شاخه انشعابی طالبان در ایران گروه مخالف صلح با آمریکا تاسیس کرد

چند مهاجم انتحاری و نیروی خارجی در افغانستان آزاد شدند

شاخه انشعابی طالبان در ایران گروه مخالف صلح با آمریکا تاسیس کرد
TT

شاخه انشعابی طالبان در ایران گروه مخالف صلح با آمریکا تاسیس کرد

شاخه انشعابی طالبان در ایران گروه مخالف صلح با آمریکا تاسیس کرد

در حالیکه نگرانی درباره پیوستن دوباره پیکارجویان طالبان به جبهه های نبرد در صورت شکست فرآیند صلح کنونی وجود دارد دولت افغانستان به تازگی چند نفر از اعضای این گروه را آزاد کرد.
وب سایت رادیو اروپای آزاد/ رادیو آزادی به تازگی گزارشی در این باره منتشر کرد. در این گزارش به نشانه های شکل گیری یک گروه جدا شده از طالبان که وابسته به ایران است اشاره شده است. این گروه توسط کسانی رهبری می شود که با تلاش های صورت گرفته برای پایان دادن به جنگ ۱۹ ساله در افغانستان مخالفت می کنند.
«حزب ولایت اسلامی» ظاهرا از گروه اصلی، طالبان پس از دست یابی به توافق صلح بین آمریکا و طالبان در اواخر فوریه پارسال از این گروه منشعب شد.
این گزارش که روز سه شنبه (۹ ژوئن) منتشر شد افزود تشکیل یک گروه انشعابی احتمال بروز دودستگی در صفوف طالبان را در کانون توجه قرار داده است. این گروه در سال های گذشته دچار اختلافات داخلی فزاینده ای شد. سران گروه پس از مرگ ملا محمد عمر مجبور به جا به جایی ناخوشایندی شدند.
هنوز مشخص نیست که این گروه انشعابی قادر به جذب بخش عظیمی از هواداران است اما شکل گیری آن می تواند یک مانع تازه در مسیر توافق بین طالبان و آمریکایی ها باشد. نیروهای آمریکایی طبق این توافق تا ماه جولای سال آینده از افغانستان خارج می شوند و در مقابل، این گروه مسلح حاضر در افغانستان تعهد داده دست از فعالیت های تروریستی برداشته و با دولت افغانستان درباره توزیع قدرت گفتگو کند.
گزارش به نقل از یک کارشناس امور طالبان در مرکز مطالعات انگلیس گفت مقر گروه جدید انشعابی در ایران است اما هنوز «در مراحل اولیه سازمان دهی است». ایران و افغانستان ۹۰۰ کیلومتر مرز مشترک دارند. تعداد بسیاری از پناهجویان افغانستانی در ایران هستند.
سایت رادیو اروپای آزاد/ رادیو آزادی در این گزارش به نقل از یک مقام وزارت اطلاعات افغانستان نوشت این گروه انشعابی هنوز رسما اعلام وجود نکرده اما گروهی از رهبران تندروی طالبان و افرادی از گروه های کوچک تر وابسته به طالبان و گروه ولایت در آن عضویت دارند. شماری از رهبران طالبان که گمان می رود با توافق با آمریکایی ها غیر علنی مخالف هستند نیز جذب گروه جدید شده اند. شاخه خراسان داعش در افغانستان از جمله گروه های افراطی مخالف توافق با آمریکا است. شاخه خراسان داعش در افغانستان از طالبان به عنوان یک گروه «ملی گرا» یاد می کند و آن را جریان اسلام گرا نمی داند. اعضای شاخه خراسان داعش علیه دولت افغانستان و نیروهای آمریکایی و همچنین طالبان عملیات نظامی انجام می دهند.
فرانس پرس نیز در گزارش تحقیقی از کابل نوشت محمود داوود که پس از ۹ سال به تازگی از زندان آزاد شده آمادگی اش را برای بازگشت به جبهه های نبرد پنهان نمی کند. محمود داوود نیز مثل خیلی از شورشیان طالبان که دولت افغانستان به امید پیشبرد گفتگوهای صلح آزادشان کرد عوامل تهدید کننده جدید هستند.
این زندانی سابق زندان بگرام در شمال کابل که ماه گذشته آزاد شد گفت «آمریکایی ها تا زمانی که خارج نشده اند جهاد ادامه دارد. آنها بسیاری از افغان ها را در عملیاتشان کشتند». او در گفتگو با فرانس پرس افزود «ما دیگر نمی خواهیم نیروهای خارجی در کشورمان باشند». سپس محمود داوود با ۶۵ دلاری که از دولت افغانستان گرفته بود سوار یک ماشین مسافرکشی شد و به روستایش رفت.
فرانس پرس افزود نیروهای آمریکایی ۹ سال پیش داوود (۲۸ ساله) را در ایالت فاریاب بازداشت کرد. دولت افغانستان در راستای «ابراز حسن نیت» به آزادی پنج هزار زندانی از اعضای طالبان از جمله داوود سرعت بخشید. شورشیان هم به مناسبت عید فطر سه روز آتش بس اعلام کردند.
یک مقام امنیتی گفت افرادی که برای انجام حملات انتحاری آموزش می بینند و کسانی که جلیقه انتحاری تولید می کنند و آدم ربایان و نیز نیروهای خارجی از جمله افرادی هستند که در فهرست آزاد شدگان قرار دارند. این اقدام در راستای توافق مبادله زندانیان در سطح گسترده به منظور برگزاری گفتگوهای صلح اجرا می شود.
از زندانیان پیش از آزادی تعهد کتبی گرفته شده تا دوباره سلاح حمل نکنند. بنا به تحقیق فرانس پرس آنچه روز به روز آشکارتر می شود این است که اینگونه تعهدات مفید نیست.
یکی از رهبران طالبان مقیم پاکستان به فرانس پرس گفت «هیچ شک و تردیدی وجود ندارد» که آزاد شدگان در نهایت در خطوط مقدم جبهه های درگیری مستقر می شوند». او افزود «جهاد ادامه دارد تا اینکه به توافق با دولت افغانستان برسیم».
بسیاری از شورشیان آزاد شده می گویند که همچنان از آمریکایی ها عصبانی هستند. طبق توافق بین آمریکا و طالبان در فوریه عناصر مسلح گروه تعهد دادند تا از حمله به آمریکایی ها و نیروهای خارجی تا خروج نیروها از کشور در پایان سال خودداری کنند.
ماموران امنیتی محلی پس از این توافق در معرض حملات مستقیم طالبان قرار گرفته اند. تعهد طالبان شامل حال نیروهای محلی نمی شود.
امتیاز مهمی که واشنگتن از طالبان در جریان گفتگوها گرفت این بود که طالبان و دولت افغانستان گفتگوهای صلح را آغاز کنند. دولت افغانستان نیز تعهد داد پنج هزار شورشی زندانی را آزاد کند. طالبان تعهد داد هزار نفر از ماموران امنیتی زندانی را آزاد کند.
مقام های افغانستان گفتند که از آغاز اجرای توافق تبادل زندانیان سه هزار نفر از اعضای طالبان آزاد شدند. شورشیان طالبان بیش از ۷۵۰ زندانی را آزاد کرده اند.
این عدد معادل ده درصد تعداد کل نیروهای طالبان است. پیش بینی ها حاکی از این است که حدود پنجاه هزار تا صد هزار نفر شورشی وجود دارد.
یک مقام ارشد امنیتی گفت «طراحان حمله» دغدغه اصلی مقام های دولت افغانستان هستند. او افزود «یکی از زندانیان «طالبان» که آزاد شد دوباره به فعالیت مسلحانه روی آورد و نفر دیگری یک جنایت قتل مرتکب شد».
طالبان بر این باور است که توافق با دولت آمریکا گواه این است که واشنگتن را در طول جنگ طولانی اش شکست داده است.
سراج الدین حقانی معاون رهبر طالبان هفته گذشته در یک گفتگو گفت «سیاست و گفتگوها نباید طوری تعبیر شود که گویی ما به مسائل مجاهدین و تقویت و توسعه قدرت نظامی مان بی اعتنا هستیم».
طالبان حالا خود را در شرایطی می بیند که در هر صورت پیروز خواهد بود؛ حتی اگر گفتگوهای صلح با کابل به نتیجه نرسد.
دولت افغانستان گزینه دیگری به جز تن دادن به درخواست واشنگتن برای پیشبرد توافق تبادل زندانیان ندارد؛ به ویژه اینکه آمریکا بزرگ ترین کمک کننده دولت افغانستان است.
با این حال برخی کارشناسان به موفقیت گفتگوهای صلح و پایان جنگ ۱۹ ساله در افغانستان امیدوارند. اندرو واتکینز تحلیلگر ارشد در گروه بین المللی بحران گفت «این گفتگوها نوید دهنده تحقق آتش بس دائمی هستند. احتمال این گزینه بیشتر از گزینه های دیگر است». او افزود «آغاز سریع گفتگوها بهترین شیوه برای از بین بردن این تهدید است».



نشست ژنو: گسترش اختلافات میان اروپا و ایران

 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)
 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)
TT

نشست ژنو: گسترش اختلافات میان اروپا و ایران

 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)
 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)

با وجود هیاهوی پیش از مذاکرات اروپا و ایران در ژنو، این مذاکرات بدون ارائه طرح یا نقشه راه جدیدی برای پرونده هسته‌ای برگزار شد. برخلاف تبلیغات رسانه‌های نزدیک به حکومت ایران، مذاکرات نه تنها به مسائل هسته‌ای محدود نبود، بلکه به روابط نظامی ایران و روسیه نیز پرداخت. این موضوع را دو دیپلمات ارشد اروپایی به "الشرق الأوسط" تأیید کردند.

یکی از دیپلمات‌های اروپایی اذعان کرد که دیدار میان مقامات ایرانی و اروپایی در ژنو نشان داد که اختلافات میان طرفین در چندین زمینه رو به افزایش است.

دیپلمات دیگری پیش‌تر گفته بود که این دیدارها بخشی از تلاش برای حفظ کانال‌های گفت‌وگو با ایران است. وی افزود که این جلسات جامع خواهد بود و تصمیم‌گیری درباره نحوه برخورد با مسئله هسته‌ای ایران به پس از مشخص شدن سیاست‌های دولت ترامپ در آغاز سال آینده موکول خواهد شد.

ادامه نشست‌های نیویورک در ژنو

به گفته منابع "الشرق الأوسط"، این نشست‌ها از پیش برنامه‌ریزی شده بود و در ادامه گفت‌وگوهایی بود که در سپتامبر گذشته در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک انجام شد. در آن نشست‌ها، تمرکز بر موضوعات هسته‌ای ایران و همکاری نظامی ایران و روسیه بود.

روز جمعه، مدیران سیاسی وزارت‌خانه‌های خارجه فرانسه، بریتانیا و آلمان با مجید تخت روانچی، مذاکره‌کننده ارشد هسته‌ای ایران و کاظم غریب‌آبادی، معاون وزیر خارجه ایران، دیدار کردند. این نشست‌ها پس از ملاقات مقامات ایرانی با انریکه مورا، میانجی اروپایی در مذاکرات هسته‌ای، برگزار شد.

مورا در پلتفرم «ایکس» (توییتر سابق) نوشت که این نشست «صریح» بوده و او از ایران خواسته است تا همکاری نظامی خود با روسیه را متوقف کند و همچنین بر ضرورت یافتن راه‌حل دیپلماتیک برای مسئله هسته‌ای و پایان دادن به مداخلات منطقه‌ای ایران تأکید کرده است.

در مقابل، غریب‌آبادی در واکنش به اتحادیه اروپا در توییتی نوشت: «اروپا به دلیل نبود اعتماد و مسئولیت‌پذیری، بازیکن جدی‌ای نیست.» او همچنین سیاست‌های عمومی اتحادیه اروپا را مورد انتقاد قرار داده و رفتار آن را «غیرمسئولانه» توصیف کرد.

غریب‌آبادی پس از دیدار با نمایندگان تروئیکای اروپایی، نوشت که گفت‌وگوها بر پرونده هسته‌ای و رفع تحریم‌ها متمرکز بوده و ایران به منافع مردم خود پایبند است و دیپلماسی و گفت‌وگو را ترجیح می‌دهد. او تأکید کرد که توافق شد کانال‌های دیپلماتیک در آینده نزدیک باز بماند.

 

فرصت مکانیزم ماشه؟

نشست‌های ژنو تنها چند روز پس از آن برگزار شد که فرانسه، بریتانیا و آلمان پیش‌نویس قطعنامه‌ای علیه ایران را به شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ارائه کردند که به تصویب رسید. این قطعنامه، ایران را به دلیل عدم همکاری با آژانس و افزایش غنی‌سازی اورانیوم محکوم کرد.

ایران نیز با اعلام برنامه خود برای نصب هزاران سانتریفیوژ جدید، به این اقدام واکنش نشان داد.

با این حال، یک دیپلمات اروپایی به "الشرق الأوسط" گفت که بحث درباره فعال کردن مکانیزم ماشه یا «اسنپ‌بک» هنوز زود است.

بریتانیا نیز پیش‌تر اشاره کرده بود که ممکن است از این مکانیزم استفاده کند و در بیانیه‌ای گفت: «ما همچنان به استفاده از همه اقدامات دیپلماتیک برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای متعهدیم، از جمله استفاده از مکانیزم ماشه در صورت لزوم.»

مکانیزم ماشه امکان بازگشت تمامی تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران را به دلیل نقض تعهدات هسته‌ای در توافق 2015 فراهم می‌کند. این توافق توسط ایالات متحده در سال 2018، در دوره نخست ریاست جمهوری دونالد ترامپ، ترک شد.

ایران از بازگشت ترامپ به استراتژی «فشار حداکثری» و تلاش برای فعال کردن مکانیزم ماشه نگران است. همچنین، تهران بیم آن دارد که قدرت‌های اروپایی نیز این مکانیزم را فعال کنند.

هیاهوی بی‌دلیل

با وجود همه این مباحث، نشست‌های ژنو تنها به پرونده هسته‌ای محدود نبود. یک دیپلمات اروپایی گفت که این جلسات طبق برنامه پیش رفته و او «هیاهوی رسانه‌ای اغراق‌آمیز» پیش از این نشست‌ها را درک نمی‌کند.

پیش‌تر، یکی از مقامات ایرانی به «رویترز» گفته بود که اگر ایران و تروئیکای اروپایی بتوانند «نقشه راه» توافق هسته‌ای را تدوین کنند، آمریکا تصمیم خواهد گرفت که توافق 2015 را احیا کند یا آن را کنار بگذارد.

این توافق در اکتبر سال آینده منقضی می‌شود و جامعه بین‌المللی باید مذاکراتی برای توافق جدید با ایران آغاز کند. دیپلمات‌های اروپایی گفته‌اند که توافق فعلی قابل احیا نیست اما می‌تواند مبنایی برای مذاکرات آتی باشد.