عفو بین‌الملل خواستار تحقیق دربارهٔ کشتار معترضان در ایران شد

نمایی از اعتراضات مردم ایران در آبان ۹۸ در شهرهای مختلف این کشور (AP)
نمایی از اعتراضات مردم ایران در آبان ۹۸ در شهرهای مختلف این کشور (AP)
TT

عفو بین‌الملل خواستار تحقیق دربارهٔ کشتار معترضان در ایران شد

نمایی از اعتراضات مردم ایران در آبان ۹۸ در شهرهای مختلف این کشور (AP)
نمایی از اعتراضات مردم ایران در آبان ۹۸ در شهرهای مختلف این کشور (AP)

سازمان عفو بین‌الملل، روز چهارشنبه، از سازمان ملل خواست که دربارهٔ کشتار صدها تظاهرکننده توسط نیروهای امنیتی در آبان ماه گذشته (نوامبر ۲۰۱۹) در ایران، طی اعتراضات بی‌سابقه نسبت به افزایش ناگهانی قیمت بنزین تحقیق کند.
تظاهرات و راهپیمایی‌های سراسری آبان ماه در ایران که در اعتراض به افزایش ناگهانی بهای بنزین آغاز شد بلافاصله به سرکوب خونین معترضان انجامید.
حکومت ایران طی یک هفته شبکهٔ جهانی اینترنت را قطع کرد تا از انتشار اخبار سرکوب و کشتار مخالفان به خارج از مرزها جلوگیری کند.
ایران پس از گذشت ۶ ماه از آن حوادث، هنوز شمار قربانیان این اعتراض‌ها به استثنای کشته شدن تعدادی از نیروهای امنیتی، را به‌طور رسمی اعلام نکرده و آمارهای اعلام شده از سوی رسانه‌ها و نهادهای بین‌المللی را نیز رد کرده‌است.
عفو بین‌الملل در بیانیه‌ای که امروز منتشر کرد می‌گوید که شواهد و مدارکی مبنی بر کشته شدن ۳۰۴ مرد، از جمله ۱۰ زن و ۲۳ کودک توسط نیروهای امنیتی ایران در جریان این اعتراض‌ها دارد.
این سازمان غیردولتی که در لندن مستقر است، اعلام کرد که ۲۲۰ فرد کشته شده در این اعتراض‌ها طبق تحقیقات صورت گرفته از جمله تجزیه و تحلیل ویدئوها و عکس‌ها در طول دو روز مورد شلیک مرگبار نیروهای امنیتی قرار گرفته بودند.
عفو بین‌الملل می‌گوید: «اکثریت قریب به اتفاق» این افراد به شکل غیرقانونی توسط نیروهای امنیتی به قتل رسیده و «هیچ شواهدی» حاکی از مسلح بودن معترضان یا تهدید جانی از سوی آنها وجود نداشت.
البته این نهاد یک مورد استثنایی را نیز یادآور کرده که مربوط به درگیری مسلحانه بین مأموران و معترضان در یکی از شهرهای ایران است.
فیلیپ لوتر مسئول بخش خاورمیانه و آفریقا در سازمان عفو بین‌الملل گفته‌است که «شش ماه پس از سرکوب آبان ماه، خانواده‌های مصیبت دیدهٔ قربانیان تلاش و مبارزهٔ خود را برای دستیابی به حقیقت و عدالت متوقف نکرده‌اند، هر چند با آزار و ارعاب مقامات ایران روبرو هستند».
او مصونیت نیروهای امنیتی رژیم ایران را از هرگونه پیگرد قانونی مورد انتقاد قرار داد.
وی افزود: «با توجه به فقدان هرگونه امکان پاسخگویی در سطح ملی، بار دیگر درخواست خود از اعضای شورای حقوق بشر سازمان ملل برای آغاز تحقیقات در مورد این قتل‌ها و حقیقت‌یابی و تعیین شیوه‌های جبران خسارت را تکرار می‌کنیم».
طبق گزارش سازمان عفو، این کشتار دست کم در ۸ استان ایران صورت گرفته و همین «دامنه و ماهیت گستردهٔ سرکوب را نشان می‌دهد».
همچنین بنا بر این گزارش بیشترین تعداد کشته‌شدگان اعتراض‌های آبان ۹۸ مربوط به حومه فقیرنشین شهر تهران است و حداقل ۱۶۳ کشته در این مناطق ثبت شده‌است.
استان‌های با حداکثر اقلیت‌های قومی مانند خوزستان و کرمانشاه نیز به ترتیب با آمار ۵۷ و ۳۰ کشته در رده‌های دوم و سوم بیشتر میزان قربانیان قرار گرفته‌اند.
عفو بین‌الملل گفته‌است که «به استثناء چهار مورد، تمام قربانیان به دست نیروهای امنیتی رژیم اسلامی، یعنی سپاه پاسداران، شبه نظامیان بسیج و پلیس و با استفاده از گلوله‌های حقیقی کشته شدند و غالباً سر و سینهٔ تظاهرکنندگان را نشانه گرفتند و همین گویای این امر است که آنان به قصد کشتن به روی تظاهرکنندگان تیراندازی می‌کردند».
سازمان عفو بین‌الملل در پایان تأکید کرده‌است که «فعالان، عفو بین‌الملل را از دیگر موارد کشتار در آبان ماه گذشته در ایران آگاه کرده‌اند، هر چند این سازمان هنوز به جزئیات کافی و قابل اتکاء این موارد دسترسی نیافته‌است».



سرگردانی اروپا درباره وضعیت پس از بایدن

 (dpa)
(dpa)
TT

سرگردانی اروپا درباره وضعیت پس از بایدن

 (dpa)
(dpa)

با بازگشت دونالد ترامپ به کاخ سفید در ۲۰ ژانویه، رهبران اروپایی که در بوداپست گرد هم آمده‌اند، به سرعت نسبت به این تحول واکنش نشان دادند. این نشست، تحت عنوان «گروه سیاسی اروپا» با حضور تمامی کشورهای اروپایی به جز روسیه برگزار شد، و روز جمعه تنها به سران ۲۷ کشور اتحادیه اروپا اختصاص خواهد داشت.

بازگشت ترامپ، باری دیگر ایده «استقلال راهبردی» را مطرح کرده و امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه، که از طرفداران اصلی آن است، با تأکید بیشتر این موضوع را بیان کرد. او در سخنرانی طولانی خود، با استناد به دلایل مختلف، بر ضرورت مدیریت سرنوشت اروپا توسط خود اروپایی‌ها تأکید کرد. مکرون اشاره کرد که برخی کشورهای اروپایی همچنان ترجیح می‌دهند روابط خود را با ترامپ به‌خاطر محافظت از «چتر امنیتی آمریکا و ناتو» تنظیم کنند.

این سخنرانی به‌صورت زنده از سایت کاخ الیزه در شبکه اجتماعی «ایکس» پخش شد. این موضوع در پی تماس تلفنی چهارشنبه شب بین مکرون و ترامپ مطرح شد که کاخ الیزه آن را «بسیار خوب» توصیف کرد. طرفین توافق کردند برای بازگشت صلح و ثبات و حل بحران‌های بزرگ بین‌المللی همکاری کنند.

مکرون همچنین بر اهمیت نقش اروپا در مسائل اوکراین و خاورمیانه تأکید کرد. این موضوع ناشی از نگرانی فرانسه از رویکرد احتمالی ترامپ در انجام توافقات یکجانبه بدون مشورت با متحدان اروپایی‌ است. با پیروزی ترامپ، اروپا به‌طور جدی نگران است که در صورت کاهش تعهدات آمریکا نسبت به ناتو، «بی‌پناه» شود. به همین دلیل، ساختن دفاع اروپایی با رویکرد «استقلال راهبردی» به اولویت نخست تبدیل شده است.

مکرون در سخنانش به همتایان اروپایی خود، تهدیدهایی را که اروپا را احاطه کرده برشمرد؛ از جمله جنگ اوکراین، تروریسم، مهاجرت غیرقانونی، تنش‌ها بین کشورها مانند وضعیت بین آذربایجان و ارمنستان، و رقابت‌های ژئوپلیتیک میان آمریکا و چین که به دنبال منافع خود بدون توجه به قوانین بین‌المللی هستند. او گفت: «آیا دیگران تاریخ ما را می‌نویسند یا ما خود می‌خواهیم آن را بنویسیم؟» و پاسخ داد که به‌نظر او، اروپا توانایی این کار را دارد. او اضافه کرد که راه رسیدن به این هدف از طریق اقدامات عملی و ایمان به توانایی‌های اروپا در تحقق استقلال راهبردی است.

مکرون این فرصت را غنیمت شمرد تا به ترامپ پیام دهد که پیروزی اوکراین به سود اروپا خواهد بود و اروپا نباید اجازه دهد روسیه پیروز شود، چراکه پیروزی روسیه یعنی قدرت‌گیری یک امپراتوری در مرزهای اروپا و احتمال برنامه‌های توسعه‌طلبانه آن پس از اوکراین.

بنجامین حداد، وزیر امور اروپایی فرانسه، در این باره گفت که اگر اروپایی‌ها مسئولیت امنیت خود را بر عهده نگیرند، دیگران سرنوشتشان را تعیین خواهند کرد.

در عین حال، مکرون تأکید کرد که اروپا باید خود را با شرایط جدید پس از انتخاب ترامپ تطبیق دهد و نمی‌تواند همیشه دفاع از امنیت خود را به آمریکایی‌ها بسپارد. او بر این باور است که دفاع از منافع اروپا باید در اولویت اروپایی‌ها باشد، اما بدون رد همکاری با ناتو و بدون ملی‌گرایی افراطی که باعث ضعف اروپا شود. به‌گفته او، راه درست این است که اروپا بیداری راهبردی داشته باشد و به‌سرعت به سمت ساختن نیروی دفاعی مستقل خود حرکت کند که با چارچوب ناتو سازگار باشد، اما در عین حال از آن استقلال داشته باشد.

مکرون با این موضع می‌خواهد نقش اصلی در گفتگو با ترامپ را ایفا کند و حد و مرز روابط با واشنگتن را مشخص کند. با این حال، بسیاری تردید دارند که اروپا بتواند به‌طور جمعی این مسیر را دنبال کند، زیرا برخی کشورهای اروپایی ترجیح می‌دهند امنیت خود را از طریق حمایت آمریکا و ناتو تأمین کنند.