هوک: شواهدی دربارهٔ خروج تاکتیکی ایران از سوریه وجود دارد

هوک: ایران باید بین مذاکره یا فروپاشی اقتصادی یکی را انتخاب کند

هوک: کشتن سلیمانی فضای مناسبی برای رهایی از نفوذ ایران در عراق ایجاد کرد
هوک: کشتن سلیمانی فضای مناسبی برای رهایی از نفوذ ایران در عراق ایجاد کرد
TT

هوک: شواهدی دربارهٔ خروج تاکتیکی ایران از سوریه وجود دارد

هوک: کشتن سلیمانی فضای مناسبی برای رهایی از نفوذ ایران در عراق ایجاد کرد
هوک: کشتن سلیمانی فضای مناسبی برای رهایی از نفوذ ایران در عراق ایجاد کرد

علیرغم اینکه رژیم ایران میلیاردها دلار برای عملیات نظامی در سوریه تاکنون هزینه کرده‌است، برایان هوک نماینده ویژه امور ایران در وزارت خارجه آمریکا گفت «دولت آمریکا بر این باور است که ایران ضمن کاهش حضور نظامی، از جنگ در سوریه دست خواهد کشید».
هوک روز پنجشنبه (۲۲ مه) در گفتگو با نشریه فارین پالیسی افزود «آمریکا شاهد خروج تاکتیکی نیروهای ایرانی از سوریه و نیز خروج شبه نظامیان مسلحی است که در کنار نیروهای رژیم بشار اسد در استان ادلب، آخرین مرکز استقرار گروه‌های اپوزیسیون سوریه جنگیدند».
برایان هوک افزود: «شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد شور و اشتیاق رژیم ایران برای نبردهای نیابتی در خاورمیانه فروکش کرده‌است».
 کووید ۱۹ جان بیش از هفت هزار نفر در ایران را گرفت. این در حالی است که مقام‌های آمریکایی گمان می‌کنند آمار قربانیان بسیار بیشتر از این است.
 وزیر دفاع اسرائیل هفته پیش اعلام کرد نیروهای ایرانی در حال خروج از سوریه هستند اما او مدرکی در این باره ارائه نداد. یک نماینده مجلس ایران هم گفته است «حدود ۳۰ میلیارد دلار در جنگ برای حمایت از اسد پول دادیم».
نماینده ویژه امور ایران در وزارت امور خارجه آمریکا دربارهٔ کرونا که اقتصاد ایران را به زانو درآورده و تأثیر این ویروس بر اوضاع نظامی کشور تاکید کرد «ایران اعلام کرد هفت هزار نفر بر اثر پاندومی کرونا جان خود را از دست داده‌اند. رفتار مشابه ایران و چین در این باره مشهود است. افرادی که در این دو کشور آمار دقیق منتشر می‌کنند بازداشت می‌شوند. پزشکانی را دیدیم که اخراج شدند و افرادی که واقعیت را گفتند و تهدید شدند. رژیم ایران واقعیت را به خصوص در اوایل شیوع ویروس از مردم پنهان کرد. این نظام به مرموز بودن شناخته شده و با رویکرد شفاف با مردم ایران و نیز جهان مشکل دارد. شواهدی دربارهٔ خروج تاکتیکی نیروهای ایرانی از سوریه وجود دارند. سوریه و روسیه به دلایل خروج نیروهای ایرانی از سوریه واقف هستند. آمریکا و جامعه جهانی خروج نیروهای ایرانی را به عنوان پیش شرط ارائه کمک برای بازسازی سوریه مطرح کردند. ایران از سوریه برای تهدید اسرائیل و گذرگاهی برای حفظ روابط با حزب‌الله لبنان استفاده می‌کند. طرف‌های متعددی خواهان گذار به سوی سناریوی پس از جنگ در سوریه هستند اما رژیم ایران مانعی بر سر تحقق این هدف به‌شمار می‌رود؛ بنابراین، رژیم ایران می‌داند که دلایل روزافزونی برای خروج از سوریه و حرکت به سوی فرایند سیاسی برای دوران پس از نبرد وجود دارد».
فارین پالیسی در ادامه از هوک می پرسد: به دنبال تحریم‌های پیاپی آمریکا در قالب فشار حداکثری که آخرین نمونه آن تحریم وزیر کشور ایران و چندین مقام ارشد این کشور بود پرسش این است که کدام بخش‌ها در ایران هنوز تحریم نشده. بخش‌های اقتصادی فراوانی در ایران در دوره ریاست جمهوری ترامپ تحریم شدند. هوک در پاسخ به این سؤال گفت «وزیر امور خارجه آمریکا دو سال پیش دربارهٔ استراتژی جدید دربارهٔ ایران پس از خروج از برجام صحبت کرد. ما گفتیم که در کنار مردم ایران هستیم و از رژیم ایران خواستیم تا کشتار مردم را متوقف کند. رژیم بیش از ۱۵۰۰ نفر را کشت و هزاران نفر زخمی و حدود ۸۰۰۰ تا ده هزار نفر روانه زندان و هزاران تن زخمی شدند. ۱۲ مقام ایرانی به دلیل دست داشتن در نقض حقوق بشر تحریم شدند. وزیر کشور یکی از آنها بود. او فرمان تیراندازی به سمت شرکت کنندگان در تظاهرات مسالمت آمیز داد. ۲۳ کودک از جمله یک فرد ۱۲ ساله کشته شدند. قضات و قوه قضائیه را با جریمه‌های مالی و عدم صدور گذرنامه مجازات کردیم. ایران با توجه به نفوذ اقتصادی آمریکا در جهان مورد تحریم‌های بیشتری قرار خواهد گرفت».
این نشریه با ابیان اینکه مقام‌های آمریکایی و دولت جدید عراق در ماه ژوئن گفتگو می‌کنند، می پرسد: اولویت‌های مورد نظر واشنگتن از عراق دربارهٔ ایران چیست؟ برایان هوک در پاسخ گفت: «رژیم ایران از دوره رهبری آیت الله خمینی به سلطه جویی و افزایش نفوذ در همه کشورهای خاورمیانه گرایش دارد. این رویکرد را در کشورهایی مثل لبنان و سوریه و عراق دیدیم. سیاست ما کاهش نفوذ ایران در منطقه خاورمیانه و کمک به این کشورها برای رهایی از دخالت‌های ایران است. حمایت‌های فراوانی از مردم عراق انجام شده‌است. گمان می‌کنم یکی از مسائلی که نخست‌وزیر روی آن دست می‌گذارد همان احیای حاکمیت و استقلال عراق از دخالت‌های ایران است».
هوک افزود «معتقدم مرگ قاسم سلیمانی فضای مناسبی برای مردم عراق ایجاد کرد تا از دولتی برخوردار شوند که نماینده منافعشان باشد نه منافع رژیم ایران».
فارین پالیسی در ادامه از هوک می پرسد: دولت آمریکا گمان می‌کند رژیم ایران می‌تواند یک رژیم عادی باشد. دولت ترامپ بارها اعلام کرد که می‌خواهد رژیم ایران مثل یک رژیم عادی رفتار کند. اما چطور رژیمی که خود را انقلابی معرفی می‌کند می‌تواند عادی رفتار کند؟ برایان هوک در پاسخ گفت: «می‌دانیم که رژیم حاکم نماینده مردم ایران نیست. ایران کشور فقیری نیست. ایران کشور ثروتمندی است که دزدان در آن حکومت می‌کنند. این رژیم ۴۱ سال است که مردم خود را غارت می‌کند. مردم ایران به شدت خواهان تغییر اوضاع هستند. در تظاهرات ماه نوامبر پارسال تظاهرات مردم خواهان تغییر را دیدیم. مردم از رفتار خلاف قانون رژیم در کشورهای جهان به ستوه آمدند. ایران در سطح بین‌المللی منزوی شده‌است. رژیم ایران می‌داند که با بحران مشروعیت و اعتبار در داخل کشور روبرو است. ما با افزایش فشارهای اقتصادی و انزوای سیاسی رژیم به دنبال ایجاد فرصت برای مردم ایران هستیم تا از این طریق خواستار تشکیل رژیم مردمی شوند. از این رو، در جریان اعتراضات نوامبر در ۳۱ استان هیچ شعاری علیه پرزیدنت ترامپ یا آمریکا بلند نشد. مردم ایران می‌دانند خود رژیم عامل اصلی مشکلات اقتصادی شان است؛ نه آمریکا و نه تحریم‌های آمریکا. از این رو، پرزیدنت ترامپ تمایل دارد رژیم ایران به سر میز مذاکرات بیاید تا با گفتگو و مذاکره بتوان به یک معامله واقعی و جامع دست یافت. معامله ای که همه تهدیدهای رژیم ایران برای صلح و امنیت را در بر می‌گیرد».
هوک افزود: «ما نفوذ لازم برای انجام چنین معامله ای داریم. فشار حداکثری کنونی بیش از فشارهای پیش از برجام است. ما از موفقیت سیاست خارجی مان بسیار راضی هستیم چرا که قدرت بازدارندگی را احیا کردیم و در کنار مردم ایران ایستادیم و ایران را از لحاظ دیپلماتیک منزوی کردیم. ما با اطمینان از سیاست کنونی در همین مسیر حرکت می‌کنیم».
این نشریه می پرسد: با گذشت دوسال از خروج دولت ترامپ از برجام در ۲۰۱۸ آمریکا تا چه اندازه به یک معامله هسته ای دیگر که برنامه موشکی و قدرت‌های دیگر ایران در آن لحاظ گردد نزدیک شده‌است؟ برایان هوک در پاسخ گفت: «رژیم ایران باید به این سؤال پاسخ دهد. پرزیدنت ترامپ همواره خواهان مذاکره با رژیم ایران بود؛ بنابراین سؤال دربارهٔ اینکه به یک معامله دیگر نزدیک هستیم یا نه را باید از رژیم ایران پرسید. رژیم ایران باید دیپلماسی ما را با دیپلماسی پاسخ دهد نه تهدید و باج خواهی هسته ای. می‌دانیم که رژیم ایران بدون فشار اقتصادی و انزوای دیپلماتیک و تهدید به بازدارندگی نظامی در حد معقول و دفاع از منافعمان مذاکره نخواهد کرد. این را هم می‌دانیم که ما این سه عامل را اجرا کردیم و همین، امکان دست یابی به معامله مورد نظرمان را افزایش می‌دهد».
برایان هوک اضافه کرد: «ما در حال اجرای سیاست خود برای فشار حداکثری هستیم و در این میان رژیم ایران را به‌طور بی‌سابقه ای از دسترسی به درآمدهایش محروم کردیم. حسن روحانی رئیس‌جمهور ایران گفت تحریم‌های آمریکا برای رژیم ۲۰۰ میلیارد دلار هزینه داشت. این مسئله مهم است چرا که ایران بزرگترین حامی تروریسم و سامی ستیزی در جهان است. این رژیم اینک دستش بسته شده. مدارا با رژیم ایران کاهش یافته‌است. از این رو، رژیم حالا آسیب بیشتری از پیامدهای این رویکرد می‌بیند».
برایان هوک گفت: دولت آمریکا موفق به تضعیف رژیم ایران شد.
او افزود «نمی توان گفت توانمندی‌های رژیم ایران برای فعالیت‌های تروریستی به آسانی و بدون هزینه از بین رفته‌است. هیچ‌کس نمی‌تواند این توانمندی را ریشه کن کند. اما با این حال رژیم ایران و گروه‌های نیابتی آن اینک ضعیف تر از سه سال پیش هستند؛ بنابراین، ایران دو گزینه دارد؛ اینکه به رویکردشان ادامه دهند و شاهد فروپاشی اقتصاد و نیاز مالی گروه‌های نیابتی شان باشند. ما به سیاست کنونی ادامه می‌دهیم چرا که این رویکرد جواب داد. عجله ای نداریم. سیاست خوبی در پیش گرفته‌ایم. این رژیم ایران است که باید تصمیم بگیرد کی به میز مذاکره می‌آید».



نشست ژنو: گسترش اختلافات میان اروپا و ایران

 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)
 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)
TT

نشست ژنو: گسترش اختلافات میان اروپا و ایران

 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)
 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)

با وجود هیاهوی پیش از مذاکرات اروپا و ایران در ژنو، این مذاکرات بدون ارائه طرح یا نقشه راه جدیدی برای پرونده هسته‌ای برگزار شد. برخلاف تبلیغات رسانه‌های نزدیک به حکومت ایران، مذاکرات نه تنها به مسائل هسته‌ای محدود نبود، بلکه به روابط نظامی ایران و روسیه نیز پرداخت. این موضوع را دو دیپلمات ارشد اروپایی به "الشرق الأوسط" تأیید کردند.

یکی از دیپلمات‌های اروپایی اذعان کرد که دیدار میان مقامات ایرانی و اروپایی در ژنو نشان داد که اختلافات میان طرفین در چندین زمینه رو به افزایش است.

دیپلمات دیگری پیش‌تر گفته بود که این دیدارها بخشی از تلاش برای حفظ کانال‌های گفت‌وگو با ایران است. وی افزود که این جلسات جامع خواهد بود و تصمیم‌گیری درباره نحوه برخورد با مسئله هسته‌ای ایران به پس از مشخص شدن سیاست‌های دولت ترامپ در آغاز سال آینده موکول خواهد شد.

ادامه نشست‌های نیویورک در ژنو

به گفته منابع "الشرق الأوسط"، این نشست‌ها از پیش برنامه‌ریزی شده بود و در ادامه گفت‌وگوهایی بود که در سپتامبر گذشته در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک انجام شد. در آن نشست‌ها، تمرکز بر موضوعات هسته‌ای ایران و همکاری نظامی ایران و روسیه بود.

روز جمعه، مدیران سیاسی وزارت‌خانه‌های خارجه فرانسه، بریتانیا و آلمان با مجید تخت روانچی، مذاکره‌کننده ارشد هسته‌ای ایران و کاظم غریب‌آبادی، معاون وزیر خارجه ایران، دیدار کردند. این نشست‌ها پس از ملاقات مقامات ایرانی با انریکه مورا، میانجی اروپایی در مذاکرات هسته‌ای، برگزار شد.

مورا در پلتفرم «ایکس» (توییتر سابق) نوشت که این نشست «صریح» بوده و او از ایران خواسته است تا همکاری نظامی خود با روسیه را متوقف کند و همچنین بر ضرورت یافتن راه‌حل دیپلماتیک برای مسئله هسته‌ای و پایان دادن به مداخلات منطقه‌ای ایران تأکید کرده است.

در مقابل، غریب‌آبادی در واکنش به اتحادیه اروپا در توییتی نوشت: «اروپا به دلیل نبود اعتماد و مسئولیت‌پذیری، بازیکن جدی‌ای نیست.» او همچنین سیاست‌های عمومی اتحادیه اروپا را مورد انتقاد قرار داده و رفتار آن را «غیرمسئولانه» توصیف کرد.

غریب‌آبادی پس از دیدار با نمایندگان تروئیکای اروپایی، نوشت که گفت‌وگوها بر پرونده هسته‌ای و رفع تحریم‌ها متمرکز بوده و ایران به منافع مردم خود پایبند است و دیپلماسی و گفت‌وگو را ترجیح می‌دهد. او تأکید کرد که توافق شد کانال‌های دیپلماتیک در آینده نزدیک باز بماند.

 

فرصت مکانیزم ماشه؟

نشست‌های ژنو تنها چند روز پس از آن برگزار شد که فرانسه، بریتانیا و آلمان پیش‌نویس قطعنامه‌ای علیه ایران را به شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ارائه کردند که به تصویب رسید. این قطعنامه، ایران را به دلیل عدم همکاری با آژانس و افزایش غنی‌سازی اورانیوم محکوم کرد.

ایران نیز با اعلام برنامه خود برای نصب هزاران سانتریفیوژ جدید، به این اقدام واکنش نشان داد.

با این حال، یک دیپلمات اروپایی به "الشرق الأوسط" گفت که بحث درباره فعال کردن مکانیزم ماشه یا «اسنپ‌بک» هنوز زود است.

بریتانیا نیز پیش‌تر اشاره کرده بود که ممکن است از این مکانیزم استفاده کند و در بیانیه‌ای گفت: «ما همچنان به استفاده از همه اقدامات دیپلماتیک برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای متعهدیم، از جمله استفاده از مکانیزم ماشه در صورت لزوم.»

مکانیزم ماشه امکان بازگشت تمامی تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران را به دلیل نقض تعهدات هسته‌ای در توافق 2015 فراهم می‌کند. این توافق توسط ایالات متحده در سال 2018، در دوره نخست ریاست جمهوری دونالد ترامپ، ترک شد.

ایران از بازگشت ترامپ به استراتژی «فشار حداکثری» و تلاش برای فعال کردن مکانیزم ماشه نگران است. همچنین، تهران بیم آن دارد که قدرت‌های اروپایی نیز این مکانیزم را فعال کنند.

هیاهوی بی‌دلیل

با وجود همه این مباحث، نشست‌های ژنو تنها به پرونده هسته‌ای محدود نبود. یک دیپلمات اروپایی گفت که این جلسات طبق برنامه پیش رفته و او «هیاهوی رسانه‌ای اغراق‌آمیز» پیش از این نشست‌ها را درک نمی‌کند.

پیش‌تر، یکی از مقامات ایرانی به «رویترز» گفته بود که اگر ایران و تروئیکای اروپایی بتوانند «نقشه راه» توافق هسته‌ای را تدوین کنند، آمریکا تصمیم خواهد گرفت که توافق 2015 را احیا کند یا آن را کنار بگذارد.

این توافق در اکتبر سال آینده منقضی می‌شود و جامعه بین‌المللی باید مذاکراتی برای توافق جدید با ایران آغاز کند. دیپلمات‌های اروپایی گفته‌اند که توافق فعلی قابل احیا نیست اما می‌تواند مبنایی برای مذاکرات آتی باشد.