در جریان کشمکش بر سر کرسی ریاست مجلس ایران، محافظه کاران برای جلوگیری از قدرت گرفتن محمدباقر قالیباف شهردار اسبق تهران و نواصولگرایی او، وارد یک ائتلاف شدهاند که وزرای محمود احمدینژاد رئیسجمهور سابق ایران از همین فرصت استفاده کرده تا در جایگاه یک طیف تأثیرگذار قرار بگیرند. این موضوع گمانه زنی دربارهٔ حضور دوباره احمدینژاد در فضای سیاسی این کشور شدت گرفت.
الشرق الاوسط تلاش میکند تا در این گزارش به بررسی وزن احمدینژاد و یارانش در فضای سیاسی ایران بپردازد.
- برای احمدینژاد تا ۱۴۰۰
علیرغم اینکه دفتر احمدینژاد تأکید کرده که او در انتخابات مجلس دخالتی نداشت در انتخاب هیئت رئیسه مجلس جدید هم دخالتی ندار، اما برخی از ناظران سیاسی در ایران معتقدند که شرایط پیش آمده، احمدینژاد را برای بازگشت به قدرت امیدوار کردهاست و در حال مدیریت صحنه رایزنیها برای تصاحب قدرت در مجلسی که به گفته بعضیها در راس امور نیست.
صادق زیباکلام تحلیل گر سیاسی، به تازگی حضور دوباره احمدینژاد در انتخابات ۱۴۰۰ را پیشبینی کردهاست. او اقدام مهم مجلس یازدهم را ایستادگی در برابر شورای نگهبان و تأیید صلاحیت احمدینژاد برای انتخابات سال آینده عنوان میکند.
زیباکلام معتقد است، نامزد اصلی تندروها یعنی طیف اصلی مجلس که از اصولگرایان تندرو، اعضای جبهه پایداری و طرفداران احمدینژاد تشکیل شده، برای انتخابات ۱۴۰۰ احمدینژاد است و رئیس دولت نهم و دهم پایگاه اجتماعی خوبی دارد و بسیاری از قشرها و لایههای تهیدست جامعه، قشرها و لایههای کمتر تحصیلکرده و متعلق به مناطق روستایی و دورافتاده و همچنین حاشیهنشینها طرفدار احمدینژاد هستند.
سایت «نامه نیوز» اخیراً در این باره تحلیل کردهاست که «جبهه پایداری و مدیران دولت نهم و دهم به دنبال شکاف انداختن در فراکسیون انقلابی هستند».
به گفته این سایت، «دو گروه افکار و عقاید احمدینژاد را در مجلس نمایندگی میکنند؛ وزرا و مدیران او در دو دولت نهم و دهم افرادی مانند شمس الدین حسینی و علی نیکزاد. از یک سو و جبهه پایداری از جمله آقا تهرانی و زاکانی از سوی دیگر».
در واقع جبهه موسوم به پایداری که از زیر عبای مصباح یزدی روحانی تندرو بیرون آمده به دنبال استفاده از نام و ظرفیت احمدینژاد در مجلس است و احمدینژاد که سرحلقه جریان انحرافی نامگذاری شده، حالا با به گل نشستن کشتی دولت حسن روحانی، به دنبال رسمیت یافتن در سیاست عینی نظام ایران است.
- طرحی برای تغییر ساختاری در مجلس
سایت «اصلاحات پرس» نیز از توافقات پشت پرده احمدی نژادیها برای مجلس جدید پرده برداشت و نوشت: «از اردوگاه ۷۰ نفره ائتلاف گام دومیها یا فراکسیون جهاد و خدمت که وزرا، استانداران و معاونین وزرای دولتهای نهم و دهم هسته اصلی آن میباشند خبر میرسد که در پی طرحی هستند تا قدرت رئیس مجلس را به دو صندلی تقسیم کنند و ریاست جلسات صحن را از ریاست سازمان اداری مجلس تفکیک کنند».
کما اینکه سیدشمس الدین حسینی وزیر اقتصاد دولت احمدینژاد و طراح طرح یارانههای نقدی و از لیدرهای اصلی این جریان در مصاحبه اخیر خود با «خبرآنلاین» با کنایه سنگین به لاریجانی تأکید کرده بود که «رئیس مجلس نباید نماینده تر از بقیه نمایندگان باشد» و «رئیس مجلس نباید در راس امور باشد» و همین حرف را نیز وحید جلالزاده منتخب مجلس یازدهم و استاندار احمدینژاد در توئیت اخیر خود تکرار کرده بود.
یاران احمدینژاد با این طرح، کاهش اختیارات مالی و اداری رئیس مجلس را دنبال میکنند و تصمیم دارند که با ایجاد جایگاهی جدید با عنوان رئیس سازمان اداری مجلس تشکیلات قوه مقننه را به زیر سلطه این جایگاه در بیاورند و قدرت رئیس مجلس را صرفاً به اداره جلسات صحن و نمایندگی در جلسات شورای عالی امنیت ملی، سران قوا و مجمع تشخیص مصلحت نظام برسانند و نه فرماندهی مجلس.
در مقابل، برخی از منابع میگویند: نباید انتظار داشت احمدی نژادیها در کلیت فعالیتهای مجلس خللی وارد کنند و آنگونه که رئیس قبلیشان بهدنبال اصلاح بنیادین در ساختار حکومت است چنین برنامهای داشته باشند. اما پیشبینی میشود از آنجا که در ساختار اجرایی حضور داشتهاند، نقشی بسیار اساسی در طرحهای به چالش کشیدن و مختل کردن فعالیتهای دولت حسن روحانی در ماههای آینده داشته باشند، طرحهایی که حتماً با اذن علی خامنهای و دفتر او ارائه خواهد شد.
- احمدی نژادیها از لا به لای جراید
در این میان روزنامه «شرق» نوشتهاست که بین سه مدیر دوران احمدینژاد هم بر سر اینکه کدامیک رئیس شوند، «اختلاف شدید» وجود دارد.
سایت «تابناک» نیز به این اختلافات مهر تأیید زده و نوشتهاست «همه اصولگرایان دور هم جمع شدند، جز یاران احمدینژاد».
برخی از رسانههای داخل ایران اما گزارش دادند که پایداری چیها در نهایت با ائتلاف گام دوم احمدی نژادیها متحد خواهند شد اگر چه زمزمههایی مبنی بر مذاکره زاکانی و تیم ۲۵ نفرهاش با قالیباف به گوش میرسد. گویا تفاهم این دو با این شرط بوده که قالیباف تعهد دهد نامزد ریاست جمهوری نشود چیزی که گویا این روزها زاکانی به آن نظر دارد و خود را یکی از گزینههای بالقوه برای ۱۴۰۰ میداند.
در عین حال فریدون عباسی رئیس سابق سازمان انرژی اتمی نیز وجود فراکسیونی تحت لوای مدیران احمدینژادی را رد کرده و به خبرگزاری کار ایران (ایلنا) گفتهاست: «احمدینژاد یک ایدئولوژی یا سبک نیست. ایشان یک نفر بود که در یک دورهای از شورای نگهبان برای حضور در انتخابات تأییدیه گرفت و دو دوره مردم به او رأی دادند و اکنون دورهاش تمام شدهاست».
محمد مهاجری روزنامهنگار نزدیک به محافظه کاران، نیز در واکنش به اختلاف بین تندروها بر سر کرسی ریاست مجلس در توییتی از دعوا بر سر تقسیم غنائم خبر داد و نوشت: «پایداریچیها و احمدینژادیها که متوجه شدهاند نمیتوانند جلوی لابی سنگین قالیباف را برای کسب کرسی رئیس مجلس یازدهم بگیرند، از الان تلاش میکنند نقش او را در حد مبصر کلاس تنزل دهند تا قدرت خودشان بیشتر شود».
- وضعیت احمدی نژادیها
سید شمس الدین حسینی وزیر اقتصاد احمدینژاد در گفتوگویی با روزنامه دنیای اقتصاد دربارهٔ وضعیت این جریان گفتهاست: «اغلب مدیران شاخص دولت نهم و دهم که نامزد انتخابات مجلس شدند رای آوردند. در همین مجلس ۸ عضو کابینه دولت نهم و دهم، ۹ استاندار، تعداد قابلتوجهی از معاونان وزرا، فرمانداران و مدیران دوره احمدینژاد رای آوردند و از منتخبان مجلس یازدهم هستند. میتوانم بگویم که بالغ بر ۵۰ نفر هستند. این افراد با هم فصل مشترک دارند و باهم سالها همکاری کردهاند. وقتی مردم بعد از گذشت چند سال از پایان کار دولت احمدینژاد آنها را نادیده نگرفتند و به آنها رای دادند، آیا منتخبان باید خودشان را نادیده بگیرند؟»
باید منتظر ماند و دید که این ۵۰ نفر به پشتوانه احمدینژاد تا کجا پیش میروند و چه دستاوردی در مجلس یازدهم خواهند داشت؟ با این وضعیت نتیجه انتخابات هیئت رئیسه مجلسه تصویر روشن تری از مختصات رقابتهای انتخاباتی در ۱۴۰۰ ارائه میکند. رئیس شدن یا نشدن حسینی یا نیکزاد یا یک احمدی نژادی دیگر معلوم میکند که رئیس سابقشان برای برگشت به پاستور چقدر شانس دارد.
