روزنامه‌های ایران دربارهٔ مرگ قاضی فراری: پرید یا پرت شد؟

توییت‌های ضد و نقیض در توییتر؛ از حذف جعبه سیاه مقامات تا تشکیک در اصل مرگ

روزنامه‌های ایران دربارهٔ مرگ قاضی فراری: پرید یا پرت شد؟
TT

روزنامه‌های ایران دربارهٔ مرگ قاضی فراری: پرید یا پرت شد؟

روزنامه‌های ایران دربارهٔ مرگ قاضی فراری: پرید یا پرت شد؟

پیداشدن جسد بی جان غلامرضا منصوری قاضی فراری ایران و متهم به فساد مالی و رشوه در رومانی، در صفحه اول روزنامه صبح امروز شنبه چاپ تهران بازتاب گسترده‌ای داشته‌است. نشریات ایران مرگ این قاضی سابق را "مشکوک و پرابهام" توصیف کردند.
روزنامه اصلاح طلب "شرق" در مطلبی مرگ این "قاضی متواری" را "مشکوک" توصیف کرد.
روزنامه محافظه کار "وطن امروز" در مطلبی با عنوان "سقوط آخر" و قراردادن عکس بزرگ حمل جسد قاضی منصوری در صفحه اول خود به این موضوع پرداخته‌است.
روزنامه اصلاح طلب "آرمان ملی" نیز در مطلبی با تیتر "دو روایت متفاوت از مرگ قاضی منصوری" واکنش‌های رسمی پلیس و قوه قضائیه را نقل کرده‌است.
در ادامه، روزنامه "آفتاب یزد" نیز دربارهٔ مرگ قاضی منصوری در رومانی نوشته‌است: "با وجود اینکه گفته شده درخواست اعلان قرمز برای قاضی منصوری صادر شده‌است اما نه در سایت اینترپل و در لیست اعلان قرمز افرادی که از سوی ایران تحت تعقیب قرار گرفته‌اند اسمی از غلامرضا منصوری وجود دارد و نه حتی به صورت مستقیم و صریح اعلام شده‌است که بازداشت این متهم به درخواست ایران بوده‌است".
روزنامه "اعتماد" نیز با پرداختن به این مطلب که "پرید یا پرت شد؟" نوشته‌است: "حادثه‌ای عجیب که باعث شد تا دقایقی پس از انتشار خبر و دست به دست شدن در فضای مجازی، حتی وکیل غلامرضا منصوری را هم در بهت و بی‌خبری فرو ببرد. آن‌جا که نجف‌پور ثانی گفته‌است که او نیز از شنیدن این خبر شوکه شده و مبهوت است".
این روزنامه در ادامه می‌نویسد: "وکیل منصوری همچنین گفته بلافاصله پس از اطلاع از درگذشت موکلش، آخرین ارتباطات اینترنتی خود را با او بررسی کرده و متوجه شده که اپلیکیشن واتس‌آپِ بازپرس فقید دست‌کم تا ساعت ۱۵ و ۱۵ دقیقه فعال بوده و احتمالا او تا همان حوالی از واتس‌آپ خود استفاده کرده‌است".
این وکیل دادگستری همچنین گفته‌است: "خانواده آقای منصوری آخرین بار ساعت ۱۱ روز جمعه با او تماس داشته‌اند که حال‌شان مساعد بوده‌است".
او همچنین گفته‌است: "دولت و پلیس رومانی مسوول حفظ جان موکلم بوده‌اند و باید پاسخگو باشند".
روزنامه "خراسان" نیز در گزارشی، مرگ قاضی منصوری به عنوان یکی از متهمان اصلی یک پرونده جنجالی، را "جنجالی‌ترین مرگ سال ۹۹ تاکنون" توصیف کرده‌است.
غلامرضا منصوری قاضی اجرائیات شهرستان لواسانات و پیش از آن بازپرس شعبه ۹ دادسرای فرهنگ و رسانه و سرپرست این دادسرا متهم به گرفتن رشوه ۵۰۰ هزار یورویی بود.
در سال‌های پایانی دهه هشتاد و اوایل دهه نود شمسی، شمار زیادی از روزنامه‌نگاران با حکم او بازداشت شدند.
 لحظاتی از انتشار خبر مرگ منصوری نگذشته بود که کاربران توئیتری از زوایای مختلف به سراغ این ماجرا رفتند و فضای توئیتر را به او اختصاص دادند.
یکی از کاربران نوشته‌است: "قاضی منصوری مهم بود، مثلا در پرونده لواسان مامور مستقیم طبری بود. در این پرونده ناطق‌نوری، لاریجانی و حقانیان هم متهم بودند. گروهی که او را فراری داد، هدف‌شان خرید زمان برای مدیریت پرونده بود، و شاید به نتیجه رسیدند که حذفش بهترین کار برای خرید زمان است".
کاربر دیگری نیز آورده‌است: "#غلامرضا_منصوری جعبه سیاه نبود، متهم درجه ۱۰ بود، اطلاعات خاصی هم نداشت، اگر هم به ایران بازمی‌گشت در دادگاه ویژه روحانیت محاکمه می‌شد بی سر و صدا".
در ادامه واکنش‌ها کاربر دیگری تأکید کرده که :منصوری فقط از این جهت مهم بود که اگر در اروپا محاکمه می‌شد، یعنی محاکمه جهانی نظام، این چیزی بود که نظام از آن می‌ترسید".
کاربر ایرانی دیگری نیز در این باره توییت کرده که "چند روز پیش محمدرضا زائری تلویحا ادعا کرد باند طبری در سال۸۶ هادی مروی، معاون پیشین قوه قضاییه را کشت تا به فسادشان رسیدگی نشود، حالا احتمالا گروهی دیگر قاضی منصوری را از باند طبری حذف کردند تا به فسادشان رسیدگی نشود؛ بازی‌های مافیا".
یکی از کاربران توییتر نیز ملاحظات اولیه مرگ #غلامرضا_منصوری را اینگونه شرح داده‌است: "۱-نظام از بازگرداندن منصوری به ایران ناامید شده بود. ۲-مرده منصوری سودش بیشتر بود برای نظام. ۳-روشن شدن دوباره ماشین ترور در دوران روحانی. ۴-همکاری احتمالی روسیه در قتل منصوری. ۵-ترور بیشتر انگیزه خارجی داشت تا داخلی. ۶-نظام از یک محاکمه تاریخی جست".
 در مقابل حساب‌های کاربری نزدیک به نظام ایران همراستا با روایت مورد نظر این رژیم توییت‌هایی را منتشر کرده‌اند. یکی از این کاربران نوشته‌است: "بدون تردید اگر قاضی منصوری کشته شده باشد (خودکشی نکرده باشد) تنها و تنها هدف حذف وی، ضربه به نظام جمهوری اسلامی است چون محاکمه وی تنها راه مفید برای ایران بود و راه دیگری نداشت. از فردا تحلیل‌ها را ببینید".
کاربر دیگیری آورده‌است: "از تجربه قتل‌های زنجیره‌ای این را یادگرفتیم که ببینید بالای جنازه قاضی منصوری کدام گروه بیشتر قیل و قال می‌کند، یقه همان گروه را بچسبید! الان هم که منافقین شده‌اند ولی دم منصوری…".
* کاربر دیگری نوشته‌است: "برادرانه توصیه می‌کنم که هیجان‌زده و بر مبنای اطلاعات مغشوش و محدود منتشر شده از مرگ قاضی منصوری تحلیل نکنید. چه این که با پرونده‌های فساد در حال رسیدگی داخل کشور ارتباطش بدهیم و چه این که دست فتنه‌گر گروهک‌های تروریستی معاند نظام را دخیل در آن بدانیم، نیازمند اطلاعات بیشتر است!".
اما توییت یکی از کاربران روایت سومی را برجسته می‌کند. این کاربر نوشته‌است: "بنظرم هروقت عکسی واضح از چهره و جنازه #قاضی_منصوری رویت کردیم میتونیم بگیم کشته شده، اصلا از کجا معلوم واقعا مرده باشه؟".



نشست پکن؛ هماهنگی برای مقابله با تحریم‌های ایران


وانگ یی، وزیر امور خارجه چین، در دیدار با سرگئی ریابکوف، معاون وزیر امور خارجه روسیه، و کاظم غریب‌آبادی، معاون وزیر امور خارجه ایران، در پکن، ۱۴ مارس ۲۰۲۵ (رویترز)  
وانگ یی، وزیر امور خارجه چین، در دیدار با سرگئی ریابکوف، معاون وزیر امور خارجه روسیه، و کاظم غریب‌آبادی، معاون وزیر امور خارجه ایران، در پکن، ۱۴ مارس ۲۰۲۵ (رویترز)  
TT

نشست پکن؛ هماهنگی برای مقابله با تحریم‌های ایران


وانگ یی، وزیر امور خارجه چین، در دیدار با سرگئی ریابکوف، معاون وزیر امور خارجه روسیه، و کاظم غریب‌آبادی، معاون وزیر امور خارجه ایران، در پکن، ۱۴ مارس ۲۰۲۵ (رویترز)  
وانگ یی، وزیر امور خارجه چین، در دیدار با سرگئی ریابکوف، معاون وزیر امور خارجه روسیه، و کاظم غریب‌آبادی، معاون وزیر امور خارجه ایران، در پکن، ۱۴ مارس ۲۰۲۵ (رویترز)  

نتایج نشست پکن میان معاونان وزیران امور خارجه روسیه، چین و ایران، نشان‌دهنده آغاز یک حرکت مشترک با هدف «هماهنگی زمانی» در مرحله‌ای دشوار و پیچیده است. این موضوع را یک دیپلمات روسی تأیید کرده است.

شرکت‌کنندگان در این نشست که اولین دیدار از این نوع محسوب می‌شود، بر هماهنگی مواضع برای مقابله با تحریم‌ها، رد هرگونه اقدام نظامی علیه تأسیسات هسته‌ای و تلاش برای پیشبرد یک توافق سیاسی احتمالی با دولت آمریکا توافق کردند. این موضوع در چارچوب پیشنهاد مسکو برای میانجی‌گری در پرونده برنامه هسته‌ای ایران و در پی اعلام آمادگی واشنگتن برای آغاز روند مذاکرات مطرح شد.

به نظر می‌رسد مسکو که به طور فعال برای موفقیت این نشست سه‌جانبه تلاش کرده، قصد دارد موقعیت مذاکره‌ای خود با واشنگتن را تقویت کند. این تلاش در چارچوب گشایش به سوی یک گفت‌وگوی گسترده‌تر شامل پرونده اوکراین و سایر مسائل بین‌المللی و منطقه‌ای از جمله برنامه هسته‌ای ایران صورت می‌گیرد.

بیانیه وزارت امور خارجه روسیه حاکی از رضایت مسکو از نتایج این نشست بود. در این دیدار، سرگئی ریابکوف، دیپلمات ارشد روسیه که مسئول پرونده‌های امنیت استراتژیک و مدیریت گفت‌وگو با واشنگتن است، شرکت داشت.

بر اساس این بیانیه، در این نشست «هماهنگی اقدامات برای کاهش تنش‌ها حول برنامه هسته‌ای ایران مورد بحث قرار گرفت و بر غیرقابل قبول بودن تهدیدات و استفاده از نیروی نظامی علیه تأسیسات انرژی هسته‌ای ایران تأکید شد.»

وزارت امور خارجه روسیه همچنین اعلام کرد که «رایزنی‌ها میان معاونان وزیران امور خارجه روسیه، چین و ایران بر روی برنامه اقدام جامع مشترک و هماهنگی اقدامات برای کاهش تنش‌های مصنوعی حول برنامه هسته‌ای ایران متمرکز بود.»

روسیه، چین و ایران بر هماهنگی برای مقابله با تحریم‌های علیه تهران توافق کردند (رویترز)

این بیانیه همچنین به ارزیابی دقیق سه طرف از «اقدامات غیرقانونی و نقض‌های متعدد قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت توسط ایالات متحده و کشورهای اروپایی» اشاره کرد و بر غیرقابل قبول بودن تهدید، ارعاب و استفاده از نیروی نظامی علیه زیرساخت‌های انرژی هسته‌ای ایران تأکید کرد.

به گفته وزارت امور خارجه روسیه، این نشست همچنین به بررسی چشم‌انداز «یافتن راه‌حل‌های مذاکره‌ای پایدار و بلندمدت بر اساس ملاحظات متقابل و تعادل مطمئن منافع طرفین» پرداخت.

نشستی «موفق و مهم»

محسن بختیار، سفیر ایران در چین، در پلتفرم «ایکس» این نشست را «کاملاً موفق» توصیف کرد و گفت که این نشست راه را برای مقابله با «یک‌جانبه‌گرایی شکست‌خورده» ایالات متحده هموار می‌کند.

چین، ایران و روسیه در روز جمعه در جریان مذاکرات پکن خواستار لغو تحریم‌های علیه تهران شدند. این در حالی است که تلاش‌های دیپلماتیک فشرده‌ای توسط قدرت‌های بزرگ برای احیای توافق سال ۲۰۱۵ در جریان است و واشنگتن فشارهای شدیدی بر برنامه هسته‌ای ایران اعمال می‌کند.

این مذاکرات در زمانی انجام شد که دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، از زمان بازگشت به کاخ سفید در ژانویه ۲۰۲۵، تمایل خود را برای گفت‌وگو با تهران اعلام کرده است. ترامپ در سال ۲۰۱۸ و در دوره اول ریاست‌جمهوری خود به طور یک‌جانبه از این توافق خارج شد.

با این حال، ترامپ تحریم‌های شدیدی علیه ایران اعمال کرد و ایران نیز با محکوم کردن «دورویی» ایالات متحده، به این اقدامات واکنش نشان داد.

بخشی از نشست سه‌جانبه روسیه، چین و ایران در پکن، ۱۴ مارس ۲۰۲۵ (رویترز)

ورود روسیه به این پرونده از طریق پیشنهاد میانجی‌گری برای پیشبرد مذاکرات هسته‌ای ایران، نشان‌دهنده تغییر مهمی است که بیانگر این باور در کرملین است که روابط جدید با دولت ترامپ می‌تواند به یک «توافق جامع» در مورد مسائل مورد اختلاف دو کشور منجر شود.

کرملین اعلام کرده است که پرونده ایران یکی از چندین مسیر مذاکره‌ای است که مسکو و واشنگتن آماده آغاز گفت‌وگو درباره آن‌ها هستند. این مسیرها شامل درگیری در اوکراین، مسائل امنیت استراتژیک و موضوعات منطقه‌ای داغ می‌شوند.

برخی محافل روسیه معتقدند که مسکو ممکن است آماده ترسیم چارچوب یک «توافق جامع» با واشنگتن باشد که بر اساس احترام به منافع طرفین در پرونده‌های مطرح شده استوار است.

در این چارچوب، به نظر می‌رسد نشست پکن موقعیت مذاکره‌ای مسکو را تقویت کرده است. این موضوع در اظهارات سه طرف که از از سرگیری برنامه هسته‌ای ایران، رد سیاست فشار حداکثری واشنگتن و مقابله با پیامدهای تحریم‌ها سخن گفتند، منعکس شده است.

وانگ یی، وزیر امور خارجه چین، در دیدار با سرگئی ریابکوف و کاظم غریب‌آبادی، هشدار داد که «وضعیت بار دیگر در یک تقاطع حساس قرار دارد.»

وی افزود: «توافق جامع در مورد مسئله هسته‌ای ایران دستاورد مهمی است که از طریق گفت‌وگو و مذاکره به دست آمده است.» او هشدار داد که «تحریم‌های یک‌جانبه تنها به تشدید اختلافات منجر خواهد شد. گفت‌وگو و مذاکره تنها گزینه‌های موجود هستند.»

ما چائو شیوی، معاون وزیر امور خارجه چین، گفت که روسیه، چین و ایران در نشست پکن بر ضرورت لغو همه تحریم‌های غیرقانونی تأکید کردند.

وی افزود: «ایران و روسیه از چین به خاطر نقش سازنده‌اش و سازماندهی این نشست در پکن تشکر کردند.»

گفت‌وگویی عمیق

نماینده ایران «برخی کشورها» را به ایجاد «یک بحران غیرضروری» متهم کرد و تأکید کرد که نشستی «بسیار سازنده و مثبت» با همتایان روس و چینی‌اش برگزار شده است.

ما چائو شیوی، معاون وزیر امور خارجه چین، در یک کنفرانس خبری با همتایان روس و ایرانی‌اش اعلام کرد: «ما تبادل نظر عمیقی در مورد مسئله هسته‌ای و لغو تحریم‌ها انجام دادیم.»

وی افزود: «ما بر ضرورت پایان دادن به همه تحریم‌های یک‌جانبه غیرقانونی تأکید کردیم.» این اظهارات در بیانیه مشترک سه کشور که توسط پکن منتشر شد، منعکس شده است.

توافق سال ۲۰۱۵ میان تهران و واشنگتن، پاریس، لندن، برلین، مسکو و پکن، به لغو تحریم‌ها علیه ایران در ازای کاهش فعالیت‌های هسته‌ای و تضمین صلح‌آمیز بودن برنامه هسته‌ای ایران منجر شد.

با این حال، ایالات متحده در سال ۲۰۱۸ به تصمیم ترامپ به طور یک‌جانبه از این توافق خارج شد و تحریم‌های شدیدی را علیه ایران اعمال کرد که اقتصاد این کشور را تحت فشار قرار داد.

تهران تا یک سال پس از خروج آمریکا به تعهدات خود پایبند بود، اما پس از آن شروع به کاهش تعهدات خود کرد. از آن زمان تاکنون تمام تلاش‌ها برای احیای این توافق با شکست مواجه شده است.

پس از ۱۰ سال از اجرای این توافق، قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد که اجرای توافق ۲۰۱۵ را تضمین می‌کرد، در اکتبر ۲۰۲۵ منقضی می‌شود.

برخی کشورها احتمال اعمال مجدد تحریم‌ها علیه ایران پس از این تاریخ را رد نکرده‌اند.

ایران در ماه‌های اخیر چندین دور مذاکره با آلمان، فرانسه و بریتانیا در مورد برنامه هسته‌ای خود انجام داده است و همچنین سیاست‌های خود را با مسکو و پکن هماهنگ کرده تا با وضعیت موجود مقابله کند.

اولین واکنش اروپا به نشست پکن حاکی از برخورد مثبت اروپا با احتمال آغاز یک روند مذاکره‌ای برای حل اختلافات حول برنامه هسته‌ای ایران از طریق روش‌های صلح‌آمیز بود.

انور العنونی، سخنگوی خدمات خارجی اتحادیه اروپا، گفت که این اتحادیه از نشست سه‌جانبه روسیه، ایران و چین در مورد برنامه هسته‌ای ایران مطلع است و همچنان به ارتباطات در این زمینه باز است.

وی در یک نشست خبری در بروکسل افزود: «این سه کشور طرف‌های توافق هسته‌ای ایران هستند. هیچ جایگزین عملی‌ای برای حل دیپلماتیک وجود ندارد.»