گرفت تا آن‌ها را به «عدم تشدید وضعیت» ترغیب کند.

آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد، روز سه‌شنبه با شهباز شریف، نخست‌وزیر پاکستان، و سوپرامانیام جایشانکار، وزیر خارجه‌ی هند، تماس گرفت و طبق گفته‌ی سخنگوی او، آمادگی خود را برای «میانجی‌گری جهت کاهش تنش» اعلام کرد. دفتر نخست‌وزیر پاکستان بعداً اعلام کرد که شهباز شریف از گوترش خواسته «هند را به خویشتنداری ترغیب کند» و تأکید کرده که در صورت اقدام نسنجیده‌ی هند، پاکستان از «حاکمیت و تمامیت ارضی‌اش با تمام قوا دفاع خواهد کرد».

پوسترهای افراد تحت تعقیب
هند و پاکستان از زمان استقلال از حکومت بریتانیا در سال ۱۹۴۷ بر سر منطقه‌ی کشمیر با یکدیگر مناقشه دارند؛ زمانی که مرزها خانواده‌هایی را از هم جدا کرد که نسل‌ها در کنار هم زندگی می‌کردند. در بخش تحت کنترل هند، شورشیان از سال ۱۹۸۹ برای استقلال یا پیوستن به پاکستان دست به قیام زده‌اند.

گشت‌های ارتش هند در حال حرکت به سمت هاباتنار در منطقه انانتناگ در جنوب کشمیر – ۲۹ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)

پلیس هند پوسترهایی از سه مرد منتشر کرده که به اتهام اجرای حمله‌ی کشمیر تحت تعقیب‌اند. دو نفر از آن‌ها پاکستانی و یک نفر هندی است. هند می‌گوید آن‌ها اعضای گروه «لشکر طیبه» هستند؛ گروهی که مقرش در پاکستان است و سازمان ملل آن را یک گروه تروریستی معرفی کرده است. همچنین برای اطلاعاتی که منجر به دستگیری هر یک از آن‌ها شود، پاداشی معادل دو میلیون روپیه (حدود ۲۳۵۰۰ دلار) در نظر گرفته شده و عملیات گسترده‌ای برای بازداشت افراد مشکوک به ارتباط با این گروه آغاز شده است.

در آخرین مورد از تشدید تنش‌ها در کشمیر، در حمله‌ی پولواما در سال ۲۰۱۹ در منطقه‌ی تحت کنترل هند، یک بمب‌گذار انتحاری با خودرو به کاروان نیروهای امنیتی حمله کرد که منجر به کشته شدن ۴۰ نفر و زخمی شدن ۳۵ تن شد. کمتر از دو هفته بعد، جنگنده‌های هندی حملاتی هوایی به خاک پاکستان انجام دادند.