وزن کشی احمدی‌نژادی‌ها در ترازوی مجلس؛ جنگ نیابتی احمدی‌نژاد با قالیباف

وزن کشی احمدی‌نژادی‌ها در ترازوی مجلس؛ جنگ نیابتی احمدی‌نژاد با قالیباف
TT

وزن کشی احمدی‌نژادی‌ها در ترازوی مجلس؛ جنگ نیابتی احمدی‌نژاد با قالیباف

وزن کشی احمدی‌نژادی‌ها در ترازوی مجلس؛ جنگ نیابتی احمدی‌نژاد با قالیباف

در جریان کشمکش بر سر کرسی ریاست مجلس ایران، محافظه کاران برای جلوگیری از قدرت گرفتن محمدباقر قالیباف شهردار اسبق تهران و نواصولگرایی او، وارد یک ائتلاف شده‌اند که وزرای محمود احمدی‌نژاد رئیس‌جمهور سابق ایران از همین فرصت استفاده کرده تا در جایگاه یک طیف تأثیرگذار قرار بگیرند. این موضوع گمانه زنی دربارهٔ حضور دوباره احمدی‌نژاد در فضای سیاسی این کشور شدت گرفت. ‏
الشرق الاوسط تلاش می‌کند تا در این گزارش به بررسی وزن احمدی‌نژاد و یارانش در فضای سیاسی ایران بپردازد.

- برای احمدی‌نژاد تا ۱۴۰۰
علیرغم اینکه دفتر احمدی‌نژاد تأکید کرده که او در انتخابات مجلس دخالتی نداشت در انتخاب هیئت رئیسه مجلس جدید هم دخالتی ندار، اما برخی از ناظران سیاسی در ایران معتقدند که شرایط پیش آمده، احمدی‌نژاد را برای بازگشت به قدرت امیدوار کرده‌است و در حال مدیریت صحنه رایزنی‌ها برای تصاحب قدرت در مجلسی که به گفته بعضی‌ها در راس امور نیست.
صادق زیباکلام تحلیل گر سیاسی، به تازگی حضور دوباره احمدی‌نژاد در انتخابات ۱۴۰۰ را پیش‌بینی کرده‌است. او اقدام مهم مجلس یازدهم را ایستادگی در برابر شورای نگهبان و تأیید صلاحیت احمدی‌نژاد برای انتخابات سال آینده عنوان می‌کند.
زیباکلام معتقد است، نامزد اصلی تندروها یعنی طیف اصلی مجلس که از اصولگرایان تندرو، اعضای جبهه پایداری و طرفداران احمدی‌نژاد تشکیل شده، برای انتخابات ۱۴۰۰ احمدی‌نژاد است و رئیس دولت نهم و دهم پایگاه اجتماعی خوبی دارد و بسیاری از قشرها و لایه‌های تهی‌دست جامعه، قشرها و لایه‌های کمتر تحصیل‌کرده و متعلق به مناطق روستایی و دورافتاده و همچنین حاشیه‌نشین‌ها طرفدار احمدی‌نژاد هستند.
سایت «نامه نیوز» اخیراً در این باره تحلیل کرده‌است که «جبهه پایداری و مدیران دولت نهم و دهم به دنبال شکاف انداختن در فراکسیون انقلابی هستند».
به گفته این سایت، «دو گروه افکار و عقاید احمدی‌نژاد را در مجلس نمایندگی می‌کنند؛ وزرا و مدیران او در دو دولت نهم و دهم افرادی مانند شمس الدین حسینی و علی نیکزاد. از یک سو و جبهه پایداری از جمله آقا تهرانی و زاکانی از سوی دیگر».
در واقع جبهه موسوم به پایداری که از زیر عبای مصباح یزدی روحانی تندرو بیرون آمده به دنبال استفاده از نام و ظرفیت احمدی‌نژاد در مجلس است و احمدی‌نژاد که سرحلقه جریان انحرافی نامگذاری شده، حالا با به گل نشستن کشتی دولت حسن روحانی، به دنبال رسمیت یافتن در سیاست عینی نظام ایران است.

- طرحی برای تغییر ساختاری در مجلس
سایت «اصلاحات پرس» نیز از توافقات پشت پرده احمدی نژادی‌ها برای مجلس جدید پرده برداشت و نوشت: «از اردوگاه ۷۰ نفره ائتلاف گام دومی‌ها یا فراکسیون جهاد و خدمت که وزرا، استانداران و معاونین وزرای دولت‌های نهم و دهم هسته اصلی آن می‌باشند خبر می‌رسد که در پی طرحی هستند تا قدرت رئیس مجلس را به دو صندلی تقسیم کنند و ریاست جلسات صحن را از ریاست سازمان اداری مجلس تفکیک کنند».
 کما اینکه سیدشمس الدین حسینی وزیر اقتصاد دولت احمدی‌نژاد و طراح طرح یارانه‌های نقدی و از لیدرهای اصلی این جریان در مصاحبه اخیر خود با «خبرآنلاین» با کنایه سنگین به لاریجانی تأکید کرده بود که «رئیس مجلس نباید نماینده تر از بقیه نمایندگان باشد» و «رئیس مجلس نباید در راس امور باشد» و همین حرف را نیز وحید جلال‌زاده منتخب مجلس یازدهم و استاندار احمدی‌نژاد در توئیت اخیر خود تکرار کرده بود.
یاران احمدی‌نژاد با این طرح، کاهش اختیارات مالی و اداری رئیس مجلس را دنبال می‌کنند و تصمیم دارند که با ایجاد جایگاهی جدید با عنوان رئیس سازمان اداری مجلس تشکیلات قوه مقننه را به زیر سلطه این جایگاه در بیاورند و قدرت رئیس مجلس را صرفاً به اداره جلسات صحن و نمایندگی در جلسات شورای عالی امنیت ملی، سران قوا و مجمع تشخیص مصلحت نظام برسانند و نه فرماندهی مجلس.
در مقابل، برخی از منابع می‌گویند: نباید انتظار داشت احمدی نژادی‌ها در کلیت فعالیت‌های مجلس خللی وارد کنند و آن‌گونه که رئیس قبلی‌شان به‌دنبال اصلاح بنیادین در ساختار حکومت است چنین برنامه‌ای داشته باشند. اما پیش‌بینی می‌شود از آن‌جا که در ساختار اجرایی حضور داشته‌اند، نقشی بسیار اساسی در طرح‌های به چالش کشیدن و مختل کردن فعالیت‌های دولت حسن روحانی در ماه‌های آینده داشته باشند، طرح‌هایی که حتماً با اذن علی خامنه‌ای و دفتر او ارائه خواهد شد.

- احمدی نژادی‌ها از لا به لای جراید
در این میان روزنامه «شرق» نوشته‌است که بین سه مدیر دوران احمدی‌نژاد هم بر سر این‌که کدام‌یک رئیس شوند، «اختلاف شدید» وجود دارد.
سایت «تابناک» نیز به این اختلافات مهر تأیید زده و نوشته‌است «همه اصولگرایان دور هم جمع شدند، جز یاران احمدی‌نژاد».
برخی از رسانه‌های داخل ایران اما گزارش دادند که پایداری چی‌ها در نهایت با ائتلاف گام دوم احمدی نژادی‌ها متحد خواهند شد اگر چه زمزمه‌هایی مبنی بر مذاکره زاکانی و تیم ۲۵ نفره‌اش با قالیباف به گوش می‌رسد. گویا تفاهم این دو با این شرط بوده که قالیباف تعهد دهد نامزد ریاست جمهوری نشود چیزی که گویا این روزها زاکانی به آن نظر دارد و خود را یکی از گزینه‌های بالقوه برای ۱۴۰۰ می‌داند.
در عین حال فریدون عباسی رئیس سابق سازمان انرژی اتمی نیز وجود فراکسیونی تحت لوای مدیران احمدی‌نژادی را رد کرده و به خبرگزاری کار ایران (ایلنا) گفته‌است: «احمدی‌نژاد یک ایدئولوژی یا سبک نیست. ایشان یک نفر بود که در یک دوره‌ای از شورای نگهبان برای حضور در انتخابات تأییدیه گرفت و دو دوره مردم به او رأی دادند و اکنون دوره‌اش تمام شده‌است».
محمد مهاجری روزنامه‌نگار نزدیک به محافظه کاران، نیز در واکنش به اختلاف بین تندروها بر سر کرسی ریاست مجلس در توییتی از دعوا بر سر تقسیم غنائم خبر داد و نوشت: «پایداری‌چی‌ها و احمدی‌نژادی‌ها که متوجه شده‌اند نمی‌توانند جلوی لابی سنگین قالیباف را برای کسب کرسی رئیس مجلس یازدهم بگیرند، از الان تلاش می‌کنند نقش او را در حد مبصر کلاس تنزل دهند تا قدرت خودشان بیشتر شود».

- وضعیت احمدی نژادی‌ها
سید شمس الدین حسینی وزیر اقتصاد احمدی‌نژاد در گفت‌وگویی با روزنامه دنیای اقتصاد دربارهٔ وضعیت این جریان گفته‌است: «اغلب مدیران شاخص دولت نهم و دهم که نامزد انتخابات مجلس شدند رای آوردند. در همین مجلس ۸ عضو کابینه دولت نهم و دهم، ۹ استاندار، تعداد قابل‌توجهی از معاونان وزرا، فرمانداران و مدیران دوره احمدی‌نژاد رای آوردند و از منتخبان مجلس یازدهم هستند. می‌توانم بگویم که بالغ بر ۵۰ نفر هستند. این افراد با هم فصل مشترک دارند و باهم سال‌ها همکاری کرده‌اند. وقتی مردم بعد از گذشت چند سال از پایان کار دولت احمدی‌نژاد آنها را نادیده نگرفتند و به آنها رای دادند، آیا منتخبان باید خودشان را نادیده بگیرند؟»
باید منتظر ماند و دید که این ۵۰ نفر به پشتوانه احمدی‌نژاد تا کجا پیش می‌روند و چه دستاوردی در مجلس یازدهم خواهند داشت؟ با این وضعیت نتیجه انتخابات هیئت رئیسه مجلسه تصویر روشن تری از مختصات رقابت‌های انتخاباتی در ۱۴۰۰ ارائه می‌کند. رئیس شدن یا نشدن حسینی یا نیکزاد یا یک احمدی نژادی دیگر معلوم می‌کند که رئیس سابقشان برای برگشت به پاستور چقدر شانس دارد.



رایزنی‌های سیاسی میان مصر و ایران برای توسعه روابط دوجانبه

کنفرانس خبری میان وزیران امور خارجه مصر و ایران در قاهره («وزارت امور خارجه مصر»)
کنفرانس خبری میان وزیران امور خارجه مصر و ایران در قاهره («وزارت امور خارجه مصر»)
TT

رایزنی‌های سیاسی میان مصر و ایران برای توسعه روابط دوجانبه

کنفرانس خبری میان وزیران امور خارجه مصر و ایران در قاهره («وزارت امور خارجه مصر»)
کنفرانس خبری میان وزیران امور خارجه مصر و ایران در قاهره («وزارت امور خارجه مصر»)

مصر و ایران توافق کردند مسیر بررسی و شناسایی ظرفیت‌های روابط دوجانبه را ادامه دهند.
وزیر خارجه و مهاجرت مصر، بدر عبدالعاطی، در یک نشست خبری مشترک با همتای ایرانی‌اش، عباس عراقچی، در قاهره در روز دوشنبه اعلام کرد: «مسیر جدیدی برای مشورت‌های سیاسی بین دو کشور آغاز شده که در سطحی پایین‌تر از وزیران خارجه برگزار خواهد شد و ابعاد مختلف روابط دوجانبه را بررسی خواهد کرد.»

عباس عراقچی روز دوشنبه به قاهره سفر کرد و با رئیس‌جمهور مصر، عبدالفتاح السیسی، دیدار داشت. همچنین دو نشست، یکی دوجانبه و دیگری گسترده‌تر، با وزیر خارجه مصر، بدر عبدالعاطی برگزار کرد. این دیدارها به‌عنوان نشانه‌ای از حرکت روابط دو کشور به‌سوی گام‌های نزدیک‌تر تلقی شد.

بر اساس بیانیه رسمی دفتر ریاست‌جمهوری مصر، السیسی و عراقچی «بر اهمیت ادامه مسیر فعلی برای بررسی چشم‌اندازهای توسعه مشترک روابط بین دو کشور تأکید کردند.»

وزیر خارجه مصر در این نشست خبری گفت که گفتگوها «بر لزوم گسترش روابط دوجانبه تمرکز داشت، با در نظر گرفتن نگرانی‌های هر دو طرف»، و تأکید کرد که «تمایل متقابل برای توسعه روابط وجود دارد.» او افزود که دیدارهای متقابل دو طرف «نشان‌دهنده تحول مثبتی در روابط دوجانبه است.»

از سوی دیگر، عباس عراقچی در این نشست خبری گفت: «این چهارمین دیدار من با رئیس‌جمهور السیسی است و بیش از ۱۰ دیدار نیز با وزیر خارجه مصر داشته‌ام. این نشان می‌دهد که کشورم چقدر به گسترش روابط با مصر اهمیت می‌دهد.»

او اضافه کرد: «اراده‌ای برای توسعه روابط و گسترش همکاری‌ها در عرصه‌های سیاسی، اقتصادی و دیگر زمینه‌ها وجود دارد.» عراقچی ادامه داد: «ما اراده‌ای داریم برای تقویت روابط و رفع موانع آن. مسیر اکنون بیش از هر زمان دیگری برای توسعه روابط باز است.»

وی همچنین به «ادامه گفت‌وگوهای سیاسی و توافق بر افزایش مبادلات تجاری و همکاری در چارچوب سازمان‌های بین‌المللی، به‌ویژه در موضوعات منطقه‌ای» اشاره کرد و گفت: «سطح اعتماد بین قاهره و تهران هیچ‌گاه تا این حد بالا نبوده است.»

ایران و مصر در سال ۱۹۷۹ روابط دیپلماتیک خود را قطع کردند و پس از ۱۱ سال، تنها در سطح کاردار روابط را از سر گرفتند. در دو سال گذشته، چندین دیدار میان وزیران دو کشور برای بررسی امکان توسعه روابط انجام شد. در مه ۲۰۲۳، دولت ایران به وزارت خارجه دستور داد تا گام‌هایی برای تقویت روابط با مصر بردارد.

افزون بر دیدارهای وزرای خارجه، دیدار میان السیسی و رئیس‌جمهور فقید ایران، ابراهیم رئیسی، در نوامبر ۲۰۲۴ در ریاض نیز از جمله نقاط عطف در این مسیر بود.

هدی رؤوف، استاد علوم سیاسی و رئیس بخش مطالعات ایران در مرکز مطالعات استراتژیک مصر، به روزنامه «الشرق الاوسط» گفت: «سفر عراقچی به قاهره با هدف تداوم گفت‌وگوها و بررسی امکان نزدیکی بیشتر میان دو کشور انجام شده، به‌ویژه در شرایطی که ایران در سال‌های اخیر تلاش‌هایی برای بهبود روابط انجام داده و مصر نیز با احتیاط به این موضوع نگاه کرده است.»

او افزود: «این سفر حاکی از تحول مثبت در روابط و نشانگر گام‌هایی عملی در جهت نزدیکی بیشتر دو کشور در آینده است، به‌ویژه در زمینه گردشگری و تجارت، و نیز همکاری در پرونده‌های منطقه‌ای، به‌ویژه جنگ غزه و امنیت دریای سرخ.»

در دیدار میان السیسی و عراقچی، تحولات شتاب‌زده منطقه بررسی شد. رئیس‌جمهور مصر بر موضع کشورش مبنی بر رد گسترش دایره درگیری تأکید کرد و هشدار داد که «تشدید بحران ممکن است به جنگی فراگیر در سطح منطقه بینجامد که پیامدهای خطرناکی برای امنیت و منابع کشورهای منطقه خواهد داشت.» او همچنین بر اهمیت مذاکرات جاری بین ایران و آمریکا تأکید کرد.

السیسی همچنین خواستار «توقف فوری درگیری‌ها در نوار غزه و ارسال کمک‌های انسانی» شد و تأکید کرد که «بازگشت وضعیت عادی در تنگه باب‌المندب و دریای سرخ ضرورتی اجتناب‌ناپذیر است.»

عبدالعاطی و عراقچی در مشورت‌های سیاسی خود، علاوه بر روابط دوجانبه، به وضعیت در غزه، سوریه، لبنان، امنیت دریایی در دریای سرخ و مذاکرات ایران و آمریکا پرداختند.

وزیر خارجه مصر بر لزوم «حفظ آزادی کشتیرانی در دریای سرخ و بازگرداندن آرامش به منطقه» تأکید کرد و گفت: «مصر بیشترین آسیب را از تنش‌های نظامی منطقه دیده است.» او همچنین از توافق اخیر یمن و آمریکا و تأثیر مثبت احتمالی آن بر امنیت دریایی و تجارت جهانی استقبال کرد.

عراقچی نیز گفت: «مذاکرات درباره یمن و دریای سرخ به‌طور جزئی بررسی شد» و تأکید کرد که «حوثی‌ها همانند حماس و حزب‌الله گروه‌هایی مستقل هستند که تصمیمات خود را مستقل از تهران می‌گیرند.» او افزود: «حملات حوثی‌ها علیه اسرائیل و در حمایت از فلسطین است.»

از نوامبر ۲۰۲۳، حوثی‌ها در حمایت از غزه، به کشتی‌ها در دریای سرخ حمله کرده‌اند. این حملات موجب اختلال در تجارت جهانی و کاهش شدید درآمدهای کانال سوئز شده است.

عبدالعاطی همچنین گزارش همتای ایرانی‌اش درباره نتایج پنج دور مذاکرات میان ایران و آمریکا بر سر برنامه هسته‌ای ایران را شنید و ابراز امیدواری کرد که این گفت‌وگوها به موفقیت برسد و «راه‌حلی مسالمت‌آمیز، جامع و پایدار برای کاهش تنش‌ها و برقراری آرامش در منطقه حاصل شود.»

او تأکید کرد که مصر مصمم است از هرگونه تنش و آشوب بیشتر در منطقه جلوگیری کند، چراکه این منطقه هم‌اکنون نیز با بحران‌های بزرگی دست‌وپنجه نرم می‌کند. عبدالعاطی گفت که قاهره کاملاً از مذاکرات برای کاهش تنش حمایت می‌کند و این مذاکرات را «فرصتی مناسب برای جلوگیری از تشدید بحران» دانست و از نقش مثبت عمان در این زمینه تمجید کرد.

او افزود: «در صورت وقوع درگیری نظامی، همه بازنده‌اند. این گزینه‌ای عاقلانه نیست. مصر همواره تأکید کرده که راه‌حل‌ها باید سیاسی باشد و نگرانی‌های همه طرف‌ها را در نظر بگیرد.»