شاخه انشعابی طالبان در ایران گروه مخالف صلح با آمریکا تاسیس کرد

چند مهاجم انتحاری و نیروی خارجی در افغانستان آزاد شدند

شاخه انشعابی طالبان در ایران گروه مخالف صلح با آمریکا تاسیس کرد
TT

شاخه انشعابی طالبان در ایران گروه مخالف صلح با آمریکا تاسیس کرد

شاخه انشعابی طالبان در ایران گروه مخالف صلح با آمریکا تاسیس کرد

در حالیکه نگرانی درباره پیوستن دوباره پیکارجویان طالبان به جبهه های نبرد در صورت شکست فرآیند صلح کنونی وجود دارد دولت افغانستان به تازگی چند نفر از اعضای این گروه را آزاد کرد.
وب سایت رادیو اروپای آزاد/ رادیو آزادی به تازگی گزارشی در این باره منتشر کرد. در این گزارش به نشانه های شکل گیری یک گروه جدا شده از طالبان که وابسته به ایران است اشاره شده است. این گروه توسط کسانی رهبری می شود که با تلاش های صورت گرفته برای پایان دادن به جنگ ۱۹ ساله در افغانستان مخالفت می کنند.
«حزب ولایت اسلامی» ظاهرا از گروه اصلی، طالبان پس از دست یابی به توافق صلح بین آمریکا و طالبان در اواخر فوریه پارسال از این گروه منشعب شد.
این گزارش که روز سه شنبه (۹ ژوئن) منتشر شد افزود تشکیل یک گروه انشعابی احتمال بروز دودستگی در صفوف طالبان را در کانون توجه قرار داده است. این گروه در سال های گذشته دچار اختلافات داخلی فزاینده ای شد. سران گروه پس از مرگ ملا محمد عمر مجبور به جا به جایی ناخوشایندی شدند.
هنوز مشخص نیست که این گروه انشعابی قادر به جذب بخش عظیمی از هواداران است اما شکل گیری آن می تواند یک مانع تازه در مسیر توافق بین طالبان و آمریکایی ها باشد. نیروهای آمریکایی طبق این توافق تا ماه جولای سال آینده از افغانستان خارج می شوند و در مقابل، این گروه مسلح حاضر در افغانستان تعهد داده دست از فعالیت های تروریستی برداشته و با دولت افغانستان درباره توزیع قدرت گفتگو کند.
گزارش به نقل از یک کارشناس امور طالبان در مرکز مطالعات انگلیس گفت مقر گروه جدید انشعابی در ایران است اما هنوز «در مراحل اولیه سازمان دهی است». ایران و افغانستان ۹۰۰ کیلومتر مرز مشترک دارند. تعداد بسیاری از پناهجویان افغانستانی در ایران هستند.
سایت رادیو اروپای آزاد/ رادیو آزادی در این گزارش به نقل از یک مقام وزارت اطلاعات افغانستان نوشت این گروه انشعابی هنوز رسما اعلام وجود نکرده اما گروهی از رهبران تندروی طالبان و افرادی از گروه های کوچک تر وابسته به طالبان و گروه ولایت در آن عضویت دارند. شماری از رهبران طالبان که گمان می رود با توافق با آمریکایی ها غیر علنی مخالف هستند نیز جذب گروه جدید شده اند. شاخه خراسان داعش در افغانستان از جمله گروه های افراطی مخالف توافق با آمریکا است. شاخه خراسان داعش در افغانستان از طالبان به عنوان یک گروه «ملی گرا» یاد می کند و آن را جریان اسلام گرا نمی داند. اعضای شاخه خراسان داعش علیه دولت افغانستان و نیروهای آمریکایی و همچنین طالبان عملیات نظامی انجام می دهند.
فرانس پرس نیز در گزارش تحقیقی از کابل نوشت محمود داوود که پس از ۹ سال به تازگی از زندان آزاد شده آمادگی اش را برای بازگشت به جبهه های نبرد پنهان نمی کند. محمود داوود نیز مثل خیلی از شورشیان طالبان که دولت افغانستان به امید پیشبرد گفتگوهای صلح آزادشان کرد عوامل تهدید کننده جدید هستند.
این زندانی سابق زندان بگرام در شمال کابل که ماه گذشته آزاد شد گفت «آمریکایی ها تا زمانی که خارج نشده اند جهاد ادامه دارد. آنها بسیاری از افغان ها را در عملیاتشان کشتند». او در گفتگو با فرانس پرس افزود «ما دیگر نمی خواهیم نیروهای خارجی در کشورمان باشند». سپس محمود داوود با ۶۵ دلاری که از دولت افغانستان گرفته بود سوار یک ماشین مسافرکشی شد و به روستایش رفت.
فرانس پرس افزود نیروهای آمریکایی ۹ سال پیش داوود (۲۸ ساله) را در ایالت فاریاب بازداشت کرد. دولت افغانستان در راستای «ابراز حسن نیت» به آزادی پنج هزار زندانی از اعضای طالبان از جمله داوود سرعت بخشید. شورشیان هم به مناسبت عید فطر سه روز آتش بس اعلام کردند.
یک مقام امنیتی گفت افرادی که برای انجام حملات انتحاری آموزش می بینند و کسانی که جلیقه انتحاری تولید می کنند و آدم ربایان و نیز نیروهای خارجی از جمله افرادی هستند که در فهرست آزاد شدگان قرار دارند. این اقدام در راستای توافق مبادله زندانیان در سطح گسترده به منظور برگزاری گفتگوهای صلح اجرا می شود.
از زندانیان پیش از آزادی تعهد کتبی گرفته شده تا دوباره سلاح حمل نکنند. بنا به تحقیق فرانس پرس آنچه روز به روز آشکارتر می شود این است که اینگونه تعهدات مفید نیست.
یکی از رهبران طالبان مقیم پاکستان به فرانس پرس گفت «هیچ شک و تردیدی وجود ندارد» که آزاد شدگان در نهایت در خطوط مقدم جبهه های درگیری مستقر می شوند». او افزود «جهاد ادامه دارد تا اینکه به توافق با دولت افغانستان برسیم».
بسیاری از شورشیان آزاد شده می گویند که همچنان از آمریکایی ها عصبانی هستند. طبق توافق بین آمریکا و طالبان در فوریه عناصر مسلح گروه تعهد دادند تا از حمله به آمریکایی ها و نیروهای خارجی تا خروج نیروها از کشور در پایان سال خودداری کنند.
ماموران امنیتی محلی پس از این توافق در معرض حملات مستقیم طالبان قرار گرفته اند. تعهد طالبان شامل حال نیروهای محلی نمی شود.
امتیاز مهمی که واشنگتن از طالبان در جریان گفتگوها گرفت این بود که طالبان و دولت افغانستان گفتگوهای صلح را آغاز کنند. دولت افغانستان نیز تعهد داد پنج هزار شورشی زندانی را آزاد کند. طالبان تعهد داد هزار نفر از ماموران امنیتی زندانی را آزاد کند.
مقام های افغانستان گفتند که از آغاز اجرای توافق تبادل زندانیان سه هزار نفر از اعضای طالبان آزاد شدند. شورشیان طالبان بیش از ۷۵۰ زندانی را آزاد کرده اند.
این عدد معادل ده درصد تعداد کل نیروهای طالبان است. پیش بینی ها حاکی از این است که حدود پنجاه هزار تا صد هزار نفر شورشی وجود دارد.
یک مقام ارشد امنیتی گفت «طراحان حمله» دغدغه اصلی مقام های دولت افغانستان هستند. او افزود «یکی از زندانیان «طالبان» که آزاد شد دوباره به فعالیت مسلحانه روی آورد و نفر دیگری یک جنایت قتل مرتکب شد».
طالبان بر این باور است که توافق با دولت آمریکا گواه این است که واشنگتن را در طول جنگ طولانی اش شکست داده است.
سراج الدین حقانی معاون رهبر طالبان هفته گذشته در یک گفتگو گفت «سیاست و گفتگوها نباید طوری تعبیر شود که گویی ما به مسائل مجاهدین و تقویت و توسعه قدرت نظامی مان بی اعتنا هستیم».
طالبان حالا خود را در شرایطی می بیند که در هر صورت پیروز خواهد بود؛ حتی اگر گفتگوهای صلح با کابل به نتیجه نرسد.
دولت افغانستان گزینه دیگری به جز تن دادن به درخواست واشنگتن برای پیشبرد توافق تبادل زندانیان ندارد؛ به ویژه اینکه آمریکا بزرگ ترین کمک کننده دولت افغانستان است.
با این حال برخی کارشناسان به موفقیت گفتگوهای صلح و پایان جنگ ۱۹ ساله در افغانستان امیدوارند. اندرو واتکینز تحلیلگر ارشد در گروه بین المللی بحران گفت «این گفتگوها نوید دهنده تحقق آتش بس دائمی هستند. احتمال این گزینه بیشتر از گزینه های دیگر است». او افزود «آغاز سریع گفتگوها بهترین شیوه برای از بین بردن این تهدید است».



رایزنی‌های سیاسی میان مصر و ایران برای توسعه روابط دوجانبه

کنفرانس خبری میان وزیران امور خارجه مصر و ایران در قاهره («وزارت امور خارجه مصر»)
کنفرانس خبری میان وزیران امور خارجه مصر و ایران در قاهره («وزارت امور خارجه مصر»)
TT

رایزنی‌های سیاسی میان مصر و ایران برای توسعه روابط دوجانبه

کنفرانس خبری میان وزیران امور خارجه مصر و ایران در قاهره («وزارت امور خارجه مصر»)
کنفرانس خبری میان وزیران امور خارجه مصر و ایران در قاهره («وزارت امور خارجه مصر»)

مصر و ایران توافق کردند مسیر بررسی و شناسایی ظرفیت‌های روابط دوجانبه را ادامه دهند.
وزیر خارجه و مهاجرت مصر، بدر عبدالعاطی، در یک نشست خبری مشترک با همتای ایرانی‌اش، عباس عراقچی، در قاهره در روز دوشنبه اعلام کرد: «مسیر جدیدی برای مشورت‌های سیاسی بین دو کشور آغاز شده که در سطحی پایین‌تر از وزیران خارجه برگزار خواهد شد و ابعاد مختلف روابط دوجانبه را بررسی خواهد کرد.»

عباس عراقچی روز دوشنبه به قاهره سفر کرد و با رئیس‌جمهور مصر، عبدالفتاح السیسی، دیدار داشت. همچنین دو نشست، یکی دوجانبه و دیگری گسترده‌تر، با وزیر خارجه مصر، بدر عبدالعاطی برگزار کرد. این دیدارها به‌عنوان نشانه‌ای از حرکت روابط دو کشور به‌سوی گام‌های نزدیک‌تر تلقی شد.

بر اساس بیانیه رسمی دفتر ریاست‌جمهوری مصر، السیسی و عراقچی «بر اهمیت ادامه مسیر فعلی برای بررسی چشم‌اندازهای توسعه مشترک روابط بین دو کشور تأکید کردند.»

وزیر خارجه مصر در این نشست خبری گفت که گفتگوها «بر لزوم گسترش روابط دوجانبه تمرکز داشت، با در نظر گرفتن نگرانی‌های هر دو طرف»، و تأکید کرد که «تمایل متقابل برای توسعه روابط وجود دارد.» او افزود که دیدارهای متقابل دو طرف «نشان‌دهنده تحول مثبتی در روابط دوجانبه است.»

از سوی دیگر، عباس عراقچی در این نشست خبری گفت: «این چهارمین دیدار من با رئیس‌جمهور السیسی است و بیش از ۱۰ دیدار نیز با وزیر خارجه مصر داشته‌ام. این نشان می‌دهد که کشورم چقدر به گسترش روابط با مصر اهمیت می‌دهد.»

او اضافه کرد: «اراده‌ای برای توسعه روابط و گسترش همکاری‌ها در عرصه‌های سیاسی، اقتصادی و دیگر زمینه‌ها وجود دارد.» عراقچی ادامه داد: «ما اراده‌ای داریم برای تقویت روابط و رفع موانع آن. مسیر اکنون بیش از هر زمان دیگری برای توسعه روابط باز است.»

وی همچنین به «ادامه گفت‌وگوهای سیاسی و توافق بر افزایش مبادلات تجاری و همکاری در چارچوب سازمان‌های بین‌المللی، به‌ویژه در موضوعات منطقه‌ای» اشاره کرد و گفت: «سطح اعتماد بین قاهره و تهران هیچ‌گاه تا این حد بالا نبوده است.»

ایران و مصر در سال ۱۹۷۹ روابط دیپلماتیک خود را قطع کردند و پس از ۱۱ سال، تنها در سطح کاردار روابط را از سر گرفتند. در دو سال گذشته، چندین دیدار میان وزیران دو کشور برای بررسی امکان توسعه روابط انجام شد. در مه ۲۰۲۳، دولت ایران به وزارت خارجه دستور داد تا گام‌هایی برای تقویت روابط با مصر بردارد.

افزون بر دیدارهای وزرای خارجه، دیدار میان السیسی و رئیس‌جمهور فقید ایران، ابراهیم رئیسی، در نوامبر ۲۰۲۴ در ریاض نیز از جمله نقاط عطف در این مسیر بود.

هدی رؤوف، استاد علوم سیاسی و رئیس بخش مطالعات ایران در مرکز مطالعات استراتژیک مصر، به روزنامه «الشرق الاوسط» گفت: «سفر عراقچی به قاهره با هدف تداوم گفت‌وگوها و بررسی امکان نزدیکی بیشتر میان دو کشور انجام شده، به‌ویژه در شرایطی که ایران در سال‌های اخیر تلاش‌هایی برای بهبود روابط انجام داده و مصر نیز با احتیاط به این موضوع نگاه کرده است.»

او افزود: «این سفر حاکی از تحول مثبت در روابط و نشانگر گام‌هایی عملی در جهت نزدیکی بیشتر دو کشور در آینده است، به‌ویژه در زمینه گردشگری و تجارت، و نیز همکاری در پرونده‌های منطقه‌ای، به‌ویژه جنگ غزه و امنیت دریای سرخ.»

در دیدار میان السیسی و عراقچی، تحولات شتاب‌زده منطقه بررسی شد. رئیس‌جمهور مصر بر موضع کشورش مبنی بر رد گسترش دایره درگیری تأکید کرد و هشدار داد که «تشدید بحران ممکن است به جنگی فراگیر در سطح منطقه بینجامد که پیامدهای خطرناکی برای امنیت و منابع کشورهای منطقه خواهد داشت.» او همچنین بر اهمیت مذاکرات جاری بین ایران و آمریکا تأکید کرد.

السیسی همچنین خواستار «توقف فوری درگیری‌ها در نوار غزه و ارسال کمک‌های انسانی» شد و تأکید کرد که «بازگشت وضعیت عادی در تنگه باب‌المندب و دریای سرخ ضرورتی اجتناب‌ناپذیر است.»

عبدالعاطی و عراقچی در مشورت‌های سیاسی خود، علاوه بر روابط دوجانبه، به وضعیت در غزه، سوریه، لبنان، امنیت دریایی در دریای سرخ و مذاکرات ایران و آمریکا پرداختند.

وزیر خارجه مصر بر لزوم «حفظ آزادی کشتیرانی در دریای سرخ و بازگرداندن آرامش به منطقه» تأکید کرد و گفت: «مصر بیشترین آسیب را از تنش‌های نظامی منطقه دیده است.» او همچنین از توافق اخیر یمن و آمریکا و تأثیر مثبت احتمالی آن بر امنیت دریایی و تجارت جهانی استقبال کرد.

عراقچی نیز گفت: «مذاکرات درباره یمن و دریای سرخ به‌طور جزئی بررسی شد» و تأکید کرد که «حوثی‌ها همانند حماس و حزب‌الله گروه‌هایی مستقل هستند که تصمیمات خود را مستقل از تهران می‌گیرند.» او افزود: «حملات حوثی‌ها علیه اسرائیل و در حمایت از فلسطین است.»

از نوامبر ۲۰۲۳، حوثی‌ها در حمایت از غزه، به کشتی‌ها در دریای سرخ حمله کرده‌اند. این حملات موجب اختلال در تجارت جهانی و کاهش شدید درآمدهای کانال سوئز شده است.

عبدالعاطی همچنین گزارش همتای ایرانی‌اش درباره نتایج پنج دور مذاکرات میان ایران و آمریکا بر سر برنامه هسته‌ای ایران را شنید و ابراز امیدواری کرد که این گفت‌وگوها به موفقیت برسد و «راه‌حلی مسالمت‌آمیز، جامع و پایدار برای کاهش تنش‌ها و برقراری آرامش در منطقه حاصل شود.»

او تأکید کرد که مصر مصمم است از هرگونه تنش و آشوب بیشتر در منطقه جلوگیری کند، چراکه این منطقه هم‌اکنون نیز با بحران‌های بزرگی دست‌وپنجه نرم می‌کند. عبدالعاطی گفت که قاهره کاملاً از مذاکرات برای کاهش تنش حمایت می‌کند و این مذاکرات را «فرصتی مناسب برای جلوگیری از تشدید بحران» دانست و از نقش مثبت عمان در این زمینه تمجید کرد.

او افزود: «در صورت وقوع درگیری نظامی، همه بازنده‌اند. این گزینه‌ای عاقلانه نیست. مصر همواره تأکید کرده که راه‌حل‌ها باید سیاسی باشد و نگرانی‌های همه طرف‌ها را در نظر بگیرد.»